Xây dựng thương hiệu bằng sản phẩm chất lượng
Kỹ thuật rèn dao độc đáo
Làng rèn Phúc Sen (xã Phúc Sen) được hình thành từ 6 xóm: Phia Chang trên, Phia Chang dưới, Đầu Cọ, Pác Rằng, Tình Đông và Lũng Vài. Người dân chủ yếu là đồng bào dân tộc Nùng An, nổi tiếng cần cù, chịu khó. Cho tới nay, ở Phúc Sen vẫn còn giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống trong đó có nghề rèn dao.
Hiện xã có khoảng hơn 120 lò rèn. Với cách rèn dao của đồng bào ở đây thì không có vùng nào bắt chước được và nổi tiếng khắp cả nước với câu nói “dẻo mà không mềm, cứng mà không giòn”.
Anh Lương Văn Cường (43 tuổi), làm nghề thợ rèn được 28 năm cho biết: "Thợ rèn chúng tôi vẫn duy trì cách rèn dao búa bằng than củi, vì dùng than củi rất dễ điều chỉnh nhiệt độ của lò nung. Nhờ vào đôi mắt tỏ tường cùng kinh nghiệm của mình, người thợ có thể xác định được độ chín của sản phẩm để kịp nhúng vào nồi nước tôi ngay bên cạnh, đây là giai đoạn quyết định đến chất lượng của sản phẩm sau này".
Khi nói về sự khác biệt trong cách tạo ra các sản phẩm, anh Cường chia sẻ: “Khác biệt ở cách chọn nguyên liệu, trong các làng rèn khác, nguyên liệu chính là phôi thép nên khi sử dụng dễ bị sứt hoặc mẻ. Nhưng tôi cũng như các thợ rèn ở đây thường thu mua lá nhíp ô tô để làm nguyên liệu. Nguyên liệu bền chắc và cứng nhất vẫn là lá nhíp xe U-oát của Nga. Thứ hai, người ta thường dùng than đá để nung thì chúng tôi lại dùng than củi từ các loại gỗ cứng. Lò nung thép được làm bằng đá, dùng rơm và trấu làm chất liệu để xây lò”.
Sau khi lựa chọn được nguyên liệu, người thợ rèn bắt đầu công việc tạo sản phẩm. Để tạo thành một con dao hoàn chỉnh, chất lượng cần trải qua 4 công đoạn chính: Cắt thép và dùng búa tán thành hình định trước, tôi thép, ram thép và mài thành phẩm.
Trong đó, tôi thép và ram thép là hai công đoạn chính. Tôi thép là quá trình nung nóng, giữ nhiệt và làm nguội nhanh thép nhằm nâng cao độ cứng và tính mài mòn cho dao, nâng cao độ bền cho dao. Đây là giai đoạn quan trọng và chỉ có người thợ lành nghề, nhiều kinh nghiệm mới cảm nhận được, bởi mắt nhìn không chuẩn thì sản phẩm sẽ bị dẻo do nung còn non hoặc giòn do nung quá già. Và nước để tôi dao bao gồm rất nhiều thành phần và cũng là một trong các bí quyết thành công của làng nghề. Còn ram thép là phương pháp nung nóng thép đã qua tôi dưới nhiệt độ giới hạn, chỉ có những người thợ giỏi và lành nghề mới có thể nhận biết được nhiệt độ giới hạn bằng cách nhìn vào màu đỏ của thép trong lò, sau đó giữ nhiệt độ một thời gian rồi làm nguội...
Nghề “cha truyền con nối” - cách để gìn giữ giá trị văn hóa
Anh Lương Văn Cường chia sẻ: Theo quan niệm của người Nùng từ xa xưa có dạy, làm dao phải làm gia truyền thì mới bền lâu. Bởi vậy nên hàng trăm năm nay làng nghề vẫn duy trì cách truyền nghề như vậy. “Như tôi, từ bé đã được tiếp xúc với nghề rèn. Khi đến 15 tuổi, tôi đã có thể giúp ông nội và bố cầm búa, giữ cho họ rèn, đã tập làm và đến năm 20 tuổi đã có thể tự làm một mình đầy đủ các công đoạn”.
“Để học được nghề rèn, người thợ phải có sức khỏe, phải biết dùng tay, dùng sức, sự cảm nhận và đặc biệt là sự nhạy bén của đôi mắt. Quan trọng nhất là học nghề phải có tâm thì dao mới bền và sắc. Bởi vì, theo cách nghĩ của người làm nghề rèn hình dáng của dao không quan trọng bằng chất lượng sản phẩm. Hình dáng thì có thể sửa đổi được nhưng độ sắc chỉ rèn được một lần. Vì vậy, chỉ có cha truyền con nối mới giúp người dạy hết lòng chỉ bảo và người học lĩnh hội được những tinh hoa của nghề rèn” - anh Cường cho biết thêm.
Làng nghề rèn Phúc Sen không chỉ có dao mà còn có nhiều sản phẩm khác như kéo, quốc, liềm, thuổng… Về hình thức, sản phẩm có thể không được đẹp và bóng, nhưng lại vượt trội về độ sắc bén và bền chắc. Chính vì vậy, sản phẩm được nhiều bà con tin dùng. Tiếng lành đồn xa, cho đến nay, sản phẩm của làng rèn đã xuất hiện ở nhiều tỉnh, thành trong cả nước kể cả sang Trung Quốc.
Theo anh Cường: "Vì nguyên liệu làm bằng nhíp ô tô nên thời gian để hoàn thành một sản phẩm cũng lâu hơn, một ngày hai anh em nhà tôi làm cật lực cũng chỉ được khoảng 4 con dao. Hàng làm đến đâu tiêu thụ hết đến đó, thu nhập cũng đủ nuôi sống gia đình. Có nhiều khách ở tận miền Nam, miền Trung và Trung Quốc… cũng tin tưởng và đặt mua về dùng".
Từ khi dịch bệnh Covid - 19 khởi phát đến nay, lượng khách ở dưới xuôi mua ít nên bán hàng số lượng hạn chế, thu nhập cũng giảm. Vì vậy, gia đình anh cũng sử dụng thêm công nghệ thông tin, mạng xã hội như facebook, zalo, để quảng bá sản phẩm, tìm kiếm thêm nguồn khách hàng.
Từ kinh nghiệm làm nghề, anh Cường cũng hướng dẫn thêm về cách sử dụng dao sao cho bền: “Một sản phẩm dao có thể sử dụng được 20 năm nếu sử dụng đúng chức năng. Khi mua, nên dựa vào mục đích sử dụng để lựa chọn, ví dụ dùng để thái thì mua dao chuyên thái, còn cần chặt thì dùng dao chuyên chặt và sau một thời gian sử dụng cũng cần mài lại tạo độ sắc bén”.
Chia sẻ về những mong muốn được tạo ra nhiều sản phẩm tốt, chuẩn, đúng thương hiệu của làng Phúc Sen để quảng bá đến khách hàng gần xa biết đến, anh Lương Văn Cường vẫn còn băn khoăn: “Hiện nay, nhiều người chạy theo lợi nhuận mà làm giả hàng của làng nghề Phúc Sen. Chính vì vậy, tôi rất mong được chính quyền quan tâm có trách nhiệm, có quy chuẩn để xác định sản phẩm, thương hiệu để giúp làng nghề giữ được và nâng cao thu nhập cho người làm nghề như chúng tôi”.
Nhằm duy trì nghề truyền thống không chỉ để giữ gìn bản sắc, mà còn giúp bà con ở Phúc Sen nâng cao đời sống, phát triển kinh tế. Trong những năm gần đây, chính quyền địa phương đã có những phương hướng cụ thể như tuyên truyền cho bà con để nâng cao chất lượng sản phẩm, thứ hai là đưa sản phẩm dao Phúc Sen tới các hội chợ của các tỉnh khác và giới thiệu rộng rãi trên cả nước. Đồng thời đưa vào quảng bá trong kế hoạch làng du lịch cộng đồng để khách du lịch có thể được trải nghiệm và biết tới nghề rèn truyền thống của Phúc Sen.
-
Nghệ nhân luôn đau đáu với việc lưu giữ tinh hoa làng gốm cổ -
Giữ trọn hồn riêng Gốm Phù Lãng ở xứ sở Kinh Bắc xưa -
Nghệ An tham gia “Lễ hội hoa đào, quất cảnh và sản phẩm OCOP các vùng miền Xuân Giáp Thìn 2024” tại Hà Nội -
“Nổi tiếng một thời” nghề làm nón làng Thổ Ngọa
- Những làng nghề nồng đượm hương vị Tết
- Làng nghề hương thẻ Tây Lân tất bật vào Tết
- Vinh danh nghề truyền thống tại “Nét hoa nghề Hội An”
- Độc đáo làng nghề hương trầm Liên Đức
- Người cuối cùng làm giấy cho Vua phong sắc
- Nghề mộc truyền thống tạo việc làm ổn định cho nông dân
- Thùng ngâm rượu gỗ sồi ở làng nghề trống Đọi Tam hút hàng dịp Tết
-
Diễn biến thời tiết mới nhất tại các điểm du lịch trong dịp nghỉ lễ 30/4-1/5Theo cơ quan khí tượng thủy văn quốc gia, trong dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 tới, các điểm du lịch trên cả nước (như Hà Nội, Hạ Long, Đà Nẵng, Nha Trang, Đà Lạt...) phổ biến nắng nóng và nắng nóng gay gắt.
-
Mavin nhận Bằng khen của Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam(Tapchinongthonmoi.vn) - Ngày 19 tháng 4 năm 2024, Tập đoàn Mavin đã vinh dự nhận Bằng khen của Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam về thành tích xuất sắc trong công tác giai đoạn 2022-2023 và góp phần phát triển tổ chức Hội.
-
Nam Định chi 11 tỷ đồng thực hiện mô hình điểm xã nông thôn mới thông minh(Tapchinongthonmoi.vn) - Xây dựng xã, huyện nông thôn mới thông minh là một trong những nội dung được Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh Nam Định đặc biệt quan tâm. Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2025, Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới được tổ chức đồng bộ, thống nhất trên nền tảng công nghệ số.
-
Thanh Hóa: Trại nuôi lợn công nghệ cao tiếp tục gây ô nhiễm môi trường(Tapchinongthonmoi.vn) - Trang trại chăn nuôi lợn công nghệ cao của Công ty CP đầu tư nông nghiệp Agri-Vina ở xã Tân Phúc (huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa) lại tiếp tục gây mùi hôi thối, ô nhiễm môi trường, làm ảnh hưởng rất lớn đến đời sống người dân nơi đây.
-
Khánh Hòa “Phát triển du lịch xanh và bền vững”(Tapchinongthonmoi.vn) Ngày 26/4, tại tỉnh Khánh Hòa, UBND tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức Diễn đàn chính sách địa phương chuyên đề “Phát triển du lịch xanh và bền vững”.
-
Triển lãm "Chiến thắng Điện Biên Phủ - Bản hùng ca bất diệt"Ngày 26/4, triển lãm “Chiến thắng Điện Biên Phủ - Bản hùng ca bất diệt” đã chính thức khai mạc tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (Hà Nội).
-
Ban Quản lý dự án và Phát triển quỹ đất huyện Mường Chà: Đảm bảo tiến độ, chất lượng các công trìnhLà địa phương còn có nhiều khó khăn về cơ sở hạ tầng, chính vì vậy mỗi công trình, dự án được hoàn thiện đưa vào sử dụng sẽ góp phần quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, hiểu rõ được tầm quan trọng đó, những năm qua Ban Quản lý Dự án và Phát triển Quỹ đất huyện Mường Chà đã luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ được UBND huyện Mường Chà giao làm chủ đầu tư các công trình, dự án trên địa bàn.
-
Nâng cao chất lượng đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn(Tapchinongthonmoi.vn) - Để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững nền nông nghiệp nước ta, cần chú trọng hơn nữa việc phát triển, nâng cao chất lượng đội ngũ lao động nông nghiệp. Thực tế thời gian qua cho thấy có sự suy giảm cả về số lượng và tỷ trọng trong tổng lực lượng xã hội và đặc biệt chất lượng đội ngũ lao động nông nghiệp chưa đáp ứng yêu cầu.
-
Ban Chấp hành T.Ư Đảng đồng ý để đồng chí Vương Đình Huệ thôi giữ các chức vụBan Chấp hành Trung ương Đảng đồng ý để đồng chí Vương Đình Huệ thôi giữ các chức vụ: Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Chấp hành T.Ư Đảng khóa XIII, Chủ tịch Quốc hội khóa XV, nhiệm kỳ 2021-2026.
-
70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ: Cuộc đấu trí cân nãoChiến dịch Điện Biên Phủ là một cuộc đấu trí vô cùng căng thẳng, khốc liệt, thử thách lòng quả cảm và ý chí quyết chiến, quyết thắng của toàn dân tộc Việt Nam trước đội quân xâm lược hùng mạnh.
-
1 Khát vọng đổi thay và tinh thần phụng sự Tổ quốc của người đảng viên nông dân vùng biên giới -
2 Thanh Hóa: Người dân dựng lều phản đối xây dựng bãi tập kết rác thải -
3 Phối hợp để phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp -
4 Thanh Hóa: Bàn giao thiết bị hỗ trợ nông dân xây dựng mô hình xử lý rác thải thân thiện môi trường -
5 Kỳ 4: Trao kỷ vật… nhận tri ân