Đã gần 3 tháng khi những cơn lũ mang đất đá lấp vùi những xóm làng ở Quảng Trị. Nhưng chính quyền và người dân nơi đây đang từng ngày nỗ lực tái thiết lại cuộc sống. Những cung đường bị chia cắt được khẩn trương tu sửa, những chiếc cầu bị lũ cuốn trôi đã được thay thế bằng cầu tạm để người và phương tiện lưu thông… bà con vùng lũ đang ổn định cuộc sống, chờ đón một cái Tết yên vui.

Nối những nhịp cầu

Từ đường Hồ Chí Minh, đi thêm chừng 30km nữa trên những cung đường cheo leo, hiểm trở mới có thể đến được xã Vĩnh Ô (huyện Vĩnh Linh). Trong đợt lũ vừa qua Vĩnh Ô là nơi bị thiệt hại nặng nề nhất trong 3 xã miền núi phía Tây của huyện. Dù đã gần 3 tháng sau trận lũ nhưng cảnh tượng hoang tàn tại xã Vĩnh Ô vẫn còn hiện hữu. Những bờ kè nứt toác, dưới áp lực của dòng lũ lớn có chỗ thậm chí còn vỡ rộng ra. Không những thế, hầu hết các bờ sông trong xã đều bị sạt lở nghiêm trọng, làm thay đổi dòng chảy của nước. Trên bờ, rác và củi bị nước lũ cuốn nằm ngổn ngang, biển báo tên cầu bị quật đổ nghiêng ngả; các mố cầu dân sinh, đường ống dẫn nước về ruộng bị lũ tràn về cuốn trôi…

Ông Trần Văn Tặng – Chủ tịch UBND xã Vĩnh Ô cho biết: “Không chỉ cơ sở hạ tầng bị ảnh hưởng mà đời sống, sản xuất của người dân sau lũ cũng gặp rất nhiều khó khăn. Nguyên nhân là do gần một nửa diện tích đất trồng lúa bị bùn đất bồi lấp nặng, chưa thể trồng trọt lại được. Nếu như trước đây toàn xã có khoảng 45ha diện tích đất trồng lúa thì đến nay chỉ còn chừng 25ha canh tác được”.

Toàn xã Vĩnh Ô hiện có 367 hộ với 1.383 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc Vân Kiều chiếm khoảng 96%. Đời sống người dân vốn gặp nhiều khó khăn do địa hình bị chia cắt bởi núi đồi, sông suối nay lại càng vất vả hơn sau lũ lớn. Để nối lại tuyến giao thông bị chia cắt, UBND huyện phối hợp với các sở, ngành của tỉnh lắp cầu tạm kết nối giao thông lên xã Vĩnh Ô. Đến nay, cầu đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Một số đoạn đường, cầu dân sinh đã được sửa chữa xong, số đoạn còn lại đang được các lực lượng chức năng gấp rút tu sửa. UBND huyện Vĩnh Linh cũng đã chỉ đạo nâng cấp 2 đập thủy lợi và đào 9 giếng nước sạch tại thôn Cây Tăm, thôn Thúc, xã Vĩnh Ô nhằm cung cấp đủ nước sinh hoạt cho người dân; tập trung sửa chữa nhà cửa cho người dân và các công trình trường học, trạm y tế, nhà văn hóa…

Phòng NN&PTNT huyện Vĩnh Linh đã hỗ trợ giống cây trồng, giống rau, gà giống, cấp 29 con trâu, bò giống cùng 39.000 bầu giống tràm cho 11 bản thuộc 3 xã Vĩnh Ô, Vĩnh Khê, Vĩnh Hà. Đồng thời tập huấn, hướng dẫn quy trình kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, phòng trừ dịch bệnh nhằm từng bước phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội.

Phá thế độc đạo

Còn nhớ đợt mưa lũ tháng 10.2020, toàn khu vực trung tâm xã Hướng Việt (huyện Hướng Hóa) bị ngập nước hoàn toàn, có nơi ngập sâu 2m. Trụ sở UBND xã và các cơ sở như trường học, trạm Y tế, nhiều nhà dân đều bị ngập nước gây hư hại. Nhiều tài sản, gia súc, gia cầm bị cuốn trôi. Hầu hết diện tích sản xuất hoa màu bị vùi lấp. Xã hoàn toàn bị cô lập do tuyến giao thông duy nhất vào được địa bàn là đường Hồ Chí Minh nhánh Tây bị sạt lở nghiêm trọng. Công tác khắc phục hậu quả mưa lũ càng khó khăn gấp bội.

Để tháo gỡ khó khăn cho địa phương, Thủ tướng Chính phủ quyết định hỗ trợ tỉnh Quảng Trị 100 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2020 để hoàn thiện 23km đường của dự án đường nối nhánh Đông với nhánh Tây đường Hồ Chí Minh. Việc hoàn thiện 23km đường của dự án đường nối nhánh Đông với nhánh Tây đường Hồ Chí Minh có ý nghĩa rất quan trọng. Bên cạnh chức năng phá thế độc đạo, tạo sự linh hoạt kết nối, thông tuyến khi xảy ra thiên tai, tuyến đường này khi hoàn thành, đưa vào sử dụng sẽ đóng vai trò to lớn trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội khu vực vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn của tỉnh.

Chính quyền và người dân các xã Hướng Việt, Hướng Lập, Hướng Sơn, Hướng Phùng kỳ vọng việc hoàn thành tuyến đường sẽ thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển kinh tế- xã hội, đảm bảo quốc phòng – an ninh tại khu vực biên giới trọng yếu của tỉnh, đồng thời sẽ thúc đẩy ngành du lịch huyện Hướng Hóa phát triển hơn nữa trong tương lai gần.

Bảo vệ sinh kế

Sau những ngày lũ càn quét, tài sản quý nhất của gia đình anh Nguyễn Thọ Quốc ở thôn Bích Trung Nam (xã Triệu Thành, huyện Triệu Phong) là 4 con bò. Là nông dân, ruộng đồng còn bị vùi lấp nên gia đình chỉ trông chờ vào những con bò này là nguồn thu chính. Những ngày cuối năm, thời tiết càng khắc nghiệt, mưa rét kéo dài, anh Quốc đã chủ động che chắn chuồng trại, không đưa bò ra ngoài chăn dắt để tránh mưa rét, ảnh hưởng đến sức khỏe đàn bò.

Anh Quốc chia sẻ: “Những ngày trời mưa rét, tôi không đưa bò ra chăn dắt bên ngoài mà chỉ nhốt bò trong chuồng. Bên cạnh đó, tôi cũng quan tâm dọn chuồng trại sạch sẻ, chuẩn bị thức ăn như rơm rạ, chuối băm nhỏ để cho bò ăn, đảm bảo sức khỏe để đàn bò phát triển tốt. Đợt lũ vừa qua, chuồng bò, thức ăn cho bò bị ngập nước. Sau khi lũ rút, gia đình tôi đã tiến hành rải vôi khử trùng, vệ sinh chuồng trại rất kỹ để hạn chế nguồn lây dịch bệnh cho đàn bò”.

Cũng như nhiều gia đình chăn nuôi bò trên địa bàn huyện Triệu Phong, để bảo vệ sinh kế sau mưa lũ, hiện nay việc cấp thiết nhất là hạn chế dịch bệnh bảo vệ đàn gia súc. Là người có hơn 10 năm kinh nghiệm nuôi bò, ông Đoàn Công Trình, ở xóm Cồn, xã Triệu Long luôn chú trọng áp dụng nhiều biện pháp để bảo vệ đàn bò. Để đàn bò khỏe mạnh trong mùa động, ông luôn chú trọng sửa sang che chắn chuồng trại kín đáo, chuẩn bị đầy đủ nguồn thức ăn dự trữ cho đàn bò mỗi khi mùa mưa rét đến. Nhờ sự tích cực chủ động trong công tác phòng, chống rét và dịch bệnh nên đàn bò của gia đình ông luôn khỏe mạnh, phát triển tốt.

Ông Trình cho biết: “Về mùa đông, tôi che chắn xung quanh chuồng thật kỹ. Nếu rét kéo dài thì phải đốt lửa sưởi ấm cho bò. Tôi còn xây thêm nhà tránh lụt cho bò, nên trong đợt lụt vừa qua, đàn bò của gia đình tôi luôn được an toàn”.

Hiện nay, toàn huyện Triệu Phong có tổng đàn gia súc trên 12.700 con, trong đó, đàn bò trên 10.000 con. Để đảm bảo cho đàn gia súc phát triển tốt, ngay từ đầu vụ đông, huyện Triệu Phong đã tập trung chỉ đạo các địa phương, các ngành hướng dẫn người dân tăng cường các biện pháp phòng, chống rét cho trâu bò, nhất là việc che chắn chuồng trại kín gió, chuẩn bị nguồn thức ăn bằng việc mở rộng diện tích trồng cỏ, tận dụng các phụ phẩm trồng trọt như thân cây lạc, rơm rạ, cây chuối để tích trữ làm thức ăn trong mùa Đông, không chăn thả trâu bò trong những ngày rét đậm, rét hại, tránh không để tình trạng trâu bò chết do đói, rét.

“Sau mưa lũ Trạm tiến hành rải vôi khử trùng chuồng trại tiêm phòng vắc- xin cho đàn gia súc nhằm hạn chế phát sinh các loại dịch bệnh sau mưa lũ. Còn hiện nay đã triển khai đến UBND các xã phương án chủ động phòng chống rét cho trâu bò. Bảo vệ đàn vật nuôi tạo nguồn sinh kế để người dân vượt qua khó khăn sau mưa lũ.”
Lê Thanh Sơn, Trạm trưởng Trạm Chăn nuôi và Thú y Triệu Phong.

Trúc Phương – Đan Tâm