“Bỏ túi” thêm 4 triệu đồng/ha khi lúa mùa được bón phân Văn Điển

Theo kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh – nguyên cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Bình, chuyên gia có hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phân bón, những số liệu này hoàn toàn đáng tin cậy vì được tổng kết từ mô hình bón phân Văn Điển cho cây lúa mùa ở Nam Định năm 2022.  

“Lúa tốt vì phân”, nhưng không phải cứ bón nhiều là tốt

Dẫn kết quả nghiên cứu cơ bản về dinh dưỡng cây trồng của các nhà khoa học Việt Nam, kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh phân tích: Cây trồng có nhu cầu sử dụng từ 18- 23 chất dinh dưỡng khác nhau. Trong đó, có 4 chất dinh dưỡng được cây trồng sử dụng nhiều nhất là đạm (N), lân (P), kali (K), silic (Si), gọi là dinh dưỡng đa lượng. Một số chất khác, cây sử dụng ít hơn như canxi (Ca), magie (Mg)... gọi là chất trung lượng. Nhiều chất khác – các chất vi lượng - tuy sử dụng rất ít, song lại có vai trò đặc biệt quan trọng trong mọi hoạt động sống của cây trồng như: molipden (Mo), bo (B), kẽm (Zn)...

 

Mô hình bón phân Văn Điển cho cây lúa mùa ở Nam Định năm 2022. Ảnh Tư liệu.

Khi được cung cấp đầy đủ, cân đối các chất dinh dưỡng đa - trung- vi lượng, cây trồng sinh trưởng, phát triển khỏe mạnh, thích ứng tốt với ngoại cảnh bất thuận, ít bị sâu bệnh gây hại và cho năng suất, chất lượng cao. Trong đất đã canh tác lâu dài thường không có đủ các dưỡng chất trên, do vậy phân bón luôn giữ vị trí quan trọng trong sản xuất nông nghiệp và là một trong những yếu tố quyết định đến sinh trưởng phát triển, khả năng chống chịu, năng suất và phẩm chất nông sản. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, các chủ đất ngày càng quan tâm đến việc tăng năng suất và chất lượng cây trồng đồng thởi cũng giảm chi phí nhân công cho việc chăm sóc, thì việc nhận diện loại phân bón chất lượng tốt càng được coi trọng.

Trong những năm gần đây, cùng với tiến bộ khoa học về phân bón, các nhà khoa học kết hợp với các doanh nghiệp đưa ra nhiều loại phân bón tổng hợp NPK đã tạo nên một cuộc cách mạng trong thâm canh cây trồng. Để sử dụng phân bón thích hợp, đạt năng suất và hiệu quả kinh tế cao trong thâm canh cây lúa, người nông dân từng bước đưa phân tổng hợp NPK vào dần thay thế cho các loại phân đơn (phân bón chứa 1 chất dinh dưỡng), phân 2-3 chất như phân bón NK, NPK... Nhưng việc sử dụng phân tổng hợp NPK còn nhiều hạn chế về quy trình sử dụng và nguồn cung cấp thông tin.

Phân bón Văn Điển cung cấp đủ dinh dưỡng đa – trung – vi lượng

Để giúp bà con nông dân có thêm thông tin, cơ sở khoa học và thực tiễn trong việc lựa chọn loại phân bón thích hợp với đồng đất của mình, góp phần tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, vụ mùa năm 2022, Công ty Vật tư nông nghiệp Tấn Anh phối hợp với Công ty cổ phần phân lân nung chảy Văn Điển đã xây dựng mô hình "Trình diễn bón phân đa yếu tố NPK cao cấp 22.5.11 Văn Điển cho cây lúa" tại xã Nghĩa Thái, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định.

Thành phần chủ yếu của phân đa yếu tố NPK 22.5.11 gồm: N_ts: 22%; P₂O_5hh: 5%; K₂O_hh: 11%; MgO: 3%;  CaO: 6%;  SiO₂: 5%; lưu huỳnh và các chất vi lượng khác như: sắt (Fe), nhôm (Al), mangan (Mn), Mo… Quy mô mô hình là 1ha, trên nền thâm canh của  địa phương, mỗi sào Bắc bộ (360m²) bón lót trước bừa cấy 5 kg, bón thúc đẻ nhánh 7kg phân đa yếu tố (ĐYT) NPK 22:5:11. Ruộng đối chứng bón lót 6kg NPK 19:6:9, bón thúc đẻ nhánh 7kg ure và bón thúc đòng 2kg ure. Mô hình áp dụng trên giống lúa nếp đen (lúa đặc sản) và mọi chăm sóc khác đều áp dụng như nhau.

Theo phân tích của kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh, kết quả của mô hình trình diễn bón phân đa yếu tố  NPK cao cấp 22.5.11 Văn Điển trên giống lúa nếp tại xã Nghĩa Thái, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định  cho thấy:

- Phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển cung cấp các chất dinh dưỡng N, P, K,  đặc biệt cung cấp đồng thời và cân đối các chất dinh dưỡng trung lượng, vi lượng giúp cây sinh trưởng phát triển đều, khoẻ, cứng cây, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, đẻ nhánh tập trung, số bông hữu hiệu và hạt chắc/bông nhiều, lá xanh bền đến giai đoạn cuối vụ, tạo tiền đề cho năng suất cao hơn bón phân đơn. Cụ thể, với giống nếp cho năng suất cao, đạt 187 kg/sào (tăng 6%) so với bón phân đối chứng. Hiệu quả kinh tế ở mô hình bón phân đa yếu tố NPK Văn Điển (01 ha) cao hơn so với bón phân thông thường là: 4.345.000 đồng/ha.

Hiện nay, các tỉnh vùng Đồng bằng Bắc bộ sản xuất lúa mùa bằng các giống lúa cảm ôn, gieo cấy cuối tháng 6 đầu tháng 7 hàng năm, trỗ bông cuối tháng 8 và tháng 9 khi thời tiết còn nóng, ẩm, mưa gió nhiều. Mưa có sấm sét bổ sung thêm dinh dưỡng đạm tự nhiên cho cây trồng, nhất là vào giai đoạn cuối vụ, càng làm cho cây lúa thân mềm, lá mỏng, dễ đổ ngã. Điều kiện đó cộng với gió to làm rách lá, tạo điều kiện cho bệnh bạc lá lúa phát sinh nhanh chóng lây lan thành dịch.

Kinh nghiệm của các “lão nông tri điền” khu vực đồng bàng Bắc bộ cho thấy: Để lúa vụ mùa thắng lợi cần tránh 2 cửa tử là lúa đổ và lúa bị bệnh bạc lá. Ngoài yếu tố chọn giống lúa và thời vụ gieo cấy, việc cung cấp cân đối dinh dưỡng đạm, lân, kali, đặc biệt các dinh dưỡng trung - vi lượng mang ý nghĩa quyết định đến khả năng chống chịu và tạo điều kiện cho năng suất, chất lượng cao..

Chuyên gia khuyến cáo công thức chăm bón lúa mùa 2024

Từ kết quả mô hình trình diễn và thực tiễn sản xuất trên cánh đồng, kxy sư Nguyễn Tiến Chinh khuyến cáo nhà nông chăm bón cây lúa mùa 2024 bằng phân Văn Điển ở khu vực Đồng bằng Bắc Bộ như sau:

- Bón lót: Tùy thuộc chân ruộng, giống lúa và lượng phân hữu cơ mà bón khoảng 15-20kg phân ĐYT NPK Văn Điển chuyên bón lót lúa NPK công thức 5:12:3, 10:10:5, 10:7:3  hoặc phân đa yếu tố “Lúa 1” chuyên bón lót cho lúa. Đây là những loại phân bón có đủ và cân đối các chất dinh dưỡng NPK và các chất trung vi lượng cần thiết cho cây lúa giai đoạn làm đòng, trỗ bông, giúp cây lúa tăng sức chống chịu , tăng năng suất, chất lượng nông sản. Để phân bón lót được trộn đều và đi xuống các lớp đất phía dưới, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng giai đoạn lúa làm đòng, trỗ bông, nhà nông nên rải đều phân ra ruộng trước khi bừa cấy hoặc trước lượt bừa cuối cùng. Nếu lo mất nước, mất phân thì có thể rải phân ngay sau khi bừa xong, khi nước còn đục, bùn còn lỏng.

Nhà nông đặc biệt lưu ý, không nên bón phân lót sau khi nước đã trong, bùn đã lắng.

+ Bón thúc: Căn cứ vào  chân ruộng, lượng phân đa yếu tố NPK đã bón lót và tình hình sinh trưởng của mỗi giống lúa, nhà nông cần bón từ 8-12kg phân ĐYT NPK Văn Điển chuyên bón thúc cho lúa, NPK công thức 13:3:10, hoặc 22:5:11; hoặc 16:5:17.

Với ruộng lúa cấy dày, cấy to, chân ruộng thấp trũng, nhà nông bón khoảng 8-10kg/sào; ruộng vàn, vàn cao, hay mất nước, cấy giống lúa cao sản cần bón khoảng 10*12kg/sào.

Với lúa cấy (cấy thủ công hay cấy máy), nhà nông cần bón phân thúc đẻ sớm ngay khi lúa ra lá non hoặc ra rễ trắng. Riêng chân ruộng cao ghềnh, giống lúa cứng thân, phương thức gieo vãi có thể bón thúc làm 2 lần: Thúc đẻ nhánh, bón 60-70% lượng phân bón thúc. Khi lúa chuẩn bị phân đốt, bón hết lượng phân còn lại.  Chỉ những ruộng lúa cao sản và sức chống chịu kém như giống lúa BC15, TBR225... thì cuối vụ bón thêm 2-3kg kali/sào. Còn lại, tất cả đều không được bón phân đạm đơn và bón lai rai để đề phòng rầy nâu và bệnh bạc lá có thể phát dịch giai đoạn cuối vụ.

 Trọng Hòa – Nam Phong