
Phát huy giá trị Di sản văn hóa Chăm trong phát triển du lịch
Đồng bào Chăm ở tỉnh Ninh Thuận có nền văn hóa phong phú và đặc sắc. Ảnh: TTXVN phát
Đây không chỉ là định hướng mà còn là cơ hội để bảo tồn, quảng bá những giá trị văn hóa độc đáo của địa phương nhằm thu hút đông đảo du khách đến khám phá, trải nghiệm.
Nhiều di sản văn hóa đặc sắc
Nằm trong khu vực Nam Trung Bộ, Ninh Thuận là địa phương có đông đồng bào Chăm sinh sống, với hơn 19.590 hộ, trên 90.200 khẩu, chiếm 12,3% dân số toàn tỉnh. Nền văn hóa Chăm mang những nét riêng biệt được thể hiện qua phong tục tập quán, tín ngưỡng, tiếng nói, chữ viết, trang phục dân tộc, nghệ thuật kiến trúc, nghề thủ công, nghệ thuật diễn xướng dân gian, văn hóa ẩm thực, lễ hội..., đóng góp quan trọng vào kho tàng di sản văn hóa Việt Nam.
Di sản văn hóa Chăm, đặc biệt là các công trình kiến trúc tháp Chăm như: Tháp Pô Klong Garai, tháp Hòa Lai, tháp Pô Rômê đang là một trong những điểm nhấn thu hút du khách đến với Ninh Thuận. Trong đó, Di tích Kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt tháp Pô Klong Garai (xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XIII, đầu thế kỷ XIV) là một biểu tượng của nền văn hóa Chăm. Di tích còn tồn tại tương đối nguyên vẹn, được đánh giá là đẹp nhất của các đền tháp Chăm ở Việt Nam, mỗi năm thu hút hàng trăm nghìn lượt khách đến tham quan.
Ông Đổng Văn Nhường, Phó trưởng Phòng Hành chính – Quản lý di tích (Bảo tàng tỉnh Ninh Thuận) cho biết, đến Pô Klong Garai, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng kiến trúc cổ kính, mà còn được hòa mình vào không gian văn hóa Chăm qua các nghi lễ, tín ngưỡng truyền thống, biểu diễn nghệ thuật dân gian đặc sắc. Đặc biệt, du khách sẽ được nghe thuyết minh bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh để hiểu rõ hơn về lịch sử, nét đẹp văn hóa độc đáo của người Chăm ở địa phương.
Đến với Ninh Thuận, du khách có cơ hội được khám phá bốn Bảo vật quốc gia thuộc Di sản văn hóa Chăm bao gồm: Bia Hòa Lai, Phù điêu Vua Pô Rômê, Bia Phước Thiện và Tượng thờ Vua Pô Klong Garai. Các bảo vật hiện đang được lưu giữ, trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Ninh Thuận. Các Bảo vật quốc gia là nguồn tư liệu khoa học quan trọng cho các nhà nghiên cứu về lịch sử, văn hóa, ngôn ngữ, chữ viết và nghệ thuật khi tìm hiểu về nền văn hóa Chăm; đồng thời, khẳng định giá trị đặc biệt của các di tích, góp phần làm tăng sức hấp dẫn cho các điểm đến.
Trong hành trình khám phá, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng những di tích lịch sử mà còn có cơ hội trải nghiệm các tour tham quan làng nghề gốm, làng dệt của đồng bào Chăm. Trong đó, làng Bàu Trúc (thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước) là làng gốm cổ xưa nhất ở Đông Nam Á, vẫn còn giữ phương pháp làm gốm hoàn toàn thủ công, được các nhà nghiên cứu, du khách trong và ngoài nước xem như là một bảo tàng gốm Chăm sống động. Đến đây, du khách có cơ hội “trở về quá khứ”, khám phá những bí quyết làm gốm, tận mắt chứng kiến những sản phẩm độc đáo được tạo ra từ bàn tay khéo léo của nghệ nhân. Đặc biệt, “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm” đã được Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) ghi vào danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp, hứa hẹn mang đến cho du khách những trải nghiệm văn hóa sâu sắc.
Đồng bào Chăm biểu diễn tiết mục múa truyền thống trong Lễ hội Katê năm 2024. Ảnh: Nguyễn Thành/TTXVN
Ông Phú Hữu Minh Thuần, Giám đốc Hợp tác xã gốm Chăm Bàu Trúc (thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước) cho biết, gần 50 thành viên hợp tác xã đang nỗ lực để phát triển và nâng cao giá trị của sản phẩm gốm Chăm Bàu Trúc. Bên cạnh việc giữ gìn những giá trị nghề làm gốm truyền thống, các nghệ nhân, thợ thủ công lành nghề chú trọng đổi mới, sáng tạo, tạo ra những dòng sản phẩm gốm trang trí, gốm mỹ nghệ độc đáo, đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường, góp phần quảng bá hình ảnh văn hóa Chăm.
Đặc biệt, trong kho tàng di sản văn hóa của đồng bào Chăm còn có hệ thống tín ngưỡng, lễ hội như: Lễ hội Katê, tết cổ truyền Ramưwan rất đặc sắc. Trong đó, Lễ hội Katê đã được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia. Lễ hội Katê được tổ chức vào tháng 7 theo lịch Chăm (khoảng tháng 10 dương lịch), diễn ra trong một không gian rộng lớn từ các đền, tháp Chăm cho đến làng xã, với nhiều nghi lễ trang trọng và phần hội đặc sắc. Hiện nay, Lễ hội Katê không chỉ là niềm vui riêng của dân tộc Chăm, mà còn là một trong những ngày hội chung vui của các dân tộc anh em Kinh, Raglai trên địa bàn, thu hút đông đảo du khách đến trải nghiệm.
Động lực cho phát triển du lịch
Ông Nguyễn Long Biên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận thông tin, nhằm phát huy tốt các giá trị di sản văn hóa các dân tộc nói chung và văn hóa đồng bào Chăm nói riêng, xây dựng thương hiệu du lịch văn hóa đặc thù, tỉnh đang tập trung triển khai đồng bộ các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư phát triển hạ tầng du lịch, giao thông. Đồng thời, Ninh Thuận triển khai các dự án phục hồi, tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử - văn hóa; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, tăng trải nghiệm tại các điểm đến; tăng cường kết nối di sản văn hóa Chăm với các danh lam thắng cảnh trên địa bàn để tạo sức hút mới thu hút du khách.
UBND tỉnh giao Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Trung tâm Nghiên cứu văn hóa Chăm phối hợp các đơn vị nghiên cứu văn hóa chủ động xây dựng các chương trình, kế hoạch sưu tầm, khảo sát, nghiên cứu giải mã các biểu trưng văn hóa, nét đẹp trong phong tục, đời sống, lễ hội dân tộc Chăm để phục dựng, bảo tồn đúng cách, nguyên vẹn những giá trị văn hóa gốc; định hướng phát huy những giá trị văn hóa có thể khai thác để phục vụ phát triển du lịch, tạo thêm việc làm, nâng cao đời sống kinh tế - xã hội của người dân.
Tỉnh Ninh Thuận nghiên cứu để bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt tháp Hòa Lai gắn với phát triển du lịch. Ảnh: Nguyễn Thành/TTXVN
Thời gian tới, tỉnh tiếp tục tăng cường giới thiệu những di sản văn hóa, văn nghệ dân gian tiêu biểu của người Chăm thông qua tổ chức trưng bày, giới thiệu các chuyên đề văn hóa, di vật gắn với di tích, các buổi biểu diễn nghệ thuật âm nhạc, dân vũ trong các sự kiện để giới thiệu rộng rãi tới công chúng và du khách. Đồng thời, tỉnh tạo điều kiện để đội ngũ trí thức, người có uy tín, nghệ nhân người Chăm tập trung nghiên cứu tiếng nói, chữ viết của đồng bào; khuyến khích sưu tầm, biên soạn, dịch thuật các tác phẩm văn học, nghệ thuật diễn xướng dân gian.
Thực hiện Đề án phát triển du lịch giai đoạn 2021 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030, tỉnh Ninh Thuận đặt mục tiêu năm 2025 đón 3,5 triệu lượt khách, doanh thu từ hoạt động du lịch đạt 2.900 tỷ đồng; đến năm 2030 đón 6 triệu lượt khách với doanh thu từ du lịch đạt 5.900 tỷ đồng, đưa du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn với đóng góp khoảng 15% GRDP. Tỉnh xác định chú trọng phát triển du lịch văn hóa, gắn với bảo tồn, phát huy giá trị các di sản để tạo ra các sản phẩm mới lạ, khác biệt, mang nét đặc trưng riêng, trọng tâm là du lịch biển và du lịch văn hóa Chăm.
Theo TTXVN/Vietnam+

-
Du lịch Kiên Giang hướng đến mục tiêu trở thành ngành kinh tế mũi nhọn
-
Tận dụng tối đa tiềm năng để phát triển du lịch tại Cà Mau
-
Xuân về trên bản Hua Tạt
-
Làng Oa - Bảo Lộc: Tái hiện lại nét đẹp Tết xưa
- Người đẹp Miss Charm 2024 quảng bá cho du lịch Quảng Ninh
- Đồng Tháp: Phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn trong xây dựng nông thôn mới
- Giữ gìn bản sắc để phát triển du lịch
- Du lịch phát triển theo gợi mở của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
- Đình Trà Cổ: Ngôi đình thiêng nơi miền đất phên giậu quốc gia
- Đẹp ngỡ ngàng mùa nước đổ ở Mù Căng Chải
- Phát triển du lịch cộng đồng – hướng đi mới ở Tịnh Khê
-
Đền chúa Thác Bờ - điểm du lịch tâm linh trên sông Đà kỳ vĩCon sông Đà hung dữ với 73 thác ghềnh ào ào về xuôi, đến Hòa Bình bị chặn lại. Sông Đà tràn bờ, sông Đà phủ lên những thung Nai, thung Nang, những cánh đồng của người Mường, mênh mông một màu xanh ngọc bích sâu hàng trăm mét, thành hồ Hòa Bình. Trên hòn đảo giữa hồ, như một viên ngọc khảm nạm trên vương miện, đền chúa Thác Bờ bật lên trên làn nước sâu thẳm, thành kính và nghiêm trang.
-
Bệnh viêm màng não mô cầu nguy hiểm như thế nào, dấu hiệu nhận biết ra sao?Khi một người mắc bệnh viêm màng não mô cầu nếu không được phát hiện sớm thì nguy cơ tử vong có thể xảy ra trong vòng 3 ngày đầu tiên của quá trình bệnh.
-
Vụ tiêu sản lượng giảm, nông dân vẫn có lãiHiện nay, nông dân trồng tiêu ở tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã bắt đầu thu hoạch, dự kiến phải đến cuối tháng 2 mới bước vào thu hoạch rộ vụ. Năm nay, năng suất tiêu giảm mạnh do ảnh hưởng của thời tiết, nhưng bù lại, giá tiêu đang ở mức cao khiến bà con nông dân rất phấn khởi.
-
Hướng đi mới cho nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Khmer An GiangLiên kết cùng nhau sản xuất, hỗ trợ nâng cao tay nghề, phát triển các sản phẩm dệt truyền thống đạt chuẩn OCOP là cách mà các nghệ nhân làng dệt thổ cẩm Khmer (xã Văn Giáo, thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang) đang thực hiện nhằm bảo tồn và mang lại sức sống mới cho nghề dệt truyền thống tồn tại hàng thế kỷ ở vùng Bảy Núi An Giang.
-
Gầu Tào - Lễ hội đắc sắc và lớn nhất của đồng bào Mông vùng cao Trạm TấuTrong không khí tưng bừng của những ngày đầu Xuân Ất Tỵ, ngày 15/2, huyện Trạm Tấu tổ chức Lễ hội Gầu Tào năm 2025. Đây cũng là lễ hội lớn nhất trong năm của đồng bào Mông và của huyện vùng cao Trạm Tấu.
-
Công đoàn Việt Nam đóng góp xứng đáng trong sự nghiệp cách mạng của ĐảngChủ tịch Quốc hội cho rằng các cấp công đoàn và cán bộ công đoàn, đoàn viên, người lao động cần phát huy vai trò tiên phong, ra sức phấn đấu để góp phần đưa nước ta phát triển nhanh và bền vững.
-
Chủ tịch nước dự Ngày hội 'Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc' năm 2025Ngày 15/2, Chủ tịch nước Lương Cường đã tới tham dự các hoạt động văn hóa, chúc Tết cộng đồng các dân tộc Việt Nam tại Ngày hội "Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc" năm 2025, được tổ chức tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội).
-
Tổng Bí thư Tô Lâm : 'Khoa học là miền đất hoang vu' cần mạnh dạn khai pháTổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh mục tiêu của Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị không chỉ là tháo gỡ vướng mắc, mà là khuyến khích. Khoa học là miền đất hoang vu, ai mà đi trúng sẽ thắng lợi.
-
Thông cáo báo chí số 4, Kỳ họp bất thường thứ 9, Quốc hội khóa XVNgày 15/2, Quốc hội thảo luận về dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương; Đề án bổ sung về phát triển KT-XH năm 2025; chủ trương đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng.
-
Thủ tướng: Phải phấn đấu vì dân giàu nước mạnh, 'khó mấy cũng phải làm'Chiều 14/2, Quốc hội thảo luận tại tổ về Đề án bổ sung về phát triển kinh tế-xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên; chủ trương đầu tư Dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội, TPHCM; các cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.
-
1 Chủ tịch nước Lương Cường chúc Tết giao thừa Xuân Ất Tỵ 2025
-
2 Nhiều chương trình đặc sắc tại Tuần văn hóa, thể thao và du lịch huyện Quỳnh Nhai năm 2025
-
3 Chính sách mới có hiệu lực từ tháng 2/2025
-
4 Hoa Xuân trên những nẻo đường vùng cao Sơn La
-
5 Làng nghề bánh tráng Mỹ Lồng (Bến Tre) hối hả vào Xuân