Hội nghị Văn hóa 2021: Chấn hưng văn hóa, động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội

Tham dự Hội nghị có Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc; Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Thường trực Ban Bí thư T.Ư Đảng Võ Văn Thưởng; cùng 600 đại biểu gồm lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước; các Bí thư T.Ư Đảng, Ủy viên Bộ Chính trị, lãnh đạo các Ban Đảng T.Ư, các bộ, ngành; văn nghệ sĩ và đại diện lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội... 

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến từ điểm cầu T.Ư (tại Nhà Quốc hội) đến 63 tỉnh, thành và mở rộng đến các xã, phường, thị trấn. ​​​​​

Tham dự tại điểm cầu T.Ư Hội NDVN có đồng chí Bùi Thị Thơm, Phó Chủ tịch BCH T.Ư Hội, các đồng chí Đảng ủy viên, đại diện lãnh đạo các tổ chức đoàn thể của cơ quan, lãnh đạo các ban, đơn vị của T.Ư Hội.

Văn hóa Việt Nam làm rạng rỡ lịch sử dân tộc

Tại Hội nghị đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư T.Ư Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư, Trưởng ban chỉ đạo Hội nghị nhấn mạnh: Văn hóa Việt Nam là thành quả hàng nghìn năm lao động sáng tạo, đấu tranh kiên cường dựng nước và giữ nước của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, là kết quả  giao lưu và tiếp thu tinh hoa của nhiều nền văn hóa thế giới để không ngừng hoàn thiện mình. Văn hóa Việt Nam đã hun đúc nên tâm hồn, khí phách, bản lĩnh Việt Nam, làm rạng rỡ lịch sử vẻ vang của dân tộc; hình thành nên những giá trị văn hóa Việt Nam cao đẹp, bền vững: Yêu nước, đoàn kết, cần cù, dũng cảm, tài trí, lạc quan, hiếu học, nghĩa tình, hòa hiếu, khoan dung…

Trong đó phải kể đến các phong trào có công đóng góp như: “Phong trào đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với Cuộc vận động “xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, xây dựng nếp sống và văn hóa ứng xử nơi công cộng” có kết quả rõ rệt.  Đến năm 2018, cả nước có 2.691 “xã đạt chuẩn nông thôn mới”; có 99.073 quy ước của thôn, bản, cụm dân cư đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Quy chế dân chủ ở cơ sở với việc xây dựng quy ước văn hóa được quan tâm hơn trong quá trình triển khai thực hiện. Nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội có chuyển biến tích cực. Các lễ hội mang màu sắc mê tín có chiều hướng giảm dần; môi trường văn hóa phần đông ở các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo đi vào nề nếp, lành mạnh hơn. Huy động các nguồn lực, đề cao tính tích cực của xã hội trong xây dựng đời sống văn hóa, khơi dậy tinh thần đoàn kết, nghĩa tình, lòng nhân ái giúp đỡ nhau trong cuộc sống, tri ân gia đình chính sách, chia sẻ với các đối tượng xã hội gặp khó khăn  có bước chuyển biến tích cực. Xuất hiện một số phong trào, mô hình văn hóa tiêu biểu tại cơ sở. Hệ thống thiết chế văn hóa được đầu tư và từng bước chuyển đổi cơ chế, phương thức hoạt động phù hợp hơn với kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng được quản lý tốt hơn, tạo điều kiện để người dân tham gia sáng tạo và hưởng thụ các giá trị văn hóa. Từng bước thu hẹp khoảng cách giữa các vùng, miền, giữa các giai tầng trong xã hội…

Mặc dù đạt được rất nhiều kết quả quan trọng, nhưng qua 35 năm đổi mới, việc xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam còn không ít hạn chế, yếu kém chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu phát triển bền vững của đất nước. Quan điểm xây dựng văn hóa, trọng tâm là chăm lo xây dựng con người có nhân cách, lối sống tốt đẹp chưa được triển khai mạnh mẽ, chưa thật sự thấm sâu trong các tầng lớp xã hội. Nhiều nội dung trong các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng về xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam chậm được thể chế hóa, thiếu tính đồng bộ…

Do đó, xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đưa ra một số giải pháp trọng tâm như: Tiếp tục nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của phát triển văn hóa, xây dựng con người trong đổi mới và phát triển bền vững đó là nâng cao nhận thức, trách nhiệm, năng lực của các cấp ủy Đảng và chính quyền về vai trò của văn hóa và con người trong phát triển bền vững đất nước, xác định phát triển văn hóa và xây dựng con người là một nhiệm vụ trọng tâm của các cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị; gắn các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển văn hóa và xây dựng con người với các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội của từng ngành, từng cấp; Tập trung nghiên cứu, xác định và triển khai xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị con người Việt Nam gắn với giữ gìn, phát huy hệ giá trị gia đình Việt Nam trong thời kỳ mới…

Hội nghị là diễn đàn lắng nghe, cổ vũ, động viên các nhà văn hóa, trí thức, văn nghệ sĩ

Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần này nhằm đánh giá việc triển khai đường lối, chủ trương, các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng về công tác văn hóa, văn nghệ thời gian qua; kết quả xây dựng văn hóa, con người Việt Nam sau 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới đất nước và đề ra phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm công tác văn hóa, văn nghệ trong giai đoạn 2021-2026, tầm nhìn đến năm 2045.

Nhà nước đã ban hành một số văn bản tạo cơ sở pháp lý từng bước phát triển công nghiệp văn hoá, xây dựng thị trường văn hoá; tạo được nhận thức của xã hội về vị trí, vai trò các ngành công nghiệp văn hoá, đáp ứng nhu cầu sáng tạo, hưởng thụ văn hoá của nhân dân. Nền văn học, nghệ thuật của nước nhà khởi sắc, phản ánh chân thật đời sống của nhân dân; đấu tranh lên án, đẩy lùi cái xấu, cái ác; ca ngợi vẻ đẹp của đất nước, con người Việt Nam, thành tựu công cuộc đổi mới; tôn vinh văn hoá truyền thống, lịch sử dân tộc, những thành tựu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhà nước tiếp tục các chính sách hỗ trợ sáng tác, phong tặng danh hiệu Nhà nước, giải thưởng văn học, nghệ thuật, trợ cấp đời sống, quỹ nhà ở xã hội đối với văn nghệ sĩ, trí thức tiêu biểu.

Hội nghị là diễn đàn để lắng nghe và là dịp cổ vũ, động viên các các nhà văn hóa, trí thức, văn nghệ sĩ tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, thống nhất trong ý chí, hành động. Tại hội nghị đã có nhiều bài tham luận khẳng định vai trò “soi đường cho quốc dân đi” của văn hóa; đồng thời, các tham luận cũng “hiến kế” định hướng phát triển văn hóa và con người trong giai đoạn mới, từ đó tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và ý thức của con người Việt Nam thời đại mới.

Phát biểu bế mạc Hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã khẳng định, Hội nghị này không chỉ có nhà quản lý văn hoá, giới nghệ sĩ mà còn có đông đảo cán bộ, nhân dân mong đợi. Hội nghị ghi nhận vai trò của văn hoá, nhìn thẳng vào sự thật đánh giá được những gì chúng ta đã đạt được rất to lớn trong những năm vừa qua. Đặc biệt nhìn thẳng vào những bất cập, những thiếu sót để chúng ta thống nhất nhận thức, quan điểm, hành động, để chấn hưng văn hoá như đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ đạo. Chấn hưng không phải để làm cái gì khác đi mà chấn hưng là cho nó sáng hơn, phát triển hơn. Sức hút của Hội nghị này, có rất rất nhiều các nhà nghiên cứu, quản lý, các văn nghệ sĩ đã mong muốn được gửi thảo luận và chắc chắn sẽ có nhiều bài tham luận có nhiều hiến kế sẽ được gửi tới Ban tổ chức. Chúng ta rất mong sau hội nghị này không chỉ có những người làm công tác văn hoá, mà toàn xã hội, toàn dân dù làm gì, ở đâu, dân tộc nào, tín ngưỡng tôn giáo nào đều truyền cảm hứng, trách nhiệm và niềm tin để cho văn hoá nước nhà phát triển rực rỡ hơn, để cho đất nước ta phát triển nhanh và bền vững hơn…