Đối phó với mùa nắng nóng ở Hà Tĩnh: "Mách nước" giúp người chăn nuôi giảm áp lực

Sự cố điện gây thiệt hại lớn

Mỗi lần nghe thông báo mất điện, chị Đinh Thị Lĩnh, chủ trang trại hơn 5.000 con gà lấy trứng ở thị xã Hồng Lĩnh lại thở dài lo lắng. Theo chị Lĩnh, năm nào cũng vậy, vào mùa nắng nóng thì tình trạng cắt điện luân phiên đều xảy ra nhiều hơn. Chỉ cần mất điện 30 phút, toàn bộ đàn gà có thể bị thiệt hại, chất lượng trứng giảm sút, mọi công sức coi như “đổ sông, đổ biển”.

Không có điện, hệ thống làm mát cho đàn vật nuôi không thể hoạt động, cũng không cấp được nước uống. Nghiêm trọng hơn, mất điện, quạt thông gió không hoạt động, nếu không phát hiện, can thiệp kịp thời, vật nuôi sẽ chết ngạt nhanh chóng.

Sự cố nêu trên đã xảy ra ở trang trại chăn nuôi gà khép kín quy mô lớn của gia đình anh Phan Văn Xuân, trú tại thôn 3, xã Phúc Đồng, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) vào năm 2023 là một lời cảnh tỉnh đối với người chăn nuôi. Được biết, mặc dù trang trại có nguồn điện đảm bảo, hệ thống điện sau công tơ được thiết kế theo tiêu chuẩn chuồng nuôi hiện đại. Trang trại còn đầu tư hệ thống điện mặt trời áp mái nhà, có trạm biến áp chuyên dùng và đầu tư hệ thống máy phát để phòng khi bị mất điện.

Tuy nhiên, do sự cố quạt gió không được phát hiện kịp thời nên dẫn đến hậu quả là hơn 10.000 con gà (trọng lượng 2,7 - 3,2 kg/con) bị chết. Cụ thể, hệ thống điện ba pha cung cấp cho quạt làm mát bị mất một pha dẫn đến nhảy aptomat, toàn bộ 9 quạt trong chuồng nuôi ngừng hoạt động.

Anh Phan Văn Xuân chia sẽ: “Đáng tiếc là thời điểm đó, chỉ hệ thống quạt gió gặp sự cố còn hệ thống bóng đèn chiếu sáng vẫn hoạt động bình thường nên công nhân không phát hiện được. Từ khi xảy ra sự cố đến khi công nhân phát hiện kéo dài khoảng một giờ đồng hồ. Toàn bộ số gà bị chết đã đến kỳ xuất chuồng theo hợp đồng đã ký với doanh nghiệp liên kết, thiệt hại khoảng 1 tỷ đồng”.

Cách sự việc trên chưa đầy một tháng, gia đình anh Nguyễn Huy Phố, trú tại thôn Thanh Mỹ, xã Thượng Lộc, Can Lộc (Hà Tĩnh) cũng gặp sự cố tương tự. Hệ thống điện ba pha cung cấp cho quạt gió bị mất một pha khiến hệ thống ngừng hoạt động. Điều đáng tiếc, từ thời điểm xảy ra sự cố đến khi phát hiện khoảng từ 45 phút đến một giờ đồng hồ nên hơn 8.000 con gà bị chết, thiệt hại gần 1 tỷ đồng.

Anh Nguyễn Huy Phố, cho hay: “Trong điều kiện chăn nuôi khép kín, mật độ nuôi lớn, chỉ cần gặp sự cố về điện khoảng 15 phút là đã ảnh hưởng đến đàn vật nuôi. Nếu chúng tôi phát hiện sự cố và khắc phục kịp thời, nhanh chóng cấp điện trở lại thì sẽ không xảy ra thiệt hại nặng như vậy”.

Giảm nhiệt cho chăn nuôi bước vào mùa nắng nóng

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hà Tĩnh, địa phương hiện có 261 cơ sở chăn nuôi tập trung, trong đó có 220 cơ sở chăn nuôi lợn, 15 cơ sở chăn nuôi gia cầm, 26 cơ sở chăn nuôi bò và nhiều cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ khác. Vào mùa nắng nóng, tình trang vật nuôi chết hàng loạt ở trang trại chăn nuôi công nghiệp do sự cố mất điện đã nhiểu lần xảy ra, phần lớn do các trang trại chủ quan, thiếu phương án đề phòng nên khi gặp sự cố nên đã không ứng phó kịp thời.

Để giảm nỗi lo cho người chăn nuôi trong mùa nắng nóng, nhất là vấn đề mất điện thường xuyên xảy ra, Trung tâm Hỗ trợ nông dân thuộc Hội Nông dân tỉnh Hà Tĩnh đã có hướng dẫn, “mách nước” cho người chăn nuôi chủ động ứng phó.

Theo đó, chủ động cải tạo nâng cấp hệ thống chuồng trại. Với các trại chăn nuôi có chuồng nuôi khép kín cần kiểm tra và thực hiện nghiêm việc trực kỹ thuật, đề phòng mất điện hoặc các hệ thống làm mát trong chuồng nuôi bị trục trặc, lỗi kỹ thuật, không đảm bảo vận hành.

Đặc biệt, đối với hệ thống chuồng nuôi kín 100 % sử dụng hệ thống điện thì gần như bắt buộc phải đầu tư sử dụng hệ thống máy phát điện, động cơ phát điện để ứng phó khi hệ thống điện lưới trong khu vực bị cắt điện luân phiên. Bên cạnh đó, lắp đặt các hệ thống báo động tự động để kịp thời giải quyết, khắc phục các sự cố về kỹ thuật xảy ra.

Với chuồng nuôi bò sữa đảm bảo vận hành hệ thống chống nóng tự động trong chuồng nuôi cũng như trên mái, thường xuyên kiểm tra nguồn nước làm mát, hệ thống quạt điện để bò sữa luôn được mát. Nên lắp các hệ thống nước (bồn nước) trên cao để thuận tiện cho việc dùng vòi phun nước trong hệ thống chuồng và sân vườn kể cả khi mất điện vẫn sử dụng tạm thời được.

“Ngoài việc phòng sự cố mất điện, vệ sinh chuồng trại và xử lý môi trường xung quanh chuồng nuôi cần phải đảm bảo hàng ngày; Đảm bảo mật độ nuôi và chế độ vận động, tắm trải cho gia súc, gia cầm; Tăng cường chế độ dinh dưỡng, nước uống cho gia súc, gia cầm; Thực hiện nghiêm quy định về nhập giống tăng đàn, tái đàn và vận chuyển gia súc gia cầm trong thời điểm nắng, nóng, mất điện là một trong những nội dung hết sức quan trọng, người chăn nuôi cần tìm hiểu kỹ hướng dẫn để có phương án đảm bảo”,  ông Phan Văn Hùng- Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ nông dân thuộc Hội Nông dân tỉnh Hà Tĩnh nhấn mạnh.

Được biết, do đã có dự báo trước nên hầu hết các hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã chủ động thực hiện các giải pháp chống nắng nóng cho đàn gia súc, gia cầm. Theo kinh nghiệm chăn nuôi của nhiều hộ dân, đặc tính sinh lý của trâu, bò là chịu nắng và nóng kém, vì vậy, trước tình hình thời tiết nắng nóng như những ngày qua, các hộ chăn nuôi gia súc đã chủ động tăng chế độ dinh dưỡng, nước uống. Bên cạnh đó, tăng cường thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh như: Vệ sinh tiêu độc chuồng trại và các dụng cụ chăn nuôi; tiêm đầy đủ các loại vắc-xin cho đàn gia súc để tăng cường khả năng miễn dịch... Đồng thời, theo dõi, phát hiện sớm vật nuôi bị bệnh để cách ly, điều trị xử lý kịp thời, tránh lây lan ra diện rộng.

Thời tiết nắng nóng cũng làm vật nuôi như heo, gà, vịt chậm ăn, mất sức và dễ phát sinh nhiều loại bệnh, kéo theo vật nuôi chậm lớn, thời gian nuôi kéo dài, chi phí tăng. Chính vì vậy, những hộ chăn nuôi với quy mô lớn và nông hộ trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh cũng đã giảm mật độ nuôi, thực hiện dọn vệ sinh chuồng trại và chủ động phương án phòng mất điện khi gặp sự cố, góp phần giảm áp lực cho chăn nuôi trong mùa nắng nóng.