Sắc màu Tú Lệ

Tú Lệ- miền đất xa xôi vùng Tây Bắc, một điểm hẹn từ lâu với những ai có nhu cầu khám phá những miền đất lạ với bao điều kỳ thú. Xuân về, Tú Lệ mang màu sắc mới, một sắc màu chỉ có ở thung lũng tươi đẹp này.

Vốn là một xã vùng cao của huyện Văn Chấn (Yên Bái), Tú Lệ từ lâu nổi tiếng và làm nức lòng du khách bốn phương bởi những đặc sản và những nét văn hóa chỉ có ở vùng đất này. Với người dân mọi miền, nếp Tú Lệ từ bao đời nay nổi tiếng dẻo thơm, đó một đặc sản của đồng bào Thái nơi này. Tú Lệ làm say đắm lòng người bởi thung lũng ruộng bậc thang uốn lượn dưới chân ba đỉnh núi cao ngất trời là Khau Phạ, Khau Thán và Khau Song. Tú Lệ còn níu giữ lòng người bởi bao điều hấp dẫn từ những nét văn hóa độc đáo chỉ có ở vùng đất xa xôi này.

Theo con đường vượt những đèo cao uốn lượn từ trung tâm huyện Văn Chấn, chúng tôi đặt chân đến Tú Lệ. Dừng ở chân đèo Khau Phạ, phóng tầm mắt xuống thung lũng Tú Lệ, một Tú Lệ hiện ra trước mắt, có lẽ còn hơn cả những gì được nghe kể, được tưởng tượng. Những cung ruộng bậc thang uốn lượn quanh những bản làng người Thái tựa như bức họa, đang nhu nhú những mầm non của lá mạ khi gặp tiết trời mùa xuân.

Tú Lệ giàu sức sống với những bản người Thái dưới chân núi, bên những con suối chảy róc rách, con đường nối liền trung tâm xã với bản Thái tấp nập người đi lại. Tiết trời Tú Lệ mùa nào cũng trong vắt một màu. Vào mùa hè, cái lạnh mơn man da thịt làm cho ai cũng cảm thấy xuýt xoa. Chiều chiều, những cơn mưa xuân lất phất làm cho không khí nơi đây đậm chất Tây Bắc. Đến Tú Lệ, ai cũng có cảm giác êm dịu khi được sống trong một không gian đậm chất núi, chất rừng.

Con người nơi đây như tô điểm cho nơi xứ núi này. Khu trung tâm xã, không khí tấp nập đi chợ của đồng bào Mông trên núi cao, đồng bào Thái bên các bản làng làm cho không gian căng tràn sức sống. Từ con đường nhỏ trong bản, ai ai cũng nở nụ cười được nét núi, nét xuân. Đồng bào diện bộ váy truyền thống, đeo gùi sau lưng hoặc gánh hai chiếc sọt đầy cam sành ra chợ Tết càng làm cho không gian đậm sắc màu vùng cao.

Khu trung tâm xã, hai bên đường những ngày chợ phiên, đồng bào bày bán nào gà sống thiến, gà đen, lợn bản cắp nách, rau cải núi, gạo nếp, rượu thóc, cam sành, toàn những sản vật vùng cao có mặt trong đời sống hằng ngày. Phiên chợ Tú Lệ rực rỡ sắc màu bởi những gian hàng thổ cẩm. Đó là nơi bày bán những bộ váy áo thổ cẩm của sơn nữ Tú Lệ, món hàng sẽ làm đẹp cho phụ nữ Mông Tú Lệ. Rồi cả những gian hàng của đồng bào Thái với khăn vuông đội đầu, vòng đeo cổ, khuyên tai, áo váy truyền thống… tấp nập người mua.

Có lẽ, người Tú Lệ và du khách phương xa khi đến đây không quên dừng chân nơi hàng gạo nếp, một đặc sản làm nên linh hồn của Tú Lệ. Gạo nếp nơi đây ngon có tiếng từ bao đời nay. Vì vậy, đồng bào mang gạo ra chợ bán, cũng phải chọn những mẻ gạo thơm ngon nhất để níu lòng du khách.

Tú Lệ thơ mộng, bình yên và đậm sắc màu Tây Bắc!

Nguyễn Thế Lượng