Đối với cây bơ, khi kết thúc mùa mưa, cần bón phân hữu cơ ủ mục và khoảng 5-7kg phân lân nung chảy Văn Điển + 3-5kg phân đa yếu tố NPK 5:10:3 trên mỗi cây. Đây là lượng phân bón cơ bản giúp cây bơ hồi phục và phát triển mạnh bộ rễ, đồng thời tích lũy dinh dưỡng cho vụ tới.

Bơ là loài cây ăn trái đặc sản, có giá trị kinh tế cao. So với các loại cây ăn quả khác bơ là loại cây dễ trồng, khả năng thích nghi rộng, chống chịu khá với các bất lợi của môi trường như hạn hán, gió, đất nghèo dinh dưỡng.

Giống “siêu” bơ 034 được trồng nhiều ở Lâm Đồng. Ảnh minh hoạ: Thanh Sa.

Ngoài vấn đề về dinh dưỡng, bơ còn là một loại trái cây khá an toàn, do có vỏ dày nên hạn chế được các loài sâu hay côn trùng chích hút, thuốc bảo vệ thực vật rất ít được dùng cho cây bơ.

Cây bơ có thể trồng được trên nhiều loại đất nhưng thích hợp nhất ở đất đỏ bazan, tầng canh tác dày, thoát nước tốt, chất hữu cơ cao, độ pH đất thích hợp nhất từ 5 – 6. Phân bón rất quan trọng đối với cây bơ vì bơ lấy đi từ đất rất nhiều chất dinh dưỡng.

Nhu cầu dinh dưỡng đa, trung, vi lượng của bơ

Theo Avilon (1986), sản lượng bơ là 1.438kg/ha lấy đi khoảng 40kg N, 25kg P₂O₅, 60kg K₂O, 11,2 kg CaO và 9,2kg MgO. Khi bơ còn non (chưa ra quả) thì nhu cầu về NPK có tỷ lệ 1:1:1 và cây lớn có quả thì tỷ lệ này là 2:1:2.

Một chương trình nghiên cứu về dinh dưỡng cho cây bơ đã được tiến hành tại Mexico trên các vườn bơ kinh doanh trồng với mật độ 156 cây/ha. Với công thức phân bón 178kg N + 165kg P₂O₅ + 318kg K₂O/ha/năm, bổ sung thêm vi lượng 0,1kg oxisulphat kẽm (cung cấp S và Zn) và 0,2kg borax cây (cung cấp bo) 1 – 2 năm 1 lần đã làm năng suất bơ tăng vọt từ 8 tấn quả/ha lên 35 tấn/ha. Do vậy, vai trò của các chất trung và vi lượng với cây bơ là rất lớn, cần phải cung cấp cho cây.

+ Canxi (CaO): Rất cần cho cây bơ sử dụng, Canxi vừa là nguyên tố dinh dưỡng trung lượng, vừa là nguyên tố phòng, chống bệnh, cải thiện độ chua của đất tăng khả năng kháng bệnh ở rễ.

+ Magie (MgO): Có tác dụng khử chua và cải tạo đất như canxi, hơn nữa nó là chất thiết yếu tạo nên diệp lục tố của cây, giúp cây sinh trưởng mạnh mẽ, xanh tốt, trái to, chống chọi tốt với mùa khô hạn tăng khả năng đề kháng cho cây, chống được bệnh nám mặt lá ở cây.

+ Silic (SiO₂): Giúp cho cây chống lại sâu bệnh hại, đặc biệt là rệp, tăng khả năng quang hợp.

+ Lưu huỳnh (S): Thiếu lưu huỳnh sẽ gây ra bệnh bạc lá và làm giảm năng suất, chất lượng bơ rất rõ.

+ Bo (B): Bo là nguyên tố vi lượng rất quan trọng, thiếu bo là nguyên nhân dẫn đến hoa kém phát triển, sức sống của hạt phấn kém, tỷ lệ đậu quả thấp.

Phân bón Văn Điển có điều gì đặc biệt?

Trong các loại phân bón hiện nay, ngoài phân hữu cơ ra, chỉ có phân lân nung chảy Văn Điển đáp ứng được nhu cầu nói trên  cho cây trồng: Dinh dưỡng dễ tiêu trong phân lân nung chảy Văn Điển có: P2O5 15-19%, MgO 15-18% ,SiO2 24-32%, CaO 28-34%, và nhiều chất vi lượng khác như Fe, Mn, Cu, Zn, Bo, Mo… Phân bón ĐYT NPK công thức 5.10.3 có hàm lượng các chất dinh dưỡng như: N=5%; P2O5=10%; K2O=3%; S=2%; MgO=9%; CaO=15%; SiO2=14%;  ngoài ra có các chất vi lượng như B, Mn, Zn, Cu, Co… mà các loại phân bón khác không có. Đây là loại phân bón rất tốt cho cây ăn quả trên nhiều chân đất, đặc biệt chăm bón giai đoạn sau mùa mưa.

Phân bón ĐYT NPK công thức 5.10.3 có hàm lượng các chất dinh dưỡng như: N=5%; P2O5=10%; K2O=3%; S=2%; MgO=9%; CaO=15%; SiO2=14%… Ảnh Tư liệu.

Ngoài ra, còn nhiều loại phân Văn Điển chuyên bón thúc cho cây bơ như:

+ Loại phân ĐYT NPK 12.12.12: chứa N=12%; P2O5=12%; K2O=12%; MgO=6%; CaO=14%; SiO2=11 ngoài ra có các chất vi lượng như Bo, Mn, Zn, Cu, Co… tổng dinh dưỡng lên đến trên 67%.

+ Phân ĐYT NPK 15-5-20: Chứa N = 15%, P2O5 =5%, K2O = 20%, CaO = 8%, MgO = 5%, SiO2 = 7%, S = 2% và các chất vi lượng như Fe, B, Zn… tổng hàm lượng dinh dưỡng lên đến trên 66%

Có thể chăm bón cây bơ với liều lượng và thời kỳ bón phân như sau:

– Bón lót khi trồng: Mỗi hốc nên  bón 20-25 kg phân hữu cơ ủ mục trộn với 5-7kg phân lân nung chảy Văn Điển.

Sau khi trồng 1 tháng bón 400g phân ĐYT  NPK 12.12.12/cây, bón định kỳ 6 tháng/lần với lượng bón như trên

–Khi cây lớn (bắt đầu mang trái):

Cây bơ có đặc điểm thích nghi cao với lượng mưa khác nhau của nhiều vùng, trung bình cần lượng mưa 1.200 – 1.600 mm/ năm, nhưng yêu cầu quan trọng là cần phải có vài tháng khô hạn trong năm để kích thích ra hoa đậu quả. Do vậy, thường sau kỳ thu hoạch cần tỉa những cành sâu bệnh sát đất, tỉa trống gốc nâng dần độ cao, tạo tán tròn đều thông thoáng đôi khi lệch về hướng gió lớn; các cành vượt cần tỉa bỏ, chỉ để lại những cành vùng tán lõm để cân đối tán cây. Sau đó bón  khoảng 0,5 – 1kg phân ĐYT NPK 12.12.12 trên mỗi cây nhằm sớm tạo lứa cành mới để làm cành quả năm sau.

Kết thúc mùa mưa, bón phân hữu cơ ủ mục và khoảng 5-7kg phân lân nung chảy Văn Điển + 3-5kg phân ĐYT NPK 5:10:3 trên mỗi cây. Đây là lượng phân bón cơ bản giúp cây bơ hồi phục và phát triển mạnh bộ rễ, đồng thời tích lũy dinh dưỡng hoa, qua vụ tới.

Cách bón phân đa yếu tố NPK Văn Điển cho cây bơ

Bón phân hữu cơ đã hoai mục rất cần thiết cho cây bơ, giúp nâng cao độ phì đất và tăng khả năng hấp thụ phân khoáng NPK, bón khoảng 5 – 10 tấn ha lần. Các loại phân hữu cơ thường dùng để bón cho Bơ như phân gia súc, than bùn, phân ủ các dư thừa thực vật, phân xanh, phân chuồng… Tốt nhất bón vào cuối mùa mưa, cũng có thể bón rải đều trên mặt luống vào đầu hay giữa mùa mưa nhằm hạn chế hiện tượng xói mòn, rửa trôi.

Đối với phân NPK bón khi đất đủ ẩm, đào rãnh sâu 15 -20cm vòng quanh gốc chiếu với đường kính tán, bỏ phân vào rồi lấp đất và tưới nước (nếu cần).

Cây bơ được bón phân ĐYT NPK Văn Điển được cung cấp đầy đủ, kịp thời các dinh dưỡng NPK, các chất trung, vi lượng như canxi, magie,  silic, sắt, bo, đặc biệt là kẽm…, tạo ra bộ lá xanh sáng bóng, tốt bền; hạn chế được bệnh rễ và tăng năng suất và chất lượng quả , tăng giá trị kinh tế và tăng thu nhập cho nhà vườn.

Trọng Hòa – Nam Phong