Nhiều địa phương không hoàn thành mục tiêu đào tạo nghề

Thiếu kinh phí, địa phương không thể triển khai đào tạo dạy nghề

Nhiều năm liền, tỉnh Thừa Thiên Huế làm tốt công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn. Tuy nhiên, năm 2021 công tác đào tạo nghề ở địa phương này gặp nhiều khó khăn. 

Đầu năm 2021 tỉnh này đặt mục tiêu đào tạo nghề cho 2.500 lao động nông thôn, tuy nhiên đến đầu tháng 12/2021 thì tỉnh vẫn chưa thể hoàn thành được mục tiêu. Số lượng lao động nông thôn được đào tạo nghề rất ít. Chủ yếu là lao động đào tạo nghề trên 3 tháng.

Ông Nguyễn Thanh Khanh - Trưởng phòng Dạy nghề, Sở LĐTBXH tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, nguyên nhân chính là do ảnh hưởng của dịch bệnh và nguồn kinh phí chậm. Vì thế, phần lớn số lao động được đào tạo nằm trong chương trình đào tạo nghề sơ cấp, ngắn hạn 3 tháng. Các lớp đào tạo nghề cho lao động nông thôn có nhưng không đáng kể, chủ yếu học lồng ghép với chương trình đào tạo nghề sơ cấp. 

“Quá trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn thời gian qua đạt được nhiều thành tựu, tuy nhiên càng về sau việc triển khai càng gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân chính là do kinh phí hạn chế, nguồn ngân sách không có. Ngân sách đối ứng của địa phương ít”, ông Khanh nói.

Ông Khanh cũng cho rằng nhiều điểm trong chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn đã không còn phù hợp với tình hình hiện tại. Ví dụ như đơn giá đào tạo thấp; chương trình học chưa phù hợp, một số chương trình đào tạo ngắn ngày không đảm bảo chất lượng dạy; nghề còn ít, đơn điệu...

Không riêng gì Thừa Thiên Huế, tỉnh Thái Bình cũng gặp phải những khó khăn trên. Ông Phạm Hồng Giang - Trưởng phòng Dạy nghề sở LĐTBXH tỉnh Thái Bình cho biết, khó khăn lớn nhất trong dạy nghề cho lao động nông thôn trên địa bàn là thiếu kinh phí.

“Năm 2021, Sở LĐTBXH cũng có văn bản đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở NN&PTNT phối hợp triển khai công tác đào tạo nghề. Tuy nhiên, công tác phối hợp còn gặp nhiều khó khăn. Bản thân nguồn kinh phí đào tạo nghề cho lao động nông thôn từ chương trình mục tiêu quốc gia cũng giải ngân chậm”, ông Giang nói.

Không có kinh phí nên toàn tỉnh không đào tạo được lớp dạy nghề nào cho lao động nông thôn. Tỉnh chỉ đào tạo được một số lớp dạy nghề ngắn hạn, dạy nghề sơ cấp dưới 3 tháng. Một số huyện có ứng kinh phí trước để đào tạo nhưng không nhiều, kinh phí chỉ trên dưới 100 triệu nên hoạt động đào tạo nghề không đảm bảo mục tiêu. Các lớp dạy nghề ngắn hạn chủ yếu là đào tạo nghề lái xe.

Ông Giang cho biết thiếu kinh phí khiến nhiều địa phương không thể triển khai, chủ yếu dừng lại ở hoạt động khảo sát, tư vấn dạy nghề.

“Cần có cơ chế phân bổ ngân sách dạy nghề một cách khách quan, hợp lý vì ngân sách dạy nghề nằm trong ngân sách xây dựng chương trình mục tiêu quốc gia”, ông Giang nói.

Đổi mới đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn

Theo thống kê chưa đầy đủ của Vụ Giáo dục Thường xuyên (Tổng cục GDNN) hết tháng 11, cả nước đã đào tạo nghề ngắn hạn cho 1,3 triệu người trong đó có cả lao động nông thôn. Riêng đào tạo nghề cho lao động nông thôn theo đề án cũ thì số lượng không đáng kể, rất ít.

Chia sẻ với khó khăn của các địa phương, ông Đào Trọng Độ - Vụ Giáo dục Thường xuyên (Tổng cục GDNN, Bộ LĐTBXH) thừa nhận vấn đề thiếu kinh phí đã tác động rất lớn tới công tác đào tạo. Điều này đã gây gián đoạn tới quá trình đào tạo nghề cho lao động ở nhiều địa phương trong cả nước.

Trước thực trạng này, tháng 8/2021 vừa qua Tổng cục GDNN cũng đã tham mưu cho  Bộ LĐTBXH có văn bản hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ chuyên môn về đào tạo nghề cho lao động nông thôn năm 2021 trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021-2025 gửi các địa phương.

Bộ LĐTBXH đề nghị các địa phương tiếp tục triển khai hoạt động đào tạo nghề, bên cạnh đó đa dạng các ngành nghề cần dạy cho lao động nông thôn. 

Nội dung công văn yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương căn cứ số kinh phí thường xuyên được Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính thông báo thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới năm 2021, hướng dẫn của Bộ NN&PTNT về việc triển khai kế hoạch vốn ngân sách Trung ương (vốn sự nghiệp) thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới năm 2021 và hướng dẫn của Bộ LĐTBXH tại Công văn này để quyết định phân bổ chi tiết kinh phí thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn.

Mục tiêu là nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn, bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tế, không chồng chéo, trùng lắp về phạm vi, đối tượng, nội dung hoạt động với Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025.

Công văn cũng đề nghị địa phương công khai, minh bạch số liệu phân bổ kinh phí thực hiện nội dung nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM và bảo đảm đồng bộ giữa các cơ quan trong tổ chức thực hiện.

Bộ LĐTBXH đề nghị các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương có trách nhiệm chủ động cân đối, bố trí vốn ngân sách địa phương và huy động các nguồn vốn hợp pháp khác để có đủ nguồn lực thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn năm 2021.

Bộ LĐTBXH đề nghị các địa phương tiếp tục triển khai hoạt động đào tạo nghề, bên cạnh đó đa dạng các ngành nghề cần dạy cho lao động nông thôn.

Ông Đào Trọng Độ cũng cho biết, để hỗ trợ đào tạo nghề cho lao động nông thôn, Tổng Cục GDNN (Bộ LĐTBXH) đã xây dựng “Chương trình đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2030”. Theo đó, ngoài việc nâng cao về quy mô, tốc độ, chương trình cũng sẽ đặc biệt chú ý tới vấn đề nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn.

“Có khá nhiều điểm mới trong đề án mới này đó là thí điểm đào tạo trình độ trung cấp, cao đẳng cho lao động nông thôn. Thí điểm liên kết đào tạo nghề trình độ cao cho lao động nông thôn. Nâng quy mô đào tạo, phấn đấu mỗi năm đào tạo từ 1,2-1,5 triệu lao động”, ông Độ nói. 

Dự thảo “Chương trình đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2030” đã hoàn thiện lấy ý kiến các bộ, ngành, đang trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Dự kiến dự thảo sẽ được phê duyệt sớm ban hành trong tháng 12/2021 này.
Theo Tổng cục Giáo dục Nghề nghiệp.