“Chủ động, đổi mới, sáng tạo để bắt kịp thời đại và ngang tầm nhiệm vụ”

Lời toà soạn: Nhân 96 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6), đồng chí Lương Quốc Đoàn – Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch BCH Trung ương Hội Nông dân Việt Nam có bài viết “Báo chí của Hội cần tiếp tục chủ động, đổi mới, sáng tạo để bắt kịp thời đại và ngang tầm nhiệm vụ”. Tạp chí Nông thôn mới trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc. (Tít chính do Toà soạn trình bày gọn lại).

Cách đây 96 năm, vào ngày 21/6/1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), Chủ tịch Hồ Chí Minh, lúc đó là Nguyễn Ái Quốc, đã sáng lập Báo Thanh Niên – cơ quan của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Đây là tờ báo cách mạng Việt Nam đầu tiên do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, chỉ đạo và là người biên tập chính, mở đầu cho việc tuyên truyền chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa cách mạng theo quan điểm Mác – Lênin, viết bằng quốc ngữ Việt Nam, được phổ biến rộng khắp cả nước nhất là trong tầng lớp thanh niên, công nhân, nông dân… Trước đó, khi ở Pháp, Người cũng đã là một nhà báo, đã sáng lập tờ Le Paria (Người cùng khổ) và sau năm 1925, Người còn lập ra một số tờ báo cách mạng khác. Trong cuộc đời làm báo với hơn 30 năm sống, làm việc tại các nước Pháp, Anh, Đức, Mỹ, Nga, Thái Lan, Trung Quốc, Hồng Kông.., nhà báo Hồ Chí Minh đã dùng hơn 60 bút danh, bí danh để làm báo chí cách mạng. Như vậy, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khai sinh nền báo chí Cách mạng Việt Nam.

Thông qua những ký ức này, tôi muốn bắt đầu câu chuyện về Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam năm nay (2021) trong tương quan với nhiệm vụ “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” đối với người làm báo của Hội Nông dân Việt Nam. Nhà báo được xã hội tin tưởng là những người đọc nhiều, biết rộng, giỏi ngôn ngữ, có trách nhiệm xã hội và hầu hết có tinh thần học hỏi, cầu tiến. Cống hiến của các thế hệ nhà báo cách mạng Việt Nam đã được Đảng, Nhà nước nhiều lần ghi nhận, tôn vinh trân trọng. Tuy nhiên, sẽ là chủ quan, duy ý chí và thiếu thực tế nếu nói rằng tất cả đã hoàn thiện, không cần phải trau dồi đạo đức, tư cách và kỹ năng mới nữa.

Việc học tập, làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đối với nhà báo của Hội nói riêng, của các nhà báo Việt Nam nói chung không phải là cái gì sáo rỗng, công thức. Ngược lại, mỗi nhà báo của Hội có thể bắt đầu trước mỗi lần tác nghiệp, tự nhắc mình bằng những câu chữ giản dị nhưng thẳng thắn trực diện của Bác: “Ngòi bút của các bạn cũng là những vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính trừ tà”(1), “Trước khi đặt bút xuống trang giấy, người viết cần tự mình thật sáng tỏ, ta “Viết cho ai? Viết để làm gì? Viết như thế nào?”(2), “cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng”(3)… Nếu tất cả các nhà báo của Hội Nông dân Việt Nam thấm nhuần lời dặn dò của Bác và quán triệt đầy đủ các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, học thực sự, làm nghiêm túc, thì chắc chắn các “chiến sỹ cách mạng” sẽ được bồi đắp bản lĩnh và tiến bộ vững vàng hơn mỗi ngày.

Báo chí của Hội đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật

Theo “Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2019, Hội Nông dân Việt Nam có một cơ quan báo và một cơ quan tạp chí. Đây là điều kiện thuận lợi để Báo Nông thôn Ngày nay (xuất bản từ năm 1984 đến nay) và Tạp chí Nông thôn mới (xuất bản từ năm 1996 đến nay) tiếp tục phát huy những thành quả quan trọng đã đạt được. Trong hơn 30 năm qua, báo chí của Hội Nông dân Việt Nam đã trải qua một chặng đường phát triển khá dài, đồng hành cùng quá trình Đổi mới của đất nước, đạt được nhiều thành tích quan trọng:

Thứ nhất, thông tin kịp thời, tuyên truyền sâu sắc, nổi bật về các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, của Hội Nông dân Việt Nam, góp phần nâng cao vị thế của Hội trong hệ thống chính trị, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của nông dân, góp phần giữ gìn và nhân lên niềm tin tốt đẹp của cán bộ, hội viên nông dân và bạn đọc nói chung vào sự lãnh đạo của Đảng. Báo và chí của Hội đã trở thành những diễn đàn tin cậy của các tầng lớp nông dân Việt Nam.

Thứ hai, công tác thông tin, tuyên truyền bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch, chống tham nhũng, lãng phí và những biểu hiện tiêu cực của xã hội trên báo chí của Hội có nhiều dấu ấn rõ nét trong hơn 30 năm qua. Trong hai năm 2020-2021, điều này được thể hiện rõ nét ở các thời điểm tổ chức đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội XIII của Đảng, chuỗi sự kiện bầu cử Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp.

Thứ ba, báo chí của Hội đã phát huy rất tốt thế mạnh của mình trong việc tham mưu cho Đảng, Nhà nước và Trung ương Hội Nông dân Việt Nam trong việc hình thành các diễn đàn, sự kiện chính trị xã hội lớn thường niên mang tầm quốc gia, như chương trình “Thủ tướng đối thoại với nông dân”, chương trình “Tôn vinh nông dân Việt Nam xuất sắc”, tôn vinh “Nhà khoa học của Nhà nông” và nhiều diễn đàn, hội thảo, hội nghị khác… Những hoạt động này trên một số phương diện đã góp phần củng cố liên minh Công – Nông và đội ngũ trí thức, góp phần làm đa dạng hình thức hoạt động và nâng cao uy tín của tổ chức Hội.

Thứ tư, báo chí của Hội đã có đóng góp quan trọng trong việc thực hiện quyền giám sát, phản biện xã hội, của tổ chức Hội Nông dân Việt Nam trong hệ thống Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội. Nhiều tuyến bài phản ánh, phản biện, nghiên cứu đề xuất chính sách của báo Nông thôn Ngày nay và Tạp chí Nông thôn mới đã có sức tương tác mạnh mẽ đến đời sống xã hội, góp phần thúc đẩy Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan quản lý nhà nước khác hình thành chương trình nghị sự, sửa đổi hoặc ban hành chính sách mới, tháo gỡ khó khăn cho người nông dân, thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp, bảo vệ quyền lợi người nông dân và xây dựng nông thôn mới.

Thứ năm, trước sự thay đổi mạnh mẽ và nhanh chóng của khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin truyền thông, đặc biệt là công nghệ làm báo chí điện tử, báo chí của Hội nói chung, đặc biệt là Báo Nông thôn Ngày nay đã bắt kịp xu thế thời đại, từng bước hiện đại hoá hạ tầng kỹ thuật, đào tạo nhân sự, mở rộng hợp tác liên kết để thích ứng với sự thay đổi, thu hút nguồn lực hợp pháp và hợp lý để xây dựng nền tảng kỹ thuật và vận hành báo chí đa phương tiện của Hội trong giai đoạn mới.

Thứ sáu, trong những thời khắc khó khăn, thách thức của đất nước trước thiên tai, dịch bệnh và biến động xã hội nói chung, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và Hội Nông dân Việt Nam, báo chí của Hội nhìn chung đã thể hiện bản lĩnh báo chí cách mạng, chủ động ứng phó linh hoạt, sáng tạo trong thông tin, tuyên truyền. Điều này cũng được thể hiện rõ trong đại dịch Covid -19 hiện nay. Không chỉ hoạt động chuyên môn, báo Nông thôn Ngày nay và Tạp chí Nông thôn mới đã trực tiếp tham gia kết nối các cơ quan, đơn vị, cá nhân giúp người nông dân các vùng miền tiêu thụ hàng hoá nông sản ùn ứ do tình trạng dịch bệnh.

Thứ bảy, bên cạnh hoạt động chuyên môn, báo chí của Hội cũng đã tích cực kết nối các nguồn lực xã hội để đẩy mạnh hoạt động xã hội – từ thiện, góp phần cùng tổ chức Hội làm công tác dân vận của Đảng, chung tay hỗ trợ hiệu quả đối với cộng đồng nông dân các dân tộc ở những khu vực có thiên tai, dịch bệnh hoặc những vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn.

Thay mặt lãnh đạo Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, tôi xin gửi tới các thế hệ người làm báo của Hội Nông dân Việt Nam lời chúc sức khoẻ và hạnh phúc, lời cảm ơn trân trọng đối với những đóng góp quan trọng trong việc hình thành và phát triển báo Nông thôn Ngày nay và Tạp chí Nông thôn mới, góp phần vào quá trình xây dựng Đảng, xây dựng Chính quyền cũng như tổ chức Hội và giai cấp Nông dân Việt Nam trong hơn 30 năm qua.
Bên cạnh những kết quả to lớn mà báo chí của Hội đã đạt được, chúng ta cũng cần phải nhìn nhận thẳng thắn với thái độ cần cầu thị để thấy rằng, báo chí của Hội trong những năm gần đây vẫn còn một số hạn chế, khuyết điểm cần được nghiêm túc khắc phục. Đó là công tác xây dựng Đảng có lúc, có nơi chưa được quan tâm coi trọng đúng mức, tình trạng một số đảng viên, cán bộ, phóng viên chưa nghiêm túc trau dồi đạo đức, chưa rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng. Việc quản lý phóng viên, văn phòng đại diện, phóng viên thường trú, cộng tác viên, quản lý giấy giới thiệu… ở một số thời điểm chưa chặt chẽ phần nào ảnh hưởng đến uy tín của báo chí và tổ chức Hội Nông dân Việt Nam…

Dù vẫn còn một số điểm hạn chế, khuyết điểm, nhưng về tổng thể, báo chí của Hội đã đạt được những thành quả quan trọng, to lớn, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ được giao; có bước chuyển căn bản vững chắc trong thời gian giao thoa báo chí truyền thống – hiện đại để từng bước ngang tầm nhiệm vụ. Tập thể người làm báo chí của Hội đã có tiến bộ rõ nét trong nhận thức, trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ và sứ mệnh cao cả của báo chí khối Dân vận của Đảng.

5 nhiệm vụ quan trọng cần tập trung thực hiện

Hiện nay cả nước đang tích cực đưa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng vào cuộc sống, bối cảnh quốc tế và trong nước có nhiều thời cơ và thách thức đan xen. Trong bối cảnh đó Tạp chí Nông thôn mới, Báo Nông thôn Ngày nay cần tiếp tục phát huy vai trò tiên phong, góp phần thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ VII – Hội Nông dân Việt Nam. Báo và Tạp chí của Hội cần tiếp tục quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước và tuân thủ nghiêm túc chỉ đạo của Trung ương Hội trong tất cả các hoạt động báo chí, cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục củng cố bản lĩnh chính trị, trước hết là tập thể và cá nhân lãnh đạo đơn vị. Phải nắm rất rõ, báo chí của chúng ta là “báo chí cách mạng”, là vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng, là diễn đàn tin cậy của Nhân dân, trong điều kiện cụ thể của tổ chức Hội, là diễn đàn tin cậy của cán bộ, hội viên nông dân cả nước. Trên cơ sở nhận thức đúng đắn, sâu sắc đó, tập thể lãnh đạo và người đứng đầu mới có thể xây dựng, triển khai thực hiện công tác nghiên cứu lý luận, thông tin tuyên truyền một cách chủ động, tích cực, sáng tạo và hiệu quả trong việc định hướng dẫn dắt thông tin xã hội, góp phần cùng các ban, đơn vị của Hội Nông dân Việt Nam thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Nâng cao vai trò lãnh đạo toàn diện của cấp uỷ Đảng và trách nhiệm người đứng đầu trong hoạt động báo chí, giữ gìn uy tín và nâng cao vị trí vai trò của tổ chức Hội trong hệ thống chính trị; đáp ứng niềm tin và kỳ vọng của cán bộ, hội viên nông dân và bạn đọc nói chung.

Hai là, các cơ quan báo chí của Hội, theo mục đích tôn chỉ của từng đơn vị, cần xác định thật rõ trọng tâm nhiệm vụ chính trị của những tháng còn lại của năm 2021, nhiệm vụ trọng tâm theo nhiệm kỳ 2018-2023 của Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam khoá VII, và Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng để chủ động có kế hoạch thông tin, tuyên truyền, nghiên cứu lý luận, phản biện để xây dựng chính sách liên quan đến nông dân. Tập trung tuyên truyền sâu, rộng, kịp thời, có hiệu quả đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nghị quyết của BCH Trung ương Hội Nông dân Việt Nam và những chỉ đạo của Ban Thường vụ Trung ương Hội Nông dân Việt Nam. Báo chí của Hội cần phản ánh đậm nét những diễn biến quan trọng trong đời sống chính trị của đất nước và của tổ chức Hội Nông dân Việt Nam, trong đó bám sát các nội dung Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng của BCH Trung ương Hội Nông dân Việt Nam; đồng thời thực hiện “nhiệm vụ kép” trong tuyên truyền phòng chống dịch bệnh Covid-19 và phát triển kinh tế – xã hội. Báo và Tạp chí của Hội cần đẩy mạnh tuyên truyền, cổ vũ, kết nối các tổ chức, cơ quan đơn trong hệ thống Hội và hệ thống chính trị giúp người nông dân trong cả nước tiêu thụ nông sản, kịp thời cổ vũ những điển hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả trong việc giúp nông dân giảm thiểu tác động của dịch bệnh Covid-19 gây ra.

Ba là, Là cơ quan lý luận chính trị của Hội Nông dân Việt Nam, Tạp chí Nông Thôn Mới cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ sau: (1) Khẩn trương hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật tạp chí điện tử làm tiền đề vững chắc cho việc phát triển Tạp chí điện tử Nông thôn mới trở thành ấn phẩm nghiên cứu lý luận chủ đạo của Hội Nông dân Việt Nam ngay từ năm 2022. (2)Nâng cao chất lượng nội dung của tạp chí và coi đây là lĩnh vực ưu tiên hàng đầu, đặc biệt là nội dung các chuyên đề nghiên cứu, lý luận về công tác Hội và phong trào nông dân, thông tin nghiên cứu lý luận chính sách về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; tăng cường bài viết phản ánh và phản biện để bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của hội viên nông dân…, trong đó ưu tiên các chủ đề có tính thực tiễn và tương tác cao. (3) Tiếp tục hoàn thiện bộ máy tổ chức cán bộ theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; xây dựng đội ngũ nhân sự làm tạp chí thực sự có bản lĩnh chính trị vững vàng, chuyên nghiệp, phát huy chức năng vai trò của phòng chuyên môn,văn phòng đại diện,các phóng viên thường trú và các cộng tác viên song song với việc quản lý tổ chức, nhân sự chặt chẽ. (4) Áp dụng các công nghệ đo lường hiệu quả để hỗ trợ quá trình đánh giá chất lượng phát triển của tạp chí. (5) Xác định mục tiêu cần hướng đến Tạp chí Nông Thôn Mới trở thành cơ quan lý luận chính trị của Hội có uy tín cao trong hệ thống tạp chí nghiên cứu lý luận chính trị – xã hội nói chung, có sức ảnh hưởng tích cực mạnh mẽ đến hội viên nông dân, hệ thống chính trị và bạn đọc cả nước.

Bốn là, tiếp tục chủ động và sáng tạo trong liên kết, hợp tác để thu hút nguồn lực phù hợp cho phát triển báo chí, phục vụ có hiệu quả các nhiệm vụ Trung ương Hội Nông dân Việt Nam giao cho từng đơn vị. Hoạt động liên kết cần được quản lý chặt chẽ. Báo chí của Hội cần nắm chắc vai trò vị trí chủ thể, chủ trì trong liên kết hợp tác, đảm bảo hoạt động liên kết tuân thủ nghiêm túc quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Tuyệt đối không để xảy ra tình trạng tư nhân “núp bóng” báo chí, lợi dụng hoạt động liên kết để chi phối nội dung, hoạt động báo chí.
Năm là, báo chí của Hội nói chung, Tạp chí Nông Thôn Mới nói riêng, cần tiếp tục phát huy lợi thế của cơ quan báo chí trong việc phản ánh, nghiên cứu, đề xuất mô hình, hình thức mới trong hợp tác, tập hợp, tổ chức nông dân trong điều kiện cả nước đang thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống Hội Nông dân Việt Nam và việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nông dân.
Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6) năm nay đến với những người làm báo chí của Hội trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 đang diễn ra phức tạp ở nhiều địa phương. Nhiệm vụ của những người làm báo thêm phần khó khăn thử thách, nhưng cũng đầy vinh dự tự hào. Thay mặt Đảng đoàn và Ban Thường vụ Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, tôi trân trọng gửi lời cảm ơn và chúc mừng đến các thế hệ người làm báo của Hội. Thông qua báo chí, tôi trân trọng gửi lời cảm ơn sự quan tâm của các cơ quan quản lý nhà nước, cộng đồng bạn đọc và các đơn vị đối tác đã gắn bó, chung tay góp sức, góp ý xây dựng trong nhiều năm qua để các ấn phẩm báo chí của Hội Nông dân Việt Nam ngày càng tiến bộ và hiện đại, đáp ứng ngày một tốt hơn nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và tổ chức Hội giao phó, đáp ứng kỳ vọng của hội viên, nông dân nói riêng và nhân dân cả nước nói chung.

Lương Quốc Đoàn

Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch BCH Trung ương Hội Nông dân Việt Nam

(1) Trích thư gửi anh em trí thức Nam Bộ, năm 1947.
(2) Phát biểu tại Đại hội lần II Hội Nhà báo Việt Nam, năm 1959.
(3) Phát biểu tại Đại hội lần thứ III Hội Nhà báo Việt Nam, năm 1962.