Chế độ ăn uống và bệnh đái tháo đường (ĐTĐ)
Năm 1985 tổ chức Y tế thế giới định nghĩa “ĐTĐ là một tình trạng tăng đường huyết mãn tính, đôi khi kèm theo các triệu chứng khát nhiều, đái nhiều, sút cân và đờ đẫn”.
1.Khái niệm về bệnh đái tháo đường (ĐTĐ)
Năm 1985 tổ chức Y tế thế giới định nghĩa “ĐTĐ là một tình trạng tăng đường huyết mãn tính, đôi khi kèm theo các triệu chứng khát nhiều, đái nhiều, sút cân và đờ đẫn”.
Năm 1997, định nghĩa về ĐTĐ đã có sự thay đổi: “ĐTĐ nằm trong nhóm các bệnh chuyển hoá với đặc điểm tăng đường huyết do khuyếm khuyết về tiết insulin, tác dụng của insulin hoạc cả hai. Tăng đường huyết do đái tháo đường thường kết hợp với tổn thương kéo dài, rối loạn và suy những cơ quan khác nhau, đặc biệt là mắt, thận, thần kinh, tim và mạch máu”.
Năm 2003, theo Ủy ban chẩn đoán và phân loại bệnh đái tháo đường Hoa kỳ thì “ĐTĐ là một nhóm các bệnh chuyển hoá có đặc điểm là tăng glucoza máu, hậu quả của sự thiếu hụt bài tiết insulin, khiếm khuyết trong hoạt động của insulin, hoạc cả hai. Tăng glucoza máu mạn tính thường kết hợp với sự huỷ hoại, sự rối loạn chức năng và sự suy yếu chức năng của nhiều cơ quan, đặc biệt là mắt, thận, thần kinh, tim và mạch máu”.
2.Phân loại đái tháo đường
1/ ĐTĐ týp1 hay ĐTĐ phụ thuộc insulin, thường gặp ở tuổi trẻ, tuổi vị thành niên. Nó thường kết hợp với các bệnh tự miễn khác như bệnh basedow, bệnh viêm tuyến giáp tự miễn hay bệnh Addison. Cũng có thể có ĐTĐ týp 1 không rõ nguyên nhân (hay gặp ở châu Phi hoạc châu Á).
2/ĐTĐ týp 2 hay ĐTĐ không phụ thuộc insulin, thể này gặp ở người trưởng , người trung niên trở lên, liên quan đến lối sống chể độ sinh hoạt, ăn uống khá nhiều.
3/ ĐTĐ ở phụ nữ đang mang thai và một số thể ĐTĐ đặc biệt khác,
trong đó có thể do sử dụng một số loại thuốc, hoá chất…
Chuẩn đoán bệnh đái tháo đường
Một người bệnh được khẳng định là bị ĐTĐ nếu ở bất cứ thời điểm nào trong ngày có glucoza huyết tương từ 11,1 mmol/l (200mg/dl) trở lên hoạc glucoza xét nghiệm 2 lần khi đói từ 7,8 mmol/l ( 140mg/dl) trở lên. Sẽ không nghĩ đến ĐTĐ khi glucoza huyết tương dưới 5,5 mmol/l (100mg/dl).
Nếu ở trong khoảng giữa 2 mức trên thì làm nghiệm pháp tăng đường huyết: Uống 75gram glucoza với 250ml nước, sau 2 giờ mà glucoza huyết tương vẫn ở mức trên 11,1 mmol/l thì bị coi là ĐTĐ.
HbA1c cao, từ 6,5% trở lên.
Gần đây, các khái niệm giảm dung nạp, rối loạn dung nạp (IGT) đối với glucoza huyết và suy giảm glucoga huyết lúc đói (IFG) được coi là tiền ĐTĐ.
Đặc điểm nổi bật của tiền ĐTĐ là không có bất cứ một dấu hiệu hay một triệu chứng gì nên cần phải theo dõi các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh ĐTĐ typ2 bao gồm các yếu tố sau: Thường xuyên cảm thấy đói, cân nặng giảm ngoài ý muốn hoặc tăng cân, có triêu chứng tương tự như cúm bao gồm mệt mỏi, nhìn mờ, vết thương lâu lành hoặc xuất hiện nhiều vết thâm tím trên người, có cảm giác đau nhói hoặc mất cảm giác ở tay chân, hay bị nhiễm trùng lợi hoặc viêm da, hay bị viêm âm hộ hoặc nhiễm khuẩn bàng quang. Và nguyên nhân có thể là do mất ngủ, có hội chứng chuyển hoá hoặc rối loạn glucoza máu, tăng huyết áp, tăng triglycerid máu, thừa cân béo phì, phụ nữ sinh con trên 4kg…
Nói cách khác, tiền ĐTĐ là sự bất thường trong giai đoạn sớm của ĐTĐ cần phải được quan tâm đề phòng và phát hiện sớm.
4.Dự phòng bệnh đái tháo đường
Mục tiêu của dự phòng bệnh ĐTĐ là làm chậm sự khởi phát ĐTĐ týp2, giữ gìn chức năng tế bào bêta của tuyến tuỵ, phòng và làm chậm lại các biến chứng các mạch máu lớn và các mạch máu nhỏ. Béo phì là một yếu tố gây bệnh rất quan trọng nên rất cần tăng cường hoạt động thể lực (tập luyện 45 phút/ngày, 5 ngày/tuần) và giảm cân (tối thiểu giảm đi 5-10% cân nặng hiện có), thay đổi lối sống, thực hiện bữa ăn cân đối, giảm đường bột, giảm chất béo giảm muối trong khẩu phần ăn là rất cần thiết.
5. Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người đái tháo đường
– Giảm đường bột, tỷ lệ calo do đường bột cung cấp chỉ nên là 45-50% , do chất béo 25-30%, do chất đạm 15-20%. Nếu béo và cần giảm cân thì số calo chỉ nên là 20 kilocalo/kg thể trọng/ ngày.
– Tăng cường những thức ăn từ rau, củ ,quả ít ngọt, có nhiều chất xơ, cung cấp đủ vitamin nhất là vitamin nhóm B vì nó làm tăng chuyển hoá chất dường bột và ngăn ngừa tạo thể cetonic.
– Chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, hạn chế ăn những thức ăn có chỉ số đường huyết cao vì sau khi ăn lượng đường vào máu nhanh và tăng cao , ăn nhiều những thức ăn có chỉ số đường huyết thấp vì sau khi ăn những thức ăn này lượng đường vào máu từ từ vào ít cao hơn.
6. Giới thiệu chỉ số đường huyết (Glycemic Index-Gi) của một số loại thực phẩm
– Thực phẩm có chỉ số đường huyết cao ( GI từ 70% trở lên):
Bánh mỳ trắng 100, bánh mỳ toàn phần 99. Bột dong 95.Yến mạch 85. Gạo tẻ giã trắng 83. Gạo giã dối 72.
– Thực phẩm có chỉ số đường huyết trung bình ( GI từ 56-69%):
Khoai sọ 58. Khoai lang 56.
– Thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp ( GI từ 40-55%):
Sữa chua 52. Củ từ 51. Sắn 50.
– Thực phẩm có chỉ số đường huyết rất thấp ( GI dưới 40%):
Lúa mạch 31. Diecerna : 27,6 ( sản phẩm của Cty cổ phần sữa Việt Nam- Đánh giá của Viện Dinh dưỡng quốc gia-2012.
PGS.TS.BSCC.Trần Đình Toán
Trung tâm Dinh dưỡng VNM
-
Tăng cường tự kiểm tra, thanh tra tại các cơ sở khám, chữa bệnh y học cổ truyền -
Thủ tướng yêu cầu chủ động kiểm soát, ngăn chặn, không để lây lan, bùng phát bệnh bạch hầu -
Đẩy mạnh phát triển nền Y học cổ truyền Việt Nam trong giai đoạn mới -
Các địa phương cần tăng cường phòng chống dịch bệnh mùa Hè
- Ghi nhận ca tử vong do bệnh bạch hầu
- Bộ Y tế yêu cầu giám sát, phát hiện sớm, xử lý triệt để ổ dịch bạch hầu
- Bắc Giang cách ly 15 người tiếp xúc gần với cô gái mắc bạch hầu
- Trung tâm y tế huyện Hạ Lang: Từng bước nâng cao chất lượng khám chữa bệnh
- Triển khai đồng bộ các giải pháp để hạn chế ngộ độc thực phẩm
- Bộ Y tế cấp phép vaccine sốt xuất huyết, zona thần kinh và phế cầu 23
- Việt Nam mong muốn WHO giúp nâng cao năng lực y tế dự phòng, bảo đảm thuốc, vaccine
-
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Bộ trưởng Văn phòng Thủ tướng Thái LanNgày 26/7/2024, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tiếp xã giao ông Jakkapong Sangmanee, Bộ trưởng Văn phòng Thủ tướng, Đặc phái viên của Thủ tướng Thái Lan nhân dịp sang viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
-
Lực lượng công an tập trung khắc phục hậu quả mưa lũBộ Công an có Công điện số 06/CĐ-BCA-V01 gửi Thủ trưởng Công an các đơn vị, địa phương về việc tập trung khắc phục hậu quả mưa lũ do ảnh hưởng của bão số 2 và chủ động ứng phó với mưa lũ, sạt lở đất trong thời gian tới.
-
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Máu đào và sự hy sinh của các Anh hùng liệt sĩ đã tô thắm lá cờ cách mạng vẻ vang, để đất nước ta nở hoa độc lập, kết trái tự do”Sinh thời, trong quá trình công tác, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng luôn trân trọng, thấu hiểu sự hy sinh và dành tình cảm quan tâm sâu sắc đối với thương binh, người có công với cách mạng, thân nhân gia đình thương binh, liệt sỹ. Sự quan tâm ấy thể hiện đạo lý tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam bao đời nay.
-
Tình cảm của người dân miền Nam tiếc thương Tổng Bí thư Nguyễn Phú TrọngNhững phút cuối cùng của Lễ viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, dòng người vẫn tiếp tục đổ về Hội trường Thống Nhất, TP Hồ Chí Minh. Ai cũng mong muốn được cúi mình, nói lời tiễn biệt sau cùng trước anh linh người lãnh đạo đáng kính của đất nước.
-
Điện, thư, thông điệp chia buồn Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trầnĐược tin đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam từ trần, lãnh đạo cấp cao các nước và tổ chức quốc tế; các Đảng cầm quyền, Đảng Cộng sản trên thế giới, các Đảng đối tác, đã gửi các điện, thư, thông điệp chia buồn đến Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Nhân dân Việt Nam và gia quyến Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
-
Lời cảm ơn của Ban Lễ tang Nhà nước và gia đình Tổng Bí thư Nguyễn Phú TrọngNgày 26/7/2024, ngay sau Lễ an táng, Ban Lễ tang Nhà nước và gia đình Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có Lời cảm ơn.
-
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Chiếc áo sờn cũ” trong tâm trí nhân dânChiều nay (26/7), hàng triệu trái tim người dân Việt Nam, kiều bào ở nước ngoài và bạn bè quốc tế đã kính cẩn, nghiêng mình, dành những tình cảm đặc biệt để tiễn đưa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng - Nhà lãnh đạo Đảng đặc biệt xuất sắc, người đảng viên cộng sản kiên trung, người học trò đặc biệt, người hàng xóm thân thiện, tốt bụng… về nơi an nghỉ cuối cùng.
-
Giáo hội Phật giáo Việt Nam cùng nhân dân cả nước biến đau thương thành sức mạnh đại đoàn kết của toàn dân tộcNhững ngày qua, tin Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần đã khiến cả dân tộc Việt Nam bàng hoàng, tiếc thương vô hạn. Các tổ chức tôn giáo trên cả nước đã có các nghi thức phù hợp với tôn giáo của mình, tưởng niệm Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong đó có Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Phóng viên đã có cuộc phỏng vấn với Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu, Phó Chủ tịch Thường trực Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam về vấn đề này.
-
Lễ an táng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Vĩnh biệt người con kiệt xuất của đất mẹ Việt NamChiều 26/7, sau Lễ Truy điệu trang nghiêm, chiếc linh xa đã đưa đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam về nơi an nghỉ cuối cùng tại nghĩa trang Mai Dịch trong niềm tiếc thương vô hạn của toàn thể dân tộc Việt Nam.
-
Bão số 2 gây mưa lũ, nông dân Sơn La thiệt hại gần 1.900ha lúa mùaDo ảnh hưởng của bão số 2, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Sơn La xuất hiện mưa lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng về người, nhà cửa và sản xuất nông nghiệp của bà con nông dân.
-
1 Thị trường nông sản ngày 1/7: Giá hồ tiêu tiếp tục “nóng” -
2 Giá xăng dầu đồng loạt tăng từ chiều 4/7 -
3 Giá xăng dầu tiếp đà tăng mạnh chiều 20/6, xăng RON95-III vượt ngưỡng 23.000 đồng/lít. -
4 Hội Nông dân Anh Sơn lan toả cuộc vận động ý nghĩa "Viên gạch nghĩa tình" -
5 Giá xăng dầu đồng loạt giảm từ chiều 11/7