Bí quyết để cây sắn “mắn củ” trên đất nghèo

Các vùng đất trồng sắn hiện nay hầu hết thuộc loại đất phù sa cổ, đất hoang hóa, chua và nghèo dinh dưỡng… Tuy nhiên, với sản phẩm phân bón chuyên dùng Văn Điển, đất được bổ sung dinh dưỡng, giảm chua đủ sức nuôi cây sắn đẻ củ sum suê.

Sắn là loại cây không xa lạ gì đối với người nông dân Việt Nam. Củ được sử dụng nhiều trong công nghiệp chế biến và cũng là nguồn lương thực cho các vùng sản xuất cây lương thực gặp khó khăn. Loại cây này thường được trồng tại các vùng đất thiếu nước, khí hậu khắc nghiệt, cây sắn có khả năng chịu hạn tốt.

Sắn được trồng trên nhiều loại đất như đất rừng, đất luân xen canh với các cây trồng khác, đất hoang hóa, đất bạc màu… Chúng ưa đất tơi xốp có thành phần cơ giới nhẹ như: Đất pha cát, thịt nhẹ, thông thoáng, không bị úng ngập vào mùa mưa. Cây sắn cũng cần độ pH đất thích hợp từ 5,0 – 7,0, nếu đất chua pH dưới 5,0 thì sắn chậm phát triển, năng suất thấp. Bởi vậy người trồng cần bón vôi hoặc phân chứa vôi để nâng cao độ pH đất.

Các vùng đất trồng sắn hiện nay hầu hết thuộc loại đất phù sa cổ, đất hoang hóa, bạc màu, không chủ động nước tưới, ở các thung lũng kẹp giữa núi đồi thì đất có kết von, tuyệt đại đa số đất chua pH < 4,5, nghèo canxi (CaO), magie (MgO), lưu huỳnh và vi lượng thành phần cơ giới nhẹ, pha cát, thịt nhẹ, rửa trôi mạnh khi mưa lớn, khả năng giữ màu, mùn của đất thấp. Rất nhiều vùng đất bạc màu, thiếu lân, kali, đạm nghiêm trọng, trong thâm canh cây sắn cần phải được đầu tư phân bón cân đối, đầy đủ các loại dinh dưỡng.

Nhu cầu các chất dinh dưỡng của cây sắn

Theo phân tích của kỹ sư Nguyễn Xuân Thự – nguyên cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Bình, chuyên gia hướng dẫn sử dụng phân bón có nhiều năm kinh nghiệm, sắn là loại cây cho sinh khối lớn, nếu tính tổng cộng cả củ, thân, cành thì sau một niên vụ (10 – 12 tháng) cây cho lượng sinh khối trên 60 tấn sắn phấn tươi/ha. Riêng củ chiếm trên một nửa. Theo các công trình nghiên cứu dinh dưỡng cho thấy: Để đạt năng suất 40 tấn củ tươi/ha, cây sắn lấy đi từ đất: 265kg đạm (N), 110kg lân (P₂O₅), 270kg kali (K₂O), 165kg CaO, 61kg MgO, 26kg lưu huỳnh (S), 820gr kẽm (Zn), 270gr Bo, 900gr sắt (Fe), 1.700gr mangan (Mn).

Như vậy cây sắn cần đạm tương đương với kali, riêng lân cần ít hơn. Đặc biệt lượng vôi cây sắn cần nhiều hơn cả lân, chất lưu huỳnh cùng các chất vi lượng cây sắn cũng hấp thụ nhiều.

Thực trạng sử dụng phân bón cho cây sắn

Các nhà nghiên cứu đã khảo sát một số vùng trồng sắn điển hình như Tây Ninh, Quảng Trị, Quảng Bình, Thanh Hóa và một số tỉnh miền núi phía Bắc như Hòa Bình, Sơn La, Lai Châu… Kết quả cho thấy một số điểm đáng lưu ý: Bà con nông dân chưa chú trọng đầu tư phân cân đối, việc sử dụng phân đơn vẫn chiếm tỷ lệ nhiều, nhiều nơi sử dụng đạm quá mức, làm cho cây tốt lá, thân yếu, củ ít, giảm tinh bột, năng suất thấp.

Cũng có nơi, người trồng sắn đã sử dụng các loại phân tổng hợp nhưng vẫn là các loại phân thông thường, chỉ duy nhất có 3 loại dinh dưỡng đó là: Đạm, lân, kali, thiếu vôi, magie, lưu huỳnh, vì lượng. Do vậy có bón phân NPK nhưng thực ra cây sắn vẫn thiếu dinh dưỡng chưa đảm bảo cân đối, nên năng suất chưa cao.

Hiện nay trong sản xuất các giống sắn có tiềm năng cho năng suất cao được trồng thì nhu cầu cân đối dinh dưỡng ngày càng cao, nắm bắt được nhu cầu thâm canh cây sắn, Công ty Cổ phần Phân lân nung chảy Văn Điển phối hợp cùng nhà khoa học nông nghiệp cho ra đời các dòng sản phẩm phân bón chuyên dùng cho thâm canh cây sắn.

Ưu thế vượt trội của phân bón Văn Điển cho cây sắn  

Phân đa yếu tố (ĐYT) NPK Văn Điển chuyên dùng cho cây sắn, ngoài chất đạm, chất lân chất kali với tỷ lệ cân đối, trong chúng còn có chất canxi, magie, có thể khử chua, nâng cao độ pH phù hợp cho cây sắn (pH từ 5,0 – 7,0). Phân bón loại này vừa cung cấp dinh dưỡng cho cây sắn, các chất lưu huỳnh cùng 6 chất vi lượng như bo, kẽm, mangan, đồng, sắt và coban…

Các chất dinh dưỡng dễ tan trong dịch chua của rễ tơ cây tiết ra, không bị rửa trôi trong điều kiện đất nhẹ, khi gặp mưa, bổ sung cho những thành phần dinh dưỡng mà cây trồng đang thiếu hụt, đây là tính khác biệt hơn hẳn của phân bón Văn Điển so với các loại phân bón khác.

Theo kỹ sư Nguyễn Xuân Thự, trong nhiều năm qua bà con trồng sắn ở nhiều địa phương đã quen dùng phân đa yếu tố NPK Văn Điển chủ yếu các dòng sản phẩm sau đây:

Phân bón lót cho sắn trước khi trồng:

– Phân ĐYT NPK 5.10.6 có thành phần dinh dưỡng (N= 5%; P₂O₅ = 10%; K₂O = 6%; CaO = 14%; MgO = 8%; S = 2%; SiO₂ = 11%; và các vi lượng Bo, Zn, Fe, Mn, Cu, Co… Tổng dinh dưỡng cho cây trên 56%.

– Phân ĐYT NPK 5.10.3 có thành phần dinh dưỡng (N= 5%; P₂O₅ = 10%; K₂O = 3%; CaO = 15%; MgO = 9%; S = 2%; SiO₂ = 14%); và các vi lượng Bo, Zn, Fe, Mn, Cu, Co… Tổng dinh dưỡng cho cây trên 58%.

Phân bón thúc cho cây sắn:

-Phân ĐYT NPK 12.8.12 có thành phần dinh dưỡng (N= 12%; P₂O₅ = 8%; K₂O = 12%; CaO = 15%; MgO = 8%; S = 2%; SiO₂ = 12%); và các vi lượng Bo, Zn, Fe, Mn, Cu, Co… Tổng dinh dưỡng cho cây trên 69%.

-Phân ĐYT NPK 13.3.13 có thành phần dinh dưỡng (N= 13%; P₂O₅ = 3%; K₂O = 13%; CaO = 6%; MgO = 4%; S = 11%; SiO₂ = 4%); và các vi lượng Bo, Zn, Fe, Mn, Cu, Co… Tổng dinh dưỡng cho cây trên 54%.

Công thức bón phân chuyên dùng Văn Điển cho cây sắn

Để việc bón phân phát huy tối đa tác dụng đối với cây sắn trong từng giai đoạn, kỹ sư Nguyễn Xuân Thự hướng dẫn cách bón phân chi tiết như sau:

Bón lót: Dùng 300 – 350kg phân ĐYT NPK công thức 5.10.6 hoặc ĐYT NPK công thức 5.10.3 kết hợp với 10 – 15 tấn phân hữu cơ hoai mục cho 1ha. Cách bón: Rải đều phân NPK Văn Điển cùng phân hữu cơ theo hốc, phủ đất kín phân sau đó đặt hom giống.

Bón thúc: Sau khi cây sắn mọc mầm 60 – 65 ngày tiến hành bón phân thúc sử dụng loại phân ĐYT NPK 12.8.12, lượng bón 300 – 400kg/ha. Rải phân xa gốc 10 – 15cm kết hợp làm cỏ, vun gốc kéo đất phủ kín phân ở những chân ruộng thâm canh sắn cao sản thì nên dùng loại phân ĐYT NPK 13.3.13 để bón. Lượng bón và thời gian, cách bón tương tự như bón loại ĐYT NPK 12.8.12.

Bà con nông dân dễ dàng nhận thấy: Cây sắn được bón phân Văn Điển bộ lá xanh sáng, dày, thân mập, bóng, cây khỏe, chống đổ tốt, tia củ hình thành sớm, tập trung ở gốc, củ lớn nhanh, độ lớn đồng đều cho năng suất vượt trội, chất lượng cao, tỷ lệ tinh bột hơn hẳn bón các loại phân khác. Phân bón Văn Điển có tính kiềm năng cao, khử chua đất nâng cao pH đất phù hợp nhu cầu của cây sắn. Đồng thời cung cấp đầy đủ 13 loại chất dinh dưỡng gồm N, P, K, canxi, magie, silic, lưu huỳnh, bo, kẽm, sắt, đồng, mangan, coban…

Chất lân hữu dụng nằm trong phân NPK Văn Điển tan hết trong dịch chua của rễ cây tiết ra, không bị rửa trôi, không bị sắt, nhôm trong đất có dịch, cung cấp lân từ từ cho cây từ đầu đến cuối vụ làm cho sắn tăng sức chống chịu sâu bệnh, thời tiết hạn hán, giảm công bón phân, đồng thời dần dần lập lại sự cân bằng dinh dưỡng thực tế trong đất, phân bón Văn Điển không gây độc hại và ô nhiễm môi trường sinh thái.

Việt Hà – Nam Phong