![](https://media.tapchinongthonmoi.vn/resize_256x153/mediav2/upload/2024/07/08/gs_vu_duong_huan_08072024062807_720.jpg)
Tình cờ hay là sự mách bảo
Cứ mỗi lần về tỉnh Phú Thọ công tác, tôi thường ghé thăm Hoàng Văn Phi – anh bạn đồng hương, bạn chiến đấu ở chiến trường Tây Nam bộ những năm tháng kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Sau ngày giải phóng đất nước, Phi ra quân trở về tiếp tục học trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Ra trường, cậu ta về làm kế toán trưởng Công ty Rượu Đồng Xuân, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Hôm đó, hai anh em đang chuyện trò vui vẻ trong phòng của Phi thì một người đàn ông to mập bước vào:
– Ông Phi đã ra kho bạc chưa?
Phi giới thiệu tôi với anh ta, rồi nói:
– Đây là anh Yên-Giám đốc Công ty.
Tôi bắt tay Yên rồi hỏi xã giao:
– Anh là người xã Đồng Xuân này?
– Vâng!
Xin lỗi giám đốc, tôi có anh bạn tên là Phúc người xã này, nhập ngũ năm 1967, liệu anh có biết không?
– Quê tôi người tên là Phúc, đi bộ đội thì đầy!
Dường như Yên không quan tâm gì đến câu hỏi của tôi.
![](https://media.tapchinongthonmoi.vn/mediav2/nongthonmoi/wp-content/uploads/2021/07/anh-1-2.jpg)
Tôi hỏi tiếp: Anh Phúc, họ tên đầy đủ là Nguyễn Đình Phúc, đẹp trai và có biệt tài là vẽ rất đẹp. Lúc này Yên nhìn tôi thật kỹ rồi thốt lên:
– Đấy là anh ruột tôi đấy. Anh tôi hy sinh năm 1971 rồi. Bao năm gia đình tôi đi tìm để đưa hài cốt anh ấy về quê nhưng không tìm thấy. Anh biết anh Phúc của tôi à?
Tôi lặng người đi trước việc bất ngờ này. Trong tôi dấy lên một cảm giác rất khó tả. Lúc này tôi mới nhìn kỹ Yên. Đúng rồi, đôi mắt kia, cái miệng kia sao nó giống anh nó thế.
Tôi lấy điện thoại ra gọi cho Nguyễn Thành Nang – bạn cùng tiểu đội với Phúc, lúc đó cậu đang là Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng quận Hồng Bàng – Hải Phòng.
– Nang ơi! Bạn còn nhớ Phúc “họa sỹ” hy sinh ở Xẻo Lá, An Biên, chôn ở đâu không?
Tiếng Nang vang lên trong máy:
– Sao hôm nay bỗng dưng ông lại hỏi chuyện này? Phúc mà ông hỏi có phải Nguyễn Đình Phúc quê ở Thanh Ba, Phú Thọ không? Hôm Phúc hy sinh, chính tôi là người lau mặt, vuốt tóc cho nó trước khi bàn giao cho du kích đưa đi mai táng mà! Hình như nó nằm ở Xéo Lá thuộc xã Đông Thái (An Biên) ông ạ! Ông thử gọi cho Hà Kim Long ở Vĩnh Thuận xem nó có biết không? Khi đó Long là quân lực của tiểu đoàn mà.
Tôi gọi cho Long, hỏi nó về trường hợp của Phúc. Long trả lời:
– Lâu quá rồi, tôi nhớ không nhầm, hình như hồi đó họ chôn Phúc ở nghĩa trang Xẻo Lá thì phải. Nhưng đến nay, tất cả hài cốt liệt sỹ ở những nghĩa trang tạm thời trong chiến tranh đều được quy tập về nghĩa trang của xã hoặc của huyện rồi. Để tôi hỏi bên phòng Lao động Thương binh và Xã hội của huyện xem nhé.
Yên ngồi bên cạnh chăm chú lắng nghe các cuộc điện thoại của tôi. Thi thoảng anh ta đứng dậy khẽ đi lại trong phòng, hai tay chắp sau lưng vẻ bồn chồn xúc động. Khác hẳn thái độ thờ ơ lúc ban đầu, giờ Yên ôn tồn nói chuyện và thay đổi cách xưng hô với tôi.
– Anh Phúc nhà em hy sinh năm 1971. Trong giấy báo tử ghi hy sinh ở chiến trường B. Sau giải phóng, qua rất nhiều nguồn thông tin, gia đình em đã đi tìm nhưng không biết anh của em nằm ở đâu. Hôm nay may quá gặp được anh, hy vọng sẽ tìm được anh ấy.
Tôi kể cho Yên nghe những kỷ niệm không bao giờ quên về anh trai của cậu ấy.
Năm 1967, chúng tôi nhập ngũ. Trong đơn vị lúc đó rất nhiều người có giấy báo trúng tuyển Đại học. Nhưng theo tiếng gọi của Tổ quốc, anh em xếp bút nghiên lên đường ra trận, trong đó có Phúc. Phúc có giấy báo vào trường Mỹ thuật.
Hồi đó vượt Trường Sơn vào Nam là một thử thách nghiệt ngã với mỗi chúng tôi. Chúng tôi đi trong mưa rừng thác lũ; đi trong đói rét, bệnh tật; khiêng nhau, dìu nhau trong cơn sốt rét hoành hành; đi trong sự rình rập, theo dõi của địch cả trên không và dưới đất. Nhiều chiến sỹ đã nằm lại dọc dường giao liên giữa đại ngàn rừng Trường Sơn. Dẫu vậy, ý chí và nghị lực của tuổi trẻ đã giúp chúng tôi vượt qua tất cả để đến đích.
Có một kỷ niệm khó quên về Phúc. Đó là khi đơn vị hành quân vào đến phía Tây tỉnh Quảng Trị. Hồi đó dọc hai bên đường giao liên thi thoảng lại gặp những người dân Vân Kiều. Bà con đem gạo, rau quả đổi lấy quần áo, đồ dùng của những đoàn người từ miền Nam đi ra. Đối với những đoàn bộ đội đi vào bà con chỉ hỏi ảnh Bác Hồ. Chỉ cần một con tem có in ảnh Bác Hồ là có thể đổi được vài cân gạo nếp nương.
Trong hoàn cảnh đó Phúc đã dùng bút chì vẽ chân dung Bác trên tờ giấy lấy trong cuốn sổ tay. Phúc vẽ chân dung Bác giống như ảnh chụp vậy. Bức vẽ đó đã đổi được 4 kg gạo nếp và 6 quả bí xanh. Phúc định vẽ tiếp, nhưng tiểu đội trưởng khuyên: Ba lô ai cũng chật cứng và nặng lắm rồi, nếu vẽ rồi đổi tiếp là không đi nổi đâu! Điều đặc biệt ở Phúc là trong ba lô của cậu ta có một bức chân dung một người con gái. Bức chân dung đó được lấy nguyên mẫu từ một tấm ảnh nhỏ cỡ 3×4 đã ngả màu nâu. Người con gái trong tranh có khuôn mặt trái xoan, đôi mắt bồ câu đen láy nhưng đượm nét buồn. Phúc bảo rằng đó là cô bạn gái của cậu ta, hiện cô đang học sư phạm ở Hà Nội. Cả tiểu đội coi cô gái trong tranh của Phúc như người thân của mình, nên thường chuyền tay nhau xem những lúc dừng chân trên đường giao liên.
Đơn vị vào đến Tây Nam bộ, đúng vào mùa mưa năm 1968. Và trong trận đánh vào đồn Xẻo Lá, xã Đông Thái, huyện An Biên tháng 7 năm 1971, Phúc đã anh dũng hy sinh.
Trận đánh đó, tôi đi ở mũi khác nên không biết Phúc hy sinh lúc nào. Sau trận đánh nghe chính trị viên đại đội nói lại là: Sau khi làm chủ trận địa, lúc lui quân, Phúc cõng một thương binh, ra đến phía ngoài đồn thì bị pháo địch bắn trúng, cả hai đều hy sinh.
Hai tháng sau kể từ ngày tôi gặp Yên ở Công ty Rượu Đồng Xuân, qua chắp nối các nguồn tin, Phòng Lao động Thương binh và Xã hội huyện An Biên đã thông báo cho gia đình cậu ta biết nơi an nghỉ của liệt sỹ Nguyễn Đình Phúc. Sau này Yên thông báo cho tôi biết: Tháng 7 năm 2006, em vào Kiên Giang để xin chính quyền huyện và xã làm thủ tục đưa anh Phúc của em về quê.
Hôm đón anh Phúc về, Đảng ủy, Chính quyền và nhân dân trong xã tổ chức đón rất trọng thể! Khi mọi người xếp hàng thứ tự đi quanh mộ thả nắm đất xuống thì có một phụ nữ lách qua hàng người vào bên mộ. Rất nhanh, chị thả một lọn tóc xuống mộ anh Phúc. Em biết đó là chị Q-cô giáo làng bên, người bạn của anh Phúc. Khi quay ra, chị bám vào vai em khóc nắc lên, rồi lấy khăn kín đáo lau nước mắt. Em biết chị muốn nói gì với em khi đón anh Phúc trở về.
– Em còn một người anh nữa, trên anh Phúc, tên là Nguyễn Hải Vũ. Anh Vũ cũng dã hy sinh ở Tây Bắc Sài Gòn vào tháng 3 năm 1968. Nhưng đến giờ vẫn chưa tìm thấy hài cốt. Nhiều năm nay gia đình em cất công đi tìm nhưng vẫn không biết anh ấy nằm ở đâu trên dải đất miền Nam.
Vì có hai người con hy sinh nên năm 2007, mẹ em được truy tặng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam Anh Hùng”.
Tôi chưa bao giờ tin có một thế giới huyền bí nào đó đang tồn tại. Nhưng việc tìm được vị trí an nghỉ của liệt sỹ Nguyễn Đình Phúc có lẽ không phải là sự ngẫu nhiên. Dường như có sự mách bảo, dẫn dắt nào đó để tôi gặp được người thân của anh. Và cuối cùng Phúc đã được đưa về nơi an nghỉ ở quê nhà.
Những người như anh sẽ sống mãi trong tâm tưởng của đồng chí, anh em, người thân, bạn bè và đồng bào mình, trong đó có chị Q. – người đã giữ lọn tóc thề với anh.
Ký của Bùi Anh Đức
-
70 năm Hiệp định Geneve: Sức ép trên bàn đàm phán hòa bình
-
Ngày 5/6/1911, Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước: Cuộc hành trình thay đổi vận mệnh dân tộc
-
Bài học lớn nhất từ Hiệp định Geneve 1954 là tinh thần độc lập, tự chủ
-
Miền ký ức thiêng liêng của “cô bé Trung Quốc” được chụp ảnh cùng Bác Hồ
- Quảng Nam: Trưng bày hình ảnh, hiện vật “Huyền thoại Trường Sơn”
- Ngày 7/5/1954: Toàn bộ quân địch đầu hàng, Chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng
- Chiến thắng Điện Biên Phủ mang tầm vóc quốc tế đoàn kết các dân tộc thuộc địa
- Cần ghi đúng thời gian diễn ra Chiến dịch Điện Biên Phủ
- Tấm gương Anh hùng Tô Vĩnh Diện “lấy thân mình chèn bánh pháo”
- Ngày 5/5/1954: Quân ta hoàn thành đường hầm ngầm để đặt bộc phá trên đồi A1
- Chiến thắng Điện Biên Phủ qua góc nhìn của các học giả và bạn bè quốc tế
-
Mưa lớn ở Bắc Bộ: Các địa phương chủ động các biện pháp ứng phóBộ NN-PTNT đề nghị UBND các tỉnh, thành khu vực Bắc Bộ triển khai việc huy động lực lượng khẩn trương khắc phục hậu quả đợt mưa lũ vừa qua; chủ động phòng tránh, ứng phó, giảm thiểu thiệt hại.
-
Kiểm kê chi tiết đất sân golf, cảng hàng không và sân bay từ ngày 1/8Đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết việc tổ chức triển khai kiểm kê đất đai năm 2024 sẽ thực hiện thống nhất trên phạm vi cả nước từ ngày 1/8 và công bố kết quả trước ngày 30/9/2025.
-
Hội Nông dân tỉnh Thanh Hóa họp Hội đồng xét chọn danh hiệu "Nhà khoa học của Nhà nông" lần thứ V năm 2024Ngày 26/7, Hội Nông dân (HND) tỉnh Thanh Hóa tổ chức hội nghị Hội đồng xét chọn danh hiệu “Nhà Khoa học của Nhà nông” lần thứ V năm 2024 để xem xét, quyết định giới thiệu cá nhân, những người làm công tác nghiên cứu, người có sáng kiến quản lý, mô hình sản xuất, cải tiến kỹ thuật, chuyển giao các tiến bộ khoa học… cho nông dân trong sản xuất nông nghiệp và tiêu thụ nông sản.
-
Quy định mới về bảo vệ, khai thác, sử dụng nướcNước là nguồn tài nguyên quý giá, liên quan chặt chẽ đến đời sống, sinh hoạt và sản xuất – đặc biệt là sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay do nhu cầu nước sử dụng cho phát triển không ngừng tăng lên khiến nhiều dòng sông bị suy thoái, ô nhiễm, vì vậy việc bảo vệ, khai thác, sử dụng nước hiệu quả càng trở nên cấp thiết, Luật Tài nguyên nước có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2024 đã quy định rõ về vấn đề này.
-
Chăm lo, thực hiện tốt công tác đền ơn đáp nghĩa đối với người có công với cách mạngThấm nhuần sâu sắc đạo lý, truyền thống tốt đẹp của dân tộc và lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, 77 năm qua, Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam luôn quan tâm, chăm lo, thực hiện tốt công tác đền ơn đáp nghĩa đối với người có công với cách mạng và thân nhân.
-
Đề xuất quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu giá đấtBộ Tài nguyên và Môi trường đang dự thảo Thông tư quy định về quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai. Trong đó, Bộ đề xuất quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất.
-
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Bộ trưởng Văn phòng Thủ tướng Thái LanNgày 26/7/2024, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tiếp xã giao ông Jakkapong Sangmanee, Bộ trưởng Văn phòng Thủ tướng, Đặc phái viên của Thủ tướng Thái Lan nhân dịp sang viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
-
Lực lượng công an tập trung khắc phục hậu quả mưa lũBộ Công an có Công điện số 06/CĐ-BCA-V01 gửi Thủ trưởng Công an các đơn vị, địa phương về việc tập trung khắc phục hậu quả mưa lũ do ảnh hưởng của bão số 2 và chủ động ứng phó với mưa lũ, sạt lở đất trong thời gian tới.
-
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Máu đào và sự hy sinh của các Anh hùng liệt sĩ đã tô thắm lá cờ cách mạng vẻ vang, để đất nước ta nở hoa độc lập, kết trái tự do”Sinh thời, trong quá trình công tác, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng luôn trân trọng, thấu hiểu sự hy sinh và dành tình cảm quan tâm sâu sắc đối với thương binh, người có công với cách mạng, thân nhân gia đình thương binh, liệt sỹ. Sự quan tâm ấy thể hiện đạo lý tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam bao đời nay.
-
Tình cảm của người dân miền Nam tiếc thương Tổng Bí thư Nguyễn Phú TrọngNhững phút cuối cùng của Lễ viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, dòng người vẫn tiếp tục đổ về Hội trường Thống Nhất, TP Hồ Chí Minh. Ai cũng mong muốn được cúi mình, nói lời tiễn biệt sau cùng trước anh linh người lãnh đạo đáng kính của đất nước.
-
1 Thị trường nông sản ngày 1/7: Giá hồ tiêu tiếp tục “nóng”
-
2 Giá xăng dầu đồng loạt tăng từ chiều 4/7
-
3 Giá xăng dầu tiếp đà tăng mạnh chiều 20/6, xăng RON95-III vượt ngưỡng 23.000 đồng/lít.
-
4 Hội Nông dân Anh Sơn lan toả cuộc vận động ý nghĩa "Viên gạch nghĩa tình"
-
5 Giá xăng dầu đồng loạt giảm từ chiều 11/7