Chuỗi giá trị nông nghiệp thất bại?
“Chúng ta cần một lộ trình để thay đổi toàn diện chuỗi giá trị nông sản, bắt đầu từ nông dân”
Chúng ta thường nói về định hướng phát triển sản xuất nông nghiệp an toàn theo chuỗi giá trị, nhưng lại không tạo ra được sự liên kết chặt chẽ giữa nhà quản lý, doanh nghiệp và nông dân. Chúng ta cũng ứng dụng nhiều công nghệ vào nông nghiệp, nhưng lại không bắt đầu từ thay đổi tư duy của nông dân, chính vì vậy mà chuỗi giá trị nông nghiệp Việt Nam vẫn chưa hoàn thiện và phát triển.
Vì sao chuỗi giá trị nông nghiệp thất bại?
Ghi nhận tại Hội thảo quốc tế Phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp hội nhập thị trường quốc tế được tổ chức tại TP.HCM cho thấy, chuỗi giá trị nông nghiệp Việt Nam sau một thời gian dài xây dựng vẫn chưa thành công, nguyên nhân chính là do mối liên kết chính giữa doanh nghiệp và nông dân vẫn còn lỏng lẻo.
Theo đó, tình trạng doanh nghiệp hoặc nông dân phá vỡ hợp đồng diễn ra khá phổ biến. Cả doanh nghiệp và nông dân đều thiếu vốn đầu tư mở rộng sản xuất khiến nhiều mô hình cánh đồng mẫu lớn đã triển khai đang gặp khó khăn. Nông dân thì làm việc một cách cảm tính, dễ vi phạm các nguyên tắc sản xuất nông nghiệp sạch. Thậm chí, nhiều nông dân còn phá vỡ hợp đồng khi có thương lái hoặc doanh nghiệp Trung Quốc trả giá cao hơn.
Bảo hiểm nông nghiệp được triển khai từ năm 2011 đến nay vẫn chưa đủ sức hút, nông dân thì thờ ơ mà doanh nghiệp cũng không muốn tham gia vì phí bảo hiểm cao mà thủ tục xác minh thiệt hại lại mất nhiều thời gian. Thực tế, khi xảy ra sự cố, việc xác định thiệt hại rất khó khăn vì thông tin về sản xuất thiếu thốn và không minh bạch.
Việc ứng dụng công nghệ cao ở Việt Nam là yêu cầu bức thiết và cũng đã đạt nhiều thành tựu đáng kể. Ở thời điểm này, không khó để có thể bắt gặp những nông dân ứng dụng thiết bị cảm biến nhằm số hóa các yếu tố như nước, phân, thuốc, độ ẩm, ánh sáng và chuyển nó vào các thiết bị kết nối intenet như máy tính, điện thoại. Họ có thể đi bất cứ đâu nhưng vẫn biết rõ tình hình trang trại.
Rõ ràng, việc ứng dụng công nghệ điện toán đám mây cùng internet kết nối vạn vật đã mở đường cho những hoạt động quản lý nông nghiệp hoàn toàn mới. Con người không cần có mặt trực tiếp, thậm chí ở một số khâu, robot sẽ thay thế con người, từ đây sẽ hình thành một nền nông nghiệp chính xác và tự động. Tuy nhiên, đây là khả năng chỉ một số ít doanh nghiệp lớn như Tập đoàn FPT làm được. Còn đa số nông dân cần một nền tảng công nghệ rẻ tiền và dễ sử dụng hơn.
Cần một giải pháp toàn diện trên chuỗi giá trị
Đến năm 2020, cả nước có 500 hợp tác xã nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất. Bên cạnh đó, nâng giá trị sản lượng của các sản phẩm nông nghiệp sản xuất nhờ ứng dụng công nghệ cao lên gấp 5 lần so với hiện nay và thu nhập/đơn vị diện tích hay đơn vị sản phẩm tăng từ 1,5 lần hiện nay lên 3 lần so với sản phẩm thông thường… Mục tiêu này của Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) sẽ khó hoàn thành nếu không có một giải pháp toàn diện cho toàn bộ chuỗi giá trị nông sản, ông Nguyễn Trường Sơn – Phó chủ tịch CLB Nông nghiệp công nghệ cao (DAA) nói.
Nhiều ứng dụng công nghệ cao vào nông nghiệp chưa đạt hiệu quả như mong đợi là do chỉ thực hiện một cách manh mún. Chẳng hạn như tem truy xuất nguồn gốc hiện nay chưa được người tiêu dùng tin tưởng do “loạn thông tin”. Vì thực tế, có không ít cửa hàng gắn biển hiệu thực phẩm sạch mà nguồn gốc đồ ăn, thức uống không rõ ràng, không có gì bảo đảm là… sạch.
Thậm chí, họ mua thực phẩm bẩn, trôi nổi ngoài thị trường với giá rẻ, sau đó gắn mác “sạch” hay “siêu sạch” để thu lợi nhuận. Càng ngày, người tiêu dùng càng mất niềm tin vào thị trường, vào những con tem chống hàng giả. Vì vậy, người mua hàng thì không bao giờ kiểm tra truy xuất nguồn gốc trên bao bì khi mua hàng ở cửa hàng thực phẩm, siêu thị còn nhà phân phối phải sắm xe kiểm tra nhanh trực tiếp tại nhà vườn để loại sản phẩm không đạt ngay tại gốc và chủ động tìm nguồn thay thế.
“Chúng ta cần một lộ trình để thay đổi toàn diện chuỗi giá trị nông sản, bắt đầu từ nông dân. Vì vậy, tôi và những người tâm huyết với nông nghiệp nước nhà trong Hội Nông nghiệp công nghệ cao DAA đã bắt tay vào việc này. Chúng tôi đã hoàn thành giai đoạn đầu, là giai đoạn thay đổi ý thức trách nhiệm trong canh tác của nông dân, chuẩn bị bước vào giai đoạn tiếp theo là tích hợp công nghệ tự động vào thu thập phân tích dữ liệu…”, ông Nguyễn Trường Sơn nói.
Và sau 2 năm nghiên cứu, ông đã đưa ra ứng dụng “Nông dân” trên điện thoại thông minh. Ứng dụng này được xem là “nhật ký điện tử” theo dõi toàn bộ quá trình canh tác, từ việc đo đạc diện tích đất đến việc nuôi trồng hằng ngày. Họ cũng được kết nối với các chuyên gia kỹ thuật từ xa để xử lý sâu bệnh một cách kịp thời. Việc ghi nhật ký là do nông dân tự thực hiện nhưng được giám sát chặt chẽ bằng hệ thống công nghệ cùng nhân sự trực tiếp tại địa phương.
Như vậy, mỗi nông dân và thửa ruộng, mảnh vườn của họ đều có thương hiệu riêng, buộc họ phải canh tác trung thực, vì những thông tin không trung thực của nông dân sẽ bị phản ánh trên cộng đồng tham gia nên có thể bị ảnh hưởng uy tín lâu dài. Ngoài ra, ứng dụng “Nông dân” cũng giúp hạn chế được tình trạng sản xuất ế thừa, khi thông tin người bán đến được với doanh nghiệp thu mua một cách đầy đủ hơn. Bảo hiểm nông nghiệp hay các chính sách hỗ trợ nông nghiệp khác từ Chính phủ cũng sẽ có cơ sở dữ liệu minh bạch để thực thi tốt hơn.
Ông Nguyễn Trường Sơn cho biết: “Giải pháp tôi đưa ra đã nhận được sự ủng hộ đông đảo từ nông dân và các anh em làm công nghệ trên cả nước. Chắc hẳn giải pháp này sẽ cần đến chục năm mới cho kết quả như mong đợi, nhưng tôi tin rằng đây là nhu cầu của đông đảo các thành phần từ Nhà nước đến doanh nghiệp cũng như nông dân và sự chung tay của mọi người sẽ giúp chúng ta nhanh chóng có được một nền nông nghiệp công nghệ cao đúng nghĩa”.
Đức Nhật
-
Hà Nam: Tăng cường biện pháp chăm sóc, quản lý nuôi trồng thủy sản khi chuyển mùa -
Mexico “siết” quy định nhập khẩu cà phê -
Đầu năm 2024, gạo Việt Nam chiếm hơn 30% thị trường nội địa Singapore -
Lưu ý khi xuất khẩu dưa hấu sang Trung Quốc
- Diện tích trồng vải ở Chí Linh giảm 8ha
- Hà Nam: Tuyên truyền tiêm vắc xin phòng bệnh cho đàn gia súc, gia cầm vụ Xuân năm 2024
- Lâm Đồng đặt mục tiêu mỗi năm sản xuất trên 3 triệu tấn rau an toàn
- Hưng Yên: Tăng cường quản lý nuôi cá lồng bè trên sông
- Hiệp định CPTPP: “Rộng cửa” xuất khẩu cá ngừ vào thị trường Chile
- Nam Định: “Mô hình sản xuất nấm Sò theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm”
- Hà Tĩnh: Gần 123 tỷ đồng nguồn chi trả phát thải nhà kính sẽ về đâu?
-
Huy động hàng trăm người tham gia chữa cháy rừng tại Nghệ An(Tapchinongthonmoi.vn) - Nắng nóng gay gắt mấy ngày qua kèm theo gió phơn Tây Nam nên việc chữa cháy rừng tại 2 huyện Thanh Chương, Nam Đàn, tỉnh Nghệ An càng thêm khó khăn.
-
Bảo đảm an toàn cho người lao động – ‘vốn quý’ của doanh nghiệpBảo đảm an toàn lao động, tạo lập môi trường an ninh, nâng cao chất lượng cuộc sống cho công nhân và người lao động là những mục tiêu quan trọng để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng. Doanh nghiệp cần trân trọng, quan tâm đầu tư, chia sẻ thành quả với người lao động để nuôi dưỡng nguồn “vốn quý” này.
-
Tăng cường liên kết sản xuất và đẩy mạnh triển khai công tác điều hành xuất khẩu gạo(Tapchinongthonmoi.vn) - Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), trong thời gian qua, tình hình thế giới tiếp tục biến động phức tạp, ảnh hưởng lớn đến tăng trưởng kinh tế, tiềm ẩn rủi ro tới hoạt động thương mại hàng hóa toàn cầu, đặc biệt là nhóm hàng lương thực thực phẩm, trong đó có gạo.
-
Thừa Thiên - Huế: Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp xanh kết hợp du lịch nông thôn(Tapchinongthonmoi.vn) - Khai thác tiềm năng, lợi thế to lớn về lĩnh vực nông nghiệp, chính quyền cùng các sở, ban ngành, hội đoàn thể tỉnh Thừa Thiên Huế đã tăng cường công tác thu hút đầu tư, hỗ trợ người dân ứng dụng khoa học công nghệ nhằm nâng cao chuỗi giá trị cho cây trồng - vật nuôi. Những hoạt động đó gắn với phát triển nông nghiệp xanh và du lịch nông thôn nhằm đảm bảo đời sống nông dân, phát triển kinh tế, góp phần hoàn thành xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu.
-
70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ: Siết chặt vòng vâyTrong chiến dịch Điện Biên Phủ, với cách đánh lấn, ta đã từng bước siết chặt vòng vây, đưa chiến hào vào sâu trong cứ điểm địch rồi bất ngờ đột phá tiêu diệt địch.
-
Đoàn kiều bào thăm, động viên quân dân huyện đảo Trường Sa và Nhà giàn DKITrong 11 chuyến tàu đưa kiều bào về với Trường Sa tổ chức từ năm 2012 đến nay, có khoảng 600 đại biểu kiều bào từ hơn 40 quốc gia, vùng lãnh thổ đã thăm Trường Sa, Nhà giàn DKI; ủng hộ gần 30 tỷ đồng.
-
Ký ức hào hùng của dũng sĩ 6 lần bắn rơi máy bay địch(Tapchinongthonmoi.vn) - Cựu Chliến binh Nguyễn Đình Duyên đã 22 năm tham gia chiến đấu dũng cảm, kiên cường trong cuộc Kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ông đã trực tiếp cùng đồng đội 6 lần bắn rơi máy bay địch. Ông vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng 13 huân chương các loại, 2 lần được phong tặng danh diệu “Dũng sĩ bắn máy bay”, “Dũng sĩ diệt Mỹ” và nhiều Bằng khen. Một cuộc đời binh nghiệp dày thành tích, ông là tấm gương cho thế hệ trẻ noi theo.
-
Lễ cúng cầu mưa của người Ê Đê ở thành phố Buôn Ma Thuột, Đắk LắkVào khoảng tháng 3, tháng 4 hàng năm, khi mùa khô Tây Nguyên bước vào giai đoạn cao điểm, thì bà con các dân tộc tại chỗ ở Tây Nguyên lại tổ chức Lễ cúng cầu mưa. Đây là nghi lễ mang ý nghĩa cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, buôn làng ấm no.
-
Cuộc gặp bất ngờ của phóng viên chiến trường ở hai đầu Nam - Bắc ngày giải phóng(Tapchinongthonmoi.vn) - Từ trước đến nay truyền thông thường hay nói về những phóng viên đi theo đoàn quân chiến thắng vào Sài Gòn mà chưa đề cập nhiều về những phóng viên chiến trường từ căn cứ của Trung ương Cục miền Nam - họ là những người đầu tiên đến Dinh Độc Lập trong thời điểm lịch sử và đã có những cuộc gặp gỡ bất ngờ với các phóng viên từ miền Bắc vào.
-
Những thành tựu kinh tế nổi bật của đất nướcSau 49 năm kể từ ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 - 30/4/2024), Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu lớn về phát triển kinh tế-xã hội, đời sống người dân ngày càng được nâng cao.
-
1 Khát vọng đổi thay và tinh thần phụng sự Tổ quốc của người đảng viên nông dân vùng biên giới -
2 Thanh Hóa: Người dân dựng lều phản đối xây dựng bãi tập kết rác thải -
3 Thanh Hóa: Bàn giao thiết bị hỗ trợ nông dân xây dựng mô hình xử lý rác thải thân thiện môi trường -
4 Kỳ 4: Trao kỷ vật… nhận tri ân -
5 Phát triển bền vững chuỗi giá trị sản phẩm trong khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã