Vào mùa mưa lớn gió to, nhà nông nên chọn phân bón nào cho lúa?

Theo kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh, việc chăm sóc cây lúa vụ Mùa bằng phân bón ĐYT NPK Văn Điển là một giải pháp ưu việt trong sản xuất, thâm canh cây lúa, thúc đẩy năng suất, hạn chế sâu bệnh hại, nâng cao giá trị nông sản, tiết giảm chi phí đáng kể cho nhà nông.

Trao đổi với phóng viên Làng Mới, kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh, nguyên cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Bình, một chuyên gia có nhiều kinh nghiệm về hướng dẫn bón phân cho cây lúa, cho biết: Vụ Mùa ở các tỉnh phía Bắc nước ta thường xảy ra mưa lớn, gió to. Đây là điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh gây hại và lúa bị đổ ngã. Từ xa xưa, các lão nông đã rút ra kinh nghiệm: Nắng tốt dưa, mưa tốt lúa. Song mưa chỉ tốt cho lúa giai đoạn con gái, đẻ nhánh nên lúa Mùa nhanh tốt hơn lúa Chiêm Xuân. Song  giai đoạn lúa làm đòng đến trỗ và vào mẩy mà gặp mưa nhiều sẽ dễ mất mùa. Đó là quy luật tự nhiên, nhà nông cần có giải pháp ứng sử khôn khéo để mang lại kết quả tốt hơn.

Nắm rõ nhu cầu dinh dưỡng từng giai đoạn của lúa Mùa

Kinh nghiệm truyền đời nghề trồng lúa là “Công cấy là công bỏ, bón phân làm cỏ là công ăn”; nghĩa là khâu giống và thời vụ gieo trồng, chăm sóc cần làm  tốt, song nếu bón phân không đúng cũng dễ mất mùa. Nghiên cứu về sinh lý và dinh dưỡng cây lúa cho thấy: Đời sống cây lúa có thể phân làm 2 giai đoạn sinh trưởng là sinh dưỡng và sinh thực.

Theo kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh, giai đoạn sinh trưởng sinh dưỡng được tính từ lúa gieo mạ đến lúa đứng cái. Vụ Mùa, giai đoạn này thường kéo dài khoảng 30-35 ngày tùy giống. Bộ rễ phát triển trong lớp đất nông (khoảng 3-5cm) và theo hướng lan rộng theo độ che phủ của lá lúa, khi bộ lá lúa che kín hàng cũng là lúc bộ rễ lúa đan kín mặt ruộng. Nhiệm vụ chính của cây lúa giai đoạn này là đẻ nhánh, vươn lá, vươn bẹ  nên nhu cầu dinh dưỡng nhiều nhất là đạm, kali và ít lân cùng trung, vi lượng.

Phân bón ĐYT NPK Văn Điển chuyên bón thúc cho lúa có nhiều loại công thức khác nhau như:

– Phân đa yếu tố NPK16 :5 :17 có hàm lượng đạm (N) 16%, lân (P2O5) 5%, kali (K2O) 17%, magie (Mg) 5%, silic (SiO2) 7%, canxi (CaO)  8%, lưu huỳnh (S) 2%,…

– Phân đa yếu tố NPK 12 :5 :10 có hàm lượng N12%, P2O5 5%, K2O 10%,   Mg2%, SiO2 4%, CaO 5%…

Hiện nay, bà con nông dân nhiều nơi sử dụng công thức NPK  13:3:10 +TE.

Đây là các loại phân có hàm lượng dinh dưỡng đạm cao, giúp cây lúa đẻ khỏe, vươn lá, vươn thân. Hàm lượng dinh dưỡng kali khá cao trong phân bón thúc nhằm “đặt vòng” cho lúa đẻ nhánh vừa phải; kali giúp tăng hiệu suất quang hợp tạo ra nhiều sản phẩm hữu cơ; đồng thời kali vận chuyển dòng nhựa luyện về nuôi các nhánh mới đẻ giúp các nhánh phát triển thành bông hữu hiệu, giúp ruộng lúa thông thoáng  nhưng  khóm lúa gọn, nhiều bông. Ngoài việc cân đối các chất NPK theo nhu cầu cây lúa giai đoạn đẻ nhánh, còn đủ mặt các chất trung, vi lượng giúp cây lúa sinh trưởng khỏe mạnh, chống chịu tốt với sâu bệnh và môi trường bất thuận.

Giai đoạn sinh trưởng sinh thực được tính từ lúc phân hóa đòng đến lúa chín. Các giống lúa dài ngày có thời điểm đứng cái, còn các giống lúa ngắn ngày thường không thể hiện thời điểm lúa đứng cái, mà cây lúa có thể còn đẻ nhánh nhưng đã phân hóa đòng. Vì vậy, thời điểm chuyển sang giai đoạn sinh thực được tính từ khi bộ lá lúa đứng hơn, các lá “bằng đầu” hoặc khi lúa bắt đầu cứng gốc, tròn gốc. Từ đây, hình thành lớp rễ thứ 2 phát triển xuống cáp lớp đất phía dưới, khi cây lúa trỗ bông là lúc thân cây đạt chiều cao lớn nhất thì bộ rễ cũng xuống lớp đế cày và đạt độ  “sâu” lớn nhất. Việc cung cấp đủ dinh dưỡng giai đoạn này giúp quá trình làm đòng, trỗ bông thuận lợi, bộ lá tốt bền và cho bông to, nhiều hạt mẩy. Ngoài các chất trung vi lượng, cây lúa rất cần nhiều lân và cân đối đạm, kali để phân hóa mầm hoa, giúp cứng gốc, chống chịu sâu bệnh và tích lũy đường bột.

Để bón cho cây lúa giai đoạn làm đòng, trỗ bông, nhà nông có thể chọn phân ĐYT NPK hoặc ĐYT NPK 5:12:3 , 10:10:5,  10:7:3  hoặc phân đa yếu tố Lúa 1 chuyên bón lót lúa  có đủ và cân đối các chất dinh dưỡng NPK và các chất trung vi lượng cần thiết cho cây lúa giai đoạn này.

Cách chăm bón lúa Mùa bằng phân bón Văn Điển

Cổ nhân dạy rằng, “Lục nguyệt bất nhiệt, ngũ cốc bất kết”, nghĩa là vụ Mùa không có nắng nóng thì lúa mùa kém thu hoạch. Những ngày đầu vụ Mùa năm nay miền Bắc nắng nóng và nóng gay gắt nhiều ngày tạo điều kiện cho rơm rạ, xác thực vật trên đồng ruộng nhanh phân hủy đất mau thối hơn, vừa hạn chế sâu bệnh đầu vụ, vừa bổ sung dinh dưỡng cho cây lúa, giúp lúa nhanh tốt. Do vậy cần có giải pháp chăm bón thích hợp, tránh tình trạng lúa tốt quá về thân lá dễ gây đổ ngã hoặc sâu bệnh cuối vụ hoặc thiếu dinh dưỡng giai đoạn sinh trưởng sinh thực làm giảm số bông hữu hiệu và các yếu tố năng suất.

Tốt nhất, nhà nông nên làm như sau:

Bón lót: Tùy thuộc chân ruộng, giống lúa và lượng phân hữu cơ mà cân đối lượng phân bón lót trong vụ Mùa. Trung bình mỗi sào bón khoảng 15-20kg phân ĐYT NPK Văn Điển chuyên bón lót lúa. Ruộng chân cao, cấy lúa ít thóc thì bón ít, ruộng thấp trũng, chua nhiều, cấy lúa nhiều thóc thì bón nhiều. Để phân bón lót (phân chuồng ủ mục và phân ĐYT NPK chuyên bón lót lúa) được trộn đều và gửi xuống các lớp đất phía dưới, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng giai đoạn lúa làm đòng, trỗ bông; phân nên rải đều ra ruộng trước khi bừa cấy hoặc trước lượt bừa cuối cùng. Nếu lo mất nước, mất phân  thì nhà nông có thể rải phân ngay sau khi bừa xong, khi nước còn đục, bùn còn lỏng. Không nên bón phân lót sau khi nước đã trong, bùn đã lắng. Bởi lẽ, khi đã lắng bùn là các chất dinh dưỡng đã được bám hết vào hạt đất và chìm xuống, trong nước lúc này chỉ còn các chất gây chua phèn, chất gây ngộ độc cho rễ lúa. Vì vậy, nhà nông nên để lắng bùn, trong nước 1-2 ngày, tháo bớt nước trong rồi gieo cấy.

Với các loại phân bón tan nhanh khác, khi bón sớm như vậy dễ bị rửa trôi hoặc bị các chất sắt (Fe), nhôm (Al)  bám giữ thành chất khó tiêu. Tuy nhiên,  phân bón Văn Điển  khi  được vùi sâu sẽ được “để dành” ở các lớp đất phía dưới vừa kích thích bộ rễ ăn sâu, vừa đảm bảo đủ dinh dưỡng giai đoạn làm đòng và nuôi đòng, nuôi hạt; tạo điều kiện cho cây lúa cứng cáp, cân đối rễ và thân, giúp cây khỏe, ít sâu bệnh, không đổ ngã, tạo cho bông to, hạt mảy…

Bón thúc: Căn cứ vào  chân ruộng, lượng phân đa yếu tố NPK đã bón lót và tình hình sinh trưởng của mỗi giống lúa mà chuẩn bị phân bón thúc cho lúa mùa như sau:

– Ruộng lúa cấy dày, cấy to, chân ruộng thấp trũng… bón khoảng 10-12 kg/sào; ruộng vàn, vàn cao, hay mất nước, cấy giống lúa cao sản cần bón khoảng 12-15kg/ sào.

-Những ruộng lầy thụt, ruộng cấy lúa Bao thai, lúa nếp cao cây, hoặc những giống lúa dễ đổ… giảm lượng phân thúc, (thâm chí có thể bỏ phân bón thúc) và chỉ nên bón thúc đẻ khi cấy được 7-10 ngày.

– Riêng chân ruộng cao ghềnh, giống lúa cứng thân thì bón thúc làm 2 lần:  Bón phân thúc đẻ cần phải được bón sớm ngay khi lúa ra lá non hoặc ra rễ trắng. Do vậy,sau cấy 5-7 ngày đã phải bón phân thúc lần 1, bón 60-70% lượng phân bón thúc. Khi lúa chuẩn bị phân đốt, bà con nên bón hết lượng phân còn lại.

“Nên bón phân khi trời mát và ruộng cạn nước”

Tư vấn cách giảm bớt thất thoát phân bón do hiện tượng bốc hơi, rửa trôi hay thẩm lậu, kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh khuyến cáo: Nhà nông không nên bón phân thúc khi trời nắng nóng và khi ruộng nhiều nước. Bà con nên bón phân khi trời mát và ruộng cạn nước. Để đảm bảo an toàn cho lúa Mùa với mức năng suất phấn đấu, tốt nhất sử dụng phân bón chuyên dùng cho lúa (loại chuyên bón lót và chuyên bón thúc), nhà nông không bón thêm phân đơn, không bón phân muộn, không bón rải làm nhiều lần.

Sử dụng phân bón ĐYT NPK Văn Điển chuyên dùng cho cây lúa, cân đối loại chuyên bón lót và chuyên bón thúc, thực hiện “lót sâu, thúc sớm”, không bón thêm phân đơn, không bón nhôi nhai sẽ giúp lúa vụ Mùa phát triển cân đối, khỏe mạnh; ruộng lúa thông thoáng, màu sắc lá không xanh đen, dinh dưỡng khoáng và ánh sáng được phân phối đều cho từng cây lúa, ít sâu bệnh hại, lúa đứng cây, ít đổ ngã, bộ lá lúa vàng tươi đến khi bông lúa chín hoàn toàn.

Kinh nghiệm của rất nhiều nông dân ở các vùng miền khác nhau sử dụng phân bón Văn Điển trong nhiều năm qua, cho thấy: Chăm sóc cây lúa vụ Mùa bằng phân bón ĐYT NPK Văn Điển là giải pháp ưu việt trong sản xuất, thâm canh cây lúa, thúc đẩy năng suất, hạn chế sâu bệnh hại, nâng cao giá trị nông sản, tiết giảm chi phí, tăng hiệu quả trong sản xuất, giảm bớt khó nhọc cho nhà nông.

Trọng Hòa – Nam Phong