Việt Nam cần gỡ “nút thắt” nguyên liệu trong xuất khẩu cá ngừ
Các thị trường xuất khẩu cá ngừ truyền thống đang tăng trưởng chậm lại
Khai thác cá ngừ là thế mạnh của Việt Nam, không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước và còn xuất khẩu sang nhiều quốc gia. Năm 2022, xuất khẩu cá ngừ lần đầu tiên vượt mốc 1 tỷ USD nhưng năm 2023 kim ngạch lại đi xuống trong khó khăn chung của toàn ngành thủy sản. Số liệu từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho thấy, sau nhiều tháng sụt giảm, đến tháng 12.2023 xuất khẩu cá ngừ mới tăng trưởng nhẹ trở lại ở mức 7% so với cùng kỳ năm 2022. Tính chung năm 2023, ngành cá ngừ thu về 845 triệu USD, giảm 17% so với năm 2022.
Mỹ là thị trường nhập khẩu cá ngừ lớn nhất của nước ta. Sau khi tăng trưởng liên tục trong tháng 10 và 11, kim ngạch sang thị trường này giảm nhẹ 1% trong tháng 12.2023. Cả năm 2023, xuất khẩu cá ngừ sang Mỹ đạt 326 triệu USD, giảm 33%.
Theo số liệu thống kê của Bộ Nông nghiệp Mỹ, nước này năm 2023 không chỉ giảm nhập khẩu cá ngừ từ Việt Nam mà còn giảm từ phần lớn các nguồn cung khác. Thái Lan và Indonesia, hai đối thủ cạnh tranh trong cùng khu vực của Việt Nam, trong giai đoạn này cũng bị sụt giảm.
Thị trường nhập khẩu cá ngừ đơn lẻ lớn thứ 2 là Israel cũng giảm nhập khẩu 6% trong tháng 12.2023. Tuy nhiên, do tăng trưởng tốt trong nhiều tháng trước đó, nên xuất khẩu sang thị trường này cả năm 2023 tăng 37%, đạt hơn 50 triệu USD. Xuất khẩu sang Canada và Nhật Bản cũng sụt giảm trong tháng 12.2023, với mức giảm lần lượt là 12% và 8%.
Tuy nhiên, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam đã có dấu hiệu phục hồi trong quý cuối năm 2023, với mức tăng nhẹ gần 8% so với cùng kỳ. Trong đó các sản phẩm cá ngừ đóng hộp tăng 41%, cá ngừ chế biến khác tăng 12%, cá ngừ thịt/lon đông lạnh tăng 7% và cá ngừ tươi, đông lạnh và khô tăng gấp gần 3 lần so với cùng kỳ năm 2023.
Xuất khẩu cá ngừ sang hầu hết các thị trường đều tăng so với cùng kỳ năm 2023. Theo đó, hai thị trường lớn nhất là Mỹ, EU chiếm lần lượt 37% và 23% trong tổng xuất cá ngừ 5 tháng đầu năm 2024 của Việt Nam và ghi nhận tăng trưởng 22% và 36% so với cùng kỳ năm 2023. Ngoài ra, xuất khẩu cá ngừ sang Israel Nga và Hàn Quốc đang tăng mạnh nhất, lần lượt là 55%, 70% và 76%...
Trong tháng 5, xuất khẩu cá ngừ sang Mỹ và EU vẫn vẫn tiếp tục duy trì được đà tăng trưởng so với cùng kỳ. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng đã chậm lại so với những tháng trước chỉ đạt lần lượt là 10% và 30% trong tháng này.
Tại thị trường EU, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu sang một số thị trường chính trong tháng 5 đã chậm lại, như Đức tăng 22% và Hà Lan tăng 26%. Hiện tại chỉ có Italy tiếp tục duy trì được đà tăng trưởng cao ở mức 3 con số, tăng 224% so với tháng 5/2023.
Theo các doanh nghiệp, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang EU khó mà duy trì được tốc độ tăng trưởng này trong nửa cuối năm, khi hạn ngạch ưu đãi thuế quan đã được sử dụng hết.
Muốn duy trì tăng trưởng xuất khẩu cá ngừ cần gỡ "nút thắt" trong khâu nguyên liệu
Theo bà Nguyễn Hà, chuyên gia thị trường cá ngừ của VASEP nhìn nhận: Trong khi nhiều dự báo cho thấy các mặt hàng thuỷ sản như tôm, cá tra sẽ phục hồi tốt trong năm 2024 thì cá ngừ lại vướng nhiều thách thức ngay từ khâu nguyên liệu có thể khiến xuất khẩu chậm phục hồi. Cụ thể là Ủy ban châu Âu (EC) duy trì giữ cảnh báo thẻ vàng đối với sản phẩm thủy sản khai thác của Việt Nam.
Ngoài ra, giá cá ngừ nguyên liệu trên thị trường thế giới đã giảm nhiệt, nhưng căng thẳng tại Biển Đỏ khiến giá cước vận tải tăng cao sẽ làm cho giá cá ngừ thành phẩm vẫn neo mức cao. Trong khi đó, nhu cầu nhập khẩu cá ngừ tại nhiều nước chưa có dấu hiệu hồi phục. Sự cạnh tranh tại các thị trường ngày càng gay gắt và lượng tồn kho của các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu cao. Tất cả các yếu tố này sẽ kìm hãm sự phục hồi xuất khẩu cá ngừ.
Trong cơ cấu giá trị xuất khẩu cá ngừ những năm gần đây, có tới hơn 50% giá trị được tạo ra từ nguồn nguyên liệu nhập khẩu do khai thác trong nước không đáp ứng đủ nhu cầu cho chế biến xuất khẩu và không ổn định. Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp đang phản ánh khó làm giấy xác nhận nguyên liệu (S/C) nguồn nguyên liệu khai thác trong nước.
Có nhiều lý do khiến các doanh nghiệp mua nguyên liệu xong không được cấp S/C do một số vấn đề ở các khâu trước mà doanh nghiệp rất khó để biết rõ, như vấn đề xác nhận điều kiện an toàn thực phẩm tàu cá hay vấn đề tàu cá khai thác ở vùng biển không đúng quy định… Dù những tàu cá này vẫn được phép ra khơi khai thác bình thường, được kiểm tra và cho phép cập cảng bình thường.
Hay một tình trạng xảy ra trong 2-3 tháng gần đây, khá nhiều các tàu cá lắp đặt hệ thống giám sát qua mạng bưu chính viễn thông bị lỗi liên tục làm cho tàu cá mất kết nối giám sát hành trình từ 6 tiếng trở lên, có tàu mất đến 2-3 ngày, ảnh hưởng trực tiếp đến khâu làm giấy S/C của doanh nghiệp.
Từ thực tế trên, các tỉnh và địa phương cần triển khai tốt và kịp thời việc xác nhận điều kiện an toàn thực phẩm tàu cá, cảng cá theo quy định cũng như thực hiện nghiêm việc cho phép xuất bến - cập bến của tàu cá khi không đủ các điều kiện như pháp luật đã quy định.
Theo chuyên gia của VASEP, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần xem xét sửa đổi quy định để có thể cấp giấy xác nhận nguyên liệu S/C ngay cho doanh nghiệp khi đã hoàn thành việc bốc dỡ nguyên liệu từ tàu cá có sự giám sát của nhân viên cảng về chủng loại, khối lượng... tại cảng cá; có hướng dẫn, chỉ đạo việc giải quyết giấy S/C cho những trường hợp tàu cá bị mất kết nối do lỗi của nhà cung cấp dịch vụ được xác nhận. Nếu những bất cập này được tháo gỡ, năm 2024 ngành cá ngừ Việt Nam sẽ có cơ hội quay lại mốc xuất khẩu đạt tỷ USD.
-
Hiệp hội Chăn nuôi Gia cầm Việt Nam tăng cường kết nối, hỗ trợ các đơn vị đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh -
Liên kết tiêu thụ lâm sản ngoài gỗ -
Cần Thơ mở rộng diện tích cây ăn trái để phục vụ xuất khẩu -
Long An tổ chức lại sản xuất, hướng tới trồng lúa chất lượng cao
- Đà Nẵng tổ chức phiên chợ nông sản hỗ trợ nông dân liên kết tiêu thụ sản phẩm
- Nâng cao giá trị cho quả nhãn Hưng Yên
- Nâng cao năng lực cho người trồng sầu riêng để đẩy mạnh cơ hội xuất khẩu
- Liên kết để xây dựng vùng nguyên liệu, bài học trong xuất khẩu nông sản
- Đề án 1 triệu héc ta lúa sẽ khắc phục tình trạng canh tác manh mún, nhỏ lẻ
- Làm rõ quy định về đăng ký kinh doanh tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã
- Kết nối các sản phẩm khoa học công nghệ ngành nông nghiệp với doanh nghiệp, hợp tác xã, người dân
-
Quảng Bình: Mưa xuống, người dân đổ xô đi hái "lộc trời"Sau cơn mưa, những người dân ở tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị lại vào những cánh rừng tràm hái cây nấm, loài cây được người dân quen gọi là “cây lộc trời cho”.
-
TP. Hồ Chí Minh: Khoảng 130 gian hàng sẽ tham gia Triển lãm sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu, sản phẩm OCOP(Tapchinongthonmoi.vn) – Nhằm chào mừng 94 năm ngày thành lập Hội Nông dân Việt Nam (14/10/1930 – 14/10/2024), TP. HCM sẽ tổ chức Hội chợ triển lãm sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu, sản phẩm OCOP lần 2 năm 2024. Hội chợ triển lãm sẽ diễn ra từ ngày 09/10 - 13/10/2024 tại Khu Công nghiệp Vĩnh Lộc (xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, TP. HCM) với quy mô 150 gian hàng.
-
Hà Tĩnh: Ra mắt Câu lạc bộ "Nông dân hướng tới có lương hưu" ở vùng biên giới(Tapchinongthonmoi.vn) - Chiều 27/9, Hội Nông dân huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với Bảo hiểm Xã hội (BHXH) huyện tổ chức lễ ra mắt Câu lạc bộ (CLB) Nông dân hướng tới có lương hưu tai thôn Phú Lâm, xã Phú Gia.
-
Huyện Giao Thuỷ kỷ niệm 90 năm thành lập và đón nhận đạt chuẩn huyện nông thôn mới nâng cao năm 2023Theo kế hoạch, Lễ kỷ niệm dự kiến tổ chức vào ngày 8/9/2024. Tuy nhiên, trước diễn biến phức tạp của cơn bão số 3, huyện Giao Thủy (tỉnh Nam Định) đã thống nhất điều chỉnh thời gian tổ chức lễ kỷ niệm 90 năm thành lập huyện, đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất, Cờ thi đua của Chính phủ và được công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2023 vào ngày 28/9/2024.
-
Nấm bệnh gây hại cho cây thanh long tại Tam QuangNhiều diện tích trồng thanh long tại xã Tam Quang, huyện Tương Dương, Nghệ An bị nhiễm nấm bệnh gây thiệt hại lớn cho người dân.
-
Hiệp hội Chăn nuôi Gia cầm Việt Nam tăng cường kết nối, hỗ trợ các đơn vị đẩy mạnh sản xuất, kinh doanhSáng 27/9, Hiệp hội Chăn nuôi gia cầm Việt Nam (VIPA) tổ chức Lễ kỷ niệm 20 năm xây dựng, phát triển và Đại hội đại biểu lần thứ V nhiệm kỳ 2024 - 2029. Hiệp hội phấn đấu trở thành hiệp hội ngành hàng nòng cốt có thể điều tiết được thị trường gia cầm ở nước ta trong giai đoạn tới.
-
Giữ gìn điệu khèn Mông trên cao nguyên đá Tủa ChùaTrên cao nguyên đá Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên, hòa cùng âm thanh của núi rừng, của không khí lao động sản xuất, tiếng khèn Mông luôn vang vọng khắp núi rừng. Dù cuộc sống còn không ít khó khăn, nhưng đồng bào Mông nơi đây luôn chú ý giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, trong đó có điệu khèn truyền thống.
-
Toàn văn Tuyên bố chung Việt Nam-Cuba về hợp tác toàn diện trong giai đoạn mớiTổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tái khẳng định tính chất đặc biệt của quan hệ hữu nghị Việt Nam-Cuba và sự phát triển tình đoàn kết, hợp tác, tin cậy lẫn nhau trên tất cả các lĩnh vực giữa hai nước.
-
Nhiều ngân hàng thực hiện giải pháp hỗ trợ khách hàng khôi phục sản xuất, kinh doanh sau bão YagiNhằm giúp người dân, doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc trả nợ ngân hàng, không đáp ứng đủ các điều kiện vay vốn mới do bị ảnh hưởng nặng nề của bão số 3. Ngân hàng nhà nước (NHNN) Việt Nam đã ban hành văn bản yêu cầu các tổ chức tín dụng (TCTD) chủ động rà soát dư nợ, thực hiện miễn, giảm lãi suất, giãn, hoãn nợ để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân.
-
Thủ tướng Chính phủ: Tập trung phục hồi sản xuất nông nghiệp sau siêu bão số 3 (Yagi)Chiều 27/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 100/CĐ-TTg ngày 27/9/2024 yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo, triển khai các biện pháp nhanh chóng phục hồi sản xuất nông nghiệp sau bão số 3 và mưa lũ.
-
1 Hội Nông dân Việt Nam phát động ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do cơn bão số 3 -
2 Công bố 56 “Nhà Khoa học của Nhà nông” lần thứ V năm 2024 -
3 Vụ bứng cây tạo “cảnh trời Âu” ra khỏi rừng ở Quảng Trị: Đã rõ đơn vị chịu trách nhiệm! -
4 Hội Nông dân Việt Nam thăm hỏi, tặng quà nông dân bị thiệt hại bão lũ ở Bắc Giang -
5 Những nội dung cốt lõi trong Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh