Với quy mô 30 con bò sữa, anh Tạ Quang Trung (SN 1982) là 1 trong những hộ có quy mô nuôi bò sữa lớn nhất thôn Ngọc Kháng, xã Gia Đông, huyện Thuận Thành (Bắc Ninh). Từ đàn bò sữa, mỗi năm gia đình anh thu nhập trên 500 triệu đồng, trở thành hộ đạt danh hiệu Nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp tỉnh.

Áp dụng cơ giới hóa trong nuôi bò

Đến thăm trại bò sữa của anh Trung, chúng tôi khá ấn tượng bởi quy trình nuôi bò sữa nông hộ hết sức chuyên nghiệp: Chuồng bò sạch sẽ; máy vắt sữa, dụng cụ vắt sữa được xếp gọn gàng ngăn nắp trên giá để đồ. Điều đáng nói, tuy nuôi đàn bò sữa với số lượng lớn, nhưng anh Trung khá nhàn nhã.

Công việc chuẩn bị thức ăn và cho đàn bò ăn tưởng khá vất vả thì với anh Trung lại vô cùng đơn giản. Hai tấn cỏ voi tươi sau khi cắt về được anh Trung đem vào máy thái, chỉ một lát là xong. Sau đó, anh Trung lái xe ba gác chở thức ăn vào chuồng bò sữa. Đi đến từng đoạn, anh Trung dừng xe xuống cào thức ăn trải đều ra mỗi ô chuồng bò.
Anh Trung cười nói: “Làm thế này cũng chưa được chuyên nghiệp lắm đâu, nhưng với quy mô nuôi bò sữa nông hộ thì áp dụng cách này cũng tiết kiệm được rất nhiều sức lao động và thời gian”.

Anh Trung thổ lộ, trước đây anh và 3 người làm phải “đầu tắt mặt tối” suốt ngày mà không làm xuể. “Nuôi bò sữa nếu không biết cách thì vất vả và cầu kỳ lắm. Cho bò ăn cũng là cả 1 vấn đề. Mỗi ngày đàn bò sữa của tôi “ngốn” gần 2 tấn thức ăn. Nếu không có “mẹo” thì riêng việc chuẩn bị thức ăn cho bò cũng chiếm hết cả ngày”, anh Trung chia sẻ.

Để tiết kiệm sức lao động và thời gian, anh Trung mua máy vắt sữa bò, máy cắt cỏ, máy thái thức ăn có công suất lớn. Đồng thời, anh còn mạnh tay đầu tư thêm 2 xe ba gác chở thức ăn và thiết kế máy thái thức ăn đặt trên cao.

“Lúc tôi mua thêm xe ba gác ai cũng bảo không cần thiết và tốn kém. Trước đây, 2 lao động xúc đến rã rời chân tay cả mấy tiếng đồng hồ liền mà chưa xong. Bây giờ tôi chỉ cần hơn 1 tiếng đồng hồ là xong tất cả mọi khâu từ cắt cỏ, thái cỏ, cho bò ăn. Thời gian rảnh rỗi, tôi mở thêm quầy tạp hóa buôn bán ở chợ kiếm thêm thu nhập”, anh Trung chia sẻ.

Nuôi bò sữa khép kín

Trước khi nuôi bò sữa, anh Trung đã xoay đủ nghề, từ làm ruộng đến xây dựng trang trại chăn nuôi lợn, gà, nhím, chim trĩ… nhưng nghề nào cũng thu nhập bấp bênh. Thấy các hộ dân trong xã có cuộc sống sung túc từ nuôi bò sữa, anh Trung bèn tìm hiểu cách nuôi bò của họ. Sau khi nghiên cứu kỹ quy trình, kỹ thuật nuôi bò sữa, anh Trung quyết định đầu tư hơn 200 triệu đồng xây dựng chuồng trại và mua 3 con bò sữa về nuôi.

Chuẩn bị kỹ càng điều kiện nuôi bò sữa là thế, nhưng khi bắt tay vào làm anh Trung gặp vô vàn khó khăn. Năm đầu chăn nuôi đàn bò bị bệnh chết 3 con, thiệt hại hơn trăm triệu đồng. Nhờ chăm chỉ, không ngừng học hỏi kỹ thuật, đàn bò sữa của gia đình anh đã sinh trưởng, phát triển tốt, số lượng bò cho sữa ngày một nhiều. Sau 4 năm chăn nuôi, đến nay, đàn bò sữa của anh Trung đã nhân đàn lên 30 con.

Theo anh Trung, nuôi bò sữa không khó bởi ít bị dịch bệnh, nhưng người nuôi cần lưu ý 3 yếu tố là đảm bảo nguồn thức ăn; chế độ chăm sóc nuôi dưỡng, phòng dịch bệnh và con giống. Nhằm đảm bảo chi phí đầu vào và chất lượng sữa, ngoài nguồn cỏ tươi, anh còn cho bò ăn thêm thức ăn tổng hợp như thu mua cây ngô sáp cả bắp của nông dân trong vùng, cám gạo cùng phụ phẩm khác. Trung bình mỗi ngày một con bò sữa ăn hết 10kg thức ăn tổng hợp và 20kg cỏ tươi. Cùng với diện tích đất của gia đình, anh còn thuê hơn 1 mẫu đất lúa của nhân dân trong thôn để trồng cỏ voi, nhằm đảm bảo nguồn thức ăn dự trữ vào mùa đông.

Về chế độ chăm sóc và phòng dịch bệnh, anh Trung cho biết: “Để bò sữa khỏe mạnh, nhất thiết phải chú ý đến một số phương pháp phòng bệnh như thường xuyên dọn dẹp chuồng trại, diệt muỗi, ruồi, áp dụng đúng quy trình kỹ thuật, tiêm phòng cho bò theo định kỳ để tránh mắc phải một số bệnh như dịch tả, lở mồm long móng, tụ huyết trùng. Đồng thời, đặc biệt lưu ý bổ sung nguồn thức ăn phù hợp, giàu chất dinh dưỡng trong thời kỳ vắt sữa để đảm bảo nguồn sữa chất lượng cũng như duy trì sức khỏe ổn định”.

Đối với khâu chọn con giống, anh Trung chia sẻ: Nhiều người cho rằng, muốn bò cho chất lượng sữa cao, người chăn nuôi nên lựa chọn giống bò Hà Lan thuần chủng. Tuy nhiên, thực tế không hoàn toàn như vậy, tùy theo điều kiện kinh tế mà người nuôi có thể chọn mua bò lai F2 hoặc bò lai F1.

Anh Trung thổ lộ: “Hiện tại, quy mô nuôi bò sữa nông hộ của gia đình tôi khá ổn định nhờ chủ động đầu vào và ký kết tiêu thụ với công ty sữa Vinamilk. Tuy nhiên, do số lượng đàn bò lớn, đồng nghĩa với chất thải đàn bò nhiều. Mới đây, tôi đầu tư thêm một số máy móc, triển khai quy trình làm phân bón hữu cơ từ chất thải đàn bò”. Theo tính toán của anh Trung, cách làm này sẽ vừa đảm bảo vệ sinh môi trường và mang lại nguồn thu không nhỏ cho gia đình.

Hiện, gia đình tôi ký kết với công ty thu mua sữa bò với giá từ 12.000 – 14.000 đồng/kg (giá phụ thuộc vào chất lượng sữa bò). Do có chất lượng tốt, sữa bò của gia đình tôi luôn được công ty thu mua với giá 14.000 đồng/kg. Mỗi ngày tôi bán 500 kg sữa bò, trừ hết chi phí còn thu nhập 2 triệu đồng/ngày”, anh Tạ Quang Trung chia sẻ

Bài, ảnh: Trung Anh