Thu “trái ngọt” nhờ tiên phong trồng rau thủy canh

Tốt nghiệp đại học về quê thử sức với nghề nông

Nông dân Hồ Sỹ Vương (SN 1988) tại xóm 1 (xã Quỳnh Thạch, Quỳnh Lưu, Nghệ An) sau khi tốt nghiệp trường Đại học Hàng hải đã thử sức ở nhiều lĩnh vực, công việc khác nhau. Nhưng niềm mong mỏi được sống và làm việc gần với bố mẹ, anh em, nên Hồ Sỹ Vương đã nung nấu ý chí kiến tạo một nghề mà ở đó mình vừa làm chủ vừa lao động theo sở thích. Chính nguyên nhân này đã hun đúc cho Vương có ý tưởng xây dựng mô hình trồng rau thủy canh. Ban đầu anh ứng dụng thử nghiệm những kiến thức mình học hỏi được trên chính diện tích đất sẵn có của gia đình.
Và rồi anh quyết tâm đầu tư nguồn vốn ban đầu hơn 100 triệu đồng cho mô hình và tự mình xây dựng nhà lưới, lắp đặt hệ thống thủy canh hồi lưu, trồng các loại rau xanh. Cách trồng rau không cần đất, anh Vương vừa làm vừa học hỏi kỹ thuật trồng, chăm sóc cây giống. Quá trình đó đã mang đến cho anh thêm những kiến thức mới để thực nghiệm hiệu quả hơn ở dự án mở rộng sắp tới.

Theo anh Vương, trồng rau thủy canh là hướng đi mới và rất phù hợp với xu thế hiện nay. Đây là mô hình sản xuất có thể tận dụng được các tầng khoảng không để tăng số lượng cây trồng. Hơn nữa, đối với việc trồng rau theo truyền thống thì việc dùng hóa chất để phu khử côn trùng cũng như tiêu diệt cỏ trong quá trình làm đất là điều không thể tránh khỏi. Nhưng trồng thủy canh thì bỏ qua công đoạn đó. Do quy trình khép kín tách biệt với bên ngoài nên chỉ cần pha dinh dưỡng vào với nước cho đúng tỉ lệ là được.

“Phương pháp này cần sự tỉ mỉ từ khâu thiết kế, đến chọn hướng đặt nhà màng lưới, làm sao không bị ảnh hưởng bởi gió mùa. Nếu làm sai hướng các luống rau sẽ bị gió thổi làm lá rau xoắn và hạn chế sự phát triển. Cùng với đó, hệ thống giá đỡ và các ống nhựa trồng cây cũng phải thiết kế sao cho dinh dưỡng khi bơm vào sẽ chảy dọc theo suốt chiều dài của hệ thống ống đến nuôi từng cây, trước khi hồi lưu trở lại về thùng chứa thành một vòng tuần hoàn khép kín” anh Vương nói.

Cũng theo anh Vương, việc lựa chọn hạt giống rau cũng góp phần không nhỏ đến chất lượng cây trồng vì thế chọn hạt giống sao cho tỷ lệ nảy mầm cao, khi tra hạt giống cần đổ một ít nước vào mút xốp để giữ ẩm, khoảng 4-5 ngày cây nảy mầm. Khi cây rau được hơn 10 ngày, sẽ tách ra, cho vào những ống bằng nhựa và đặt lên hệ thống giá đỡ.

“Thủy canh là một dạng trồng đơn giản nhưng khi chưa rõ thì mọi người nghĩ nó phức tạp. Khâu quan trọng nhất trong chăm sóc cây trồng ở hình thức này là khâu pha chất dinh dưỡng. Đây chính là bí quyết và kinh nghiệm học hỏi qua quá trình trải nghiệm. Nếu pha không đúng sẽ ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây trồng. Toàn bộ chất dinh dưỡng được pha sẵn vào một thùng phuy lớn, cứ mỗi tiếng tưới 1 lần, mỗi lần 15 phút, không được tưới vào ban đêm vì ảnh hưởng đến sự phát triển của cây” anh Vương nói.

Thuận lợi nhờ có sự hỗ trợ từ các cấp Hội

“Ngoài nỗ lực và quyết tâm, thành công của mô hình hôm nay có sự hậu thuẫn rất lớn từ chính quyền và Hội Nông dân (ND) các cấp đã hỗ trợ vốn, kĩ thuật và có những định hướng đúng cho ý tưởng của cá nhân tôi”, anh Vương chia sẻ.

So với xu thế xã hội hiện nay, nhu cầu về đời sống của con người ngày càng cao. Từ đó nhu cầu sử dụng rau sạch của người tiêu dùng ngày càng tăng nên việc mạnh dạn tìm tòi, học hỏi và đầu tư về mô hình trồng rau thủy canh là hướng đi phù hợp với đời sống xã hội trong giai đoạn hiện nay. Dù chi phí đầu tư ban đầu khá tốn kém nhưng khi xây dựng thành công thì tính khả thi về hiệu quả kinh tế là rất cao. 

“Mô hình rau thủy canh còn khá mới mẻ ở địa phương nên thời gian đầu bản thân tôi cũng gặp không ít khó khăn. Để có cơ ngơi như ngày hôm nay, tôi nhận được sự quan tâm của chính quyền địa phương và Hội ND xã, huyện đã có nhiều hỗ trợ trong quá trình xây dựng và phát triển mô hình”, anh Vương nói.

So với phương pháp trồng rau truyền thống thì phương pháp trồng rau thủy canh có nhiều ưu điểm vượt trội, thân thiện với môi trường và cả người sản xuất. Sâu bệnh gây hại khó có cơ hội để tiếp xúc. Hơn nữa, mô hình này có thể áp dụng dễ dàng cho các hộ gia đình không có đất trống và trồng nhỏ lẻ để cải thiện bữa ăn gia đình.

Theo anh Vương, hiện tại, mô hình rau thủy canh mới chỉ áp dụng cho các loại rau cải, rau xà lách. Thời gian từ ươm giống đến lúc kết thúc chu kỳ chăm sóc rơi vào khoảng 28 đến 30 ngày nên có thể trồng và thu hoạch nhiều đợt trong năm. Giá hiện tại bán khoảng 20.000 đồng/kg rau nhưng vì đang thử nghiệm trên diện tích còn khiêm tốn nên không đủ để cung cấp rau ra ngoài nhiều.

Anh Vương cũng cho biết đã sẵn sàng mọi nguồn lực để mở rộng mô hình với diện tính gần 4000m² để có thể trồng các loại rau khác nhau và tăng cường quảng bá để người dân địa phương tiếp cận sử dụng sản phẩm rau sạch nhiều hơn. Hơn một năm thử nghiệm trên mô hình tiên phong đã mang lại cho anh Vương không ít kinh nghiệm để chuẩn bị tốt hành trang cho việc đầu tư làm mới hệ thống quy mô hơn mà không còn nhiều lo lắng như lúc đầu.

Ông Nguyễn Bá Trinh - Chủ tịch Hội ND xã Quỳnh Thạch cho biết: “Mô hình rau thủy canh của anh Vương được đánh giá rất cao về năng suất, chất lượng cũng như hiệu quả kinh tế. Anh Vương cũng đã nhiều lần giới thiệu kỹ thuật trồng và chăm sóc cho bà con nông dân tại địa phương để cùng nâng cao hiệu quả kinh tế. Trong thời gian tới, Hội ND xã chọn mô hình sản xuất rau thủy canh của anh Vương là điểm để chuyển giao khoa học kỹ thuật, giúp nông dân địa phương làm nông nghiệp trong điều kiện thiếu mặt bằng sản xuất như hiện nay”. 

Rau thủy canh vốn được trồng trong nhà màng kín, không tiếp xúc với đất nên các loại sâu, côn trùng không thể xuất hiện trong quá trình trồng và thu hoạch vì thế trong tương lai gần đây là nguồn thực phẩm dần dần sẽ được người tiêu dùng ưa chuộng và lựa chọn.