Giá cao khó cạnh tranh

Giá cao đang khiến các sản phẩm thủy sản của Việt Nam không có khả năng cạnh tranh tại 15 quốc gia thành viên của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), có hiệu lực trong năm nay. Bà Trần Lê Dung, Phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Malaysia cho biết, tại Malaysia, hàng thủy sản Việt Nam được bán với giá cao hơn so với hàng cùng loại của Trung Quốc và Thái Lan. Thương vụ Việt Nam đã kết nối những người bán cá khô và cá ngừ của Việt Nam với các nhà nhập khẩu Malaysia, những mặt hàng này rất khó giao dịch do chênh lệch về giá cả.

Đại diện thương vụ cho biết, tuy dân số ít nhưng Malaysia có nhu cầu cao về thủy sản, không chỉ là thành viên của RCEP mà còn tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA). Những yếu tố này đồng nghĩa với việc thâm nhập thành công thị trường này sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam tiếp cận nhiều thị trường khác trong khối.

Bà Lê Thị Phương Hoa, Tham tán Thương vụ Việt Nam tại Lào, cho biết giá đã trở thành vấn đề lớn nhất đối với Việt Nam trong việc tăng cường xuất khẩu thủy sản. Theo khảo sát, mặt hàng thủy sản Thái Lan có mặt tại Lào, tôm sú (30 con/kg) được bán với giá gần 300.000 đồng/kg và mực trắng (5 con/kg) giá 190.000 đồng / kg. .

Các cơ quan thương mại Việt Nam tại các nước RCEP cho biết chi phí vận tải ngày càng tăng trong hai năm qua đã làm tăng đáng kể giá hàng thủy sản xuất khẩu của Việt Nam, khó có thể tận dụng được các ưu đãi thuế quan, mở rộng thị phần và tăng giá trị xuất khẩu.

Kiểm soát chất lượng, xây dựng thương hiệu

Bao gồm 15 thành viên, bao gồm các đối tác thương mại lớn của Việt Nam - Trung Quốc, Hàn Quốc (Hàn Quốc) và Nhật Bản, hiệp định RCEP mở ra cơ hội cho Việt Nam tăng cường xuất khẩu thủy sản, vì nhiều thị trường RCEP có nhu cầu cao đối với các sản phẩm thủy sản.

Ví dụ, Trung Quốc đã đạt sản lượng nuôi trồng và đánh bắt trong nước là 64 triệu tấn mỗi năm nhưng nhu cầu thủy sản của nước này lên tới 67,3 triệu tấn mỗi năm, vì vậy nước này đang phải nhập khẩu một lượng lớn thủy sản hàng năm.

Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam (chủ yếu bao gồm cá tra, basa và tôm đông lạnh) sang Trung Quốc đạt hơn 530 triệu USD trong 4 tháng đầu năm nay, gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Ông Nông Đức Lai, Trưởng chi nhánh Quảng Châu của Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc, cho biết Trung Quốc là thị trường rộng lớn với nhu cầu tiêu dùng đa dạng và có đường biên giới dài với Việt Nam, tăng cường cơ hội xuất khẩu thủy sản sang thị trường này.

Australia đã trở thành thị trường nhập khẩu thủy sản tiềm năng của Việt Nam. Bà Nguyễn Thu Hương, Đại diện Thương vụ Việt Nam tại Australia cho biết, năm 2021, Việt Nam đã vượt Trung Quốc trở thành nước xuất khẩu thủy sản lớn nhất vào Australia, với kim ngạch hơn 184,4 triệu USD. “Tôi chắc chắn rằng Việt Nam có cơ hội tăng xuất khẩu thủy sản sang Australia vì hai nước là bên ký kết nhiều FTA, tiêu thụ thủy sản tại Australia có xu hướng tăng, hiện đạt 15kg/ người/năm, và Australia đang tăng nhập khẩu thủy sản từ châu Á để phục vụ tiêu dùng trong nước”, bà Hương nói.

Các nhà kinh tế cho rằng các doanh nghiệp trong nước cần tối ưu hóa sản xuất và tìm cách giảm giá, kể cả chi phí vận chuyển, nhằm tăng sức cạnh tranh. Họ cũng cần đầu tư đúng mức vào chất lượng sản phẩm thông qua việc tuân thủ các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm, tiêu chuẩn sản phẩm, mẫu mã bao bì. Các cơ quan chức năng trong nước cần kiểm soát chặt chẽ chất lượng thủy sản xuất khẩu để tránh trường hợp sản phẩm bị trả lại và tiêu hủy do không đạt chất lượng, ông Lai nói.

Giảm giá thành sản phẩm, tuân thủ các quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật và xúc tiến thương mại hiệu quả là yếu tố quan trọng để các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam tăng cường xuất khẩu vào các thị trường RCEP.