
Xuân về trên bản Hua Tạt

“Tống cựu, nghinh tân” bằng roi tre đá nóng
Đã thành thông lệ, cứ vào ngày 30/11 âm lịch hàng năm, khi hoa đào, hoa mận, hoa cải đã bung nở trên ruộng, trên nương, thì bà con người Mông trên bản Hua Tạt bắt đầu đón Tết cổ truyền của dân tộc mình. Theo những già bản thì Tết cổ truyền của người Mông ở Vân Hồ thường được bắt đầu trước Tết Nguyên đán đúng 1 tháng. Lúc này, trai, gái trong bản sẽ xúng xính trong những bộ quần áo đẹp nhất, rực rỡ nhất bước vào chơi hội Xuân. Nhà nhà rộn ràng bởi tiếng chày giã bánh dày, tiếng nói cười của người lớn, tiếng vui đùa, reo hò của trẻ em. Sân chơi đông đúc người tụ hội với nhiều trò vui như tu lu, ném pao, múa khèn, đẩy gậy…
Năm nay, không khí đón Tết cổ truyền trên bản Hua Tạt cũng đã rộn ràng, nô nức. Trước khi bước vào dịp Tết cổ truyền cả tháng trời, chị em phụ nữ trong bản đã tranh thủ may váy áo, thêu họa tiết trên váy mới, áo mới. Vào ngày tất niên (30/11), nhà ai cũng tất bật mổ gà, mổ lợn cho mâm cúng, mâm cỗ. Ông Tráng A Cao, Giám đốc HTX nông nghiệp A Cao, Phó Bí thư chi bộ bản Hua Tạt giới thiệu: Bà con bản Hua Tạt đón Tết cổ truyền theo lịch trăng (lịch âm). Tại bản Hua Tạt, Tết của bà con bắt đầu từ 30/11 âm lịch hàng năm, nếu theo truyền thống có thể kéo dài đến cả tháng. “Bây giờ Tết Mông đã giản đơn hơn. Dù vậy, đây vẫn là dịp để người dân bản Hua Tạt vui chơi, gặp gỡ sau một năm lao động vất vả”, ông Cao lý giải.
Trước khi làm lễ cúng ngày Tết, chủ nhà sẽ cầm cành tre đi xua đuổi tà ma quanh nhà, xua đuổi những điều muộn phiền trong năm cũ để cầu mong một năm mới tốt đẹp hơn. Sau đó, chủ nhà lấy 3 viên đá đem nướng lên than hồng rồi đặt trước cửa nhà, đổ nước lên. Những viên đá đang nóng gặp nước sẽ bốc hơi, đem theo tất cả muộn phiền của năm cũ bay đi.
Mâm cỗ ngày Tết được chuẩn bị với các món ăn như gà luộc, thịt lợn cắp nách nướng, măng, rau, bánh dày, rượu ngô…
Trong những dịp quan trọng như Tết cổ truyền, bánh dày là một trong những món không thể thiếu. Gạo dùng để làm bánh dày là gạo nếp nương ngon, đem đồ chín thành xôi rồi dàn ra trên cối giã bánh (cối được làm từ thân cây gỗ khoét rỗng ruột). Sau đó, thanh niên trai tráng sẽ thay phiên nhau dùng chày giã nhuyễn khi còn nóng. Càng giã kỹ thì bánh càng dẻo, ngon và để được lâu. Khi đã đạt chuẩn, phụ nữ trong nhà sẽ sử dụng lòng đỏ trứng gà luộc chín để xoa một ít vào lòng bàn tay và bề mặt của cái mẹt giúp chống dính và tăng hương vị cho bánh. Bánh được nhào, nặn từ khi còn nóng thành hình tròn trịa như mặt trăng, mặt trời, gói bằng lá chuối để cúng và ăn trong những ngày Tết. Sau khi hoàn thành, bà con người Mông bày 6 cặp bánh dày lên bàn thờ, tượng trưng cho 12 tháng trong một năm với ý nghĩ dâng lên trời đất và vị thần mùa màng.
Làm mâm cúng tổ tiên, trời đất xong, người ta bắt đầu những cuộc vui Xuân rộn rã. Bà con trong bản sẽ đến từng nhà thăm hỏi nhau, chúc Tết, cùng nhau khấn cầu, ước nguyện những điều tốt đẹp nhất cho năm tới và rủ nhau đi chơi, đi hội. Theo các già bản người Mông thì: Tết của người Mông trước đây thường kéo dài cả tháng trời. Trai bản cứ đeo khèn bè, dắt ngựa hoặc đi bộ, lang thang khắp từ bản này sang bản khác, chơi Xuân, tìm vợ. Nhiều khi ta sẽ bắt gặp các chàng trai Mông từ Nghệ An, Thanh Hóa, Lào Cai, Tuyên Quang… xa xôi hàng trăm ki-lô-mét nhưng vẫn chân trần lội bộ, hiện diện chơi Xuân trên đất Mộc Châu, Vân Hồ.

Phát triển kinh tế gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa
Bản Hua Tạt, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La là nơi sinh sống của 170 hộ đồng bào dân tộc Mông. Để nâng cao thu nhập, bà con trong bản tích cực chuyển đổi cây trồng từ lúa, ngô năng suất thấp sang những cây có giá trị cao, được ưa chuộng trên thị trường như bơ, cam, bưởi, đào, su su… Khi đời sống được nâng lên, cái bụng no hơn, cái lưng ấm hơn, bà con lại càng quan tâm phát triển văn hóa gắn với kinh tế. Mô hình du lịch cộng đồng tại bản Hua Tạt là một trong những “điểm sáng” du lịch của huyện Vân Hồ, thu hút nhiều khách du lịch trong và ngoài nước. Từ đây, đời sống vật chất và tinh thần của bà con ngày càng được cải thiện, đổi mới diện mạo bản vùng cao Sơn La.
Tạo thêm màu sắc mới trong du lịch cộng đồng, bản Hua Tạt đã thiết kế nhiều hoạt động trải nghiệm hấp dẫn cho du khách từ những hoạt động văn hóa bản địa. Chị Đỗ Phương Thảo, du khách từ Hà Nội cho biết: “Mỗi lần đến với Hua Tạt, tôi và nhóm bạn lại được tham gia hoạt động mới. Tại đây, tôi đã thử xoay cối đá để xát lúa, làm bánh dày cùng bà con, vẽ sáp ong trên vải, điêu khắc gỗ làm đồ lưu niệm… Trong lúc trải nghiệm, tôi được người dân trong bản kể cho nhiều sự tích, câu chuyện, được hướng dẫn các mẹo để làm nhanh và đẹp hơn, được hỗ trợ để có thành phẩm ưng ý. Đây là những thứ tôi không thể có ở Hà Nội, nên tôi rất mong chờ được đến đây vào chuyến đi tiếp theo.”
Anh Tráng A Chu, chủ homestay A Chu, người tiên phong trong việc phát triển du lịch cộng đồng tại bản Hua Tạt, cho biết: Phát triển du lịch cộng đồng không chỉ tạo thêm nguồn thu mới cho bà con trong bản mà cũng là cơ hội để chúng tôi giới thiệu văn hóa với bạn bè trong và ngoài nước. Từ món ăn, nước uống, trang phục, điệu múa đến các hoạt động truyền thống luôn có sức hút đặc biệt với du khách. Và trên thực tế, sau khi trải nghiệm, nhiều đoàn khách quý nên đã rủ thêm gia đình, người thân, bạn bè quay trở lại đây.
Đồng thời, hoạt động du lịch cộng đồng cũng thổi một “luồng gió mới” vào việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Nhiều giá trị văn hóa được quan tâm, chú trọng hơn, được truyền dạy cho thế hệ kế cận như nghệ thuật trình diễn dân gian, các bài khèn, bài sáo, điệu nhảy truyền thống.
Sắc Xuân trên bản Hua Tạt không chỉ là vẻ đẹp của thiên nhiên tươi thắm, mà còn là sắc màu của những giá trị văn hóa truyền thống và tinh thần đoàn kết, đổi mới của đồng bào dân tộc Mông. Với sự kết hợp hài hòa giữa bảo tồn văn hóa và phát triển kinh tế, bản Hua Tạt đã và đang trở thành điểm sáng nơi vùng cao Sơn La, gợi mở tương lai đầy triển vọng về bản du lịch cộng đồng.

-
Du lịch Kiên Giang hướng đến mục tiêu trở thành ngành kinh tế mũi nhọn
-
Tận dụng tối đa tiềm năng để phát triển du lịch tại Cà Mau
-
Làng Oa - Bảo Lộc: Tái hiện lại nét đẹp Tết xưa
-
Người đẹp Miss Charm 2024 quảng bá cho du lịch Quảng Ninh
- Phát huy giá trị Di sản văn hóa Chăm trong phát triển du lịch
- Đồng Tháp: Phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn trong xây dựng nông thôn mới
- Giữ gìn bản sắc để phát triển du lịch
- Du lịch phát triển theo gợi mở của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
- Đình Trà Cổ: Ngôi đình thiêng nơi miền đất phên giậu quốc gia
- Đẹp ngỡ ngàng mùa nước đổ ở Mù Căng Chải
- Phát triển du lịch cộng đồng – hướng đi mới ở Tịnh Khê
-
Ông Nguyễn Đình Việt giữ chức Bí thư Đảng bộ Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn LaChiều 18/2, Tỉnh ủy Sơn La đã tổ chức công bố các quyết định của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Sơn La về kết thúc hoạt động, thành lập, hợp nhất các cơ quan, tổ chức Đảng trực thuộc Tỉnh uỷ Sơn La và công bố các quyết định của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sơn La về công tác cán bộ.
-
Chủ tịch nước trao quyết định bổ nhiệm Phó Thủ tướng và các Bộ trưởngChiều 18/2, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Lương Cường đã chủ trì lễ công bố và trao quyết định của Chủ tịch nước bổ nhiệm các Phó Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng nhiệm kỳ 2021-2026 sau khi các nhân sự mới này được Quốc hội phê chuẩn.
-
Thông tin về chủ trương bố trí Công an 3 cấp, không tổ chức Công an cấp huyện“Khi không tổ chức Công an cấp huyện sẽ kết thúc hoạt động đối với 694 Công an cấp huyện và khoảng 5.916 Đội thuộc Công an cấp huyện,” Bộ trưởng Bộ Công an thông tin.
-
Quốc hội phê chuẩn ông Đỗ Đức Duy làm Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trườngÔng Đỗ Đức Duy, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa được Quốc hội phê chuẩn làm Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường (hợp nhất từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Tài nguyên và Môi trường)
-
Bộ trưởng Lê Minh Hoan giữ chức Phó Chủ tịch Quốc hộiChiều 18/2, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV tiến hành bầu Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan giữ chức vụ Phó Chủ tịch Quốc hội.
-
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng làm Phó Thủ tướng Chính phủBộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng vừa được Quốc hội phê chuẩn giữ chức Phó Thủ tướng Chính phủ nhiệm kỳ 2021-2026.
-
Quốc hội phê chuẩn ông Mai Văn Chính làm Phó Thủ tướngQuốc hội đã phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng bổ nhiệm ông Mai Văn Chính giữ chức Phó Thủ tướng Chính phủ nhiệm kỳ 2021 – 2026.
-
Chân dung Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng ThanhTại kỳ họp bất thường lần thứ 9, ông Vũ Hồng Thanh được Quốc hội bầu giữ chức Phó Chủ tịch Quốc hội khóa XV.
-
Quốc hội ban hành Nghị quyết về cơ cấu tổ chức của Chính phủNgày 18/2, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thông qua Nghị quyết về cơ cấu tổ chức của Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Nghị quyết về cơ cấu số lượng thành viên Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.
-
Lạng Sơn: Xã Nhật Tiến tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ 2025-2030(Tapchinongthonmoi.vn) - Trong hai ngày 16-17/02, Đảng bộ xã Nhật Tiến (huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn) đã tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ lần thứ XXV, nhiệm kỳ 2025-2030. Đây là đơn vị được Ban Thường vụ Huyện ủy Hữu Lũng lựa chọn tổ chức đại hội điểm đối với loại hình đảng bộ xã, thị trấn.
-
1 Chủ tịch nước Lương Cường chúc Tết giao thừa Xuân Ất Tỵ 2025
-
2 Nhiều chương trình đặc sắc tại Tuần văn hóa, thể thao và du lịch huyện Quỳnh Nhai năm 2025
-
3 Chính sách mới có hiệu lực từ tháng 2/2025
-
4 Hoa Xuân trên những nẻo đường vùng cao Sơn La
-
5 Làng nghề bánh tráng Mỹ Lồng (Bến Tre) hối hả vào Xuân