Để có được trữ đường cao trong thân cây mía trong nhiều năm liên tiếp, bên cạnh những điều kiện có sẵn, nhà nông cần được trang bị thêm kỹ năng sử dụng phân bón thông minh, đầy đủ các chất dinh dưỡng đa, trung, vi lượng, vừa nuôi cây, vừa bảo vệ đất, vừa tiết kiệm được túi tiền đầu tư.  

Cây mía đã và đang trở thành cây xóa đói, giảm nghèo và làm giàu của nhiều hộ nông dân cả nước, nhất là các tỉnh Trung du miền núi phía Bắc. Mía là cây công nghiệp ngắn ngày, dễ trồng, không kén đất, dễ tính và trồng 1 lần có thể cho thu hoạch 3-4 vụ với năng suất rất cao. Với giống mía cao sản, mỗi hecta có thể cho từ 150 đến 200 tấn mía cây mỗi năm, cá biệt còn có thể lên đến 260 tấn/năm.

Thời gian sinh trưởng của mía dài từ 10 – 15 tháng, nên yêu cầu các chất dinh dưỡng cao hơn các cây trồng khác. Mặt khác sản phẩm người ta cần ở cây mía là lượng đường chứa trong cây. Lượng đường và chất lượng đường phụ thuộc rất nhiều vào số lượng và tỷ lệ các chất dinh dưỡng cung cấp cho mía. Trong đó, kali và canxi có ảnh hưởng rất lớn. Riêng chất silic có nhu cầu rất lớn đối với các loại cây họ hòa thảo như mía. Với cây 1 lá mầm như lúa, mía…, nhu cầu dinh dưỡng silic gấp hơn 4 lần so với nhu cầu đạm. Silic  làm cứng cây, hạn chế đổ, tăng khả năng chống hạn, chống sâu bệnh, giảm độc mangan, tạo diệp lục, tăng hàm lượng gluxit, tinh bột, đường trong cây.

Kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh – nguyên cán bộ Trung tâm  Khuyến nông tỉnh Thái Bình (chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong hướng dẫn sử dụng phân bón) cho biết: Qua phân tích cây mía khi thu hoạch, chúng ta thấy, ruộng mía có năng suất 100 tấn mía cây, cây lấy đi hết 142 – 200kg đạm (N), 42 -85kg lân (P205), 314 – 425kg kali (K2O), 40kg can xi (CaO), 47kg magie (MgO), 25kg lưu huỳnh (S), 400 – 600kg silic (Si), 6kg natri (Na), 2 – 3kg sắt (Fe), 1kg mangan (Mn), 0,11 – 0,05kg đồng (Cu), 0,02 – 0,05kg kẽm (Zn), 0,1 – 0,2kg bo (B) và 0,001kg molypden (Mo).

Như vậy mía có nhu cầu rất cao về đạm, và nhu cầu đặc biệt cao là kali. Nếu hệ số sử dụng phân bón khoảng 40% thì cần bón cho 1ha mía tối thiểu: 240kgN, 290kg K2O; tương đương 520kg urê và 485 kali clorua.

“Món quà dinh dưỡng quý giá” dành cho cây mía

Thực tế đất trồng mía ở các vùng của nước ta hầu hết là đất chua, độ pH trong khoảng từ 3 – 4,5; lại rất nghèo chất canxi, lưu huỳnh, bo và những chất vi lượng. Đặc biệt đất trồng mía của các tỉnh Trung du, miền núi phía Bắc nhiều nơi rất chua đến mức pH chỉ ở khoảng 3,8-4,2. Trong khi đó, kết quả nghiên cứu cho thấy, cây mía phát triển tốt nhất trên đất có pH từ 5,0 – 7,0 và phải có hàm lượng canxi, magie và các chất trung – vi lượng từ trung bình trở lên. Thông thường, bà con thường bón vôi để cải tạo độ chua và bổ sung canxi, tuy nhiên bón vôi nhiều sẽ làm chai đất. Hơn nữa bón nhiều vôi cây dễ bị thiếu kali, thiếu bo, kẽm…Năng suất, chất lượng mía vùng này chưa cao so với các vùng khác trong cả nước.  Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, như quy hoạch, giống cây trồng, điều kiện tự nhiên… trong đó việc lựa chọn và sử dụng phân bón của bà con các dân tộc miền núi còn nhiều bất cập.

Phân nung chảy Văn Điển, với 3 loại quặng: Apatít, Secpentyl, sa thạch  và công nghệ nung chảy đã cho ra sản phẩm phân bón đa dinh dưỡng, trong đó P2O5 15-19%, MgO 15-18% ,SiO2 24-32%, CaO 28-34%, và nhiều  chất vi lượng Fe, B, Mn, Zn, Co, Cu, Mo… Sản phẩm này không tan trong nước nên không bị thất thoát do rửa trôi, bay hơi hay bị chất khác giữ bám. Phân bón này chỉ tan trong môi trường acid yếu do rễ cây tiết ra, được cây hấp thụ từ từ trong suốt quá trình sinh trưởng phát triển, nên vừa tiết kiệm đầu tư vừa giúp phục hồi chất đất trong thời gian dài.

Phân lân nung chảy Văn Điển khi được kết hợp với đạm ure, kali và một số chất vi lượng khác, doanh nghiệp đã sản xuất ra phân bón đa yếu tố NPK, trong đó có một số loại phân đa yếu tố NPK Văn Điển chuyên bón cho mía như sau:

-Phân ĐYT NPK 16.6.16 giàu chất dinh dưỡng với thành phần cân đối và hợp lý: N 16%, P2O5 6%, K2O 16%, S 2%, MgO 5%, CaO 8%, SiO2 7% và các chất vi lượng Zn, B, Cu, Mn, Co.

-Phân ĐYT NPK 12:8:12 có N 12%, P2O58%, K2O 12%, S 6%, MgO 6%, CaO 8%, SiO2 9% và các chất vi lượng khác.

-Phân ĐYT NPK 10.5.12 có tỷ lệ dinh dưỡng cao và có đầy đủ các chất đa lượng, trung lượng và vi lượng: N 10%, P2O5 5%, K2O 12%, S 3%, MgO 7%, CaO 7%, SiO2 6% và các chất vi lượng khác.

 Phân ĐYT NPK 15.5.20 chuyên dùng bón thúc (N=15%; P2O5=5%; K2O=20%; S=2%; MgO=5%; CaO=8%; SiO2=7%) ngoài ra có các chất vi lượng như B, Mn, Zn, Cu, Co… Tổng hàm lượng dinh dưỡng trên 60%.

Cách sử dụng phân bón Văn Điển cho cây mía

Bón phân cho mía phải đạt được 3 yêu cầu cơ bản là  đúng – đủ – kịp thời. Do vậy, bón phân cho mía nên kết hợp bón phân lân nung chảy Văn Điển với phân đa yếu tố NPK Văn Điển sẽ có hiệu quả cao hơn.

Bón lót: 

Nhà nông làm đất trồng mía là phải cày sâu để tạo điều kiện cho bộ rễ phát triển theo chiều sâu và rộng, giúp cây phát triển nhanh, chống đổ tốt và tăng khả năng chống hạn của mía ở những tháng ít mưa đặc biệt là đất đồi. Sau khi tạo rạch, bón mỗi héc ta khoảng 15-20 tấn phân hữu cơ, từ 1-1,5 tấn phân lân Văn Điển, đảo đều và rải phân rồi lấp đất, đặt hom.

Bón thúc:

– Bón thúc đợt 1, khi mía đẻ nhánh, bón 800-1.200kg phân ĐYT NPK : 12-8-12 hoặc ĐYT NPK: 16-6-16 trên mỗi hecta, hoặc dùng phân ĐYT NPK 15-5-20 Văn Điển thay thế.

– Bón thúc đợt 2 khi mía bắt đầu vươn lóng, bón 700- 1200kg/ha, chọn một trong các loại phân trên.

Cuốc xả hai bên mép luống cách gốc mía 20-30cm, sâu 15-20cm, bón phân vào rãnh rồi xới xáo, làm cỏ và lấp đất, kết hợp tưới đủ ẩm cho mía nếu gặp thời tiết khô hạn.

Lưu ý:

– Đối với mía gốc cần bón phân nhiều hơn mía tơ khoảng 10-15% lượng phân bón các loại.

– Phân nung chảy không tan trong nước nên khi bón phân Văn Điển thì không nên hòa nước để tưới; không nên rải phân trên mặt đất mà phải vùi sâu và lấp đất kín phân, vừa hạn chế hiện tượng xói mòn rửa trôi, vừa đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây mía trong cả chu kỳ sinh trưởng.

Cây mía sẽ như thế nào nếu được bón phân Văn Điển?

Kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh cho biết: Mía được bón Phân lân nung chảy và phân bón ĐYT NPK Văn Điển sẽ được đảm bảo đầy đủ và cân đối dinh dưỡng đa lượng và các các dinh dưỡng trung, vi lượng rất cần thiết. Cây mía khoẻ, thân mập, lóng to, mắt nhỏ, lá phát triển dựng đứng, màu xanh sáng tăng khả năng quang hợp. Đặc biệt, do có chất silic nên lá mía dày, vỏ bóng, cứng cây tăng sức chống đổ: hạn chế sâu đục thân và nấm bệnh, tăng hàm lượng đường Saccaro, giúp cho quá trình sản xuất đường, thu được chất lượng đường cao.

Với mía trắng, khi được bón phân Văn Điển thì cây to, chắc, không bị xốp ruột như bón nhiều đạm, nước ngọt. Với mía tím, khi được bón phân này, màu cây tím đen mượt, tăng vị ngọt thơm, tăng sức hấp dẫn khách hàng.

Qua nhiều năm sử dụng phân bón văn Điển, năng suất mía và hàm lượng đường trong mía Thanh Hóa, nhất là các huyện Thạch Thành, Nông Cống, Như Thanh… tăng rõ rệt. Phân bón Văn Điển cũng đã góp phần làm cho cây mía tím ở Hòa Bình trở thành niềm tự hào của bà con người Mường Hòa Bình, và đặc biệt, đầu năm 2019 cây mía tím Hòa Bình đã đáp ứng được yêu cầu khắt khe để lần đầu tiên được xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản.

Trọng Hòa – Nam Phong