Xây dựng nền nông nghiệp lấy giá trị gia tăng làm mục tiêu
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang xây dựng dự thảo Chiến lược Phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong bối cảnh thế giới và trong nước có những thách thức cũng như thời cơ mới, nông nghiệp Việt Nam cần có định hướng mới để phát triển trong thời gian tới.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan đã có những chia sẻ về những định hướng cốt lõi khi xây dựng dự thảo trên.
- Nhìn lại sự phát triển của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn trong thời gian vừa qua, Bộ trưởng đánh giá như thế nào?
Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Việt Nam có nền nông nghiệp phát triển dựa trên đơn ngành chứ chưa dựa trên đa ngành. Bây giờ tư duy mới là tích hợp đa giá trị. Trước đây là phát triển theo ngành hàng như: lúa gạo, thủy sản... nhưng với mô hình lúa-cá, lúa-tôm... thì trồng trọt với chăn nuôi hay trồng trọt với thủy sản là sự tích hợp giá trị. Sự cộng hưởng này thành giá trị cao hơn là giá trị đơn lẻ, đơn ngành.
Việt Nam có nền nông nghiệp chi phí đầu vào nhiều hơn là những yếu tố khoa học công nghệ hay mô hình nông nghiệp mới như nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp hữu cơ. Với những mô hình nông nghiệp mới, có thể là chi phí đầu vào không tăng nhưng đầu ra sẽ tăng vì nó tạo ra nông sản tốt hơn.
Trên thế giới hiện nay có khái niệm rất hay là “ít hơn để được nhiều hơn” (Less is more). Tức là chi phí thấp hơn để đạt kết quả cao hơn. Trong nhiều năm qua, chúng ta thấy chi phí nhiều hơn, thâm dụng về đất đai, hệ sinh thái, môi trường, đa dạng sinh học... nhiều hơn. Chúng ta biến yếu tố đó tạo thành giá trị nhưng giá trị đó lấy ở thời điểm này thì thế hệ mai sau sẽ bị tác động, ảnh hưởng. Đó là phát triển không bền vững.
Chiến lược ngành thời gian tới sẽ cần tiếp tục thúc đẩy những thành tựu của ngành đã đạt được; đồng thời phải giải quyết những vấn đề nội tại ngành còn gặp phải.
- Xây dựng dự thảo Chiến lược Phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, ngành sẽ có định hướng như thế nào?
Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Để phát triển bền vững cần thay đổi về quan niệm, cấu trúc của ngành nông nghiệp phát huy giá trị khác ngoài giá trị thường đeo đuổi là sản lượng. Sản lượng nhiều nhất không đồng nghĩa với tăng trưởng cao nhất.
GDP ngành tăng nhưng chi phí cũng tăng thì giá trị gia tăng sẽ giảm, thu nhập trực tiếp của người nông dân sẽ không đồng hành với sự tăng trưởng của ngành, đó là cái cần lưu ý.
Do đó, cần tiệm cận sự phát triển của ngành với thu nhập của người sản xuất, giá trị tăng thêm. Chính giá trị tăng thêm mới là câu chuyện chúng ta cần đeo đuổi. Có thể sản lượng ít đi nhưng giá trị gia tăng vẫn cao hơn.
Thực tế cho thấy, có những lúc sản phẩm “được mùa nhưng mất giá,” có lúc “mất mùa được giá,” cân đối tăng trưởng về sản lượng và tăng trưởng về giá trị. Biến tư duy sản xuất lấy sản lượng làm mục tiêu sang lấy giá trị gia tăng làm mục tiêu. Chính giá trị gia tăng mới là thu nhập bền vững.
Chiến lược cần tính đến nền nông nghiệp không đánh đổi những chi phí mà không tính vào giá thành sản xuất trong thời gian vừa qua như: lạm dụng, hủy hoại môi trường, tài nguyên đất đai... Thủ tướng Chính phủ đã cam kết với thế giới rằng, Việt Nam đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050. Ngành nông nghiệp đang đóng góp 20% phát thải sẽ phải nỗ lực cùng thực hiện cam kết trên.
Bên cạnh đó, xu thế tiêu dùng ngày nay đã thay đổi. Đầu ra của nông sản không phải mua trên giá cả mà mua trên giá trị. Giá trị bao gồm những vấn đề vô hình đó. Sản phẩm phải được sản xuất với quy trình mà không tác động tới biến đổi khí hậu, môi trường, sức khỏe của chính nông dân.
Chiến lược không phải là để tăng ngành này hay giảm ngành kia mà định vị lại những giá trị cốt lõi, tiếp cận những xu thế mới, dù đó là trồng trọt, chăn nuôi hay thủy sản... thì đều theo tư duy phát triển bền vững. Chiến lược cần hướng tới sự tăng trưởng bao trùm, đó là tạo ra việc làm, tạo ra sự thụ hưởng trong cả chuỗi sản xuất.
- Bộ trưởng có đánh giá như thế nào về thu nhập người nông dân hiện nay?
Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Nếu tăng trưởng nông nghiệp song hành với thu nhập người nông dân trong những năm vừa qua thì chắc sẽ không có cảnh cả dòng người phải lên đô thị, thành phố tìm kiếm việc làm. Do đó, việc làm, kinh tế ở nông thôn là vấn đề cần được đề cập trong chiến lược.
Việc làm có thể được tạo ra từ các hợp tác xã ở việc sơ chế, chế biến, bảo quản nông sản; du lịch nông thôn... Nhìn nông nghiệp ở cấu trúc kinh tế-xã hội chứ không nhìn nông nghiệp với sự tăng trưởng sản lượng. Nông nghiệp vừa mang tính chất kinh tế vừa mang tính chất xã hội. Vấn đề nông dân phải tiến về thành phố tìm kiếm việc làm là vấn đề xã hội, nhưng xuất phát từ vấn đề kinh tế, thu nhập.
Chiến lược sẽ phải đặt ra những vấn đề phải thay đổi, tiếp cận với tuy duy mới, chứ không phải tư duy sản lượng đứng nhất, đứng nhì thế giới. Giải bài toán nền nông nghiệp quá thâm dụng tài nguyên thiên nhiên, vật tư đầu vào và gây ra hiệu ứng phát thải, có thể mất đi hệ sinh thái...
Chi phí sản xuất bây giờ gồm chí phí thật và chi phí ảo. Chi phí ảo chính là môi trường, sinh thái - mà đây là yếu tố thế giới đang quan tâm.
Cách tiếp cận chiến lược là tìm ra những giá trị mới, tính giá trị nền nông nghiệp trên đơn vị diện tích và tích hợp các giá trị trên đơn vị diện tích đó, chứ không phải trên diện tích đó trồng gì. Nhiều mô hình đa canh, xen canh đã mang lại giá trị cao hơn là trồng đơn cây, nuôi đơn con.
- Theo Bộ trưởng, Chiến lược sẽ cần huy động nguồn lực như thế nào?
Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Về nguồn lực, khi đưa ra chiến lực thì đây là vấn đề. Khi nhu cầu là vô hạn còn ngân sách hữu hạn cần có cách nhìn với chiến lược đó. Không nên nghĩ chiến lược là nhà nước làm hoàn toàn. Từ chiến lược đó có thể tạo ra sự kích thích xã hội đầu tư vào đó. Nếu chúng ta tiếp cận đúng thì đây mới là mục tiêu của Đảng, Chính phủ. Làm sao mà một đồng đầu tư công có thể dẫn dắt các đồng đầu tư tư.
Khi chúng ta nhìn đơn giá trị, đơn chức năng sẽ rất khó. Chẳng hạn việc đầu tư một cảng cá trong Chiến lược phát triển thủy sản, nếu nghĩ cảng cá đơn thuần sẽ chỉ là nơi neo đậu tàu thuyền khi đi về. Nhưng nếu cho đó là nơi phức hợp gồm: chế biến thủy sản, huấn luyện nghề cho ngư dân, du lịch... giá trị sẽ được tạo thêm từ cảng cá này.
Hay với hồ thủy hiện, đơn thuần chỉ là hồ trữ nước cho ngành điện. Nhưng nó có thể phát triển thêm du lịch. Tức là từ một công trình sẽ không chỉ tạo ra một giá trị, một chức năng bình thường. Nông sản ngoài cung cấp thực phẩm thì có thể tiếp cận ở góc độ dược phẩm, mỹ phẩm.
Nông sản Việt vẫn hưởng ở tầng nấc thấp nhất là bán thô. Chế biến đa dạng hóa sản phẩm thì có thể biến sản phẩm có thể thành mỹ phẩm, dược phẩm. Khi tạo ra giá trị đa mục tiêu sẽ tạo ra nhiều việc làm. Nhiều yếu tố dường như không có đóng góp gì thì có thể tổng hợp lại để nâng giá trị nông sản.
- Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!
Theo Vietnam +
-
4 tháng đầu năm xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt hơn 19 tỷ USD -
Chỉ đạo sản xuất vụ Đông Xuân và triển khai kế hoạch sản xuất vụ Hè Thu, Mùa và vụ Đông 2024 -
Hà Nam: Tăng cường biện pháp chăm sóc, quản lý nuôi trồng thủy sản khi chuyển mùa -
Mexico “siết” quy định nhập khẩu cà phê
- Đầu năm 2024, gạo Việt Nam chiếm hơn 30% thị trường nội địa Singapore
- Lưu ý khi xuất khẩu dưa hấu sang Trung Quốc
- Diện tích trồng vải ở Chí Linh giảm 8ha
- Hà Nam: Tuyên truyền tiêm vắc xin phòng bệnh cho đàn gia súc, gia cầm vụ Xuân năm 2024
- Lâm Đồng đặt mục tiêu mỗi năm sản xuất trên 3 triệu tấn rau an toàn
- Hưng Yên: Tăng cường quản lý nuôi cá lồng bè trên sông
- Hiệp định CPTPP: “Rộng cửa” xuất khẩu cá ngừ vào thị trường Chile
-
Quảng Ngãi: Tăng cường tiêm phòng vắc xin phòng bệnh cho đàn vật nuôi(Tapchinongthonmoi.vn) - UBND tỉnh Quảng Ngãi mới đây đã ban hành công văn số 2153/UBND-KTN về việc chỉ đạo, tăng cường công tác tiêm phòng vắc xin, phòng chống bệnh cho đàn vật nuôi năm 2024.
-
Quy định mới về xử phạt vi phạm khai thác thủy sản(Tapchinongthonmoi.vn) - Chính phủ ban hành Nghị định 38/2024/NĐ-CP ngày 05/4/2024 về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày 20 tháng 5 năm 2024. Nhằm giúp ngư dân có thông tin mới, tránh vi phạm để bị xử lý và quan trọng hơn là gỡ “thẻ vàng” thủy sản, Luật sư Nguyễn Thanh Hà (Chủ tịch Công ty Luật SBLAW) đã có những trao đổi xung quanh vấn đề này.
-
Hiệu ứng “Sell in May” đối với thị trường chứng khoán Việt Nam(Tapchinongthonmoi.vn) - Tuần qua, thị trường chứng khoán (TTCK) đã có một tuần giao dịch tăng điểm với ghi nhận phục hồi ở phiên ngày Thứ Năm và Thứ Sáu. Phiên cuối cùng, chỉ số VN-Index đóng cửa tại 1.221,03 điểm (+11.51 điểm, +0.95%). Tuy thị trường tăng điểm nhưng thanh khoản giao dịch thấp hơn so với mức trung bình của 20 tuần trước. Nhóm nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng với số tiền là 315,27 tỷ đồng chỉ trong hai ngày 02-03/05/2024.
-
Mưa đá dữ dội bất ngờ trút xuống Lào Cai trong đêmTại các xã, phường như Cốc Lếu, Kim Tân, Bắc Cường, Vạn Hòa, Cốc San, mưa đá xuất hiện cục bộ và kéo dài từ 23 giờ đến khoảng 23 giờ 20 phút ngày 5/5, với cường độ từ trung bình đến dày đặc.
-
Nông dân Cao Bằng góp sức xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững(Tapchinongthonmoi.vn) - Xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững là những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, đòi hỏi phải có sự chung tay vào cuộc của cả hệ thống chính trị và nhân dân. Phát huy vài trò của mình, những năm qua, các cấp Hội Nông dân tỉnh Cao Bằng đã tích cực vận động cán bộ, hội viên phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường, đóng góp vật chất, ngày công chung sức thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.
-
Huyện Nậm Pồ ủng hộ rau xanh cho lực lượng diễu binh, diễu hành tại Điện Biên(Tapchinongthonmoi.vn) - Chỉ trong 2 ngày phát động, huyện Nậm Pồ (tỉnh Điện Biên) đã trao 12 tấn bí xanh cho lực lượng tham gia diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ và nhận được hơn 100 triệu đồng để mua thực phẩm và rau xanh…
-
Thủ tướng dự Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh Tây Ninh(Tapchinongthonmoi.vn) - Chiều 5/5, tại tỉnh Tây Ninh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh Tây Ninh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
-
Hòa Bình: Trưởng Ban Dân tộc giữ chức Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh(Tapchinongthonmoi.vn) - Ngày 3/5/2024, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hòa Bình đã tổ chức hội nghị công bố các quyết định về công tác cán bộ. Hàng loạt cán bộ chủ chốt các sở, ngành và địa phương được điều động, luân chuyển, bổ nhiệm.
-
Khai trương Trung tâm Báo chí Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ(Tapchinongthonmoi.vn) - Chiều 5/5, tại thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên, Trung tâm Báo chí Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ đã chính thức khai trương nhằm bảo đảm điều kiện cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ thông tin, an ninh trật tự phục vụ hoạt động của phóng viên trong nước và nước ngoài; tổ chức điều hành, hướng dẫn báo chí tác nghiệp tại Lễ kỷ niệm. Trụ sở Trung tâm Báo chí được đặt tại tầng 3 Trung tâm Hội nghị tỉnh Điện Biên.
-
Việt Nam rất quan tâm dự án kênh đào Funan Techo của CampuchiaĐối với dự án kênh đào Funan Techo, Việt Nam rất quan tâm và tôn trọng lợi ích chính đáng của Campuchia theo tinh thần của Hiệp định Mekong 1995, phù hợp với các quy định của Ủy hội sông Mekong.
-
1 Khát vọng đổi thay và tinh thần phụng sự Tổ quốc của người đảng viên nông dân vùng biên giới -
2 Thanh Hóa: Người dân dựng lều phản đối xây dựng bãi tập kết rác thải -
3 Kỳ 4: Trao kỷ vật… nhận tri ân -
4 Phát triển bền vững chuỗi giá trị sản phẩm trong khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã -
5 Lan tỏa phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi ở Ngọc Lặc