Có gì đặc biệt trong “suất ăn 19 món” của cây ngô đông Vĩnh Phúc?  

Vĩnh Phúc có khoảng 28.000 ha canh tác lúa. Diện tích ngô đông của tỉnh này khá lớn, nhiều năm đạt trên 65% diện tích đất 2 lúa. Từ nhiều năm qua, phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển đã trở thành “bạn đồng hành” với 19 yếu tố dinh dưỡng cân đối dành cho cây ngô đông ở tỉnh này.

Theo đánh giá của cơ quan quản lý nông nghiệp Vĩnh Phúc, trong các loại cây vụ đông thì khoai tây, ớt và hoa đang nổi lên bởi giá trị kinh tế cao. Cụ thể mỗi sào ớt có thể cho lãi 6 – 7 triệu đồng; khoai tây lãi 2 – 3 triệu đồng, nhất là hoa có thể cho lãi tới 100 triệu đồng/sào. Trong khi đó, mỗi sào ngô sau khi trừ chi phí thường chỉ có lãi dưới 1 triệu đồng, thấp nhất trong các loại cây vụ đông.

Thế nhưng nhiều năm qua, diện tích ngô đông của tỉnh này vẫn luôn được duy trì và có xu hướng tăng trở lại. Có mấy nguyên nhân khiến diện tích ngô đông vẫn được duy trì ở đây: Một là rủi ro thấp, không lo ngại khâu tiêu thụ. Trong khi đó, khoai tây hay ớt, dù lãi cao nhưng không phải lúc nào cũng bán được giá. Nông dân trồng ngô chủ yếu phục vụ cho chăn nuôi, chỉ khi có giá cao họ mới bán, nếu không thì phơi khô để dự trữ, không lo ế. Thêm vào đó, trong bối cảnh nông thôn ít lao động trẻ khỏe, vốn đầu tư thấp,  thì ngô vẫn là lựa chọn dễ dàng so với các loại cây rau màu, cần công chăm sóc, đầu tư lớn.

Bên cạnh đó, cùng với phong trào chăn nuôi bò thịt, bò sữa, diện tích ngô cũng tăng lên nhanh chóng do nhu cầu làm thức ăn cho bò. Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Vĩnh Phúc, nhiều năm gần đây cơ cấu mục đích sản xuất ngô của Vĩnh Phúc đang ngày càng đa dạng, trong đó xu hướng tăng dần các giống ngô nếp, ngô ngọt phục vụ ăn tươi với khoảng 2.000ha, ngô dày phục vụ chăn nuôi cũng đang mở rộng. Từ vụ đông 2015, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã có chính sách đột phá, đưa ngô biến đổi gen vào sản xuất mở rộng hướng thâm canh ngô năng suất cao.

Đừng quên: Cây ngô rất phàm ăn!

Ngô là cây trồng cho sinh khối lớn, có thể lấy hạt hoặc lấy thân, lá, bắp còn xanh chế biến thức ăn cho gia súc. Riêng năng suất hạt khô nếu thâm canh tốt vụ đông có thể thu được 5 – 6 tấn hạt/ha. Các nghiên cứu khoa học cho thấy, để đạt năng suất 6 tấn/ha, cây ngô đã lấy đi từ đất 150kg đạm (N); 60kg lân (P₂O₅); 110kg kali (K₂O); 16kg magie (MgO); 25kg canxi (CaO); 16kg silic (SiO₂); 8kg lưu huỳnh (S); 0,8kg bo (B); 0,5kg mangan (Mn); 0,1kg kẽm (Zn)… Như vậy, cây ngô rất phàm ăn, không chỉ cần 3 yếu tố dinh dưỡng là đạm; lân; kali mà còn cần các nguyên tố dinh dưỡng là magie; vôi; lưu huỳnh, silic, cùng với các nguyên tố vi lượng bo; kẽm…

Tất cả các nghiên cứu gần đây về thổ nhưỡng và cây trồng đều kết luận khi cung cấp đầy đủ, cân đối tất cả các nguyên tố dinh dưỡng kịp thời thì ngô khoẻ, ít sâu bệnh gây hại, cho năng suất cao, chất lượng tốt.

Thực tiễn sản xuất ở Vĩnh Phúc cho thấy: Trong thời gian dài người nông dân mới chỉ chú trọng bón đạm, bón lân và kali, không bón vôi hoặc nếu có thì cũng không thường xuyên, quên bón magie, silic và các nguyên tố vi lượng như Bo, kẽm… Cây ngô thì liên tục lấy đi những nguyên tố dinh dưỡng này để cấu tạo thân, lá, bắp, hạt tạo năng suất, dẫn đến đất mất cân bằng dinh dưỡng. Những loại phân bón đơn chất dinh dưỡng như urê, supe lân, kali, thường sử dụng theo cảm tính, nhiều nơi sử dụng đạm dư thừa, cây ngô yếu, sức đề kháng sâu bệnh giảm. Những loại phân bón hỗn hợp NPK thông thường thiếu vôi, magie, silic, vi lượng, mà sản xuất bỏ quên không bổ sung dẫn đến đất cạn kiệt, ảnh hưởng đến sức khoẻ cây trồng, giảm năng suất, chất lượng nông sản.

Bón phân Văn Điển cho cây ngô đông

Phân nung chảy Văn Điển có đặc tính không tan trong nước nên không bị rửa trôi, nhất là bón trên đất bãi, đất đồi dốc, ruộng bậc thang. Đây là phân bón đa dinh dưỡng, được kết hợp với đạm, kali và một số dinh dưỡng vi lượng khác để sản xuất ra phân đa yếu tố NPK chuyên dùng Văn Điển, trong đó có đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cây ngô mà cac loại phân bón thông thường không có, giúp cây ngô sinh trưởng, phát triển tốt, vừa góp phần cải tạo và bồi dục đất, vừa tăng khả năng chống chịu sâu bệnh và hạn hán, lại cho năng suất, chất lượng cao.

Theo hướng dẫn của kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh, nguyên cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Bình, để thâm canh ngô vụ đông có thể sử dụng những dòng sản phẩm phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển bao gồm:

Loại phân bón lót cho ngô:

Phân đa yếu tố NPK 10.7.3 có thành phần dinh dưỡng: N10%, P₂O₅ 7%; K₂O 3%, các chất trung lượng: CaO= 5%; MgO= 2%; SiO₂= 7%; S=4%; các chất vi lượng B, Zn, Mn, Co, Cu, Fe… Tổng hàm lượng dinh dưỡng cây ngô sử dụng trên 38%.

Phân đa yếu tố NPK 5:10.3 có thành phần dinh dưỡng: N=5%, P₂O₅ =10%; K₂O = 3%, các chất trung lượng: CaO=15%; MgO=9%; SiO₂=14, S=2% và các chất vi lượng B, Zn, Mn, Co, Cu, Fe… Tổng hàm lượng dinh dưỡng cây ngô sử dụng trên 58%.

Mức bón: Khoảng 20-25kg/ sào. Có thể bón theo hốc, theo hàng. Rải phân đa yếu tố NPK xong, rải tiếp phân hữu cơ ủ mục rồi lấp đất kín phân, sau đó tra hạt và phủ hạt.

Loại phân chuyên bón thúc cho ngô:

Phân đa yếu tố NPK 13.3.10 có thành phần dinh dưỡng: N=13%, P₂O₅ 3%; K₂O 10%, vôi 2%; MgO 5%; SiO₂ 4%; S 7%; các chất vi lượng B, Zn, Mn, Co, Cu, Fe… Tổng hàm lượng dinh dưỡng cây ngô sử dụng trên 44%.

 Phân đa yếu tố NPK 14:8:7 có thành phần dinh dưỡng: N=14%, P₂O₅ =8%; K₂O=7%, vôi =12%; MgO=6%; SiO₂=9%; S=2%; các chất vi lượng B, Zn, Mn, Co, Cu, Fe… Tổng hàm lượng dinh dưỡng cây ngô sử dụng trên 58%.

Mức bón: 30 – 35kg/sào chia làm 3 đợt, đợt 1 khi ngô có 3 – 4 lá bón 8 – 10kg; đợt 2 khi ngô 7 – 8 lá; bón 12 – 15kg, đợt 3 khi ngô bắt đầu xoáy nõn, bón 8 – 10 kg/sào.

Bón phân xa gốc: xới nhẹ mép luống hoặc giữa hàng ngô rải đều phân, kết hợp vun gốc lấp kín phân. Phân bón thúc tan nhanh cũng có thể hoà loãng phân với nước để tưới, đặc biệt giai đoạn cây có 3 – 4 lá. Phân bón lót chậm tan một chút, không rửa trôi giúp cho rễ đốt và rễ chân kiềng, ăn sâu, cắm chắc chống đổ, ngã khi gặp giông lốc.

Cung cấp một lúc đủ 19 yếu tố dinh dưỡng

Trên đồng ruộng Vĩnh Phúc, những nơi nào bón đủ phân NPK chuyên dụng bón thúc và bón lót cho ngô thì không phải bón thêm vôi và phân hóa học nữa. Cây ngô sinh trưởng phát triển tốt, tăng khả năng chịu hạn úng, chống rét, chống nóng, chống đổ, hạn chế sâu bệnh, có bộ lá khỏe và tốt bền, giai đoạn cuối bộ lá xanh bền đến khi thu hoạch nên bắp to mập, hạt xếp dày xít, múp đầu, màu sắc đẹp, khi xay xát đạt tỷ lệ bột cao, cho năng suất cao, chất lượng tốt.

Thực tế cho thấy, chăm bón cho cây ngô đông bằng phân chuyên dùng đa yếu  tố NPK Văn Điển là cùng một lúc đã cung cấp đầy đủ, cân đối 19 yếu tố dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng mà các loại phân bón NPK thông thường không có được. Đối với đồng ruộng Vĩnh Phúc nhiều vùng đất bạc màu, bón đủ lượng, khép kín từ phân lót, phân thúc NPK Văn Điển, cây ngô khoẻ, thân mập, bẹ phiến lá dày, vươn lá, xanh đậm, ngọn nở, chịu hạn tốt, lớp biểu bì lá phủ lớp lông gai dày, ít các loại sâu bệnh gây hại và cho năng suất cao. Phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển còn có hiệu quả rõ rệt trong việc cải tạo đất, cân bằng lại dinh dưỡng, duy trì độ màu mỡ đất trồng, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người nông dân.

 Trọng Hòa – Nam Phong