Theo phản ánh của bà con nông ở tỉnh Thái Bình về nạn “chuột tặc” phá hại mùa màng, ngày 31/03/2021, Tạp chí điện tử Làng Mới có bài viết “Thái Thụy (Thái Bình): Nỗi lo “chuột tặc” của bà con nông dân”. Phóng viên đã có dịp trở lại địa phương này để tìm hiểu thêm về trách nhiệm của các bên liên quan về vấn đề này.

Tại thôn Lễ Củ, xã Thuỵ Duyên, huyện Thái Thuỵ, tỉnh Thái Bình, chúng tôi chứng kiến cảnh chuột phá hoại lúa Đông Xuân 2020-2021 của bà con nông dân. Trao đổi với chúng tôi, một số nông dân xót xa cho biết, năm nay chuột phá hoại mùa màng rất nhiều. Từ đầu vụ tới nay, thôn Lễ Củ đã ngâm 10 tấn thóc mầm để trộn với thuốc diệt chuột của Công ty Cổ phần Dịch vụ Đầu tư Nông nghiệp Xanh (Hà Nội) nhưng hiệu quả diệt chuột không cao.

Trao đổi với chúng tôi, ông Bùi Văn Hường – Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp xã Thuỵ Duyên cho biết: Xã Thuỵ Duyên có diện tích đất sản xuất nông nghiệp gần 300ha, trồng lúa 2 vụ/năm, bà con trong xã chủ yếu là làm nông nghiệp. Từ năm 2017 HTX đã ký hợp đồng diệt chuột với Công ty Cổ phần Dịch vụ Đầu tư Nông nghiệp Xanh với giá 35.000 đồng/sào/vụ, mỗi năm 2 vụ lúa là 70.000 đồng^/sào.

Hình thức diệt chuột của Công ty Cổ phần Dịch vụ Đầu tư Nông nghiệp Xanh là cho công nhân đi rải thuốc diệt chuột sinh học trên cánh đồng. Trước đây, mỗi vụ Công ty rải 1-2 lần là đảm bảo. Nhưng theo phản ánh của nông dân,  từ vụ lúa mùa 2020 đến nay, hiệu quả diệt chuột không cao. Công ty rải 4-5 lần thuộc nhưng chuột vẫn hoành hành nhiều. “Vì vậy để bảo vệ mùa màng, bà con nông dân trong xã đã phải tự mua nilon về để quây lại ruộng nhằm tránh chuột cắn phá” – ông Hường cho biết thêm.

Theo quan sát của phóng viên Tạp chí Nông Thôn Mới, nhiều cánh đồng của bà con nông dân các huyện Thái Thuỵ, Đông Hưng vụ lúa Đông Xuân 2020-2021, phải “đắp bờ thuỷ tinh” 100% (bờ nilon chống chuột phá lúa), nhưng bà con nông dân vẫn chưa yên tâm về nạn chuột.

Để tìm hiểu về cách giải quyết của doanh nghiệp trước thực trạng này, phóng viên Tạp chí Nông Thôn Mới có liên hệ với Công ty Cổ phần Dịch vụ Đầu tư Nông nghiệp Xanh (Hà Nội). Ông Bùi Ngọc Trung – người được giới thiệu là cán bộ phụ trách tỉnh Thái Bình của Công ty này cho biết, Công ty đang thực hiện việc diệt chuột ở các huyện Thái Thuỵ, Đông Hưng, Tiền Hải. Năm nay do chuột nhiều, nên ngoài rải “mồi” sinh học, Công ty đã có thêm một số giải pháp như ngâm mộng thóc rồi trộn với thuốc bả chuột; đánh bắt bằng thủ công; rải bẫy cạm, bẫy kẹp, thu mua đuôi chuột (3.000 đồng/đuôi)… để nhằm hạn chế việc chuột phá hoại mùa màng.

Trước câu hỏi, Cổ phần Dịch vụ Đầu tư Nông nghiệp Xanh phải chịu trách nhiệm như thế nào trước những tổn thất của người nông dân, khi đã có giao kèo về dịch vụ diệt chuột bảo vệ lúa, nhưng không đạt hiệu quả, ông Trung cho  rẳng: Đánh giá về thiệt hại do chuột phá hoại, phải chờ đến lúc gần thu hoạch lúa, phía chính quyền, Hợp tác xã, người dân và Công ty đi nghiệm thu mới rõ. Với những diện tích bị thiệt hại 100%, Công ty sẽ hỗ trợ bà con nông dân 2.000 đồng/m², tính ra sẽ là 720.000 đồng/sào; với diện tích lúa mà năng suất giảm thì tính theo tỷ lệ phần trăm để đền bù cho người dân.

Về nguyên nhân của “nạn” chuột phá lúa năm nay, ông Nguyễn Trọng Phới – Chủ tịch UBND xã Thuỵ Duyên lý giải thêm: Năm nay diện tích cấy mạ non cần cạn, không cần nước. Đây là điều kiện chuột phá hoại nhiều và hiện nay các bờ vùng, bờ thửa ý thức dọn vệ sinh của bà con rất kém, nên đã tạo điều kiện trú ngụ và sinh sản của của chuột. Đối với Cổ phần Dịch vụ Đầu tư Nông nghiệp Xanh, họ cũng đã có công nhân đánh bả chuột, có những ngày diệt hàng trăm con. Chuột bị diệt rất nhiều nhưng vẫn còn rất nhiều, đây cũng là điều “trăn trở” của cả chính quyền và nông dân địa phương.

Từ góc độ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của hội viên nông dân, ông Nguyễn Đình Chung – Chủ tịch Hội Nông dân huyện Thái Thuỵ cho biết thêm: Vấn đề nạn chuột không chỉ diễn ra ở vùng nông thôn mà còn có ngay ở thị trấn; Hội Nông dân đã nắm được tình hình và có báo cáo với Hội Nông dân tỉnh, Thường trực UBND huyện Thái Thuỵ, mong rằng các cơ quan chức năng sớm vào cuộc để có hướng giải quyết.

Hoàng Tính