Đề xuất áp dụng mức thuế 10% cho các cơ quan báo chí xét theo vai trò đặc biệt 

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, sáng 28/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi).

Động viên, hỗ trợ cơ quan báo chí làm tốt nhiệm vụ

Thảo luận tại hội trường, đại biểu Thạch Phước Bình (tỉnh Trà Vinh) cho rằng, hiện nay, cơ quan báo chí hoạt động với mục tiêu phi lợi nhuận, phục vụ nhiệm vụ chính trị, tuyên truyền và giáo dục thay vì mục tiêu kinh doanh nhưng vẫn phải chịu mức thuế thu nhập doanh nghiệp 20% như các doanh nghiệp thông thường. 

Điều này gây áp lực tài chính lớn, đặc biệt khi nguồn thu từ quảng cáo ngày càng giảm do cạnh tranh với các nền tảng số như Google, Facebook..., khiến nhiều cơ quan báo chí gặp khó khăn trong duy trì hoạt động. 

Bên cạnh đó, Luật Thuế hiện tại chưa có quy định riêng cho cơ quan báo chí, dẫn đến việc áp dụng mức thuế suất như doanh nghiệp thông thường mà không xét đến vai trò đặc biệt của báo chí trong hệ thống chính trị và xã hội. 

Đại biểu đề xuất áp dụng mức thuế suất 10% hoặc thấp hơn đối với phần thu nhập từ hoạt động ngoài nhiệm vụ chính trị như quảng cáo, tổ chức sự kiện; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các khoản tài trợ, viện trợ cho cơ quan báo chí để tạo nguồn lực hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ chính trị và truyền thông; tách biệt rõ ràng giữa thu nhập từ hoạt động tuyên truyền, nhiệm vụ chính trị được miễn thuế, thu nhập từ các hoạt động kinh doanh hưởng ưu đãi thuế suất thấp.

"Cùng với đó, có chính sách hỗ trợ đặc biệt cho các cơ quan báo chí địa phương, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, nơi có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn và khả năng tự chủ tài chính thấp hoặc rất thấp. Xây dựng cơ chế kê khai thuế đơn giản, ưu tiên hỗ trợ các cơ quan báo chí trong việc xác định thu nhập chịu thuế và áp dụng các ưu đãi. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong kê khai và quyết toán thuế để giảm gánh nặng hành chính cho cơ quan báo chí...," đại biểu Thạch Phước Bình nêu.

Đồng quan điểm, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (tỉnh Phú Yên) nhấn mạnh vai trò quan trọng của báo chí; song hiện nay, việc tác nghiệp của báo chí hết sức khó khăn. Đời sống, thu nhập của cán bộ, phóng viên giảm sút rất nhiều. 

Hoạt động của các cơ quan báo chí đang đứng trước nhiều khó khăn, có nhiều "bài toán" cần giải quyết. Trong khi đó, các cơ quan báo chí cũng đứng trước sức ép phải cạnh tranh thông tin trên mạng xã hội và các nguồn thông tin khác, đòi hỏi chất lượng thông tin báo chí phải tốt hơn, đầu tư công sức nhiều hơn. 

Với đặc thù lao động đêm hôm, sớm tối, nhất là với các nữ nhà báo, do đó, việc giảm thu nhập cũng ảnh hưởng lớn đến các cơ quan báo chí, nỗ lực và tâm tư của nhiều phóng viên báo chí yêu nghề. 

"Đây là cơ hội, điều kiện để hỗ trợ cơ quan báo chí làm tốt hơn nhiệm vụ của mình,” đại biểu Đỗ Chí Nghĩa nêu.

Để đảm bảo cho các cơ quan báo chí ổn định hoạt động, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa đề nghị Ban soạn thảo dự án Luật nghiên cứu "có những chính sách mạnh mẽ hơn nữa cho các cơ quan báo chí," không chỉ giảm thuế xuống 10% với tất cả các loại hình báo chí mà có thể nghiên cứu giảm xuống 5%. 

"Anh em báo chí rất trông đợi vào lần này. Việc giảm thuế là sự động viên rất quan trọng. Khi giảm thuế, chúng ta lại tăng được giá trị thông tin và niềm tin của xã hội, công chúng, góp phần đấu tranh với các thông tin xấu độc, định hướng giá trị thông tin xứng tầm với vị thế của đất nước," đại biểu Đỗ Chí Nghĩa nhấn mạnh.

Đảm bảo đúng đắn, công bằng và thúc đẩy phát triển

Giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, mục tiêu sửa đổi Luật nhằm đảm bảo sự đúng đắn, phù hợp, công bằng, hợp lý và thúc đẩy sự phát triển. 

Thuế vẫn là nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước (hiện nay, bội chi tương đối lớn), trong khi đó, thời gian tới sẽ xây dựng các công trình hạ tầng trọng yếu nên bội chi ngân sách và nợ công sẽ tăng lên.

Phó Thủ tướng Chính phủ cũng cho biết, xu thế của thế giới hiện nay là thắt chặt chính sách tài khóa, tức là tăng thuế suất lên để đảm bảo sự vững mạnh của tài chính công.

Tuy nhiên, với Việt Nam, đất nước vừa trải qua dịch COVID-19 nên vẫn ủng hộ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển, vì vậy vẫn thực hiện chính sách tài khóa mở rộng. So với nhiều nước trong khu vực Đông Nam Á, Phó Thủ tướng nêu rõ, thuế thu nhập doanh nghiệp của Việt Nam ở mức thấp.

"Chúng ta làm gói thuế thế nào để đảm bảo sự công bằng, hợp lý và thúc đẩy phát triển. Còn những lĩnh vực ưu tiên phát triển mà cần sự hỗ trợ từ ngân sách, phải giám sát có hiệu quả, tránh mất kiểm soát," Phó Thủ tướng nhắc.

Về nguyên tắc đối với thuế thu nhập doanh nghiệp, Phó Thủ tướng khẳng định, mọi khoản thu nhập của doanh nghiệp là thu nhập chịu thuế. Đối với doanh nghiệp nước ngoài không có địa chỉ thường trú tại Việt Nam nhưng có phát sinh các hoạt động tại Việt Nam có thu nhập thì phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Thời gian qua, chúng ta đã thu được thuế từ các sàn thương mại điện tử, mua bán online…

Phó Thủ tướng cũng làm rõ vấn đề đại biểu nêu liên quan đến đền bù, giải phóng mặt bằng; đầu tư rủi ro; mức thuế suất đối với từng mức doanh thu của doanh nghiệp…

Về thuế đối với đơn vị sự nghiệp và cơ quan báo chí, Phó Thủ tướng cho biết, có 3 loại hình đơn vị sự nghiệp: Nhà nước cấp toàn bộ, tự chủ chi thường xuyên và tự chủ toàn toàn diện. 

"Đã có doanh thu thì cần nộp thuế, nếu dịch vụ công tính chưa đủ, không cần nộp thuế và dịch vụ công trên địa bàn đặc biệt khó khăn được giảm thuế," Phó Thủ tướng nêu.

Đối với cơ quan báo chí, Phó Thủ tướng đề xuất áp dụng thuế suất 10% giúp cho các cơ quan báo chí thực hiện nhiệm vụ chính trị./.