“Phép màu lặng lẽ” của phân bón Văn Điển trên những vùng đất chua
Canh tác trên “đất chua”, nông dân thường phải bón thêm vôi. Tuy nhiên, khi sử dụng phân nung chảy Văn Điển, bà con nông dân không cần phải bón thêm vôi, trong vài năm sẽ làm thay đổi lý, hóa tính đất theo hướng có lợi cho cây trồng. Vì sao lại có hiện tượng này?
Để tìm câu trả lời thấu đáo, phóng viên Làng Mới đã trao đổi với kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh – nguyên cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Bình về vấn đề này.
Nông dân chuẩn bị bón phân “lúa 1” (phân chuyên dùng bón lót) của Công ty cổ phần phân lân nung chảy Văn Điển tại xã Diễn Cát, huyện Diễn Châu, Nghệ An. Ảnh tư liệu.
Theo kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh, trong cuộc sống muôn loài, lượng a xit hay độ chua có vai trò rất quan trọng đến sự sống còn của mỗi cá thể. Nó thường xác định chất lượng, đặc tính, khả năng hấp thu và sự hòa tan của nhiều chất dinh dưỡng. Với con người, sự biến động nhỏ về độ axit máu cũng có thể dẫn đến tử vong. Với cây trồng, độ chua (hay độ pH) của đất tác động nhiều đến các tính chất vật lý, hóa học và vi sinh vật của đất, đến sự phát triển và năng suất của cây trồng.
Vì sao nhà nông phải bón vôi cho cây trồng?
Độ pH ảnh hưởng lớn đến khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng. Ví dụ, sự sử dụng lân (P) bị giảm trên đất chua chứa nhiều sắt (Fe), Al (nhôm). Sự hữu dụng của molipden (Mo) giảm là hậu quả của sự giảm pH đất. Các loại đất khoáng chua thường hay có hàm lượng Al và mangan (Mn) hoà tan cao. Khi hàm lượng các nguyên tố này đạt mức thừa sẽ gây độc cho cây. pH đất dưới 5 hoặc trên 7 sẽ làm gia tăng sự biến đổi phân lân hoà tan trong nước thành các dạng có tính hữu dụng thấp hơn đối với cây trồng. Một số loại bệnh phát sinh từ đất cũng bị ảnh hưởng bởi pH đất. Bệnh nấm vảy (Scab) của khoai tây Irish, bệnh ghẻ của khoai lang, và thối rễ đen của thuốc lá phát triển trong điều kiện đất trung tính và kiềm.
Mức độ pH ảnh hưởng đến sự phân giải phân hóa học và các chất khó tiêu trong đất thành các chất dễ tiêu cho cây. Nó xác định vai trò của các dinh dưỡng khoáng cho cây trồng. Mỗi cây trồng có riêng một khoảng pH thích hợp. Ngoài khoảng đó sẽ làm cây trồng phát triển yếu, năng suất, chất lượng thấp và sâu bệnh nhiều. Độ pH của đất thấp quá làm hạn chế sự phát triển rễ, làm rối loạn chức năng của màng plasma, vách tế bào, hạn chế sự sinh trưởng của cây trồng, đặc biệt của mô phân sinh đỉnh; mặt khác còn ảnh hưởng xấu đến sự sử dụng các chất đạm (N), lân (P), kali (K), vôi (Ca), magie (Mg) của cây trồng… Đất quá chua có thể gây ngộ độc nhôm (Al) cho cây. (Trong môi trường pH < 5.0, các chất Al, Fe, và Mn trở nên dễ hoà tan và có thể gây độc cho cây).
Sản xuất nông nghiệp nước ta diễn ra trong điều kiện nhiệt đới và cận nhiệt đới với khí hậu gió mùa, lượng mưa hàng năm lớn và khá tập trung theo mùa. Về địa hình “tam sơn, tứ hải, nhất phần điền” (1 phần ruộng, 3 phần đồi núi, 4 phần biển), nhiều núi cao, độ dốc lớn… nên hiện tượng xói mòn, rửa trôi diễn ra rất khốc liệt… Mặt khác, qua nhiều năm canh tác, do quá trình xói mòn, rửa trôi; do dinh dưỡng trong đất bị mất đi theo sản phẩm thu hoạch trong khi nông dân chưa chú trọng đến khâu bồi dục đất, đất nông nghiệp nước ta đã thay đổi rất nhiều cả về lý, hóa tính đất. Điều này càng trầm trọng hơn, khi trong vài thập kỷ qua nông dân ít sử dụng phân hữu cơ, lạm dụng thái quá phân hóa học, tệ hại hơn là quen dùng các loại phân hóa học có phản ứng chua nên hàm lượng mùn trong đất ngày càng nghèo kiệt đã làm cho đất trở nên chai cứng, phá vỡ kết cấu đất, giảm độ xốp. Hàm lượng các chất dinh dưỡng trung vi lượng thiếu hụt rất trầm trọng như canxi, magie, silic, lưu huỳnh, bo, kẽm, molipden, coban…
Trong các dinh dưỡng khoáng, vôi vừa là thức ăn cho cây; vừa liên kết các hạt li mông, keo đất tạo ra các đoàn lạp làm tăng độ tơi xốp cho đất, quan trọng nhất là vôi tham gia phản ứng trung hòa các axit nên có tác dụng khử chua và tham gia cải tạo đất nông nghiệp.
Đầu những năm 60 thế kỷ trước, khảo sát đánh giá đất nông nghiệp nươc ta cho thấy: trên 60% diện tích đất nông nghiệp bị chua và nghèo lân nghiêm trọng. Thực tế các vùng sình lầy ở trung du, miền núi, vùng thấp trũng ở Đồng bằng sông Hồng được gọi là vùng đất kìm hãm, vì đất chua và thiếu lân nên rất khó thâm canh lúa, màu. Ngành nông nghiệp đã chỉ đạo các hợp tác xã nông nghiệp bón vôi bột trước khi bón lân super. Tuy vậy, nhiều chân ruộng chua trũng lúa vẫn chậm tốt, sâu bệnh nhiều và nhiều rong rêu, gây rất nhiều phiền toái cho nông dân.
Phân bón Văn Điển vừa tốt cho cây, vừa bồi bổ đất lâu dài
Về khả năng sử dụng phân bón để khắc phục “đất chua”, kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh nêu ra một gợi ý là phân nung chảy Văn Điển. Ông phân tích: Phân nung chảy Văn Điển, được phối hợp tinh tế 3 loại quặng: Apatít, Secpentyl, sa thạch, với công nghệ nung chảy ở nhiệt độ 1.450 độ C và làm lạnh đột ngột đã cho ra sản phẩm phân bón đa dinh dưỡng, trong đó P2O5 15-19%, MgO 15-18% ,SiO2 24-32%, CaO 28-34%, và nhiều chất vi lượng Fe, B, Mn, Zn, Co, Cu, Mo… Loại phân bón này giàu chất kiềm và kiềm thổ nên có tính kiềm tiềm tàng. Phân không tan trong nước nên không bị rửa trôi, bay hơi hoặc bị các chất Fe, Al chuyển hóa thành các chất khó tiêu cho cây trồng. Chỉ khi cây tiết acid hoặc trong môi trường chua thì phân mới tan và phóng thích ra các Ion A++ vừa có tác dụng khử chua vưà bồi dục đất nông nghiệp, điều chỉnh pH môi trường đất về trạng thái phù hợp hơn với cây trồng.
Mô hình trình diễn bón phân NPK Văn Điển cho khoai tây tại tỉnh Thái Bình. Ảnh Tư liệu.
Trên 96% các chất dinh dưỡng trong phân nung chảy Văn Điển được cây trồng hấp thụ hết trên 98%. Không chỉ hiệu quả sử dụng của phân Văn Điển cao hơn các loại phân thông thường khác, mà trong quá trình cây trồng sử dụng phân Văn Điển độ pH trong dung dịch đất tăng dần, đất tơi xốp hơn. Do vậy, khi sử dụng phân nung chảy Văn Điển và các loại phân đa yếu tố NPK được sản xuất từ phân nung chảy Văn Điển không phải bón thêm vôi, trong vài năm sẽ làm thay đổi lý, hóa tính đất theo hướng có lợi cho cây trồng.
Trở lại vùng đồng bằng sông Hồng, từ những năm 1995-2000, các tỉnh Thái Bình, Nam Định, Hưng Yên… từng bước mở rộng diện tích sử dụng phân bón Văn Điển chuyên dùng cho cây lúa. Giai đoạn 2000-2010 cây lúa vùng này được thâm canh cao nhất, năng suất lúa cao nhất, ít sâu bệnh nhất và nông dân nhàn nhất nhưng lại được mùa nhất. Có lẽ do phân bón Văn Điển được sử dụng ở đây nhiều nhất so với các thời gian trước (điển hình Thái Bình đã có vụ sử dụng trên 30.000 tấn phân đa yếu tố NPK chuyên dùng cho lúa của Văn Điển) có nhiều xã như Quỳnh Khê, An Tràng của huyện Quỳnh Phụ, trong nhiền năm nông dân chỉ sử dụng phân bón Văn Điển mà không sử dụng các loại phân bón khác cho lúa và rau màu. Tuy không phải bón thêm vôi nhưng đồng ruộng ít chua hơn, không còn nhiều rong rêu trên ruộng lúa; không còn nhiều màu vàng bám vào chân thợ cấy nữa. đất cũng tơi xốp hơn và dễ canh tác hơn.
Hiện nay, lượng phân bón Văn Điển sản xuất ra chưa đủ cung cấp cho cà phê, cao su, hồ tiêu… vùng Tây Nguyên, chưa đủ nhu cầu cho đất chua phèn vùng Đông Nam Bộ và vùng duyên hải miền Trung. Phân bón Văn Điển không chỉ đã trở thành niềm tin, là thương hiệu uy tín đối với các vùng chuyên canh lúa, chuyên canh cây ăn quả ở các tỉnh đồng bằng và trung du, mà còn cả cho các vùng chuyên sản xuất chè sạch, chè chất lượng cao ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Điều đó chứng minh phân nung chảy Văn Điển không chỉ thay thế vôi trong khử chua và cải tạo đất, mà còn trực tiếp thâm canh cây trồng trong sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp bền vững.
Trọng Hòa – Nam Phong
-
Trang trại bò sữa TH trả về từng giọt nước lành cho Mẹ Thiên nhiên -
Xây dựng nhà ở trái phép trên đất nông nghiệp ở Quảng Ngãi: Chưa thể xử lý vì còn "đợi" Luật Đất đai -
Hải Dương: "Đòn bẩy" giúp phát triển sản xuất nông nghiệp công nghệ cao -
Xây dựng mô hình HTX tạo sự ổn định, bền vững trong sản xuất lúa gạo ở vùng ĐBSCL
- Cam FVF - Điển hình của ứng dụng công nghệ cao vào phát triển nông nghiệp xanh bền vững
- Hà Tĩnh: Hiệu quả “nhìn thấy được” từ những mô hình kinh tế tập thể
- Long An khởi động Đề án phát triển 125.000ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp
- Nghệ An: Kịp thời khoanh vùng, chỉ đạo sâu sát khi có dịch bệnh trên vật nuôi ở Nam Đàn
- Nông dân Đồng Tháp chuyển đổi sang sản xuất lúa hữu cơ
- Quảng Nam muốn đưa sâm Ngọc Linh thành sản phẩm chủ lực, thương hiệu quốc gia
- Hà Tĩnh: Chàng trai trẻ khát vọng đưa cây dược liệu về làm giàu trên đất đồi
-
Kiên Giang: Phát triển đô thị theo hướng hiện đại, sinh thái và văn minh(Tapchinongthonmoi.vn) - Chiều 26/12, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh – Học viện Chính trị khu vực IV phối hợp với Trường Chính trị tỉnh Kiên Giang tổ chức hội thảo khoa học cấp Bộ “Phát triển đô thị theo hướng hiện đại, sinh thái, văn minh ở tỉnh Kiên Giang”.
-
Sơn La: Phát huy hiệu quả vai trò của Hội Nông dân các cấpSáng ngày 26/12, Hội Nông dân tỉnh Sơn La đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác Hội và phong trào nông dân năm 2024, triển khai nhiệm vụ 2025. Ông Nguyễn Huy Anh, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Sơn La dự, chủ trì hội nghị.
-
Điểm sáng về an ninh trật tự ở xã Nông thôn mới Kiểu mẫu Hợp ĐứcLà địa phương có truyền thống anh hùng, những năm qua, xã Hợp Đức, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang luôn đạt thành tích xuất sắc, nổi trội về an ninh trật tự trong phát triển kinh tế - xã hội và cả trong quá trình xây dựng xã Nông thôn mới Kiểu mẫu.
-
Đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác khuyến họcChiều 26/12, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã có cuộc gặp mặt lãnh đạo, Ban Thường vụ Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam.
-
Quy định về việc tổ chức bắn pháo hoa dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025Theo văn bản của Thủ tướng, ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định việc tổ chức bắn pháo hoa chào mừng năm mới dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025.
-
Đạt gần 18 tỷ USD, xuất siêu nông lâm thủy sản lập kỷ lục(Tapchinongthonmoi.vn) - Giá trị xuất siêu nông lâm thủy sản Việt Nam tiếp tục đạt mức kỷ lục mới 17,9 tỷ USD, tăng 46,8%. Trong số đó, xuất khẩu nông sản chính đạt 32,8 tỷ USD, tăng 22,4%; chăn nuôi 533,6 triệu USD, tăng 6,5%; lâm sản chính 17,28 tỷ USD, tăng 19,4%; thủy sản 10,07 tỷ USD, tăng 12,2%.
-
Giải pháp cấp nước sạch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới ở Kiên GiangĐể sớm hoàn thành tiêu chí nước sạch trong xây dựng nông thôn mới ở tỉnh Kiên Giang và đưa việc thực hiện tiêu chí này đi vào chiều sâu, hiệu quả và bền vững, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn Kiên Giang đã kiến nghị một số giải pháp, trong đó có xã hội hoá các công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn tập trung.
-
Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Nhà quân sự thiên tài, nhà văn hóa lớnNgày 26/12/2024, tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu Văn hóa và Phát triển (Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật Việt Nam) tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Nhà quân sự thiên tài, Nhà văn hóa lớn.
-
Ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao trong nông nghiệp, cùng đất nước tiến vào kỷ nguyên vươn mìnhTheo Anh hùng Lao động Thái Hương, Hiệp hội các Doanh nghiệp Ứng dụng Công nghệ cao trong Nông nghiệp (ATE) cần tiếp tục phát huy vai trò liên kết, quy tụ các thành viên đủ “tâm” và “tầm”, thúc đẩy hợp tác, hỗ trợ và giúp đỡ lẫn nhau phát triển, nâng cao hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh để có những sản phẩm nông nghiệp chất lượng quốc tế, năng suất, giá trị gia tăng cao, cùng bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
-
Hà Tĩnh: Sẵn sàng cho Lễ Kỷ niệm Ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác(Tapchinongthonmoi.vn) – Thông tin từ UBND tỉnh Hà Tĩnh cho biết, đến nay các hoạt động chuẩn bị cho Lễ kỷ niệm 300 năm Ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (1724-2024) và trao bằng chứng nhận Di tích Quốc gia đặc biệt Mộ và Khu lưu niệm đã được hoàn tất.
-
1 Năng động, sáng tạo, các cấp Hội trong Cụm thi đua số 2 đạt và vượt nhiều chỉ tiêu thi đua -
2 Tạp chí Nông thôn mới trao tặng quà “Chung tay vì người nghèo- không ai bị bỏ lại phía sau” tại Tuyên Quang -
3 "Dấu ấn" của Cụm thi đua số 3: Nhiều mô hình kinh tế tiêu biểu do nông dân làm chủ -
4 Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW -
5 Cụm thi đua số 4: Tăng cường kết nối giao thương quảng bá, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp và hoạt động an sinh xã hội