Hướng đến sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng

Vực dậy thương hiệu cà phê Khe Sanh

Khe Sanh là một thị trấn ở miền Trung Việt Nam, thuộc huyện Hướng Hóa. Địa danh Khe Sanh được cả thế giới biết đến qua trận đánh Khe Sanh năm 1968. Nơi đây được ví như là “Trận Điện Biên Phủ thứ hai” hay là chốn “địa ngục trần gian” theo cách nghĩ của lính Thuỷ quân Lục chiến Hoa Kỳ từng tham chiến tại nơi này. Ngày nay, Khe Sanh được biết đến với các di tích để du lịch và tiềm năng về thương hiệu cà phê Arabica (cà phê chè) Khe Sanh.

Về nguồn gốc cà phê Arabica Khe Sanh, trong quá trình Eugène Poilane - một nhà thực vật học, khi đi xuyên qua khu vực Khe Sanh, ông đã bị hấp dẫn bởi cây cối tươi tốt ở đây và nghĩ rằng đất đỏ thì phù hợp với cây cà phê, năm 1926 Poilane đã nhập những cây cà phê Arabica để trồng và lập nên đồn điền cà phê đầu tiên ở Khe Sanh. Từ đó đến nay, cây cà phê ở đây đã trải quan nhiều giai đoạn hình thành và phát triển, hiện đã có gần 4.500ha, tập trung ở các xã Hướng Phùng, Hướng Lộc, Hướng Tân, Tân Hợp, Tân Lập, xã Húc, thị trấn Khe Sanh.

Theo bà Nguyễn Thị Hằng, Giám đốc HTX Nông sản Khe Sanh, khi mới thành lập các thành viên hoạt động cũng gặp không ít khó khăn, với sự nỗ lực của các thành viên trong Ban quản trị, sự hỗ trợ của các cấp, các ngành, được tập huấn chuyên môn… nên hoạt động của HTX đi vào ổn định và dần mang lại hiệu quả. 

Với phương châm mang đến cơ hội và công việc cho những nông dân nghèo, người đồng bào dân tộc thiểu số, HTX đã dành những ưu tiên nhất định để những người dân trên tham gia vào chuỗi sản xuất, được tập huấn quy trình trồng, chế biến cà phê sạch hữu cơ, được ký kết thu mua theo nhóm hộ nông dân. Qua đó HTX luôn đảm bảo tính minh bạch, phân phối lợi ích công bằng giữa người trồng, người chế biến, hướng tới tăng thu nhập cho người trồng và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, đóng góp vào sự phát triển kinh tế, xã hội.

Hiện nay HTX đã liên kết với 7 tổ nhóm gồm 100 hộ nông dân thuộc xã Hướng Phùng và Hướng Tân, trong đó có 70 hộ là người đồng bào dân tộc thiểu số. Nhóm Bụt Việt 1 là 28 hộ dân, diện tích 30ha, sản lượng 480 tấn quả tươi; nhóm Bụt Việt 2 là 11 hộ dân, diện tích 20ha, sản lượng 250 tấn quả tươi; nhóm Doa Cũ là 23 hộ dân, diện tích 24ha, sản lượng 320 tấn quả tươi; nhóm Xa Ry là 18 hộ dân, diện tích 26ha, sản lượng 300 tấn quả tươi; nhóm Bụt Việt Yên là 18 hộ dân, diện tích 21ha, sản lượng 250 tấn quả tươi; nhóm Hướng Tân là 15 hộ dân, diện tích 18ha, sản lượng 200 tấn quả tươi; nhóm Cheng là 16 hộ dân, diện tích 20ha, sản lượng 200 tấn quả tươi/năm.

Chưa dừng lại ở đó, nhận thấy giá phân bón ngoài thị trường ngày một cao khiến nhiều nông dân lo ngại, không giám đầu tư, HTX Nông Sản Khe Sanh đã mạnh dạn đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất phân vi sinh từ vỏ quả cà phê với kinh phí trên 2 tỷ đồng. Qua đó. người dân được mua phân vi sinh với giá rẻ hơn thị trường 20%, thành viên HTX được hỗ trợ 50%. Việc sử dụng phân bón vi sinh giúp phục hồi đất, tăng độ xốp cho đất, cây phát triển tốt, ít sâu bệnh và an toàn với môi trường tự nhiên, chi phí thấp hơn so với phân hóa học.

Bao tiêu đầu ra, giúp người dân ổn định sản xuất

Sau gần 5 năm thành lập HTX Nông sản Khe Sanh, việc thực hiện liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm, hoạt động HTX bước đầu đã đi vào ổn định và hiệu quả. Thay vì phải loay hoay tìm đầu ra cho sản phẩm, giờ đây HTX đã tập trung vào sản xuất chuỗi cà phê sạch, chất lượng cao theo đúng quy trình. Ký kết hợp đồng với các doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm lâu dài, ổn định cùng với đó là các hệ thống bán lẻ và đại lý tiêu thụ trong nước. 

Hội Nông dân tỉnh và Bưu điện tỉnh đã hỗ trợ kết nối các sản phẩm của HTX qua sàn giao dịch thương mại điện tử Postmart.vn và hệ thống các điểm bán hàng tại cửa hàng bưu điện của 9 huyện, thị, thành phố. Sản phẩm của HTX đã tham gia hội chợ, các điểm trưng bày trong và ngoài tỉnh. Đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và thị trường xuất khẩu.

Với những nỗ lực không ngừng của HTX trong đổi mới nâng cao chất lượng sản phẩm, đến nay HTX đã có sản phẩm đạt cà phê đặc sản Việt Nam, đó là sản phẩm “Cà phê rang xay Khe Sanh Coffee” được chứng nhận danh hiệu sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh năm 2020; 2 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 4 sao là sản phẩm “Khe Sanh Coffee dạng bột 100% Arabica” và sản phẩm “Khe Sanh Coffee dạng hạt rang”. Năm 2021, HTX được tặng Bằng khen Chủ tịch UBND tỉnh về đổi mới, phát triển, nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể. Năm 2023, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam lần đầu tiên tổ chức biểu dương HTX tiêu biểu toàn quốc, HTX nNông sản Khe Sanh là một trong 63 HTX tiêu biểu toàn quốc được vinh danh.

Để sản phẩm tới tay người tiêu dùng an toàn, tạo niềm tin lâu dài trên thị trường, HTX yêu cầu các tổ nhóm, người dân thu hoạch quả cà phê khi cây đạt 95% quả chín trở lên, không ngâm quả vào nước, không được trộn tạp chất thì mới được HTX thu mua. Cách làm này đã tạo ra được sản phẩm chất lượng, tạo niềm tin cho người tiêu dùng khi sử dụng các sản phẩm của HTX, tạo nguồn kinh tế ổn định cho bà con. Cũng chính những cố gắng của các thành viên trong HTX, với phương châm “Mưa dầm thấm lâu”, mô hình sản xuất cà phê sạch của HTX đã giúp người dân thay đổi tập quán, từ đó nâng cao giá bán, giảm chi phí trong quá trình chế biến cũng như bảo đảm được chất lượng môi trường.

Ngoài chú trọng sản xuất cà phê sạch theo hướng hữu cơ, HTX còn đầu tư máy móc, dây chuyền chế biến một số sản phẩm tiêu biểu, khẳng định được thương hiệu của HTX chính là cà phê nhân xanh. Ngoài cà phê, HTX còn trồng và chế biến tiêu, tinh bột nghệ, măng khô, mật ong, bơ, thanh long. Với sự đầu tư về chất lượng cùng với nhãn mác, mẫu mã bắt mắt, các sản phẩm của HTX đã thu hút sự chú ý của khách hàng.