Đường Lâm - ngôi làng hơn nghìn tuổi của Hà Nội
Cổng và đình làng Mông Phụ
Nếu có một cánh cổng làng đặc trưng Bắc Bộ nào với đường làng, cây đa, giếng nước, ao đình, lũy tre xanh và cánh đồng lúa mênh mông… được thể hiện trên tranh, trên gỗ, trên ảnh nhiều nhất thì chắc chắn đó sẽ là cổng làng Mông Phụ của Đường Lâm. Cổng làng Mông Phụ được xây dựng theo kiểu Thượng gia hạ môn có nghĩa “dưới là cổng, trên là nhà”. Cổng làng mang đậm dấu ấn kiến trúc văn hóa thời nhà Lê với những chiếc hoành tròn gác trên hai bộ vì “chồng giường, kẻ truyền” tạo nên hai mái cân kiểu nhà tiền tế.
Cổng làng Mông Phụ không chỉ đơn thuần là một cánh cổng mà nó còn là một chiến lũy thực sự bằng gỗ lim dày 15cm với những hàng đinh chắc chắn. Ngày xưa, hai bên cổng là ao và con đường vào làng là con đường độc đạo với cánh cổng đóng kín khi qua giờ Dậu (sau 19:00). Sau giờ này, người ra vào làng phải gọi tuần đinh ngồi trong “điếm canh” cách cổng làng chừng 50m để được mở cửa.
Hai cánh cổng bằng gỗ lim dày, nặng xưa kia được đóng lại lúc 19:00 hàng ngày để bảo vệ dân làng.
Đình Mông Phụ thờ Thành hoàng Đức Thành Tản (Tản Viên Sơn Thánh), được xây dựng trên một khu đất trung tâm và cao nhất của làng. Đình không có tường vách ngăn che, tất cả đều để trống, chỉ một lan can có chấn song hình con tiện bao quanh ba mặt đến tường của Hậu cung. Đình Mông Phụ được xây dựng lần thứ Nhất vào thời Lê Trung Hưng trên xà thượng trong cùng thượng điện còn khắc chữ "Tuế Thứ Quý Tỵ niên chính nguyệt nhị thập bát nhật - Mão thời thụ trụ thương nương đại cát vượng". "Năm Quý Tỵ tháng một, ngày hai mươi tám giờ mão" năm 1533, lần thứ hai xây dựng vào năm 1859.
Đình làng Mông Phụ được xây dựng năm 1533, cách đây gần 500 năm
Đình có kiểu dáng kiến trúc chữ Đình (T), quy mô to lớn, hoành tràng, trạm khắc tinh xảo. Đình Mông Phụ còn giữ 18 đạo sắc phong, đạo sắc phong có niên hiệu đời Vua Thần Tông Hiệu Vĩnh Thọ năm thứ Ba năm 1660 là đạo sắc phong cổ nhất. Ngày 20/5/1991 Bộ Văn hóa Thông tin nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam có Quyết định số 866/VH-QĐ công nhận Đình Mông Phụ là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia. Ngôi đình đã được xây dựng cách đây gần 500 năm, mang đậm nét kiến trúc Việt - Mường, mô phỏng kiến trúc của nhà sàn với sàn gỗ cách đất chừng 30cm.
Đình làng không có tường rào, chỉ có một chỉ một lan can thấp bằng đá ong vây quanh
Trước mặt đình là một ngã 6 khiến tất cả mọi người khi đi qua đình làng không ai có thể thực sự quay lưng vào cổng đình, một thiết kế độc đáo và tinh tế của người Đường Lâm xưa. Có thể nói, đình Mông Phụ chính là tinh hoa của kiến trúc Việt, tạo nên một ngôi đình không giống với bất kỳ ngôi đình ở nơi nào khác.
Vật liệu xây dựng độc đáo, bền vững ngàn năm
Vì sao những ngôi nhà ở Đường Lâm có thể bền vững sau 300, thậm chí hơn 400 năm như nhà cổ ông Hùng? Bí quyết là ở chỗ, vật liệu xây dựng chính nên các ngôi nhà ở Đường Lâm là đá ong. Cấu tạo chủ yếu của đá ong là nhôm và sắt, thông thường có màu vàng hay màu nâu đỏ bởi nó chứa hàm lượng oxit sắt rất cao. So với các loại đá tự nhiên khác như đá xanh, đá hoa cương… thì đá ong giòn hơn vì kết cấu xốp, bề mặt rỗ. Tuy nhiên có thêm đặc tính dẻo và độ co giãn thấp nên đá ong vẫn chống chọi tốt với mọi loại hình thời tiết.
Cổng vào nhà cổ ông Hùng bằng đá ong, ngôi nhà được xây dựng năm 1649 vẫn đang thách thức thời gian
Đá ong còn có thêm một đặc điểm nổi trội nữa đó là hấp thu nhiệt độ kém và tỏa nhiệt nhanh thế nên những công trình sử dụng đá ong sẽ đem lại không gian mát mẻ vào mùa Hè và ấm áp vào mùa Đông. Đi trên những con đường làng nhỏ hẹp, sạch sẽ của Đường Lâm, giữa những bức tường đá ong hàng trăm năm tuổi trầm mặc, ta như được quay ngược thời gian về một nước Việt cổ xưa, như nghe trong âm vang tiếng voi của vua Ngô Quyền đang buộc bên rặng duối cổ.
Giếng cổ gần 500 tuổi cạnh đình làng Mông Phụ
Giữa những con đường làng hình xương cá tỏa theo trục chính làng, có những không gian bất ngờ mở ra với một chiếc giếng cổ. Không ngoại lệ, các giếng này cũng được lát thành giếng bằng đá ong, sạch sẽ, nước trong vắt, lấp lánh bầu trời xanh trong làn nước sâu thẳm. Có những chiếc giếng tạo hình cầu kỳ đúng hình một cụ rùa đang đội cái giếng trên mai, có những giếng to, rộng ngay cạnh đình làng Mông Phụ có tuổi đời gần 500 năm vẫn cho những dòng nước ngọt ngào.
Tác giả bên cạnh chiếc giếng cổ với bia đá ghi năm tạo tác 1833 với hình cụ Rùa độc đáo
Ngôi nhà gần 400 năm của gia đình ông Nguyễn Văn Hùng (51 tuổi, Đường Lâm, Sơn Tây, Hà Nội) đã qua 12 đời sinh sống. Trải qua nắng mưa, ngôi nhà vẫn giữ được nét đẹp cổ kính, cổng nhà được xây bằng đá ong. Ngôi nhà chính được kết cấu theo kiểu 5 gian 2 dĩ. 3 gian giữa là nơi để thờ cúng tổ tiên, bên cạnh bài trí bộ trường kỷ dùng để tiếp khách. 2 gian bên cạnh dùng làm phòng để ngủ.
Ngôi nhà cổ 400 năm tuổi trải qua 12 thế hệ vẫn đang sừng sững với thời gian
3 gian giữa là nơi để thờ cúng tổ tiên
Hãy ngồi một chút trên chiếc chõng tre sậm màu thời gian được đặt dưới bóng lũy tre rì rào, nhắm mắt lại và dường như trong gió có những lời thì thầm của ngôi làng cổ tích Đường Lâm kể với bạn nghe lịch sử hơn ngàn năm của mình.
-
Khai mạc Hội chợ Du lịch Quốc tế TP. HCM - ITE HCMC và Hội chợ triển lãm quốc tế quà tặng, quà lưu niệm TP. HCM -
Vĩnh Phúc: Trình diễn pháo hoa và lễ hội tuyết dịp Quốc khánh 2/9 tại Tam Đảo -
Korea MICE Roadshow và mục tiêu đưa 5 triệu lượt khách Hàn Quốc đến Việt Nam năm 2024 -
Đánh thức tiềm năng du lịch nông thôn ở huyện miền núi Vũ Quang
- Bình Định ban hành quy định chính sách để thu hút khách du lịch MICE
- Về “miền quê cổ tích” Ngọc Chiến trải nghiệm điểm du lịch cộng đồng đạt hạng OCOP 4 sao
- Lễ hội Tinh hoa đất biển Bình Định hứa hẹn thu hút nhiều khách du lịch
- Chiêm ngưỡng bức tranh gốm sứ khổng lồ trên "Vương miện mẹ Âu Cơ" tại Sa Vĩ
- Quảng Ninh nỗ lực kết nối hành trình du lịch Vịnh Hạ Long - Vịnh Bái Tử Long
- Công bố 61 địa điểm tiềm năng phát triển Khu du lịc Quốc gia trong thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045
- Khai mạc Liên hoan du lịch biển Nha Trang
-
Quảng Bình: Mưa xuống, người dân đổ xô đi hái "lộc trời"Sau cơn mưa, những người dân ở tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị lại vào những cánh rừng tràm hái cây nấm, loài cây được người dân quen gọi là “cây lộc trời cho”.
-
TP. Hồ Chí Minh: Khoảng 130 gian hàng sẽ tham gia Triển lãm sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu, sản phẩm OCOP(Tapchinongthonmoi.vn) – Nhằm chào mừng 94 năm ngày thành lập Hội Nông dân Việt Nam (14/10/1930 – 14/10/2024), TP. HCM sẽ tổ chức Hội chợ triển lãm sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu, sản phẩm OCOP lần 2 năm 2024. Hội chợ triển lãm sẽ diễn ra từ ngày 09/10 - 13/10/2024 tại Khu Công nghiệp Vĩnh Lộc (xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, TP. HCM) với quy mô 150 gian hàng.
-
Hà Tĩnh: Ra mắt Câu lạc bộ "Nông dân hướng tới có lương hưu" ở vùng biên giới(Tapchinongthonmoi.vn) - Chiều 27/9, Hội Nông dân huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với Bảo hiểm Xã hội (BHXH) huyện tổ chức lễ ra mắt Câu lạc bộ (CLB) Nông dân hướng tới có lương hưu tai thôn Phú Lâm, xã Phú Gia.
-
Huyện Giao Thuỷ kỷ niệm 90 năm thành lập và đón nhận đạt chuẩn huyện nông thôn mới nâng cao năm 2023Theo kế hoạch, Lễ kỷ niệm dự kiến tổ chức vào ngày 8/9/2024. Tuy nhiên, trước diễn biến phức tạp của cơn bão số 3, huyện Giao Thủy (tỉnh Nam Định) đã thống nhất điều chỉnh thời gian tổ chức lễ kỷ niệm 90 năm thành lập huyện, đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất, Cờ thi đua của Chính phủ và được công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2023 vào ngày 28/9/2024.
-
Nấm bệnh gây hại cho cây thanh long tại Tam QuangNhiều diện tích trồng thanh long tại xã Tam Quang, huyện Tương Dương, Nghệ An bị nhiễm nấm bệnh gây thiệt hại lớn cho người dân.
-
Hiệp hội Chăn nuôi Gia cầm Việt Nam tăng cường kết nối, hỗ trợ các đơn vị đẩy mạnh sản xuất, kinh doanhSáng 27/9, Hiệp hội Chăn nuôi gia cầm Việt Nam (VIPA) tổ chức Lễ kỷ niệm 20 năm xây dựng, phát triển và Đại hội đại biểu lần thứ V nhiệm kỳ 2024 - 2029. Hiệp hội phấn đấu trở thành hiệp hội ngành hàng nòng cốt có thể điều tiết được thị trường gia cầm ở nước ta trong giai đoạn tới.
-
Giữ gìn điệu khèn Mông trên cao nguyên đá Tủa ChùaTrên cao nguyên đá Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên, hòa cùng âm thanh của núi rừng, của không khí lao động sản xuất, tiếng khèn Mông luôn vang vọng khắp núi rừng. Dù cuộc sống còn không ít khó khăn, nhưng đồng bào Mông nơi đây luôn chú ý giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, trong đó có điệu khèn truyền thống.
-
Toàn văn Tuyên bố chung Việt Nam-Cuba về hợp tác toàn diện trong giai đoạn mớiTổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tái khẳng định tính chất đặc biệt của quan hệ hữu nghị Việt Nam-Cuba và sự phát triển tình đoàn kết, hợp tác, tin cậy lẫn nhau trên tất cả các lĩnh vực giữa hai nước.
-
Nhiều ngân hàng thực hiện giải pháp hỗ trợ khách hàng khôi phục sản xuất, kinh doanh sau bão YagiNhằm giúp người dân, doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc trả nợ ngân hàng, không đáp ứng đủ các điều kiện vay vốn mới do bị ảnh hưởng nặng nề của bão số 3. Ngân hàng nhà nước (NHNN) Việt Nam đã ban hành văn bản yêu cầu các tổ chức tín dụng (TCTD) chủ động rà soát dư nợ, thực hiện miễn, giảm lãi suất, giãn, hoãn nợ để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân.
-
Thủ tướng Chính phủ: Tập trung phục hồi sản xuất nông nghiệp sau siêu bão số 3 (Yagi)Chiều 27/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 100/CĐ-TTg ngày 27/9/2024 yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo, triển khai các biện pháp nhanh chóng phục hồi sản xuất nông nghiệp sau bão số 3 và mưa lũ.
-
1 Hội Nông dân Việt Nam phát động ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do cơn bão số 3 -
2 Công bố 56 “Nhà Khoa học của Nhà nông” lần thứ V năm 2024 -
3 Vụ bứng cây tạo “cảnh trời Âu” ra khỏi rừng ở Quảng Trị: Đã rõ đơn vị chịu trách nhiệm! -
4 Hội Nông dân Việt Nam thăm hỏi, tặng quà nông dân bị thiệt hại bão lũ ở Bắc Giang -
5 Những nội dung cốt lõi trong Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh