Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt gần 28 tỷ USD, tăng 13,9% so với cùng kỳ

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tính đến hết ngày 15/7/2022, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 403 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ. Trong đó, riêng kim ngạch xuất khẩu đã đạt hơn 201 tỷ USD. 

Phát biểu khai mạc tọa đàm, bà Vũ Thị Ánh Hồng, Tổng Biên tập Tạp chí Hải quan chia sẻ: Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, nông sản Việt Nam đã có mặt tại trên 180 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có nhiều sản phẩm xuất khẩu trên 1 tỷ USD, như: Cà phê, gạo, rau quả, tôm, cá tra… Xuất khẩu không những kích thích tăng trưởng kinh tế, gia tăng thu nhập quốc dân mà còn giúp giải quyết công ăn việc làm và thu nhập ổn định cho hàng triệu lao động trong nước.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, mặt hàng nông, thuỷ sản Việt Nam đang còn tồn tại một số vấn đề như chủ yếu xuất khẩu sản phẩm thô, xuất khẩu tiểu ngạch còn nhiều; kim ngạch xuất khẩu vào thị trường cao cấp còn ít; quy trình nuôi trồng, thu hoạch chưa đạt chuẩn, chế biến còn hạn chế…

Ông Đào Duy Tám, Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về Hải quan- Tổng cục Hải quan cho biết: “Xuất khẩu đang là điểm sáng của nền kinh tế Việt Nam trong nửa đầu năm 2022. Trong đó ngành Nông nghiệp đóng vai trò chủ chốt. Kết quả xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản đạt gần 28 tỷ USD, tăng 13,9% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, có 9 sản phẩm, nhóm sản phẩm có giá trị xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD, gồm: cà phê, cao su, điều, rau quả, gạo, cá tra, tôm, sản phẩm gỗ, đầu vào phục vụ sản xuất. 

Tuy đạt nhiều kết quả khả quan, ngành Nông nghiệp giống như nhiều ngành khác đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như: Biến đổi khí hậu, biến động thị trường và biến chuyển xu thế tiêu dùng của thế giới. Giá vật tư, nguyên liệu đầu vào, chi phí logistics tăng mạnh, khiến lợi nhuận doanh nghiệp không tương xứng với giá trị tăng trưởng của ngành. 

Tình trạng được mùa mất giá, nông sản ùn tắc ở các cửa khẩu… là những câu chuyện đã diễn ra trong thực tế nhiều năm qua, cho thấy ngành Nông nghiệp cần có sự thay đổi mạnh mẽ trong sản xuất, chế biến để có thể đáp ứng tốt hơn những yêu cầu của thị trường xuất khẩu”. 

Trước những khó khăn, thách thức chưa thể giải quyết, nhiều ý kiến cho rằng ngành Nông nghiệp cần có sự thay đổi mạnh mẽ trong sản xuất, chế biến để nâng cao năng lực cạnh tranh, đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm nông sản vào các nước đối tác truyền thống của Việt Nam và các quốc gia thuộc Hiệp định EVFTA, CPTPP là rất cần thiết. 

Tuy nhiên, để có thể thực hiện được vấn đề này, các cơ quan chức năng cần nhận diện và thay đổi mạnh mẽ về cải cách thủ tục, hay về cơ chế chính sách. Đồng thời, đề ra những giải pháp hữu hiện nhằm thúc đẩy xuất khẩu nông, lâm, thủy sản Việt Nam chiếm lĩnh thị trường thế giới, đạt được mục tiêu kế hoạch mà ngành Nông nghiệp đề ra để phát triển bền vững. 

Tại Tọa đàm, đại diện Tổng cục Hải quan chia sẻ về công tác hỗ trợ của ngành Hải quan đối với doanh nghiệp xuất khẩu nông, lâm, thủy sản thời gian qua; phân tích những nguyên nhân của tình trạng ùn tắc hàng nông sản tại các cửa khẩu phía Bắc và khuyến nghị đối với các doanh nghiệp cần lưu ý nghiên cứu, nắm tình hình diễn biến dịch bệnh và chính sách kiểm soát phòng chống dịch của Việt Nam và các nước có liên quan. 

Ngoài ra, các doanh nghiệp cần phải thực hiện các hoạt động thương mại theo thông lệ quốc tế. Các nội dung thỏa thuận tại các hợp đồng thương mại quốc tế nên được đàm phán chặt chẽ và có những điều khoản dành riêng cho trường hợp ảnh hưởng do dịch bệnh, thiên tai. 

Việc nâng cao chất lượng nông sản, đáp ứng các tiêu chuẩn nhập khẩu của các thị trường khó tính, kết hợp đa dạng hóa đối tượng khách hàng và thị trường xuất khẩu nông sản để tránh phụ thuộc vào các đối tượng khách hàng, thị trường truyền thống là việc cần giải quyết. Ngoài ra, các thủ tục hành chính, doanh nghiệp cần hoàn thành thủ tục hải quan sớm để khi hàng hóa đưa ra cửa khẩu không phải chờ đợi, bảo quản chờ xuất khẩu gây ùn tắc, thêm chi phí…