Đất nước Việt Nam trải qua hàng ngàn năm hình thành và phát triển với nền văn minh lúa nước lâu đời. Một trong những nét văn hóa đặc sắc của nền nông nghiệp chính là Lễ hội Tịch điền với ý nghĩa nhân văn sâu sắc, hướng về nguồn cội, đề cao vai trò, vị thế của sản xuất nông nghiệp xuyên suốt ngàn năm.

Theo sử sách, cách đây 1.036 năm, tức năm Đinh Hợi, niên hiệu Thiên Phúc thứ 7 (năm 987), vua Lê Đại Hành, người vốn coi trọng nông nghiệp, đã về vùng đất núi Đọi sông Châu khởi xướng và đích thân cầm cày trong lễ xuống đồng đầu năm. Được lưu truyền từ đó đến nay, Lễ hội Tịch điền mang ý nghĩa nhân văn, khuyến khích nhân dân lao động, sản xuất.

Sau nghi lễ bái yết Thần Nông, cầu một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu là màn trống khai hội do đội trống nữ làng Đọi Tam biểu diễn kết hợp với múa rồng. Buổi lễ đã tái hiện cảnh vua Lê Đại Hành xuống ruộng cày do người cao tuổi trong làng thực hiện, theo sau là các thôn nữ đi gieo hạt giống.

Lễ hội Tịch điền của Hà Nam được tổ chức hàng năm, đã trở thành nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng bởi đây là một lễ hội giàu tính nhân văn, khuyến nông sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn các bậc tiền nhân trong việc khai phá, mở mang ruộng đồng, đề cao tinh thần gần dân, trọng nhà nông, nghề nông...

Theo Ban Tổ chức, Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn năm 2023 sẽ tổ chức trong 3 ngày từ 26 - 28/1/2023 (tức từ 5 - 7 tháng Giêng năm Quý Mão). Trong đó, ngày mùng 5 và mùng 6 tháng Giêng tổ chức các nghi lễ tâm linh như lễ rước nước, sái tịnh, lễ cầu an; hội thi vẽ và trang trí trâu, các hoạt động thể thao, các trò chơi dân gian, biểu diễn nghệ thuật do nhân dân xã Tiên Sơn và nhân dân các xã, phường thị xã Duy Tiên thực hiện, tham gia. Ngày mùng 7 tháng Giêng (chính hội) sẽ tổ chức khai mạc Lễ Tịch điền.