13 dưỡng chất mà cây cà phê “đam mê” là những gì?
Cà phê Tây Nguyên đã và đang là thức uống có sức “quyến rũ” khó cưỡng đối với hàng triệu người trên thế giới. Nhưng có lẽ ít ai – ngoài người nông dân – đặt câu hỏi rằng: Để có hương vị thơm ngon đó, cây cà phê nơi đây cần những dưỡng chất gì và từ những loại phân bón nào?
Theo phân tích của kỹ sư Nguyễn Xuân Thự – nguyên cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Bình, chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm hướng dẫn sử dụng phân bón, khu vực Tây Nguyên có hơn nửa triệu héc-ta cà phê, nhiều nhất là tỉnh Đắk Lắk sau đó là Đắk Nông, Gia Lai, Lâm Đồng và Kon Tum. Khí hậu cao nguyên ôn hòa, phân rõ hai mùa khô, mùa mưa rất phù hợp cho cây cà phê, nền nhiệt tương đối ổn định quanh năm, trung bình dao động ngày, đêm từ 20 – 300C. Cây cà phê Tây Nguyên trồng hầu hết trên đất đỏ bazan một phần đất xám, có tầng canh tác dày đến vài mét, thoát nước, cấu tượng đất xốp, tơi, khi có nước thì phân tán keo, đất bí dí bề mặt, phù hợp với đặc tính nông học của cây cà phê. Tuy nhiên về hóa học, theo kết quả điều tra phần tính đất của Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên (tại Đắk Lắk) kết luận: Lớp mặt canh tác chua nặng pH < 4,5 nghèo đến rất nghèo chất lân, kali, canxi, magie và các chất vi lượng bo và kẽm.
Nguyên nhân chính được cho là từ sau ngày đất nước thống nhất (1975), các nhà vườn khai phá, khai thác đất bằng việc ồ ạt sử dụng phân hóa học, đặc biệt một số loại phân có gốc chua như SA, Supe lân, các loại phân dễ tan nhằm thu được sinh lời cao. Thời gian đầu cà phê sinh trưởng phát triển khỏe cho năng suất, chất lượng cao nhưng sau đó năng suất, chất lượng giảm dần, cây trồng phát sinh nhiều bệnh tật, tuổi thọ của cây cũng giảm sút.
Phân bón Văn Điển “có hiệu quả vượt trội”
Nhiều đề tài nghiên cứu thâm canh cà phê bền vững, trong đó có đề tài sử dụng hiệu quả phân bón Văn Điển cho cây cà phê được Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên tổng kết: Phân bón Văn Điển (phân lân nung chảy và phân đa yếu tố NPK có hiệu quả vượt trội trên đất trồng cà phê ở Tây Nguyên). Luận cứ khoa học được lý giải đất đỏ bazan, đất xám trồng cà phê sau hơn 3 năm bón quá nhiều phân có gốc chua, sử dụng phân bón hữu cơ ít, bản chất đất đã thiếu chất lân, chất kali, chất vi lượng thêm vào đó bón phân mất cân đối, sử dụng đạm dư thừa, đặc biệt phân bón SA đã làm cho lưu huỳnh (S) tích lũy trong đất rất cao, không có lợi cho cây cà phê.
Khi bón phân Văn Điển (phân lân nung chảy Văn Điển) có thành phần dinh dưỡng:
Lân (P2O5) = 16%; vôi (CaO) = 30%; magie (MgO) = 15%; silic (SiO2) = 24% cùng 6 chất vi lượng như: Bo (B) = 0,2%; kẽm (Zn) = 0,04%; mangan (Mn) = 0,04%; sắt (Fe) = 0,4%; coban (Co) = 0,01%; đồng (Cu) = 0,01%… và các loại phân đa yếu tố NPK Văn Điển có đầy đủ 13 loại chất dinh dưỡng cân đối, như các loại chuyên dùng cho cà phê sau đây:
+ Đa yếu tố ĐYT NPK 10.10.5 có thành phần dinh dưỡng: N = 10%; P2O5 = 10%; K2O = 5%; CaO = 13%; MgO = 7%; SiO2 = 12%; S = 2% và vi lượng B, Zn, Fe, Cu, Mn, Co…
+ Đa yếu tố ĐYT NPK 12.5.10 có thành phần dinh dưỡng: N = 12%; P2O5 = 5%; K2O = 10%; CaO = 5%; MgO = 2%; SiO2 = 4%; S = 11% và vi lượng B, Zn, Fe, Cu, Mn, Co…
+ Đa yếu tố ĐYT NPK 12.8.12 có thành phần dinh dưỡng: N = 12%; P2O5 = 8%; K2O = 12%; CaO = 8%; MgO = 6%; SiO2 = 9%; S = 6% và vi lượng B, Zn, Fe, Cu, Mn, Co…
+ Đa yếu tố ĐYT NPK 12.12.17 có thành phần dinh dưỡng: N = 12%; P2O5 = 12%; K2O = 17%; CaO = 5%; MgO = 5%; SiO2 = 4%; S = 6% và vi lượng B, Zn, Fe, Cu, Mn, Co…
Theo kỹ sư Nguyễn Xuân Thự, các loại phân bón này bổ sung đầy đủ nhất tất cả các loại chất dinh dưỡng theo nhu cầu của cây cà phê, giúp cho cây khỏe, kháng được nhiều đối tượng sâu bệnh, cho năng suất chất lượng bền vững, với hàng loạt mô hình thực nghiệm trên các vùng sinh thái đất ở các tỉnh Tây Nguyên, kỹ thuật sử dụng phân bón Văn Điển đã được bà con trồng cà phê tiếp cận. Theo thống kê điều tra của Viện khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên tỉnh Đắk Lắk, hộ sử dụng phân Văn Điển cho cây cà phê chiếm đến trên 67,7%, các địa phương khác đều đạt trên 50%.
Kỹ thuật bón phân Văn Điển cho cà phê Tây Nguyên
Sau đây là kỹ thuật thâm canh cây cà phê bằng phân bón Văn Điển đã áp dụng phổ biến trên đất Tây Nguyên mà kỹ sư Nguyễn Xuân Thự tư vấn.
Bón phân cho cà phê trồng mới:
Sau khi làm đất, tạo bồn, đối với vùng đồi dốc thì phải lưu ý đến biện pháp chống xói mòn, rửa trôi màu. Tiến hành đào các hố trồng, đất đào từ các hố để trên miệng hố sau đó trộn đều với 1,5 – 2kg lân Văn Điển + 10 – 15kg phân hữu cơ hoai mục + 0,5 – 1kg/gốc ĐYT NPK 10.10.5, sau đó đưa hỗn hợp phân đất đã trộn xuống hố trước đặt bầu cây giống khoảng 1 tuần. Sau trồng cần tưới ẩm đất, giữ độ ẩm 80% cho cây bén rễ tiếp cận phân trong đất hố trồng. Bón phân thúc cho cà phê từ năm thứ nhất đến năm thứ ba.
Cách sử dụng loại ĐYT NPK 12.5.10 như sau:
– Năm thứ nhất bón: 1,0 – 1,5kg/gốc.
– Năm thứ hai bón: 1,5 – 2,0kg/gốc.
– Năm thứ ba bón: 2,0 – 3,0kg/gốc.
Lượng phân trên được chia bón làm 3 đợt: Đầu, giữa và cuối mùa mưa, khi bón rải đều phân xa gốc 15 – 20cm, cho năm thứ nhất, năm thứ 2 và thứ 3 bón xa gốc 20 – 30cm, lấy đất trong bồn phủ kín phân rồi tưới hoặc bón theo mưa.
Bón phân cho cà phê thời kỳ kinh doanh:
Cây cà phê từ năm thứ 4 trở đi là bước vào thời kỳ cho trái (thời kỳ kinh doanh). Chu kỳ niên vụ được bón các đợt như sau:
Đợt 1: Bón phục hồi sau thu trái: Thu trái xong, tiến hành vệ sinh vườn, cắt tỉa cành vượt, cành sâu, cành khô, tiến hành đào rạch xung quanh hình chiếu tán cây, cà phê dưới 10 năm tưới đào rạch sâu 5 – 10cm, rộng 20 – 25cm, cà phê trên 10 năm tuổi tưới đào rãnh rộng hơn, rải đều phân loại ĐYT NPK 10.10.5. Lượng bón 1- 1,5kg/gốc, từ 1-2kg lân Văn Điển và 10-15kg phân hữu cơ hoai mục, trộn đều sau đó tưới ẩm, đợt bón này giúp cho rễ tơ mới phát sinh mạnh, cây phục hồi nhanh, để phân hóa tốt mầm hoa, ra hoa, thụ phấn thuận lợi.
Đợt 2: Bón đầu mùa mưa (tháng 5 – 6). Lúc này cà phê đã có trái to bằng hạt đậu xanh, bón thúc cho trái lớn nhanh bằng phân ĐYT NPK 12.8.12, lượng bón 1,5 – 2,5 kg/gốc, nếu mùa khô chưa bón lân Văn Điển thì đợt này bón luôn từ 1,0 – 2kg lân/ gốc rải đều phân dưới hình chiếu tán cây sau đó tưới hoặc bón theo mưa.
Đợt 3: Bón giữa mùa mưa (tháng 7 – 8). Thời gian này trái cà phê đã to bằng hạt ngô đang thời kỳ hình thành nhân tích lũy dinh dưỡng, loại phân nên dùng là ĐYT NPK 12.12.17, lượng bón từ 1,5 – 2 kg/gốc. Rải đều phân xung quanh hình chiếu tán cây và tưới hoặc bón theo mưa.
Đợt 4: Bón phân cuối mùa mưa (tháng 9 – 10). Giai đoạn này nhân của trái to tích lũy dinh dưỡng chất khô cao sử dụng loại phân ĐYT NPK 12.12.17 để nhận căng, mẩy, tỷ lệ nhân đạt cao. Lượng bón 1,5 – 2kg/gốc. Những vườn cà phê mùa khô khó tưới thì nên dùng phân lân nung chảy Văn Điển để bón cho đợt này, lượng bón 1- 2kg/gốc.
Cà phê được bón phân Văn Điển sẽ cho bộ lá xanh bền, không rụng trái khi thu hoạch, trái to đồng đều, chín tập trung, màu trái hồng tươi, đặc biệt ít sâu bệnh, cây khỏe, cho năng suất cao. Điều tra một số nhà vườn đạt năng suất: 5,5 – 6,5 tấn cà phê nhân/ha. Đã bón phân Văn Điển khép kín theo chu kỳ canh tác một năm của cây. Tùy theo thực trạng độ màu mỡ của đất, độ tuổi của cây, điều kiện tưới nước của vườn, bà con nông dân có thể điều chỉnh lượng bón tăng lên hay giảm đi cho phù hợp thực tiễn.
“Phân bón Văn Điển khác biệt so với các loại phân khác ở đặc điểm: Đầy đủ toàn diện các loại dinh dưỡng mà cà phê cần, ít rửa trôi khi tưới hoặc mưa lớn, bổ sung cân bằng dinh dưỡng đất, cải tạo độ chua đất, xúc tác tăng độ mùn, độ xốp đất, cây cà phê khỏe mạnh, sức đề kháng sâu bệnh cao, nhà vườn giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, giảm thiểu ô nhiễm môi trường đất, nước, nâng cao năng suất, chất lượng hạt một cách bền vững nhất” – Kỹ sư Nguyễn Xuân Thự phân tích.
Việt Hà – Nam Phong
-
Trong 9 tháng năm 2024 giá trị tăng thêm khu vực nông, lâm, thủy sản tăng 3,2% -
Hà Tĩnh: Một nông dân thu tiền tỷ từ mô hình nuôi chồn vòi mốc -
Ngành nông nghiệp nỗ lực triển khai các giải pháp phục hồi sản xuất sau bão số 3 -
Thúc đẩy ứng dụng thiết bị máy bay không người lái vào sản xuất nông nghiệp
- Sơn La: Quyết liệt, chủ động phòng chống bệnh dịch tả lợn châu Phi
- Hội hỗ trợ, nông dân Trà Vinh hào hứng trồng dưa leo an toàn sinh học
- Ngân hàng Thế giới xúc tiến ký Thoả thuận chi trả giảm phát thải hỗ trợ Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao phát thải thấp”
- Các đơn vị, cá nhân ủng hộ gần 170 tỷ đồng hỗ trợ khôi phục sản xuất thủy sản và chăn nuôi
- 'Sẽ đề nghị Chính phủ có Nghị quyết chuyên đề về hỗ trợ phục hồi sản xuất sau bão số 3'
- Đồng Nai có 694ha diện tích cây ăn trái được cấp mã số vùng trồng xuất khẩu
- Hưng Yên: Hàng trăm người dân mất tiền tỷ vì cây cảnh ngập lụt, lợn phải bán non
-
70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô: Khẳng định bản lĩnh và trí tuệ Việt NamHà Nội tự hào là thành phố duy nhất ở châu Á-Thái Bình Dương được trao tặng danh hiệu “Thành phố vì hòa bình;” Thủ đô được UNESCO ghi danh tham gia “Mạng lưới Thành phố sáng tạo” toàn cầu năm 2019.
-
Quảng Ngãi tổ chức phiên chợ kết nối tiêu thụ nông sản và sản phẩm OCOP miền núiMới đây, lần đầu tiên Hội Nông dân tỉnh Quảng Ngãi tổ chức phiên chợ giới thiệu, quảng bá nông sản và sản phẩm OCOP ở các huyện miền núi trong tỉnh tại thành phố Quảng Ngãi. Hoạt động này nhằm giới thiệu và kết nối tiêu thụ sản phẩm hàng hoá, dịch vụ của các cá nhân, doanh nghiệp, hợp tác xã đóng trên địa bàn các xã đặc biệt khó khăn.
-
Sông Mã đưa khoa học công nghệ vào sản xuất nhãn, giúp trái ngọt vươn ra thị trường quốc tếNhờ ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nhãn, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La không chỉ giải được bài toán nông sản “được mùa mất giá”, nâng cao thu nhập cho người dân mà còn đưa thương hiệu nhãn Sông Mã ghi danh trên bản đồ nông sản thế giới.
-
Bà Rịa - Vũng Tàu vươn lên Top 4 cả nước về GRDP(Tapchinongthonmoi.vn) - Trong 9 tháng đầu năm 2024, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, hoạt động đầu tư của nhà nước và doanh nghiệp; kết quả tình hình phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh có những chuyển biến đột phá hơn so với cùng kỳ năm 2023, có 13/14 chỉ tiêu kinh tế, tài chính tăng trưởng so với cùng kỳ và cao hơn mức kế hoạch cả năm 2024.
-
TP. Hồ Chí Minh: Tuyên dương 17 gương “Nông dân tiêu biểu” và 26 “Sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu”(Tapchinongthonmoi.vn) - Ngày 9/10, tại TP. Hồ Chí Minh (HCM) đã khai mạc Hội chợ, triển lãm sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu, sản phẩm OCOP lần 2 năm 2024 với gần 150 gian hàng trưng bày các sản phẩm nông nghiệp từ TP. HCM và các tỉnh. Đây là hoạt động do Hội nông dân (HND) TP. HCM tổ chức nhằm kỷ niệm 94 năm ngày thành lập Hội Nông dân Việt Nam (14/10/1930 – 14/10/2024).
-
Phát huy giá trị văn hiến Thăng Long - Hà Nội qua triển lãm sách 70 năm giải phóng Thủ đôTrong không khí mùa thu lịch sử, tại Thư viện Quốc gia Việt Nam, sáng 9/10, Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND Hà Nội và Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức Triển lãm sách chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024).
-
Trọng dụng nhân tài là nhân tố quyết định sự phát triển bền vững của Thủ đôTại Lễ tuyên dương Thủ khoa tốt nghiệp xuất sắc năm 2024, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong khẳng định thu hút trọng dụng nhân tài là nhân tố quyết định sự phát triển bền vững Thủ đô.
-
Hà Nội - Dấu ấn 25 năm Thành phố vì Hòa bìnhNgày 16/7/1999, Hà Nội là thành phố châu Á đầu tiên vinh dự được UNESCO trao tặng danh hiệu “Thành phố vì Hòa bình”. 25 năm trôi qua, Hà Nội đã không ngừng phát triển, mạnh mẽ vươn lên, đạt những thành tựu đáng tự hào, không chỉ xứng đáng với danh hiệu cao quý mà còn phát huy danh hiệu này, đóng góp tích cực trong công cuộc phát triển Thủ đô thời kỳ hội nhập hiện nay.
-
Ứng dụng khoa học công nghệ, nông dân Yên Châu đưa nông sản địa phương vươn xaNhờ chủ động ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ số và bắt nhịp được xu hướng thị trường, hợp tác xã Tây Bắc (bản Huổi Hẹ, xã Viêng Lán, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La) đã đưa thương hiệu “Tỏi đen Yên Châu” cùng nhiều nông sản bản địa khác “ghi danh” trên thị trường.
-
Trong 9 tháng năm 2024 giá trị tăng thêm khu vực nông, lâm, thủy sản tăng 3,2%Theo báo cáo thống kê của Tổng cục Thống kê công bố ngày 6/10 vừa qua, tình hình sản xuất nông nghiệp trong quý III vẫn duy trì đà tăng trưởng, lúa vụ Đông Xuân - Hè Thu đạt kết quả khá; đàn gia cầm ổn định, nuôi trồng thủy sản tiếp tục phát triển, đáp ứng đủ nhu cầu nội địa và phục vụ xuất khẩu.
-
1 Hội Nông dân Việt Nam phát động ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do cơn bão số 3 -
2 Công bố 56 “Nhà Khoa học của Nhà nông” lần thứ V năm 2024 -
3 "Nhà khoa học của nhà nông" cần mẫn gieo hạt, cùng nhà nông đón mùa vàng -
4 Tôn vinh 56 “Nhà khoa học của Nhà nông” lần thứ V, năm 2024 -
5 Hội Nông dân Việt Nam thăm hỏi, tặng quà nông dân bị thiệt hại bão lũ ở Bắc Giang