Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2010-2020, các cấp ủy, chính quyền, tổ chức đoàn thể ở tỉnh Hưng Yên luôn chủ động, sáng tạo, phát huy cao nội lực của nhân dân. Với phương châm xuyên suốt “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân hưởng lợi”, Chương trình đã tạo nên sự thay đổi lớn về diện mạo, chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ở khu vực nông thôn.

Dân đóng góp trên 42 nghìn tỷ đồng xây dựng NTM

Ông Nguyễn Minh Quang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo các Chương trình Mục tiêu Quốc gia tỉnh cho biết: Từ năm 2010 đến 2019, toàn tỉnh đã huy động gần 64 nghìn tỷ đồng cho xây dựng NTM, trong đó, nhân dân đóng góp trên 42 nghìn tỷ đồng. Đến tháng 9/2019, toàn tỉnh huy động xây dựng NTM được gần 64 nghìn tỷ đồng, có 141/145 xã (đạt tỷ lệ 97,2%) đã được công nhận xã đạt chuẩn NTM. Thị xã Mỹ Hào, huyện Văn Giang và TP. Hưng Yên được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.

Theo ước tính đến hết năm 2019, thu nhập bình quân đầu người tại khu vực nông thôn trong tỉnh đạt 45 triệu đồng/người, tăng 1,6 lần so với năm 2015; tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên đạt 95%; tỷ lệ hộ nghèo còn khoảng 2%; giá trị thu nhập bình quân trên 1ha đất canh tác đạt 192 triệu đồng/năm. Các lĩnh vực khác như thương mại, dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp cũng đang phát triển mạnh.

Điểm nhấn thành công trong việc thực hiện xây dựng NTM ở tỉnh Hưng Yên là việc tổ chức sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân luôn được coi là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt. Tỉnh tập trung chỉ đạo, hoàn thành việc dồn thửa, đổi ruộng gần 29.000ha đất nông nghiệp; tạo điều kiện tích tụ, tập trung ruộng đất để thúc đẩy phát triển sản xuất hàng hóa quy mô lớn, hình thành một số vùng hàng hóa nông nghiệp tập trung, những cánh đồng mẫu lớn cho năng suất, giá trị cao. Thực hiện chuyển đổi hơn 15 nghìn hec-ta đất lúa kém hiệu quả sang trồng cây hàng năm, kết hợp chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản cho hiệu quả kinh tế cao. Tỉnh Hưng Yên phấn đấu năm 2020 có 100% số xã đạt tiêu chí NTM nâng cao; 10 xã cơ bản hoàn thành tiêu chí xã NTM kiểu mẫu; có 10 khu dân cư được công nhận khu dân cư NTM kiểu mẫu.

Theo đánh giá của bà Phạm Thị Tuyến – Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Hưng Yên: “Kết quả lấy ý kiến sự hài lòng của người dân, của các xã đăng ký đạt chuẩn NTM, tỷ lệ hài lòng của người dân đều đạt từ 80% trở lên, có những địa phương đạt hơn 95%. Người dân nhận thức rõ hơn về vai trò, trách nhiệm của mình; không còn tâm lý trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước”.

Bà Nguyễn Thị Hương, Chủ tịch Hội Nông dân (ND) tỉnh Hưng Yên cho biết: “Cùng chung sức tham gia xây dựng NTM, Hội ND tỉnh tiếp tục phát động cán bộ, hội viên ND thực hiện phong trào thi đua “Nông dân Hưng Yên chung sức xây dựng NTM” gắn với thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”. Hội viên ND đã tự nguyện đóng góp trên 181.389 triệu đồng, hiến 19.123m2 đất, tham gia 17.410 ngày công lao động để xây dựng NTM; làm mới 381,3 km đường giao thông, sửa chữa 90,47 km kênh mương, 1.117 cầu cống, xây mới và sửa chữa 417 phòng học và 172 công trình điện.

Mỗi cơ sở Hội ND trong tỉnh chọn một việc làm cụ thể như: Hiến đất, hiến kế, ngày công, đóng góp tiền, vật liệu và ngày công làm đường giao thông nông thôn, đường ra đồng, các công trình phúc lợi của địa phương; tham gia thu gom rác thải tại cộng đồng và xây dựng chi hội xanh – sạch – đẹp. Hội ND tỉnh chỉ đạo mỗi cơ sở Hội đăng ký với cấp ủy cùng cấp thực hiện ít nhất một công việc cụ thể trong 19 tiêu chí xây dựng NTM, góp phần cùng đảng bộ và nhân dân trong tỉnh phấn đấu đạt mục tiêu hoàn thành tỉnh NTM”.

Theo ông Đỗ Tiến Sỹ – Bí thư Tỉnh ủy Hưng Yên, Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM đã khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước, gắn kết cộng đồng với một ý chí quyết tâm mạnh mẽ để thay đổi, để tiến bộ trong nhận thức, việc làm của từng cán bộ, đảng viên và mỗi người dân nông thôn trên địa bàn tỉnh Hưng Yên.

Khắc phục tồn tại, tiếp tục nâng cao chất lượng xây dựng NTM

Ban Chỉ đạo các chương trình Mục tiêu Quốc gia tỉnh cũng nêu lên những tồn tại, hạn chế trong quá trình xây dựng NTM tỉnh Hưng Yên đã gặp phải, cần tập trung giải quyết như: Nông thôn phát triển thiếu quy hoạch, thiếu tính bền vững; sản xuất có xu hướng tăng trưởng chậm; hạ tầng nông thôn xuống cấp. Bên cạnh đó, cảnh quan môi trường nông thôn chưa thật sự xanh – sạch – đẹp, tình trạng ô nhiễm môi trường nông thôn có xu hướng gia tăng ở nhiều nơi. Một số tệ nạn xã hội chưa được ngăn chặn triệt để, mất an ninh trật tự xã hội ở nông thôn có biểu hiện gia tăng…

Trách nhiệm trong việc tuyên truyền, vận động xây dựng NTM của một số cán bộ, đảng viên chưa cao. Việc thu hút vốn đầu tư của doanh nghiệp vào nông nghiệp, nông thôn còn hạn chế.

Kết quả xây dựng NTM ở nhiều xã chưa thật sự bền vững. Chất lượng thực hiện các tiêu chí có sự chênh lệch giữa các địa phương. Vai trò chủ thể của nông dân, sức mạnh chủ động của cộng đồng chưa được phát huy triệt để. Nông nghiệp phát triển thiếu tính bền vững, cơ sở hạ tầng, công nghiệp và dịch vụ nông thôn còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của nền kinh tế nông nghiệp hiện đại.

Công tác xúc tiến thương mại, dịch vụ, phát triển thị trường còn yếu, phần nhiều nông sản bán ra không có thương hiệu, giá trị gia tăng thấp. Năng lực, trình độ của nông dân vẫn còn hạn chế, đa số các chủ thể kinh tế chưa vươn tới tầm của sản xuất hàng hóa lớn, có khả năng cạnh tranh cao. Nhiều nơi sản xuất manh mún, nhỏ lẻ. Các chính sách khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, nông dân, nông thôn và hình thành chuỗi liên kết giữa sản xuất, chế biến và tiêu thụ chưa thật sự hấp dẫn để thu hút các doanh nghiệp tham gia. Trình độ sản xuất của nông dân chưa đồng đều dẫn đến khả năng tiếp thu và ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất còn chậm…

Kinh tế hợp tác ở nông thôn có phát triển, nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu tổ chức lại sản xuất. Liên kết, hợp tác trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ còn hạn chế. Việc áp dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất chưa nhiều; nông nghiệp sạch, nông nghiệp sinh thái, hữu cơ và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao… phát triển chậm; sản phẩm của nhiều làng nghề chất lượng chưa cao, mẫu mã chưa đẹp nên khó tiêu thụ. Công tác dạy nghề và hỗ trợ việc làm mới chỉ đáp ứng một phần nhỏ nhu cầu của nông dân.

Tỉnh Hưng Yên phấn đấu giai đoạn 2021-2025 có 30% số xã được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao theo tiêu chí mới, 20% số xã được công nhận xã NTM kiểu mẫu; có từ một đơn vị cấp huyện trở lên được công nhận NTM kiểu mẫu. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 60 triệu đồng/năm, giá trị thu được bình quân đạt 230 triệu đồng/ha/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm, giữ ổn định dưới 2%.
Theo Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia tỉnh Hưng Yên.

Bài, ảnh: Minh Bảo