Hơn 2 tháng nay, người dân xóm 5 xã Quỳnh Mỹ (Quỳnh Lưu – Nghệ An) treo băng rôn, tập trung phản đối, yêu cầu di dời nhà máy vì lo ngại chất độc hại thải ra từ Nhà máy chế biến phân bón Phú Sinh đóng trên địa bàn.

Vào những ngày cuối tháng 01/2021, người dân bất ngờ phát hiện cột khói của công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Phú Sinh (phân bón Phú Sinh) thải ra bụi trắng kèm theo mùi khó chịu. Ít ngày sau đó, cây cối xung quanh Công ty này bỗng nhiên bị rụng lá, chết khô.

Không chỉ cây cối, nhiều bèo tây trên con kênh gần đó cũng bị chết, một phần diện tích lúa của người dân cách đó vài trăm mét cũng bị héo úa lá. Khi phát hiện sự việc, người dân nghi ngờ chất thải từ nhà máy này thải ra là rất độc hại, ảnh hưởng đến cây cối, nguồn nước nên đã treo băng rôn, tập trung làm đơn kiến nghị lên chính quyền địa phương để có phương hướng xử lý và yêu cầu công ty dừng hoạt động.

Theo ông Hồ Huy Chiến- xóm trưởng xóm 5 cho biết: Chỉ mấy tháng sau khi công ty này đưa dây chuyền mới về sản xuất thì khói bụi từ nhà máy xả ra đã làm cây cối, hoa màu của người dân xung quanh héo khô rồi chết dần. Cả cái cây xoan đâu, bạch đàn lớn thế nằm sát bờ rào công ty này cũng chết khô luôn. Chúng tôi rất lo sợ vì chất thải độc hại này của công ty thải ra. Cây cối còn chết nữa là người. Về lâu dài, cuộc sống, sức khỏe của người dân chúng tôi không được đảm bảo”, Ông Chiến cho biết thêm, toàn bộ xóm 5 có 140 hộ gia đình với 620 khẩu, việc công ty Phú Sinh hoạt động không chỉ gây ô nhiễm mỗi riêng xóm 5 mà còn ảnh hưởng đến các xóm gồm xóm 3,4,5,6 với toàn bộ khoảng 700 hộ gia đình, gần 3.000 nhân khẩu.

Trước sự việc đó, ông Lê Xuân Thanh – Chủ tịch UBND xã Quỳnh Mỹ cho biết: Hiện nay người dân không còn tập trung phản đối như trước nữa vì sau khi sự cố xảy ra thì nhà máy đã dừng hoạt động và chờ đoàn về kiểm tra. Sau khi nhận được phản ánh của người dân, xã cũng đã xuống, qua kiểm tra thì số lượng cây cối chỉ bị khô lá và sẽ hồi phục sau một thời gian. UBND xã đã đề xuất UBND huyện Quỳnh Lưu, Phòng Tài nguyên Môi trường thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra, lấy mẫu phân tích tìm ra nguyên nhân và hướng xử lý theo quy định. Cơ quan chức năng sau đó đến lấy mẫu không khí, mẫu nước để thực hiện quan trắc. Kết quả cho thấy, các chỉ số trong giới hạn ngưỡng cho phép. Tuy nhiên, người dân không đồng tình kết quả này vì các mẫu để thực hiện quan trắc được lấy sau khi xảy ra sự cố và khi nhà máy này đã dừng hoạt động gần nửa tháng.

Theo ông Cao Xuân Bình, Giám đốc nhà máy sản xuất phân bón Phú Sinh lí giải: Nguyên nhân dẫn đến sự cố về môi trường này là do nhà máy mới lắp dây chuyền mới nên kinh nghiệm vận hành chưa có và ngày 26/01/2021 kĩ thuật đi vắng nên điều công nhân đi làm hộ không nắm được nguyên lí hoạt động của dây chuyền nên đốt lò ở nhiệt độ quá cao dẫn đến phân bị đốt cháy biến thành bụi. Hơn nữa, bể lắng bụi ướt chứa nước do không kiểm tra nên không biết bể chứa bị cạn khô nước nên lượng bụi không được lắng mà theo gió bay ra ngoài. Nguyên nhân nữa là do công suất quạt cũng cao quá nên lượng bụi bị đẩy ra ngoài thêm nhiều. Theo đại diện Công ty thì nguyên nhân cây khô lá là do khi bụi phân bị thổi ra ngoài vừa mặn vừa nóng kèm theo gặp phải sương muối nữa cây trồng bị cháy xém lá bên ngoài, việc lá cây bị cháy sẽ không làm cây bị chết mà một thời gian sẽ bình phục lại.

Để khắc phục sự cố này, phía Công ty đã chủ động tạm dừng hoạt động sản xuất của nhà máy và chờ cơ quan chức năng có thẩm quyền vào kiểm tra. Cùng với đó, Công ty cũng đã tiến hành kiểm đếm số diện tích và cây trồng bị ảnh hưởng để đền bù cho người dân. Hiện nay, tổng cộng có 9 hộ gia đình bị ảnh hưởng do sự cố này, các loại cây trồng bị ảnh hưởng chủ yếu là chuối, ngô, lúa, rau, bạch đàn. Công ty đã đề xuất 2 phương án đền bù cho người dân: Hoặc là đền bù trực tiếp theo thiệt hại hoặc sau khi thu hoạch nếu sản lượng bị giảm sút so với các năm trước thì sẽ đền bù thêm để giảm thiểu thiệt  hại cho người dân do sự cố đáng tiếc này.

Theo tìm hiểu được biết, nhà máy sản xuất phân bón Phú Sinh đã hoạt động được 11 năm nay với công suất 10.000 tấn/ năm nhưng hiện nay sản xuất và đưa ra thị trường chỉ mới được 50% công suất. Mỗi năm chỉ sản xuất 2 vụ, vụ Hè Thu sản xuất từ tháng 4 đến tháng 6 còn vụ Đông Xuân hoạt động từ tháng 11 đến tháng 2.

                                                           Bùi Ánh