Từ những năm 2005-2008, Công ty cổ phần phân lân nung chảy Văn Điển đã hợp tác với ngành nông nghiệp Tuyên Quang từng bước sử dụng phân bón Văn Điển vào sản xuất nông nghiệp. Phân lân nung chảy Văn Điển và một số sản phẩm phân đa yếu tố NPK đã được nông dân Tuyên Quang chăm bón cho các loại cây trồng, đạt hiệu quả kinh tế cao.

Tuyên Quang có 81.633ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó chủ yếu là đất đỏ vàng trên đá sét, đá biến chất và đất vàng nhạt trên đá cát chiếm gần 80% diện tích tự nhiên. Do điều kiện nóng ẩm, mưa nhiều làm quá trình phong hoá diễn ra khá mạnh nên đất đai khá màu mỡ, phù hợp với nhiều loại cây trồng và có khả năng hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung như chè, mía, lạc, đậu tương, cây ăn quả (trong đó cam sành Hàm Yên với trên 7.000ha, đã trở thành thương hiệu nông sản nổi bật của Tuyên Quang).

Theo các kết quả điều tra khoa học gần đây, đất trồng trọt nông nghiệp hiện nay ở Tuyên Quang cũng như các tỉnh miền núi phía Bắc đều có phản ứng chua rất cao (pPH<4), vượt ngưỡng yêu cầu của cây trồng rất nhiều. (Cây chè ưa đất chua cũng chỉ cần độ pH từ 4,5-5,5). Hàm lượng mùn trong đất cũng nghèo kiệt làm cho đất trở nên chai cứng, phá vỡ kết cấu đất, giảm độ xốp. Hàm lượng các chất dinh dưỡng trung vi lượng như canxi, magie, silic, lưu huỳnh, bo, kẽm, molipden, coban… thiếu hụt rất trầm trọng, trong khi nhiều thập kỷ qua ít được bổ sung cho đất. Đó là những yếu tố chính góp phần làm thoái hóa tầng đất canh tác, làm giảm năng suất, chất lượng nông sản và tăng sâu bệnh hại cây trồng.

Tính ưu việt của phân nung chảy Văn Điển

Từ 3 loại quặng apatít, scpentyl và sa thạch, sau khi rửa sạch và được phối trộn hợp lý theo tỷ lệ nhất định, hỗn hợp quặng trên được nung chảy ở nhiệt độ 1.450^oC và làm lạnh đột ngột, cho ra phân nung chảy Văn Điển. Một số tính chất vượt trội của sản phẩm này:

– Là phân bón đa dinh dưỡng, trong đó lân và các dinh dưỡng trung – vi lượng dễ tiêu như magie (Mg), silic (Si), canxin (Ca), sắt (Fe), bo (B), mangan (Mn), kẽm (Zn), coban (Co), đồng (Cu), molipden (Mo)… chiếm trên 97%.

 – Phân không tan trong nước nên không bị rửa trôi; không bị các nguyên tố Fe, nhôm (Al) bám giữ, chuyển hóa sang dạng khó tiêu cho cây trồng; mà cung cấp dưỡng chất cho cây trồng trong suốt quá trình sinh trưởng, phát triển; nếu bón nhiều hơn nhu cầu của cây trồng, phân bón sẽ được lưu giữ  lại trong đất cho các vụ sau.

– Chỉ khi cây tiết acid hoặc trong môi trường chua thì phân mới tan và phóng thích ra  các Ion A⁺⁺  vừa có tác dụng khử chua vừa bồi dục đất nông nghiệp, điều chỉnh môi trường đất về trạng thái phù hợp hơn với cây trồng

– Giàu chất kiềm và kiềm thổ nên phân bón này có tác dụng bồi dục đất và cải tạo lý hóa tính  đất, tăng độ tơi xốp cho đất.

– Trong quá trình sản xuất, không sử dụng hoá chất, không để chất thải gây ngộ độc môi trường; thành phần giaù dinh dưỡng trung –vi lượng giúp cây trồng sinh trưởng khỏe, chống chịu tốt với sâu bệnh và môi trường bất thuận, nên được mệnh danh là loại phân bón thân thiện môi trường.

Cùng với phân nung chảy thành phẩm, Công ty Cổ phần phân lân Văn Điển kết hợp với các chất đạm, kaly và một số nguyên tố vi lượng khác để sản xuất ra hơn 64  sản phẩm phân đa yếu tố (ĐYT) NPK thích hợp cho từng loại cây trồng trên từng chân đất, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng trong từng giai đoan sinh trưởng phát triển của cây trồng.

Từ những năm 2005-2008, Công ty cổ phần phân lân nung chảy Văn Điển đã liên kết với ngành nông nghiệp Tuyên Quang thử nghiệm và từng bước sử dụng phân bón Văn Điển vào sản xuất nông nghiệp trong tỉnh. Nhiều năm qua phân lân nung chảy Văn Điển và một số sản phẩm phân đa yếu tố NPK đã được nông dân Tuyên Quang chăm bón cho các loại cây trồng đạt hiệu quả kinh tế cao.

Cách bón phân Văn Điển cho cam sành, chè Tuyên Quang

Khác với các loại phân bón khác, phân bón Văn Điển bao gồm phân lân nung chảy và các dòng sản phẩm đa yếu tố NPK đều đã được cân đối đạm, lân, kali, vôi, magie, silic, vi lượng.  Sau vài vụ bón phân Van Điển cho thấy:  đất được cân bằng dinh dưỡng, cây trồng no đủ dinh dưỡng phát triển khỏe mạnh cho mùa màng bội thu đặc biệt chất lượng cao và có những  hương vị rất đặc trưng xứ Tuyên, đặc biệt với cam Hàm Yên.

Cây cam sành: Đi đến nơi nào trồng cam sành trên địa bàn huyện Hàm Yên cũng bắt gặp những bao phân, những vỏ bao đã sử dụng mang thương hiệu phân Văn Điển tại các vườn cam, nhà kho và trên đường vận chuyển phân bón ra vườn đồi. Hàng năm bà con nông dân trong huyện Hàm Yên tiếp nhận hàng ngàn tấn phân Văn Điển bón  cho cây cam canh tác cam sạch, cam hữu cơ trên địa bàn.

Theo hướng dẫn của kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh – nguyên cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Bình, một chuyên gia về phân bón cho cây ăn quả, bà con nông dân nên sử dụng phân  lân nung chảy và NPK Văn Điển bón cùng phân hữu cơ hoai mục vào sau thu quả chừng 20 ngày, sau đó bón đợt đón hoa bằng phân ĐYT NPK 12.5.10, bón nuôi quả cho quả lớn bằng đa yếu tố NPK 12.7.20 và và bón dưỡng quả  trước khi thu quả 40 – 50 ngày bằng ĐYT NPK 12:12:17.

Cây chè: Căn cứ vào lượng búp, lá chè lấy đi mà xác định lượng phân bón thích hợp. Nếu nương chè năng suất bình quân 10 tấn búp tươi/ 1ha thì bón lượng phân như sau:–Bón sâu hàng năm: Bón phục hồi trước hoặc sau khi đốn chè..  Mỗi ha chè bón khoảng 500-600kg  Đa yếu tố NPK 5:10:3, 10:7:3 hoặc 700-800kg phân nung chảy Văn Điển và nhiều phân hữu cơ ủ mục.

–Bón thúc hằng năm: Mỗi ha chè bón khoảng 600-700 kg phân ĐYT NPK 16:8:8, 16:8:4. hoặc  22:5:11. Có thể chia ra bón sau mỗi lứa chè, tốt nhất bón 3 đợt vào các tháng 2,  3 tháng 5, 6 và tháng 8, 9.

Phân bón ĐYT NPK Văn Điển cung cấp đầy đủ và cân đối dinh dưỡng đa – trung – vi lượng, giúp cho cây chè sinh trưởng phát triển khỏe, cân đối về bộ rễ, thân lá; giúp cho búp chè lên đều và nhiều búp. Đặc biệt búp và lá chè có màu xanh sáng, búp to, chè ít sâu bệnh; khi sao chè ít hao (chỉ cần 3,85- 4,2kg búp tươi cho 1kg búp khô), hương vị được cải thiện, thị trường nhiều người ưa chuộng. Hiệu quả sử dụng phân bón được nâng cao. Bà con nông dân sử dụng phân bón NPK Văn Điển đã thay đổi được phương pháp bón phân là bón vùi vào đất, mỗi năm chỉ bón 3-4 lần thay vì bón 7-8 lần như trước đây, không phải đầu tư thêm phân đạm và các loại phân khác nhưng hiệu quả vẫn cao gấp nhiều lần.

Cách bón phân Văn Điển cho cây lương thực, thực phẩm

Nông dân Tuyên Quang hiện nay đã từng bước áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới vào sản xuất, trong đó công tác giống và phân bón được đặc biệt quan tâm. Nhiều mô hình ứng dụng giống lúa mới và phân bón được triển khai và dắt dẫn nông dân tham gia. Hiện tượng ‘nghiện” đạm giảm dần (thói quen bón phân lân gốc a xit làm đất bị chua nhiều, vùng đất trũng bị rong rêu hại lúa nhiều hơn, đồng dốc bị bạc màu, lúa bị sâu bệnh hại cuối vụ) đã giảm dần. Thay vào đó là phân đa yếu tố NPK chuyên bón cho lúa, cho màu như: sản phẩm phân đa yếu tố NPK lúa I (8:8:4) – chuyên bón  lót cho lúa , ĐYT NPK lúa 2 (13:3:10+TE) chuyên bón thúc lúa…

Thực hiện mô hình “3 giảm, 3 tăng”, gồm, giảm phân hóa học, giảm công lao động, giảm giống; tăng năng suất, tăng chất lượng và tăng hiệu quả kinh tế trên phạm vi rộng, trong vụ xuân 2019 đã có 50 mô hình sản xuất ứng dụng tiến bộ kỹ thuật mới về giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật được triển khai, trong đó có 44 mô hình giống lúa; 6 mô hình ngô, đã góp phần nâng cao năng suất, chất lượng nông sản và tăng hiệu quả kinh tế nông nghiệp.

Đất Tuyên Quang có độ dốc lớn, hiện tượng xói mòn, rửa trôi nhiều, quá trình chua hóa nhanh.  Sử dụng phân Lân nung chảy Văn Điển và các sản phẩm phân đa yếu tố NPK là loại phân tan chậm, mang tính  kiềm tiềm tàng; chứa đầy đủ và cân đối cac dinh dưỡng đa lượng, trung vi lượng rất thiếu yếu cho cây trồng. Qua vài năm bón phân Văn Điển, bà con không cần bón thêm vôi nhưng đất đã giảm chua và tơi xốp hơn, cây trồng khỏe mạnh cho năng suất, chất lượng cao.

Kết quả sản xuất nông nghiệp tỉnh Tuyên Quang những năm gần đây cho thấy: Tập trung phát triển các vùng chuyên canh cây trồng hàng hóa chủ lực và phát triển theo các vùng sinh thái, đưa năng suất cây trồng tăng bình quân hằng năm lên hơn 1,98%/năm. Cụ thể, giai đoạn 2015 – 2018: năng suất cam tăng 6,89%/năm; chè tăng 1,98%/năm; mía tăng 2,04%/năm; lạc tăng 3,53%/năm. Trong trồng trọt đã có sự chuyển dịch mạnh mẽ sang phát triển nhóm cây ăn quả, chiếm 29,55%. Năm 2018, giá trị sản xuất trồng trọt đạt 4.088,5 tỷ đồng, tốc độ tăng bình quân là 2,48%/năm; giá trị sản phẩm thu được bình quân một ha đạt 86,67 triệu đồng (gấp 1,26 lần so với năm 2015). Những thành công trên của địa phương bên cạnh vai trò lãnh đạo của tỉnh và sáng tạo, chăm chỉ của người nông dân, có sự góp sức thầm lặng nhưng nhiều ý nghĩa của phân bón Văn Điển.

 Trọng Hòa – Nam Phong