

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan đã có những trao đổi xung quanh câu chuyện phát triển ngành nông nghiệp trong năm 2022 và những biến động sau đại dịch COVID-19.
Thưa Bộ trưởng, những thành tích đạt được của ngành nông nghiệp trong năm qua đã được xã hội ghi nhận rất tích cực. Vậy Bộ trưởng cảm thấy tâm đắc nhất với thành tích nào ngành nông nghiệp đạt được trong năm 2022?
Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Có lẽ điều tôi tâm đắc nhất chính là việc thay đổi cách tiếp cận với ngành kinh tế nông nghiệp.
Với muôn vàn khó khăn thách thức sau đại dịch như đứt gãy cung cầu, chi phí logistics, chi phí nguyên liệu đầu vào ngành nông nghiệp tăng cao... thì những bước tăng trưởng của ngành nông nghiệp chứng tỏ một sức sống bền bỉ vô cùng. Cũng chính vì lẽ đó, điều tự hào và sự phát triển của ngành không chỉ ở con số tăng trưởng mà là sự đánh giá cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, của xã hội về vai trò, vị thế của ngành nông nghiệp.
Vai trò trụ đỡ của ngành nông nghiệp được thể hiện mạnh mẽ không chỉ bởi đóng góp cho sự tăng trưởng chung của nền kinh tế mà còn đảm bảo các vấn đề của xã hội, đặc biệt là việc đảm bảo an ninh lương thực. Trong khi nhiều quốc gia đang khủng hoảng an ninh lương thực, khủng hoảng về sản xuất nông nghiệp, thậm chí có những chuỗi ngành hàng của một số quốc gia bị đứt gãy thì ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn đứng vững.
Việc chuyển đổi từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp đã bắt đầu bén rễ vào nhận thức xã hội, vào người nông dân, doanh nghiệp. Chúng ta thấy rằng không thể quay lại con đường sản xuất nông nghiệp lấy tiêu chí sản lượng để làm mục tiêu phấn đấu nữa.
Cái được của ngành nông nghiệp thời gian qua là đang dần thoát "lời nguyền" nông dân thì tư duy mùa vụ, doanh nghiệp thì tư duy thương vụ. Bắt đầu đã có nhiều nghiên cứu của các chuyên gia, nhà khoa học và nhiều hành động của các hiệp hội, ngành hàng, tổ chức nông dân có tư duy tạo ra giá trị gia tăng theo xu thế kinh tế nông nghiệp.

Để thoát được "lời nguyền" này có lẽ vai trò định vị thị trường rất quan trọng. Vậy ngành nông nghiệp đã và đang làm gì để các sản phẩm nông nghiệp Việt tiếp cận với thị trường thế giới, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Đúng vậy, càng ngày chúng ta càng thấy rằng vai trò của thị trường, định vị thị trường quan trọng hơn sản xuất. Nếu chúng ta sản xuất mà không có thị trường thì sản phẩm sẽ bị tắc nghẽn. Do đó, vai trò kiến tạo của nền nông nghiệp và kiến tạo không gian phát triển thị trường trong năm 2022 thể hiện rất rõ.
Chúng ta đã mở cửa rất nhiều thị trường, mở cửa cho rất nhiều loại nông sản của Việt Nam tiếp cận thị trường khó tính để đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm.
Trong năm 2022, Việt Nam đã đàm phán, hoàn thiện các thủ tục xuất khẩu xoài, thịt gà sang Hàn Quốc, bưởi, chanh ta sang New Zealand; lông vũ, yến và sản phẩm từ yến, sữa và sản phẩm từ sữa, sầu riêng, khoai lang... sang Trung Quốc; mật ong sang EU. Cùng với đó, Việt Nam đã khảo sát vùng trồng, nhà máy chiếu xạ để quả bưởi tươi (citrus maxima) là loại trái cây thứ 7 của nước ta được nhập khẩu vào thị trường Mỹ.
Như vậy, chúng ta chứng minh được nông sản của Việt Nam về mặt chất lượng có thể đáp ứng các thị trường khó tính nhất.
Những mô hình nông nghiệp mới như lúa – tôm, lúa – rươi, hay mô hình du lịch nông nghiệp, mô hình tạo ra những sản phẩm OCOP (mỗi xã một sản phẩm)… thay vì chỉ chú trọng vào sản lượng như trước kia đã tạo ra một sinh khí mới. Tất cả sinh khí mới trong sản xuất đã cho thấy Nghị quyết số 19-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 hay Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã bắt đầu lan tỏa ra xã hội. Xã hội nhận thức rõ hơn về vai trò của nông nghiệp, từ đó thay đổi tư duy phát triển nông nghiệp theo mô hình mới dựa trên tăng trưởng tích hợp đa giá trị.
Không những thế, khi người nông dân và doanh nghiệp cùng chung chí hướng sản xuất và "dắt tay nhau" đến những thị trường lớn, nhiều mô hình mới cũng ra đời. Chính những mô hình kinh tế này lại là gợi ý rất rõ ràng để chúng tôi tư duy phát triển chính sách không chỉ cho nông nghiệp quy mô hàng hóa lớn mà còn chăm lo cho những mô hình nông nghiệp quy mô nhỏ nhưng mang lại giá trị tri thức bản địa.
Ví dụ như lúa bậc thang của đồng bào vùng trung du miền núi không so sánh được với Đồng bằng sông Hồng và càng không thể so được với Đồng bằng sông Cửu Long. Nhưng bà con dân tộc biết phát huy giá trị đó lên, biết kể một câu chuyện để làm du lịch nông thôn và các lãnh đạo địa phương biết chăm chút hơn từng sản phẩm nông nghiệp để nâng cao giá trị.
Đó chính là giá trị liên kết giữa nhà nước, thị trường và xã hội, giữa nhà nước với doanh nghiệp nông nghiệp, bà con nông dân, hợp tác xã.

Trong Hội nghị về tổng kết ngành nông nghiệp vừa qua, Bộ trưởng có nêu sự biến động của thị trường là thường trực và sự chủ động duy nhất chúng ta có đó là tâm thế sẵn sàng. Vậy năm 2023, ngành nông nghiệp đã sẵn sàng như thế nào, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Phải nói rằng, mọi thay đổi đều khó khăn, nhưng nếu không thay đổi còn khó khăn hơn nữa. Khi thế giới thay đổi thì chúng ta cần phải có kế hoạch để chủ động thích ứng.
Hiện nay, các sản phẩm nông nghiệp được tạo ra, thị trường không chỉ tiếp nhận bằng giá cả, bằng chất lượng mà còn quan tâm quá trình sản xuất có tác động tới môi trường thiên nhiên, đa dạng sinh học, hiệu ứng nhà kính, biến đổi khí hậu... hay không. Điển hình nhất trong lĩnh vực thủy sản, việc chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) là một minh chứng cho thấy thị trường không chỉ quan tâm độ ngon của hải sản mà còn các vấn đề theo luật pháp quốc tế.
Đây là sức ép buộc ngành nông nghiệp phải thay đổi. Việc chủ động thay đổi sẽ đỡ rủi ro hơn, có nhiều cơ hội hơn để xây dựng hình ảnh nền nông nghiệp Việt Nam trách nhiệm, bền vững. Những cam kết của Việt Nam trước thế giới về việc sản xuất đảm bảo môi trường và ngành nông nghiệp bền vững trong chuỗi giá trị lương thực toàn cầu phải được chuyển hóa bằng những hành động cụ thể, bằng trách nhiệm của người sản xuất, nông dân, ngư dân và doanh nghiệp.
Cho đến giờ hầu như chúng ta chỉ xuất khẩu thô nên còn rất nhiều dư địa để bảo quản, chế biến sâu cho nông sản. Vấn đề là doanh nghiệp phải dấn thân hơn nữa. Chúng tôi cũng đang trình Chính phủ những chính sách hỗ trợ để doanh nghiệp mạnh dạn thay đổi, thay vì các doanh nghiệp chỉ mua đi bán lại.
Bên cạnh đó, hiện nay việc làm ở nông thôn là vấn đề quan trọng. Sắp xếp lại sản xuất sẽ tạo ra nhiều việc làm cho khu vực nông thôn. Năm 2023, ngành nông nghiệp phải đi sâu vào kinh tế nông thôn, tạo ra nhiều việc làm ở nông thôn. Muốn vậy hoạt động của hợp tác xã, sản phẩm OCOP, du lịch nông nghiệp cần bám sát với thị trường hơn.
Đất nước chúng ta đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nông nghiệp không đứng ngoài sự phát triển này. Trước kia cần nhiều người ngoài đồng nhưng nay chỉ cần bấm điện thoại cũng có thể sản xuất được trên đồng ruộng. Chính vì vậy, người nông dân đang dần chuyển qua mảng công nghiệp-dịch vụ. Như vậy phải tạo ra nhiều việc làm ở nông thôn bằng kinh tế nông nghiệp và kinh tế phi nông nghiệp; đảm bảo sự phát triển của người nông dân luôn song hành với phát triển kinh tế nông nghiệp.
Xin cảm ơn những chia sẻ của Bộ trưởng!
Theo Chính Phủ
-
Một số địa phương hoàn thành lấy nước gieo cấy lúa Đông Xuân
-
Tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới
-
Trên 78% diện tích ở Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ đủ nước gieo cấy
-
Ngày hội xuống đồng cầu mong mùa màng bội thu của người Thái ở Nghệ An
- Chuẩn bị lấy nước đợt 2 cho gieo cấy vụ Đông Xuân ở Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ
- Thủ tướng: Ngành nông nghiệp cần phát triển bứt phá mạnh mẽ hơn, bền vững hơn
- Vân Hồ: Nhộn nhịp vào mùa đào Tết
- Cách bón phân Văn Điển tối ưu cho lúa vụ Xuân 2023
- Tập trung thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU
- Chương trình OCOP nâng tầm giá trị nông sản Nghệ An
- Thái Nguyên: Trồng nho Hạ Đen cho hiệu quả kinh tế kép
-
Hội Nông dân tỉnh Yên Bái tích cực hỗ trợ nông dân sản xuất theo chuỗi giá trịThời gian qua, Hội Nông dân tỉnh Yên Bái đã chủ động phối hợp với các ngành hỗ trợ hội viên mở rộng quy mô sản xuất, đa dạng các ngành nghề, hình thành vùng sản xuất hàng hóa tập trung, phát triển kinh tế tập thể, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị thông qua nguồn vốn Quỹ Hỗ trợ Nông dân, góp phần phát triển kinh tế, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho hội viên.
-
Nguồn cung phân bón đủ nhưng giá vẫn ở mức caoVới công suất sản xuất các loại phân bón quan trọng như đạm ure, NPK và phân bón chứa lân của các nhà máy trong nước đều vượt nhu cầu tiêu thụ, nguồn cung phân bón trong nước cho sản xuất nông nghiệp, nhất là vụ Đông Xuân 2022-2023 được đảm bảo. Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia giá phân bón vẫn neo ở mức cao cho dù đã hạ nhiệt so với năm ngoái.
-
15 mặt hàng "tỷ đô" xuất khẩu sang khu vực Âu-MỹViệt Nam có 15 mặt hàng xuất khẩu sang khu vực Âu Mỹ, đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD. Trong năm 2022, một số mặt hàng đã ghi nhận sự tăng trưởng hai con số như: Máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; hàng dệt may; giày dép; thủy sản; cà phê...
-
Ngày Thế giới phòng chống ung thư 4/2: Khoảng cách nguy hiểm“Thu hẹp khoảng cách chăm sóc” là chủ đề xuyên suốt của chiến dịch kéo dài 3 năm, được khởi động từ năm 2022 nhân Ngày Thế giới phòng chống ung thư 4/2, trong bối cảnh Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo số ca mắc ung thư sẽ tăng 81% tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình vào năm 2040 do thiếu nguồn lực đầu tư cho việc phòng ngừa và điều trị căn bệnh nguy hiểm này.
-
Lễ hội Tản Viên Sơn Thánh 2023: Bảo tồn, lan tỏa các giá trị văn hóaSáng 4/2 (ngày 14 tháng Giêng năm Quý Mão), Lễ hội Tản Viên Sơn Thánh năm 2023 tưởng nhớ, tri ân công đức của Đức Thánh Tản Viên Sơn - vị thần đứng đầu Tứ bất tử trong thần điện Việt, đã khai hội tại đền Hạ (xã Minh Quang, huyện Ba Vì, Hà Nội), dưới chân núi Tổ Ba Vì.
-
Tuyển sinh 2023: Các trường đại học mở một loạt ngành mớiNăm nay, nhiều trường đại học công bố mở thêm các ngành học mới, tăng cơ hội trúng tuyển cho thí sinh.
-
Một số địa phương hoàn thành lấy nước gieo cấy lúa Đông XuânTheo báo cáo nhanh của Tổng cục Thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến 16 giờ ngày 4/2, diện tích có nước để gieo cấy lúa vụ Đông Xuân 2022-2023 khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ là 427.134 ha, đạt 85,7% (tăng 1,9% so với ngày 3/2).
-
Thủ tướng khảo sát một số dự án hạ tầng, công nghiệp lớn và mô hình nhà thu nhập thấp tại Bình ĐịnhSáng 4/2, trong chuyến công tác tại tỉnh Bình Định, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đi khảo sát dự án nâng cấp, mở rộng Cảng hàng không Phù Cát.
-
Dòng người tấp nập trẩy hội Lim trong làn điệu dân ca Quan họHàng nghìn du khách thập phương tấp nập đã về trẩy hội Lim, hòa mình trong những làn điệu dân ca Quan họ mượt mà, đằm thắm của người xứ Kinh Bắc.
-
Bàn giao công tác của nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Xuân PhúcChiều 4/2, tại Phủ Chủ tịch, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức trọng thể lễ bàn giao công tác giữa nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc với Quyền Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân.
-
1 Thực trạng giai cấp Nông dân Việt Nam hiện nay và một số vấn đề đặt ra
-
2 Phim Bão ngầm: "Chọn đạo diễn Đinh Thái Thụy vì đời tư không có scandal"
-
3 Hội Nông dân Việt Nam trở thành thành viên chính thức của Tổ chức Nông dân Thế giới (WFO)
-
4 Nuôi lươn không bùn mang lại hiệu quả kinh tế cao ở Đô Lương
-
5 Vĩnh Long đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất nhân dịp kỷ niệm 190 năm thành lập tỉnh