Bảo Hà – làng tạc tượng hơn 500 năm tuổi
Bảo Hà nằm ở địa phận xã Đông Minh, huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng. Làng có nghề truyền thống điêu khắc tượng tới nay đã hơn 500 năm tuổi.
Làng tạc tượng Bảo Hà được coi là cái nôi của nghề tạc tượng Việt Nam. Theo truyền thuyết được lưu truyền tại làng thì vào thế kỷ thứ XV, khi nhà Minh đô hộ Việt Nam ( 1407-1427) đã bắt thanh niên trai tráng đưa sang Trung Quốc làm việc tại các xưởng sản xuất, xây dựng lăng tẩm, đền đài. Một trong số những thanh niên ngày đó bị bắt có Nguyễn Công Huệ – người đã học được nghề tạc tượng và sản mài. Sau khi hồi hương, Nguyễn Công Huệ đã truyền lại nghề này cho dân làng. Khi ông mất, dân làng Bảo Hà nhớ ơn lập miếu, tạc tượng và tôn thờ ông như tổ sư của nghề.
Với hơn 500 năm tồn tại và phát triển, làng tạc tượng Bảo Hà từ lâu đã trở thành ngôi làng nổi tiếng với nghề truyền thống độc đao; gắn liền với nhiều hoạt động văn hóa, du lịch của vùng đồng bằng sông Hồng. Ngay trong thời kỳ phong kiến, nghề tạc tựng Bảo Hà đã nổi tiếng khắp xứ Đông, có nhiều nghệ nhân giỏi được triều đinh trọng dụng, đã từng tạc ngai vàng cho vua. Các nghệ nhân tạc tượng làng Bảo Hà đã đi nhiều nơi trong và ngoài vùng như: Ninh Giang (Hải Dương), Tiên Lãng ( Hải Phòng), làng Nguyễn (Đông Hưng- Thái Bình)… để làm tượng chùa, làm quân rối cho các phường rối… Những tác phẩm tạc tượng do những nghệ nhân làng Bảo Hà làm ra mang có phong cách nghệ thuật riêng và rất độc đáo, và có uy tín, chiếm được cảm tình của nhiều nơi.
Dù hiện nay, làng Bảo Hà đã phát triển thêm nhiều sản phẩm khác nhưng trong lịch sử Bảo Hà đã có tới hơn nửa thiên niên kỷ chuyên tạc tượng Phật. Bên cạnh đó, tinh hoa của làng nghề còn có đôi tượng phỗng – được đặt tại rất nhiều miếu thờ trong vùng.
Những pho tượng gỗ làng Bảo Hà không chỉ tinh xảo về đường nét chạm khắc mà còn có hồn nhờ vào đôi ban tay tài hoa của những nghệ nhân nơi đây. Để tạo nên một pho tượng không hề đơn giản, đầu tiên là phải có chất liệu. Tuy có nhiều loại gỗ có thể sử dụng để tạc tượng như: dối, xoan, sung… nhưng loại gỗ được ưa thích nhất là gỗ mít – loại gỗ vừa mềm, vừa chống được mối mọt, ít bị tác động của nước, lại dễ kiếm và không quá đắt như những loại gỗ quý khác. Tiếp đó từng phần của tượng được cắt gọt, chạm sau đó đến công đoạn sơn, phải sơn nhiều lớp rồi thếp bạc, lọng son, vẽ râu, mắt mũi, sơn màu trang phục…Bức tượng khi hoàn thiện phải đảm bảo nhìn có hồn, trang phục sắc nét, tổng thể sống động và có thần thái riêng. Các nghệ nhân làng Bảo Hà không bao giờ vội vã hay qua loa khi hoàn thành một tác phẩm ngay cả khi đơn đặt hàng nhiều và khách hàng hôi thúc. Thông thường để hoàn thiện một bức tượng phải mất từ 2 tuần tới 1 tháng tùy vào kích thước cũng như nội dung của bức tượng. Thời gian đục đẽo tượng mất khoảng 10 ngày, thời gian sơn vẽ thêm chừng 5 ngày nữa là có một tác phẩm hoàn thiện.
Bên canh nghề làm tạc tượng, làng Bảo Hà còn có nghề chạm khắc và biểu diễn quân rối cạn. Các cụ cao niên trong làng kể rằng: Sự ra đời của nghệ thuật rối cạn cổ truyền làng Bảo Hà xuất phát chính nghề chạm khắc tượng rất nổi tiếng gần xa của làng. Từ hàng trăm năm trước, các bức tượng của làng Bảo Hà đã nổi tiếng, từ đó làng nhận nhiều “đơn đặt hàng” làm quân rối cho các phường rối. Người dân trong làng thấy thú vị và nghĩ đến việc xây dựng một phường rối cạn để phục vụ đời sống tinh thần cho chính dân làng mình, từ đó nghề rối đã ra đời.
Đến Bảo Hà hôm nay, du khách có thể tìm hiểu về quy trình sản xuất một bức tượng. Bên cạnh đó còn có thể thưởng thức rối nước của phường rối nước Minh Tân do nghệ nhân Đào Minh Tuân thành lập và đang hoạt động như một mô hình mới trong công tác bảo tồn vốn văn hóa cổ truyền…
Nguyễn Lan Hương
- “Nổi tiếng một thời” nghề làm nón làng Thổ Ngọa
- Những làng nghề nồng đượm hương vị Tết
- Làng nghề hương thẻ Tây Lân tất bật vào Tết
- Vinh danh nghề truyền thống tại “Nét hoa nghề Hội An”
- Xây dựng thương hiệu bằng sản phẩm chất lượng
- Độc đáo làng nghề hương trầm Liên Đức
- Người cuối cùng làm giấy cho Vua phong sắc
-
Hội thi Tài năng Văn nghệ Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bình Phước năm 2024(Tapchinongthonmoi.vn) - Sáng ngày 06/7/2024, đội Liên quân NHCSXH và 04 Hội - Đoàn thể tỉnh Bình Phước (Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu Chiến binh và Đoàn TNCS HCM tỉnh Bình Phước) tham gia Khai mạc Hội thi Tài năng Văn nghệ Ngân hàng Chính sách xã hội năm 2024 khu vực V do Công đoàn NHCSXH tổ chức tại tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.
-
TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu "50% tỷ trọng giá trị sản xuất" cho nông nghiệp công nghệ cao đến 2025(Tapchinongthonmoi.vn) - Theo kế hoạch triển khai Chương trình phát triển nông nghiệp đô thị TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2024 - 2025, Thành phố đặt mục tiêu nâng tỉ trọng giá trị sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao chiếm 45 - 50% tổng giá trị sản xuất của ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản.
-
Những điều cần biết về Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở(Tapchinongthonmoi.vn) - Bắt đầu từ 01/7/2024, có thêm một lực lượng tham gia công tác giữ gìn an, ninh, trật tự tại địa phương, đó là Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở. Tạp chí Nông thôn mới xin cung cấp một số thông tin về lực lượng để người dân hiểu rõ, phối hợp với lực lượng mới này.
-
Nghệ An: Xác định được nguyên nhân cá chết bất thường tại suối Nậm Huống(Tapchinongthonmoi.vn) - Nước suối có bùn màu đục vàng, sẫm, cá chết trôi dạt 2 bên bờ suối chảy qua xóm Bản Cải, xã Châu Thành (Quỳ Hợp – Nghệ An).
-
Phê duyệt Đề án phát triển công nghiệp chuồng trại và xử lý chất thải chăn nuôiĐề án "Phát triển công nghiệp chuồng trại và xử lý chất thải chăn nuôi đến năm 2030" đặt mục tiêu tỷ lệ nội địa hóa tính theo giá trị hệ thống chuồng trại, trang thiết bị chuồng trại đáp ứng 80%.
-
Đắk Lắk chuẩn bị kỹ cho vụ thu hoạch vụ sầu riêng năm 2024Tỉnh Đắk Lắk đang chuẩn bị cho thu hoạch vụ sầu riêng năm 2024. Cùng với rà soát việc quản lý chất lượng, công tác đảm bảo an ninh trật tự ở các vùng sản xuất, kinh doanh sầu riêng, được các địa phương trong tỉnh đặc biệt quan tâm.
-
Ngày hội văn hóa, thể thao, du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI sẽ diễn ra vào tháng 11 tại Lạng Sơn(Tapchinongthonmoi.vn) - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) vừa ban hành Kế hoạch số 2784/KH-BVHTTDL về việc tổ chức Ngày hội văn hóa, thể thao, du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI tại tỉnh Lạng Sơn.
-
Đặc sắc mô hình “dứa rừng lim” Tam ĐảoXã Đạo Trù và thị trấn Đại Đình, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc có diện tích rừng lim gần 300ha. Dứa một cây trồng mới, xong đã trở thành “đặc sản” của nơi đây, khi dứa được trồng dưới tán rừng lim có chất lượng cao, thơm ngon, khó có nơi nào sánh bằng…
-
Thôn Cầu Chính: “Dân vận khéo” trong phát triển kinh tế gắn liền với đoàn kết Lương - GiáoMô hình "Dân vận khéo": Tuyên truyền, vận động nhân dân trong thôn đoàn kết Lương-Giáo, đồng thời cùng nhau sản xuất vùng hoa, cây cảnh tăng thu nhập trở thành “chìa khóa quan trọng” đưa thôn Cầu Chính, xã Tân Dĩnh, Lạng Giang, Bắc Giang vươn lên.
-
Xã Nghi Liên ra mắt mô hình “Tổ tiết tiệm và vay vốn theo hướng bền vững, gắn với hoạt động cộng đồng”Ngày 5/7, Hội Nông dân (HND) thành phố Vinh tổ chức Hội nghị ra mắt mô hình “Tổ tiết tiệm và vay vốn theo hướng bền vững, gắn với hoạt động cộng đồng” tại xóm Kim Chi, xã Nghi Liên.
-
1 Thị trường nông sản ngày 1/7: Giá hồ tiêu tiếp tục “nóng” -
2 Giá xăng dầu đồng loạt tăng từ chiều 4/7 -
3 Phối hợp đẩy mạnh thông tin, truyền thông nhằm hỗ trợ nông dân Hà Nội phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới -
4 Giá xăng dầu đồng loạt tăng chiều 20/6, có loại lên gần 800 đồng/lít -
5 Đã chuyển nhượng, sang tên "sổ đỏ" mà vẫn được nhận đền bù khi đất bị thu hồi