Quy trình sản xuất cây cà phê giống sạch bệnh, chất lượng cao (phần 1)
Quy trình sản xuất cây cà phê giống sạch bệnh, chất lượng cao đã được Bộ Nông nghiệp và PTNT nghiệm thu, áp dụng cho các cơ quan chức năng để quản lý giống cây trồng và các cơ sở sản xuất, kinh doanh áp dụng sản xuất giống cây cà phê.
Phần 1: Ươm cây giống
1. Thiết kế vườn ươm
1.1. Vị trí làm vườn ươm
Vườn ươm phải có nguồn nước sạch, thuận tiện cho việc vận chuyển và chăm sóc, có nền đất bằng phẳng, ổn định, độ dốc dưới 3 độ, khả năng thoát nước tốt, đảm bảo đủ nguồn nước tưới, không bị ô nhiễm hóa chất và nguồn bệnh.
Khu vực làm vườn ươm tương đối kín gió, có hàng rào bảo vệ, không nằm liền kề với vườn cà phê bị nhiễm sâu bệnh hại rễ nặng.
1.2. Thiết kế và xây dựng vườn ươm
a. Khung, giàn che
Xác định vị trí cọc giàn và phạm vi luống: Khoảng cách giữa các cột giàn 3 – 4m hoặc 3 – 6m tùy vào độ dài và chắt của cây gác giàn. Cột cao so với mặt đất khoảng 2m và không được dựng trên lối đi giữa 2 luống, cột chôn sâu từ 0,2 – 0,4m.
Luống ươm: Rộng 1,0 – 1,2m, dài tùy thuộc vào vườn ươm nhưng không nên dài quá 25m, độ cao mặt luống 10 – 20cm, lối đi giữa 2 luống rộng 40 – 50cm, khoảng cách từ luống đến vách che xung quanh rộng 0,8 – 1,0m;
Giàn che: Vật liệu làm giàn và che lợp tùy điều kiện địa phương như: lưới nhựa công nghiệp… Độ che phủ ánh sáng từ 50 – 70%, tùy theo giai đoạn phát triển của cây cà phê con.
b. Hệ thống phụ trợ
Xung quanh vườn ươm có mương thoát nước, chống cháy.
Thiết kế hệ thống tưới (đối với những vườn ươm cố định): Sử dụng hệ thống ống dẫn chịu lực có đường kính 25 – 30 cm hoặc ống thép tráng kẽm đặt nổi, hệ thống ống tưới bằng chất liệu nhựa mềm gắn trên khung giàn che hoặc đặt ngầm trong luống ươm cây và sử dụng béc phun phù hợp với thiết kế.
c. Xử lý nền đất
Giải phóng mặt bằng, dọn sạch các tạp chất như đá, rác, rễ cây… tạo nền đất bằng phẳng. Xử lý nền đất bằng vôi bột hoặc thuốc xông hơi Dazomet (5kg/100m2) vào thời gian trước khi đặt bầu khoảng 2 tháng. Nền đất bị nhiễm tuyến trùng có thể rải cát, lót đá mịn dày ≥ 5cm hoặc lót nilon đen mỏng, bạt để ngăn chặn sự xâm nhập của tuyến trùng.
2. Tiêu chuẩn bầu nuôi cây
2.1. Kích thước bầu
Kích thước phẳng của bầu ươm:
Cây 6 tháng tuổi, kích thước bầu 12 x 22cm;
Cây 12 tháng tuổi, kích thước bầu 15 x 25cm;
Cây 18 tháng tuổi, kích thước bầu 25 x 35cm.
Túi bầu được đục 8 – 12 lỗ thoát nước (đường kính lỗ từ 0,4 – 0,5cm) ở nửa dưới của bầu phân bố thành 2 hàng cách nhau từ 6 – 8cm, khoảng cách 2 lỗ trên hàng từ 4 – 6cm, hàng lỗ dưới cách đáy bầu không quá 2cm.
2.2. Giá thể vào bầu
a. Nguồn đất
Sử dụng đất tại chỗ: Dọn sạch nền đất, cày xới đất ở độ sâu khoảng 10 – 15cm, phay làm tơi đất, lên thành từng luống rộng từ 1,0 – 1,2m.
Đất từ nguồn khác: Lấy đất mặt ở độ sâu 0 – 30cm, đổ thành từng luống có chiều rộng từ 1,0 – 1,2m. Không lấy đất ở các vườn cà phê bị nhiễm bệnh do tuyến trùng và nấm gây hại.
b. Xử lý đất trước khi vào bầu
Xử lý đất bằng nhiệt (phơi nắng): Dùng nilon trong chịu nhiệt để che phủ luống đất, các tấm nilon được giữ cố định tránh gió thổi bay. Đất ươm cây được vun thành từng luống với kích thước rộng 1,2m, cao 0,6m và chiều dài tùy thuộc vào địa hình, trung bình từ 15 – 20m. Khoảng cách giữa các luống 0,4m. Thời gian xử lý đất bằng nhiệt trung bình khoảng 3 – 4 tháng trước khi vào bầu và tập trung phơi ải đất vào những tháng mùa khô.
Xử lý đất bằng các chế phẩm sinh học: Sử dụng một trong các loại chế phẩm sinh học trừ tuyến trùng có thành phần như: Abamectin; Azadirachtin; Chitosan; Clinoptilolite; Cytokinin; Peacilomyces lilacinus; Tinh dầu quế; Trichoderma hazianum; Trichoderma konigii; Bột cây dã quỳ; Thuốc thảo mộc trừ tuyến trùng chứa hoạt chất Saponin…. Liều lượng theo khuyến cáo của nhà sản xuất ghi trên nhãn bao bì. Biện pháp này cần thời gian xử lý đất khá dài từ 6 tháng đến 1 năm mới đạt hiệu quả.
Xử lý đất bằng biện pháp hóa học: Sử dụng thuốc hóa học Copper Hydroxide hoặc xử lý xông hơi bằng Dazomet, liều lượng 5kg trên 100m2 đất…, xử lý đất 2 lần cách nhau từ 20 ngày đến 1 tháng trước khi vào bầu. Biện pháp này có tác dụng hạn chế tuyến trùng trong bầu đất rất hiệu quả, tuy nhiên cần phải có thời gian và không gian cách ly để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Kiểm tra mật độ tuyến trùng trong đất trước khi vào bầu. Trường hợp đất vào bầu còn bị nhiễm bệnh do tuyến trùng và nấm gây hại thì cần xử lý lại bằng các biện pháp nhiệt, sinh học đến khi đất không còn nguồn bệnh mới cho vào bầu.
2.3. Tỷ lệ phối trộn
– Hỗn hợp đất vào bầu gồm:
Đất tơi xốp, hàm lượng mùn > 3%, không lẫn rễ cây, đá sỏi, các vật lạ khác;
Phân chuồng hoai mục, tơi nhỏ;
Phân lân nung chảy hoặc super lân;
Trộn đều đất, phân theo tỷ lệ: 0,8m3 đất + 0,2m3 phân chuồng (4 : 1), mỗi mét khối hỗn hợp đất, phân trộn thêm 5kg lân nung chảy hoặc 5kg super lân.
– Lượng đất, phân cần cho 1ha vườn ươm:
Đất: 800 – 1.000m3 (tùy thuộc vào kích cỡ bầu đất);
Phân chuồng hoai mục: 200 – 250m3;
Lân nung chảy: 5.000kg;
Yêu cầu hỗn hợp đất, phân được cho vào túi bầu: chặt, cân đối, thẳng đứng (2 góc đáy bầu chặt đất, lưng bầu không gãy khúc). Xếp bầu vào luống sao cho thẳng đứng, khít vào nhau và thẳng hàng. Trên luống xếp 12 – 14 cây/hàng tùy theo cỡ bầu, chiều rộng luống 1,0 – 1,2m và khoảng cách giữa hai luống 0,4m.
3. Xử lý hạt giống
Hạt giống dùng để tạo cây gốc ghép đạt tiêu chuẩn, có sức nảy mầm tốt.
Các yếu tố đảm bảo cho hạt giống nảy mầm: Đủ ẩm, nhiệt độ 40 – 42oC, đủ ôxy cho hạt hô hấp và phải vệ sinh hạt sạch sẽ.
3.1. Phương pháp có bóc vỏ thóc
Phơi hạt giống dưới nắng dịu (tốt nhất là trước 10 giờ sáng) cho vỏ thóc hơi giòn, bóc hoặc xát vỏ thóc, loại bỏ hạt xấu (đen, nứt, xây xát, có lỗ mọt, hạt tam giác, hạt lõm), đem ngâm nước sạch 45 – 50oC trong 14 – 16 giờ. Sau đó đem đãi sạch vỏ lụa, hạt thối, hạt mốc.
Đựng hạt giống đã xử lý vào bao lưới nhựa sạch và cho vào thúng đậy kín để giữ nhiệt. Hàng ngày đãi sạch nhớt, loại trừ vỏ lụa còn sót lại, nhặt bỏ hạt thối, mốc.
Sau 5 – 7 ngày hạt giống bắt đầu nhú rễ mầm, lựa những hạt đã nảy mầm đem gieo, không để mầm dài quá 0,5 mm.
3.2. Phương pháp không bóc vỏ thóc
Hạt giống được phơi 1 ngày trên bạt (hoặc trên nong nia), độ dày lớp hạt từ 3 – 5cm, dưới ánh sáng trực tiếp và đảo liên tục 2 giờ/lần. Ngâm ngập nước lã sạch trong 24 giờ; sau 24 giờ tiến hành rửa chua cho hạt giống; và ủ trong thúng hay bao đay 2 – 3 ngày khi hạt đã trương đủ nước sẽ đem gieo, hàng ngày đưa ra rửa chua đãi rạch nhớt và tạp chất.
4. Gieo ươm hạt giống
4.1. Gieo trực tiếp vào bầu đất
Tưới bầu đất trước khi gieo 1 – 2 ngày, gieo hạt hướng đầu rễ quay xuống đất, mỗi bầu 1 hạt ở tâm bầu, lấp đất 3 – 4mm, không gieo quá sâu. Các bầu ở hàng bìa luống gieo thêm 1 – 2 hạt dự phòng để dặm nếu có bầu không mọc hoặc cây non bị chết. Gieo xong dùng ô doa hoặc vòi sen tưới nước nhẹ để hạt gắn ổn định vào đất. Nếu có hạt trồi khỏi mặt đất phải phủ đất thêm.
4.2. Gieo trên luống để bứng cây con cấy vào bầu
– Luống gieo hạt: Trong vườn ươm có giàn che, tạo luống rộng 1,0 – 1,2m, cao ít nhất 20cm, chiều dài tùy lượng hạt giống cần gieo, mặt luống bằng phẳng. Đất để gieo hạt không quá khô, được sàng mịn và trộn với cát theo tỷ lệ giá thể là 20% cát + 80% đất trộn đất với cát để tạo độ tơi xốp giúp cho rễ dễ dàng đâm xuống và không bị cong, khi nhổ cây rễ sẽ ít bị tổn thương.
– Cách gieo hạt: Rải đều hạt vừa nhú mầm trên mặt luống, không để hạt chồng lên nhau, không có hạt quay đầu rễ lên trên. Dùng vật cứng, phẳng đè nhẹ hạt cho lún đều xuống đất. Phủ lớp đất mịn dày 3 – 5mm, dùng lưới đen phủ kín, tưới đủ ẩm. Sau gieo khoảng 20 – 30 ngày kiểm tra thấy có hạt giống nẩy mầm đội đất thì dỡ lớp phủ ra. Hàng ngày tưới nước đủ ẩm. Lượng giống gieo 1kg/m2.
– Ra ngôi cây con: Cây con sau khi bung hai lá sò hoàn toàn thì tiến hành cắm vào bầu đất, cần loại bỏ cây có rễ cọc bị cong, rễ chùm, rễ bị đứt còn quá ngắn dưới 4cm và những cây hoàn toàn không có rễ tơ. Cắt bớt đầu rễ cọc dài quá 10cm. Dùng cọc nhọn đường kính 1 cm chọc lỗ sâu 10 – 12cm, đưa cây con vào bầu sao cho rễ thẳng, nén chặt đất dọc chiều dài rễ. Tưới đẫm nước và giữ giàn che mát để cho ánh sáng lọt vào khoảng 20% trong 15 ngày đầu.
(Theo TT Khuyến nông Quốc gia)
-
'Bí ẩn' nguồn nước mặn ảnh hưởng lúa của nông dân ở Hậu Giang -
Hỗ trợ sinh kế giúp nông dân thoát nghèo bền vững -
Lúa được mùa, được giá, nông dân Đắk Lắk phấn khởi đón “mùa vàng -
Vợ chồng tiến sĩ bỏ phố về vườn trồng rau sạch thu tiền tỷ
- “Mùa vàng” thắm tình quân dân nơi vùng núi biên giới Môn Sơn
- Sắp diễn ra Festival nghề muối Việt Nam
- Đảo Bạch Long Vĩ: Phát động hưởng ứng chương trình trồng cây “Vì một Việt Nam xanh”
- Bến Tre: Hạn hán, nước mặn khiến dừa Xiêm tăng giá gấp đôi
- Cẩn trọng với diễn biến giá hạt tiêu tại thị trường Pakistan
- Thị trường Bắc Âu bổ sung 9 quy định đối với hạt điều nhập khẩu
- Canh tác hữu cơ- Hướng làm giàu bền vững của nông dân Thanh Hóa
-
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát động Chương trình đăng ký hiến tặng mô, tạngSáng 19/5/2024, tại Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội), Thủ tướng Phạm Minh Chính dự và phát động Chương trình "Đăng ký hiến tặng mô, tạng - Cho đi là còn mãi" do Bộ Y tế, Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam tổ chức.
-
Quốc hội bắt đầu quy trình bầu Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch nước từ ngày mai 20/5Tổng Thư ký Quốc hội cho biết, ngày mai 20/5, Quốc hội khoá XV sẽ bắt đầu tiến hành quy trình bầu Chủ tịch Quốc hội và Chủ tịch nước.
-
Đa dạng các loại hình phục vụ du khách(Tapchinongthonmoi.vn) - LTS: Tiếp nối bài viết “Những khởi sắc của du lịch Cửa Lò năm 2024” đã đăng trên Tạp chí Nông thôn mới, đây là một trong hai bài viết nằm trong chủ đề “Cửa Lò - khát vọng tỏa sáng”. Tạp chí NTM tiếp tục gửi tới bạn đọc những thông tin/ hoạt động đáng chú ý của Thị xã Cửa Lò trước thềm mùa du lịch biển năm 2024.
-
Cảnh báo thủ đoạn mạo danh Bảo hiểm Xã hội Việt Nam để lừa đảo(Tapchinongthonmoi.vn) Thời gian gần đây, trên địa bàn cả nước, xuất hiện một nhóm lừa đảo, chiếm đoạt tiền qua mạng mới bằng thủ đoạn mạo danh cán bộ Bảo hiểm Xã hội Việt Nam. Một số thủ đoạn của nhóm đối tượng để người dân nâng cao cảnh giác, không bị các đối tượng này thao túng tâm lý để chiếm đoạt tài sản.
-
Ra mắt sách mừng 134 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí MinhNhân kỷ niệm 134 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2024), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản cuốn sách "Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi".
-
Tên tuổi Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên như khắc tạc vào đá núi Trường SơnTên tuổi của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên, người được ví như “Cánh chim đại bàng của Trường sơn”, gắn kết chặt chẽ với đường mòn Hồ Chí Minh huyền thoại, với những chiến công oanh liệt của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống đế quốc, giành độc lập dân tộc.
-
Đặc sắc các chương trình biểu diễn nghệ thuật mừng sinh nhật BácNhân kỷ niệm 134 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2024), Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức nhiều chương trình nghệ thuật đặc sắc phục vụ nhân dân Thủ đô từ ngày 17 - 19/5/2024.
-
Lão nông nhiều năm sưu tập những bức ảnh quý giá về Bác HồLão nông Trần Văn Cao, ở xóm Đường, xã Đại Yên, huyện Chương Mỹ, Hà Nội đã dành nhiều năm sưu tầm gần 1.000 bức ảnh về Bác. Tất cả bức ảnh được ông lưu giữ và trưng bày ở vị trí trang trọng trong phòng lưu niệm của gia đình.
-
Ninh Bình được nhiều doanh nghiệp Pháp quan tâm đầu tưTheo phía Pháp, Ninh Bình tập trung phát triển lĩnh vực nông nghiệp thực phẩm với nhiều sản phẩm đặc sắc, cùng với nhiều di sản văn hóa tầm cỡ tạo tiền đề cho việc đẩy mạnh du lịch và kinh doanh khách sạn.
-
Hội Nông dân TP Hà Nội ký kết phối hợp với 36 Hội Nông dân tỉnh, thành phố(Tapchinongthonmoli.vn) - Ngày 18/5, Hội Nông dân (HND) TP Hà Nội ký kết Chương trình phối hợp với HND 36 tỉnh, thành phố giai đoạn 2024 - 2028 và biểu dương các hộ sản xuất kinh doanh giỏi cấp thành phố giai đoạn 2019 - 2023
-
1 Thanh Hóa: Người dân dựng lều phản đối xây dựng bãi tập kết rác thải -
2 Một hộ dân bức xúc khi bị cưỡng chế phá dỡ nhà -
3 Nhiều năm, người dân sống lay lắt, tạm bợ bởi Cụm công nghiệp Tiên Tiến -
4 Người dân chưa đồng ý phương án đền bù, đề nghị tái định cư “tại chỗ” -
5 Nghệ An: Đề nghị xử lý nghiêm tình trạng phá rừng tự nhiên ở Con Cuông