Chủ động, quyết tâm, sáng tạo, quyết liệt, hiệu quả trong xây dựng NTM

Sáng ngày 29/05, tại TP. Đông Hà (Quảng Trị) đã diễn ra Hội nghị Toàn quốc hệ thống Văn phòng Điều phối Nông thôn mới (NTM) các cấp năm 2020, do Ban chỉ đạo Trung ương các chương trình MTQG phối hợp với UBND tỉnh Quảng Trị tổ chức.

Đến dự và chủ trì hội nghị có ông Trần Thanh Nam Thứ trưởng Bộ NN & PTNT, Ủy viên Thường trực Ban chỉ đạo Trung ương các Chương trình MTQG; ông Nguyễn Minh Tiến, Cục trưởng, Chánh văn phòng Điều phối NTM Trung ương , cùng đại diện lãnh đạo một số cơ quan Trung ương. Về phía tỉnh Quảng Trị có ông Nguyễn Văn Hùng, UBTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh; ông Hà Sỹ Đồng, PCT Thường trực UBND tỉnh; đại biểu các tỉnh thành trong cả nước về tham dự.

Đây là Hội nghị thường niên, mục đích đánh giá kết quả thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM đến tháng 5, phương hướng, nhiệm vụ thực hiện đến hết năm 2020; định hướng thực hiện Chương trình giai đoạn 2021 – 2025.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Trần Thanh Nam chỉ đạo tập trung giải quyết 3 vấn đề:

Các xã khó khăn dự kiến đề xuất đạt 15 tiêu chí (hiện 60% đạt 15 tiêu chí, còn 20% nữa cần hoàn thành trong giai đoạn tới); tuy nhiên đây đều là những xã khó khăn; hệ số đầu tư hạ tầng khó khăn do địa chất, địa hình nên chăng tập trung hoàn thiện các tiêu chí xây dựng cơ sở hạ tầng, bảo vệ môi trường, hạ tầng vùng sản xuất, đầu tư vào các thôn bản, nâng cao sinh kế cho bà con đồng bào các dân tộc thiểu số (hiện khó khăn trong triển khai vì mới thí điểm hơn 3.000 thôn thì chỉ 9,8% đạt).

Đẩy mạnh chương trình OCOP bao gồm cả các ngành nghề ngoài nông nghiệp, thương mại, dịch vụ, du lịch. Triển khai chương trình OCOP cần đi vào chiều sâu đến cấp xã. Các địa phương quan tâm về tư vấn phải tạo ra sản phẩm, có mô hình thực tế chứ không chỉ xuống giảng bài, tập huấn.

Điểm yếu của các xã hiện nay là “nợ” tiêu chí môi trường, vấn đề này có cần hỗ trợ đầu tư trong thời gian tới không? Cần có sự liên kết giữa các huyện, cụm huyện trong việc giải quyết vấn đề môi trường? Các nghiên cứu khoa học cần liên quan ứng dụng, triển khai trên thực tiễn giải quyết vấn đề môi trường, nước sạch ở nông thôn.

Trong những năm qua, xây dựng NTM đạt nhiều thành tích nổi bật. Đến hết tháng 5/2020, cả nước có 61/63 UBND tỉnh đã phê duyệt, triển khai Đề án/ Kế hoạch triển khai Chương trình OCOP; có 32 tỉnh, thành phố đánh giá, phân hạng và có Quyết định công nhận cho 1.711 sản phẩm OCOP (đạt 71,3% so với kế hoạch là 2.400 sản phẩm) của 986 chủ thể tham gia Chương trình OCOP.

Tổng nguồn lực huy động để thực hiện Chương trình trong 5 năm (2016- 2020) dự kiến khoảng 2.115.677 tỷ đồng, tăng gấp 2,5 lần so với giai đoạn 2011 – 2015, bao gồm: Vốn ngân sách Trung ương đã bố trí đủ 100% so với kế hoạch vốn; Vốn ngân sách đối ứng của địa phương khoảng 241.034 tỷ đồng (11,39%); Vốn lồng ghép từ Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững và các chương trình, dự án khác triển khai trên địa bàn nông thôn khoảng 240.034 tỷ đồng (11,38%); Vốn tín dụng khoảng 1.325.857 tỷ đồng; Vốn doanh nghiệp khoảng 105.540 tỷ đồng (5%); Vốn huy động người dân và cộng đồng đóng góp tự nguyện khoảng 139.298 tỷ đồng (6,58%).

Chương trình đã hoàn thành sớm các mục tiêu 5 năm (2016 – 2020) được Đảng, Quốc Hội và Chính phủ giao; 08/19 tiêu chí thuộc bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM hoàn thành vượt kế hoạch so với mục tiêu được Thủ tướng Chính phủ giao. Có 37 tỉnh/63 tỉnh hoàn thành và vượt kế hoạch 5 năm được Thủ tướng Chính phủ giao.

Đến hết tháng 5/2020, cả nước có 5.177 xã đạt chuẩn NTM, tăng 371 xã so với cuối năm 2019, bình quân cả nước đạt 16,2 tiêu chí/xã; có 126/664 đơn vị cấp huyện thuộc 45 tỉnh/ thành phố trực thuộc trung ương được Thủ tướng công nhận hoàn thành nhiệm vụ đạt chuẩn NTM; 09 tỉnh, thành phố đã có 100% số xã đạt chuẩn NTM; 02 tỉnh được Thủ tướng Chính phủ công nhận tỉnh hoàn thành xây dựng NTM giai đoạn 2016 – 2020.

Bên cạnh đó, còn một hạn chế như: Kết quả xây dựng NTM của một số vùng còn thấp hơn so với mặt bằng chung của cả nước và vẫn còn khoảng cách chênh lệch khá lớn về kết quả thực hiện; Ảnh hưởng của đại dịch COVID 19 đã tác động đến công tác chỉ đạo, triển khai Chương trình ở địa phương; Tiến độ phân bổ vốn ngân sách Trung ương còn chậm; Chất lượng đạt chuẩn và công tác duy trì bền vững kết quả sau đạt chuẩn một số địa phương còn hạn chế; khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu còn thấp; Một số xã, huyện sau khi đạt chuẩn chưa quan tâm đến việc tiếp tục nâng cao chất lượng các tiêu chí mà tập trung nhiều vào xây dựng NTM kiểu mẫu.

Tại Hội nghị, lãnh đạo VP Điều phối NTM một số tỉnh, thành đã báo cáo, tham luận, kiến nghị; lãnh đạo một số huyện xây dựng thí điểm huyện NTM kiểu mẫu cũng báo cáo kết quả bước đầu sau 1 năm triển khai.

Về địa phương, ông Nguyễn Văn Hùng, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Quảng Trị  cảm ơn các tỉnh bạn đã chia sẻ kinh nghiệm quý báu, các chỉ đạo của Trung ương đã giúp Quảng Trị nắm bắt thành công trên đà phát triển của xã hội. Quảng Trị xây dựng NTM không chỉ là để hoàn thành 19 chỉ tiêu, mà phải xây dựng môi trường sống và thu nhập của dân tốt hơn, quốc phòng – an ninh được tốt hơn. Nhờ xây dựng NTM mà phát triển về nông nghiệp của Quảng Trị luôn tăng trưởng. Nhiều sản phẩm OCOP của tỉnh đã hướng tới thị trường trong nước và nước ngoài. Kinh nghiệm mà Quảng Trị rút ra đó là xây dựng phải dựa trên ý thức của người dân và nông dân phải là chủ thể xây dựng NTM. Phát huy nguồn lực của địa phương, quan tâm đến những vùng khó khăn để chuyển dịch cơ cấu kinh tế.

Tại hội nghị, đại diện Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình MTQG đã trao bằng khen của Chủ tịch Nước và Thủ tướng Chính phủ cho một số cá nhân, tập thể tiêu biểu trong xây dựng nông thôn mới.

Bảo Trung