Độc đáo Tết nhảy của người Dao Quần Chẹt ở Thái Nguyên
Lễ Tết nhảy là hoạt động thể hiện bản sắc văn hóa dân tộc của người Dao Quần Chẹt xã Quân Chu nói riêng và của dân tộc Dao ở Việt Nam nói chung. Từ xa xưa, Tết nhảy đã gắn bó chặt chẽ với đời sống tinh thần, nó nắm giữ phần hồn của người Dao. Thông qua Tết nhảy truyền thống lịch sử của dân tộc được khơi dậy, tinh thần dân tộc được nâng cao, ý thức đoàn kết được tiếp tục xác lập. Tết nhảy của người Dao Quần Chẹt vừa có giá trị văn hóa xã hội lại vừa có giá trị lịch sử.
Đồng bào Dao thường truyền kể về Bàn Vương và tổ tiên người Dao từ xa xưa rằng, trong chuyến vượt biển tìm đường sống của 12 họ Dao, khi nguy nan nhất mực, cận kề sóng to gió lớn của biển cả, người Dao trong chuyến thuyền bè bão táp đó đã cầu khấn Bàn Vương và tổ tiên phù hộ cho tai qua nạn khỏi và hứa sẽ làm lễ tạ ơn cứu độ.
Lời cầu nguyện linh ứng, từ đó người Dao tổ chức tết nhảy để thể hiện lòng biết ơn với tổ tiên và Bàn Vương đã cứu mạng ngoài biển khơi, luyện âm binh để bảo vệ cuộc sống gia đình, dòng tộc, cầu xin tổ tiên che chở cho gia đình, bản làng mạnh khỏe làm ăn tấn tới.
Trong đời sống tín ngưỡng người Dao, Bàn Vương đứng đầu các nhánh tộc người Dao, là vị vua tài giỏi, có sức mạnh vô hình, luôn độ trì, giúp đỡ dân tộc Dao. Bàn Vương được người Dao thờ cúng nhất mực kính trọng và linh thiêng cùng với tổ tiên của người Dao.
Tết nhảy tổ chức vào khoảng ngày mùng 1 đến 25 tháng Chạp, có hai phần chính; diễn ra trong 3 ngày 3 đêm với nhiều nghi thức dâng lễ Bàn Vương, tổ tiên nhiều đời, ông, bà, cha mẹ đã khuất. Mỗi chu kỳ Tết nhảy từ 15 - 20 năm, với mong ước con người sẽ vượt qua gian khó, đoàn kết chống lại các thế lực làm hại đến đời sống yên lành và cầu cho mưa thuận gió hòa, nhân khang vật thịnh.
Các nghi thức lễ có cúng Tết Nguyên đán; cúng chuyển tiếp (Cúng từ Tết Nguyên đán sang Tết nhảy); khai đàn. Lễ vật dâng tế gồm: Hương, hoa, đăng, quả, thủ lợn, gà, xôi, bánh giầy, rượu, nước, tiền đồng xu, cờ các loại, dao thờ… Đội cúng tế gồm 3 người, 1 người là thầy cúng, 2 người phụ giúp chủ Lễ.
Theo tục lệ, Tết nhảy tổ chức tại “Nhà cái” (nhà có bàn thờ tổ). Đây là việc của mỗi gia đình, nhưng cả bản chung tay góp sức, nên được coi như Tết chung của cả bản, làng.
Tết nhảy gồm hai phần chính là lễ và hội đan xen nhau, người hành lễ vừa cúng vừa múa và đọc thơ. Những màn múa có múa văn và múa võ - Múa văn là vũ điệu con cháu mời ông bà tổ tiên về vui tết nhảy, phù hộ cho gia đình được an khang thịnh vượng còn Múa võ là những vũ điệu mạnh mẽ, tái hiện quá khứ, tổ tiên người Dao từng phải chống chọi với thiên nhiên khắc nghiệt, chống lại kẻ thù để vươn lên xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Khi hành lễ, những người hành lễ múa bài Thượng đàn đầu tiên, mỗi người cầm một dụng cụ như: Chuông, thanh la, trống, chiêng, gậy thờ… vừa múa, vừa hát, sau đó là múa kiếm, điệu múa có ý nghĩa mở đường, dọn đường, quét đường. Điệu múa chuông thể hiện sự thành kính, tạ ơn tổ tiên và các vị thần đã bảo vệ cuộc sống cho dân làng, dòng tộc, bày tỏ ước muốn các thành viên gia đình mạnh khỏe, làm ăn thuận lợi. Múa rùa diễn tả các động tác tìm, bắt, trói rùa, ba ba về dâng cúng Bàn Vương và các vị thần, tổ tiên, thể hiện lòng can đảm, sự rèn luyện gian nan mới có được thành công.
Sau khi các điệu múa chuông, múa rùa, múa kiếm kết thúc, thầy Lễ đọc bài chiêu binh, chiêu lúa gạo khao quân, múa tiễn các loại ôn dịch, rồi chia tiền, hóa tiền giấy, ngựa… tiễn đưa các vị thần. Sau đó các thầy Lễ thực hiện lễ cúng ngoài trời, kết thúc phần lễ trong tiếng trống, tiếng chiêng, tiếng thanh la rộn rã báo hiệu một kỳ lễ hội thành công.
Kết thúc phần lễ là phần hội, người dân các làng, bản người Dao sôi nổi tham gia vào các điệu hát múa truyền thống, tạo nên một không khí lễ hội tưng bừng, người dân làng được tận hưởng không khi vui vẻ, đoàn kết trong bản, làng thể hiện đời sống tinh thần phong phú của người Dao.
-
Khai mạc Ngày hội bánh dân gian Nam Bộ lần thứ 4 tại Cà Mau -
Thanh Hóa: Đặc sắc Lễ hội đền Đồng Cổ năm 2024 -
Thổ cẩm Xí Thoại, Phú Yên- Nét đẹp truyền thống làng nghề -
Làm "sống dậy" những giá trị văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc Ơ Đu
- Không khí lễ hội tràn ngập tại Đền Hùng
- Lễ hội Đom Lơng Néak Tà của người Khmer được công nhận là di sản văn hoá phi vật thể
- Những bóng hồng giữa đại ngàn Yên Tử
- Lễ hội Thanh Minh – Gìn giữ văn hóa người Nùng An trên cao nguyên Đắk Lắk
- Giữ điệu Lượn Cọi của người Tày Bảo Lâm, Cao Bằng
- Đền Quan Tuần Tranh: Nơi thờ vị thần khai phá và gìn giữ vùng đất Ninh Giang, sông Tranh
- Thanh Hóa: Lễ hội Sết Boóc Mạy được vinh danh Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
-
Hậu mưa “vàng” giải nhiệt: Các địa phương đề phòng nguy cơ lũ quét, sạt lở đấtTrong ngày 3/5, nhiều địa phương miền Trung và Nam Bộ đã xuất hiện những cơn mưa “vàng” giúp giải nhiệt sau nhiều ngày nắng nóng, khô hạn kéo dài.
-
Chiến thắng Điện Biên Phủ qua góc nhìn của các học giả và bạn bè quốc tếTinh thần đoàn kết, tự lực, tự cường, ý chí quyết chiến, quyết thắng của quân và dân ta trong Chiến dịch Điện Biên Phủ cho đến nay vẫn khiến nhiều bạn bè và các học giả quốc tế ngưỡng mộ.
-
Chính phủ yêu cầu triển khai các biện pháp ngăn ngừa, xử lý ngộ độc thực phẩmGần đây, trên cả nước ghi nhận một số vụ ngộ độc, đặc biệt vụ việc xảy ra ở Long Khánh (Đồng Nai) hôm 30/4 khiến hàng trăm người phải nhập viện điều trị, gây lo ngại trong nhân dân.
-
Hội đồng hành cùng nông dân sản xuất chè hữu cơ(Tapchinongthonmoi.vn) - Chủ động áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất chè sạch theo hướng hữu cơ, thời gian qua, nhiều hội viên nông dân ở Thái Nguyên đã thực hiện phương pháp canh tác này đã giảm được chi phí sản xuất, tăng năng suất, tăng chất lượng sản phẩm và nâng cao hiệu quả kinh tế.
-
Hội nghị tiếp xúc cử tri chuyên đề “Đại biểu HĐND tỉnh với nông dân” năm 2024(Tapchinongthonmoi.vn) – Sáng ngày 03/5 tại thành phố Cao Bằng, HĐND tỉnh Cao Bằng đã phối hợp với UB MTTQ tỉnh Cao Bằng, Hội Nông dân tỉnh Cao Bằng để tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri chuyên đề “Đại biểu HĐND tỉnh với nông dân” năm 2024; Ngoài điểm cầu tại thành phố Cao Bằng, hội nghị còn được tổ chức theo hình thức trực tuyến tới 9 điểm cầu ở 9 huyện trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
-
Từ 1/7, chỉ sử dụng duy nhất tài khoản VNeID khi thực hiện dịch vụ công trực tuyếnPhó Thủ tướng Trần Lưu Quang yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương hoàn tất công tác chuẩn bị để thống nhất sử dụng một tài khoản duy nhất là VNeID trong thực hiện dịch vụ công trực tuyến từ ngày 1/7/2024.
-
Thủ tướng chỉ thị triển khai điều hành chính sách tiền tệ năm 2024, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởngThủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 2/5/2024 về triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024, tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.
-
4 tháng đầu năm xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt hơn 19 tỷ USD(Tapchinongthonmoi.vn) – Thông tin từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, trong tháng 4/2024, giá trị xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 5,14 tỷ USD, tăng 19,7% so với tháng 4/2023; trong đó, nông sản chính 2,83 tỷ USD (tăng 29,2%), lâm sản 1,39 tỷ USD (tăng 18,6%), chăn nuôi 40,8 triệu USD (tăng 5,9%); riêng thủy sản 730 triệu USD (giảm 1,5%).
-
Chỉ đạo sản xuất vụ Đông Xuân và triển khai kế hoạch sản xuất vụ Hè Thu, Mùa và vụ Đông 2024(Tapchinongthonmoi.vn) –Trước tình hình thời tiết bất thường, đảm bảo thắng lợi sản xuất lúa và rau màu vụ Đông Xuân và triển khai tốt kế hoạch sản xuất vụ Hè Thu, vụ Mùa, Cục Trồng trọt đề nghị sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh phía Bắc chỉ đạo sản xuất vụ Đông Xuân 2023 - 2024 và triển khai kế hoạch sản xuất vụ Hè Thu, Mùa và vụ Đông.
-
Thanh Hóa: Nước sông Mã chuyển “màu lạ” khiến cá chết hàng loạt(Tapchinongthonmoi.vn) - Hơn chục ngày qua, thi thoảng nước sông Mã đoạn chảy qua huyện Bá Thước (Thanh Hóa) lại chuyển màu xanh thẫm, đục, mặc dù trời không mưa. Hiện tượng "lạ" này khiến hàng chục lồng cá nuôi trên sông này, xuất hiện cá chết hàng loạt, khiến người dân hoang mang, lo lắng.
-
1 Khát vọng đổi thay và tinh thần phụng sự Tổ quốc của người đảng viên nông dân vùng biên giới -
2 Thanh Hóa: Người dân dựng lều phản đối xây dựng bãi tập kết rác thải -
3 Thanh Hóa: Bàn giao thiết bị hỗ trợ nông dân xây dựng mô hình xử lý rác thải thân thiện môi trường -
4 Kỳ 4: Trao kỷ vật… nhận tri ân -
5 Phát triển bền vững chuỗi giá trị sản phẩm trong khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã