Những năm qua, các cấp Hội ND tỉnh Hải Dương đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho hội viên, nông dân; phân công cán bộ Hội tham gia tổ hoà giải, phối hợp giải quyết các mâu thuẫn, tham gia tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo của hội viên, nông dân.

Hoà giải thành 90% các vụ mâu thuẫn

Mặc dù sự việc đã xảy ra hơn nhiều năm trước nhưng đến nay nhiều người dân khu 9, phường Bình Hàn vẫn không thể quên được chuyện của gia đình anh S. Chỉ vì ghen tuông vô cớ, gia đình anh S đứng trước nguy cơ tan vỡ.

Ông Vũ Mạnh Điều – Chi hội trưởng Chi hội ND khu 9, thành viên CLB “Nông dân với pháp luật” của phường cho biết: Anh S mắc bệnh hoang tưởng nên nhiều khi bạn của vợ là nam giới đến nhà chơi hoặc gọi điện thoại lại thì anh ghen tuông, có khi đánh đập vợ. Không chịu được sự ghen tuông vô cớ đó, chị C – vợ anh S nhất quyết đòi ly hôn. Trước tình hình căng thẳng đó, vốn có hiểu biết Luật Hôn nhân gia đình cùng những kinh nghiệm trong cuộc sống, ông Điều cùng một số thành viên trong câu lạc bộ (CLB) nhiều lần tìm hiểu nguyên nhân, gặp gỡ riêng anh S và chị C để phân tích đúng, sai và nêu những hệ quả khi gia đình tan vỡ. Với phương pháp “mưa dầm thấm lâu”, cuối cùng anh S và chị C đã hiểu ra, từ bỏ ý định ly hôn. Hiện nay, gia đình anh S sống rất hạnh phúc.

Am hiểu pháp luật nên các thành viên CLB còn kịp thời tư vấn, hướng dẫn cho nhiều hội viên, ND về thủ tục, trình tự khiếu nại, tố cáo, tránh gây mất an ninh trật tự ở địa phương. Từ năm 2017, Hội ND tỉnh Hải Dương phối hợp Hội ND thành phố xây dựng mô hình điểm “Hội ND tham gia tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của nông dân gắn với thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở và tham gia giám sát, phản biện xã hội” tại phường Bình Hàn. Theo đó, chỉ đạo Hội ND phường tham mưu cho UBND phường ra quyết định thành lập CLB “Nông dân với pháp luật” gồm 32 thành viên ban đầu; xây dựng quy chế hoạt động của CLB. Đến nay CLB đã có 68 thành viên; chủ nhiệm CLB là phó chủ tịch UBND phường, phó chủ nhiệm là chủ tịch Hội ND phường, phó ban tư pháp của phường là ủy viên. Thành viên CLB được chia thành các nhóm nòng cốt, trực tiếp là tuyên truyền viên pháp luật ở các chi hội và tham gia vào tổ hòa giải ở các khu dân cư.

Hội ND phường còn xây dựng tủ sách pháp luật với hơn 300 đầu sách về lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn và đầu sách pháp luật. Tủ sách thường xuyên được bổ sung sách mới. Không chỉ các thành viên trong CLB, nhiều người dân trong phường cũng thường xuyên đến đọc. Nhiều hội viên xem CLB là nơi hỗ trợ kiến thức, kỹ năng sống.
Trung bình mỗi năm các thành viên CLB tham gia hòa giải từ 15-17 vụ việc, tỷ lệ hòa giải thành chiếm gần 90%. Những vụ hòa giải chủ yếu liên quan đến đất đai, hôn nhân và gia đình.

Tích cực tuyên truyền pháp luật

Năm 2020, Hội ND tỉnh Hải Dương đã xây dựng 6 mô hình “Cơ sở Hội tham gia tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của nông dân”, đạt kế hoạch cả năm, nâng tổng số lên 18 mô hình trong toàn tỉnh. 6 mô hình trên tại các xã Ngô Quyền (Thanh Miện), Kim Liên (Kim Thành), Hồng Phong (Ninh Giang), An Phượng (Thanh Hà), Vĩnh Hưng (Bình Giang) và phường Cổ Thành (TP. Chí Linh).

Các mô hình, hoạt động trên đã tạo điều kiện thuận lợi để Hội Nông dân phối hợp với chính quyền trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, góp phần nâng cao nhận thức pháp luật và giảm bớt các vụ khiếu kiện của nông dân.
Đến nay, mỗi huyện, thị xã, thành phố có 1-2 mô hình “Cơ sở Hội tham gia tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của nông dân”. Hội ND tỉnh bắt đầu thành lập các mô hình này từ năm 2016.

Bà Phạm Thị Thanh Tâm – Chủ tịch Hội ND tỉnh Hải Dương cho biết: Thực hiện Quyết định 81 của Thủ tướng Chính phủ, Hội ND tỉnh đã chỉ đạo các cấp Hội thường xuyên phối hợp với UBND các cấp và các cơ quan chức năng tham gia tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo.

Đồng thời, Hội tập trung tuyên truyền kiến thức pháp luật, trợ giúp pháp lý, giải quyết các vụ việc khiếu nại, khiếu kiện đông người; nội dung tuyên truyền tập trung chủ yếu về: Đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan trực tiếp đến nông dân, nông nghiệp, nông thôn, những nội dung pháp luật liên quan đến Luật Đất đai, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Hôn nhân gia đình, thực hiện Pháp lệnh dân chủ ở cơ sở, công tác hòa giải và các vấn đề người dân quan tâm…

Trong năm 2020, Hội ND Hải Dương trực tiếp và phối hợp với Ủy ban Kiểm tra Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức 8 lớp tập huấn bồi dưỡng kỹ năng giải quyết khiếu nại tố cáo và hòa giải trong tranh chấp đất đai cho tổng số 560 cán bộ, hội viên nông dân, tuyên truyền viên, hòa giải viên ở cơ sở.

Các cấp Hội đã tham gia tiếp dân được 1.746 buổi với 4.216 lượt người; tham gia hòa giải thành 796/986 vụ, trong đó có 188 vụ do Hội trực tiếp hòa giải thành công; tham gia giải quyết 351 đơn thư, tiếp nhận và giải quyết 41 đơn thư thuộc thẩm quyền trực tiếp gửi đến Hội; Phối hợp tổ chức trợ giúp pháp lý được 115 buổi cho 6.330 lượt người dự. Bên cạnh đó, Hội ND tỉnh đã chỉ đạo các cấp Hội tiếp tục duy trì 84 CLB “Nông dân với pháp luật” ở cơ sở hoạt động hiệu quả.

Thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, Hội ND tỉnh chỉ đạo Hội ND cấp huyện và cơ sở đã tham mưu, tổ chức đối thoại giữa hội viên, nông dân với lãnh đạo địa phương để giải đáp những thắc mắc, kiến nghị liên quan đến nông nghiệp, nông dân và xây dựng nông thôn mới. Thông qua đối thoại, nhiều kiến nghị, bức xúc, mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân nói chung và nông dân nói riêng đã được công khai giải đáp, giải tỏa bức xúc, qua đó góp phần giảm tình trạng khiếu nại, khiếu kiện vượt cấp và đảm bảo tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn ở cơ sở.

Nguyễn Mẫn