![](https://media.tapchinongthonmoi.vn/resize_256x153/mediav2/upload/2024/06/16/may-1_16062024085634_720.jpg)
Làng dệt chiếu Bàn Thạch nổi tiếng xứ Quảng
Quảng Nam có tới 61 làng nghề nổi tiếng, trong đó phải kể tới nghề dệt chiếu Bàn Thạch, thôn Đông Bình, xã Duy Vinh, huyện Duy Xuyên.
Sử chép, đầu thời Trịnh Nguyễn tranh hùng (1627-1786), do chiến tranh loạn lạc, người dân Thanh Hóa, Thái Nguyên, Nghệ An, Hà Tĩnh di cư vào Nam, đến địa hạt phủ Thăng Hoa, Quảng Nam, thấy địa lợi nhân hòa, đã dừng chân lập nghiệp. Trong đó, người vùng Nga Sơn – Thanh Hóa đã mang theo nghề làm chiếu. Bằng sức lao động cần cù, trí thông minh sáng tạo, họ đã cải tạo đất mặn thành đồng ruộng, bãi bờ ven sông thành đồng cói, lập làng dệt chiếu. Chiếu Bàn Thạch đã từng là cống phẩm cho Triều đình, quan lại, quý tộc ngày xưa.
![](http://langmoi.vn/wp-content/uploads/2017/08/chieu3.jpg)
Nằm ở hợp lưu các dòng sông Thu Bồn, Trường Giang, Li Li nối với thương cảng Hội An đổ ra Cửa Đại, giao thông trên bến dưới thuyền, Bàn Thạch đã trở thành một trung tâm buôn bán sầm uất, người dân thạo nghề sông nước và dệt chiếu. Trẻ em sáu bảy tuổi đã biết dệt chiếu. Khi còn nhỏ, các em gái đã được bà và mẹ dạy dệt chiếu làm của hồi môn. Mùa nắng, mọi người ra đồng gặt cói bó từng bó, đem về tuốt, phơi, nhuộm màu và dệt.
![](http://langmoi.vn/wp-content/uploads/2017/08/chieu.jpg)
Dệt chiếu, về hình thức thì đơn giản, song công việc chuẩn bị lại khá cầu kỳ. Đầu tiên phải chặt một cây cau hoặc tre già thật thẳng làm khung dệt (go) và thoi dệt. Sau đó chuẩn bị sợi cói mịn mặt, không bị chẻ gãy làm sợi chiếu. Khi dệt cần hai người, một người luồn vào sợi go, một người đập. Kế đó, dùng dao phạt đầu chiếu cho vuông vắn và ghim lại bằng dây đay để sợi chiếu không xổ ra. Tùy từng loại 1,2 – 1,6 mét, trung bình mỗi chiếc chiếu phải mất ba giờ làm. Người thợ tiếp tục phải phơi chiếu thật khô tránh mốc đen. Khác với nhiều nơi dệt xong thì in hoa, nhuộm màu, nghệ nhân Bàn Thạch phải nhuộm màu sợi từ đầu, mới đan thành các họa tiết rực rỡ, tinh xảo, nhiều chủ đề.
Thập niên 80, chiếu Bàn Thạch đã có mặt ở Liên Xô, Đông Âu và nay là hơn 30 nước. Trong các lễ hội Ba Thu Bồn, Ấn tượng Mỹ Sơn, Festival Huế, đều thấy chiếu Bàn Thạch tại các gian trưng bày.
![](http://langmoi.vn/wp-content/uploads/2017/08/chieu-ban-thach2-1.jpg)
Sau ngày giải phóng đất nước, Đông Bình – Duy Vinh đã tập trung phát triển nghề dệt chiếu. Năm 2004, tỉnh Quảng Nam đã công nhận làng nghề truyền thống chiếu Bàn Thạch – Duy Vinh, những tấm chiếu khi tham gia hội thi hàng thủ công mỹ nghệ tại Hà Nội được tặng Giấy khen. Tổ chức Xuất khẩu Dầu mỏ – OPEC đã tài trợ cho Duy Vinh 6,6 tỷ đồng để phát triển làng nghề Bàn Thạch, chú trọng vào cơ sở hạ tầng, dạy nghề và bán sản phẩm. Từ năm 2006, Duy Vinh phát huy nội lực, tranh thủ sự đầu tư hỗ trợ của Nhà nước và tư nhân xây dựng thương hiệu chiếu Bàn Thạch, trưng bày quảng bá các sản phẩm chiếu, hàng thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu cói, không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng thị hiếu ngày càng cao của người tiêu dùng. Cũng nhờ nằm ở trung tâm phía Đông của huyện, gần cầu Trường Giang, cầu Cửa Đại nối liền từ Duy Vinh đi Duy Nghĩa, Duy Hải và Hội An đã có các chuyến du lịch Hội An – Bàn Thạch – Mỹ Sơn giúp Bàn Thạch trở thành địa chỉ du lịch làng nghề lý thú hấp dẫn đối với du khách. Đến Bàn Thạch, du khách sẽ được hòa mình vào thiên nhiên, bơi xuồng dọc các bờ sông, đi giữa đồng cói, đường làng phơi cói thơm hương lá mới… Vào thôn, sẽ bắt gặp hình ảnh đẹp trước hiên nhà, dưới bóng cây những người phụ nữ nhanh tay dệt chiếu. Những bàn tay xinh đưa thoi đập go lách tách, đưa màu sắc rực rỡ của sợi cói hòa quện với sắc trời sông nước quê hương tạo thành những tác phẩm tuyệt đẹp. Vì lẽ này, mỗi ngày có hàng trăm người đến tham quan, chụp ảnh và mua chiếu Bàn Thạch.
Chợ chiếu Bàn Thạch – Duy Vinh là phiên chợ duy nhất của tỉnh Quảng Nam chỉ bán chiếu, đã tồn tại hàng trăm năm qua bao khắc nghiệt thời tiết, bom đạn chiến tranh. Chợ họp đều đặn từ năm giờ đến tám giờ sáng quy tụ hàng trăm người mua bán các sản phẩm cũng như nguyên liệu cói. Tờ mờ sáng, đã nghe thất tiếng quang gánh kẽo kẹt, tiếng xe đạp kin kít, tiếng xe máy của những dòng người mua bán tới chợ. Mỗi ngày, chợ chiếu Bàn Thạch tiêu thụ đến 8.000 tấm chiếu, bán lẻ hoặc chở buôn đi Quy Nhơn, Bình Định, Phú Yên, Đà Nẵng, Huế, thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Cao Bằng, Lạng Sơn… Chiếu Bàn Thạch đã được xem là vật dụng không thể thiếu trong mỗi gia đình xứ Quảng dịp hè.
Chiếu Bàn Thạch thanh mảnh, trang nhã đã góp phần làm đẹp đời sống, điểm tô cho bao cặp vợ chồng trăm năm hạnh phúc, bách niên giai lão.
Chu Mạnh Cường
- “Nổi tiếng một thời” nghề làm nón làng Thổ Ngọa
- Những làng nghề nồng đượm hương vị Tết
- Làng nghề hương thẻ Tây Lân tất bật vào Tết
- Vinh danh nghề truyền thống tại “Nét hoa nghề Hội An”
- Xây dựng thương hiệu bằng sản phẩm chất lượng
- Độc đáo làng nghề hương trầm Liên Đức
- Người cuối cùng làm giấy cho Vua phong sắc
-
Hội thi Tài năng Văn nghệ Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Bình Phước năm 2024(Tapchinongthonmoi.vn) - Sáng ngày 06/7/2024, đội Liên quân NHCSXH và 04 Hội - Đoàn thể tỉnh Bình Phước (Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu Chiến binh và Đoàn TNCS HCM tỉnh Bình Phước) tham gia Khai mạc Hội thi Tài năng Văn nghệ Ngân hàng Chính sách xã hội năm 2024 khu vực V do Công đoàn NHCSXH tổ chức tại tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.
-
TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu "50% tỷ trọng giá trị sản xuất" cho nông nghiệp công nghệ cao đến 2025(Tapchinongthonmoi.vn) - Theo kế hoạch triển khai Chương trình phát triển nông nghiệp đô thị TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2024 - 2025, Thành phố đặt mục tiêu nâng tỉ trọng giá trị sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao chiếm 45 - 50% tổng giá trị sản xuất của ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản.
-
Những điều cần biết về Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở(Tapchinongthonmoi.vn) - Bắt đầu từ 01/7/2024, có thêm một lực lượng tham gia công tác giữ gìn an, ninh, trật tự tại địa phương, đó là Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở. Tạp chí Nông thôn mới xin cung cấp một số thông tin về lực lượng để người dân hiểu rõ, phối hợp với lực lượng mới này.
-
Nghệ An: Xác định được nguyên nhân cá chết bất thường tại suối Nậm Huống(Tapchinongthonmoi.vn) - Nước suối có bùn màu đục vàng, sẫm, cá chết trôi dạt 2 bên bờ suối chảy qua xóm Bản Cải, xã Châu Thành (Quỳ Hợp – Nghệ An).
-
Phê duyệt Đề án phát triển công nghiệp chuồng trại và xử lý chất thải chăn nuôiĐề án "Phát triển công nghiệp chuồng trại và xử lý chất thải chăn nuôi đến năm 2030" đặt mục tiêu tỷ lệ nội địa hóa tính theo giá trị hệ thống chuồng trại, trang thiết bị chuồng trại đáp ứng 80%.
-
Đắk Lắk chuẩn bị kỹ cho vụ thu hoạch vụ sầu riêng năm 2024Tỉnh Đắk Lắk đang chuẩn bị cho thu hoạch vụ sầu riêng năm 2024. Cùng với rà soát việc quản lý chất lượng, công tác đảm bảo an ninh trật tự ở các vùng sản xuất, kinh doanh sầu riêng, được các địa phương trong tỉnh đặc biệt quan tâm.
-
Ngày hội văn hóa, thể thao, du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI sẽ diễn ra vào tháng 11 tại Lạng Sơn(Tapchinongthonmoi.vn) - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) vừa ban hành Kế hoạch số 2784/KH-BVHTTDL về việc tổ chức Ngày hội văn hóa, thể thao, du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI tại tỉnh Lạng Sơn.
-
Đặc sắc mô hình “dứa rừng lim” Tam ĐảoXã Đạo Trù và thị trấn Đại Đình, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc có diện tích rừng lim gần 300ha. Dứa một cây trồng mới, xong đã trở thành “đặc sản” của nơi đây, khi dứa được trồng dưới tán rừng lim có chất lượng cao, thơm ngon, khó có nơi nào sánh bằng…
-
Thôn Cầu Chính: “Dân vận khéo” trong phát triển kinh tế gắn liền với đoàn kết Lương - GiáoMô hình "Dân vận khéo": Tuyên truyền, vận động nhân dân trong thôn đoàn kết Lương-Giáo, đồng thời cùng nhau sản xuất vùng hoa, cây cảnh tăng thu nhập trở thành “chìa khóa quan trọng” đưa thôn Cầu Chính, xã Tân Dĩnh, Lạng Giang, Bắc Giang vươn lên.
-
Xã Nghi Liên ra mắt mô hình “Tổ tiết tiệm và vay vốn theo hướng bền vững, gắn với hoạt động cộng đồng”Ngày 5/7, Hội Nông dân (HND) thành phố Vinh tổ chức Hội nghị ra mắt mô hình “Tổ tiết tiệm và vay vốn theo hướng bền vững, gắn với hoạt động cộng đồng” tại xóm Kim Chi, xã Nghi Liên.
-
1 Thị trường nông sản ngày 1/7: Giá hồ tiêu tiếp tục “nóng”
-
2 Giá xăng dầu đồng loạt tăng từ chiều 4/7
-
3 Phối hợp đẩy mạnh thông tin, truyền thông nhằm hỗ trợ nông dân Hà Nội phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới
-
4 Giá xăng dầu đồng loạt tăng chiều 20/6, có loại lên gần 800 đồng/lít
-
5 Đã chuyển nhượng, sang tên "sổ đỏ" mà vẫn được nhận đền bù khi đất bị thu hồi