“Phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển từ lâu đã được nhiều nông dân khu vực phía Bắc lựa chọn để bón cho cây trồng vụ Đông. Lý do đơn giản, đây là giải pháp ưu việt trong sản xuất nông sản hữu cơ, an toàn, bền vững, nâng cao giá trị nông sản, bón một – tốt cho cả ba đối tượng: Cây trồng, đất và người”.

Đó là chia sẻ của kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh – nguyên cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Bình, một chuyên gia có kinh nghiệm lâu năm về hướng dẫn sử dụng phân bón cho cây trồng. Trong bài viết này, phóng viên Làng Mới đã trao đổi với kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh để làm rõ hơn nhu cầu dinh dưỡng của cây màu vụ Đông và phương án sử dụng phân bón hiệu quả cao đối với cả con người và môi trường cũng như cải tạo chất đất lâu dài.

Sản xuất lúa mùa ở miền Bắc thường gặp thiên tai bão lũ, hoặc nắng nóng quá mức gây nhiều thất thu cho vụ lúa mùa. Nếu chỉ trông vào hạt lúa, bà con nông dân miền Bắc sẽ gặp khó khăn. Vì vậy, nhiều thập kỷ qua, cây trồng vụ Đông được nông dân các tỉnh phía Bắc rất coi trọng. Giải pháp này vừa  dễ cho giá trị kinh tế cao, lại có thêm bù đắp phần nào cho sự thiếu hụt của vụ lúa mùa. Nhiều vùng chuyên canh nông sản hàng hóa quy mô lớn, giá trị kinh tế cao nhưng vẫn duy trì đều đặn hàng năm như: Vùng trồng hành tỏi Kinh Môn (Hải Dương), Thụy Tân (Thái Thụy, Thái Bình), vùng trồng cà rốt Cẩm Giàng (Hải Dương)… Ngoài ra còn rất nhiều địa phương sản xuất rau, màu như ngô nếp, ngô ngọt, bí đao, bí xanh, dưa, đậu đỗ, khoai lang, khoai tây và các loại rau su hào, bắp cải…

Do đại dịch Covid-19 diễn biến hết sức phức tạp, nhiều địa phương đã phải phong tỏa, giãn cách xã hội nhiều tháng qua. Đến nay, các địa phương đã từng bước gỡ bỏ giãn cách, cụôc sống bình thường dần trở lại. Việc sản xuất cây vụ Đông càng cấp thiết. Miền Bắc do có mùa Đông rét nên sản xuất vụ Đông có trà sớm, trà muộn, có nhóm cây ưa ấm, nhóm cây ưa lạnh; nhóm cây ăn lá, cây ăn củ, quả, cây ăn thân…  Song, nhóm cây nào cũng đều phải cung cấp đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng đa lượng, trung lượng, vi lượng thì mới đạt năng suất, chất lượng cao.

Cây vụ Đông cần những “món” dinh dưỡng nào?

Trao đổi về nhu cầu dinh dưỡng của rau màu vụ Đông, kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh phân tích: Trong các chất dinh dưỡng đa lượng, đạm (N) là dinh dưỡng có nhu cầu nhiều nhất cho mọi cây trồng, đặc biệt là đối với nhóm rau ăn lá như rau muống, rau cải các loại, xà lách… Tuy vậy, nếu nhiều đạm quá cây phát triển thân lá mạnh, xum xuê, dễ nhiễm sâu bệnh, với nhóm cây ăn quả sẽ chậm ra hoa và ít đậu quả, quả chậm chín, vị nhạt, chất lượng kém.

Thiếu lân (P₂O₅), bộ rễ kém phát triển, rễ đỗ đậu ít nốt sần; cây ít lá, ít hoa và có hoa cũng ít đậu quả, đặc biệt việc tích lũy tinh bột bị đình trệ nên chất lượng nông sản thấp. Đặc biệt với cây hành và tỏi, nếu thiếu lân dễ nhiễm bệnh và tép nhỏ; cà rốt thiếu lân, củ dễ bị xốp.

Kali giúp cây ít sâu bệnh, tỷ lệ đậu quả cao, quả đặc thịt và chất lượng tốt, mã quả đẹp; ngô đường, ngô nếp được cung cấp đủ kali, hạt ngô dẻo và thơm hơn, ít bị sâu đục bắp hơn… Ngay với rau ăn lá nếu có đủ kali, rau sẽ giòn, ngọt hơn, rau cải muối dưa ít bị khú hơn; hành tỏi được bón đủ lân và kali giúp củ to, mẩy hơn, hương vị đặc trưng hơn, hiện tượng thối nhũn, thối đen giảm đi…

Ngoài ra, cây trồng rất cần các chất trung – vi lượng, đặc biệt cây rất nhạy cảm với các chất canxi, magie và silic…. Chất silic có vai trò kết cấu thành mạch vững chắc giúp thân, lá, rễ cây trồng cứng cáp hơn, chống lại sự xâm nhiễm của các loại sâu bệnh và hạn chế lượng nước bốc hơi, nâng cao sức chịu hạn, chống đổ ngã cho cây trồng, đặc biệt với cây ngô.

Chất canxi (Ca) có tác dụng khử chua, khử độc cho đất, cung cấp canxi cho cây, tạo điều kiện cho bộ rễ hấp thu tốt các chất dinh dưỡng khác, giúp cây bí cứng thân, dầy vỏ, ít bị bệnh và thời gian bảo quản sau thu hoạch dài hơn. Nếu thiếu vôi, thân lá vàng úa, ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của cây trồng.

Chất magie (Mg) và lưu huỳnh có vai trò đặc biệt giúp cây trồng tăng hiệu suất quang hợp, khắc phục sự thiếu giờ nắng trong những ngày âm u lạnh giá của mùa Đông. Đặc biệt chất Mg giúp tăng hiệu suất quang hợp, tăng đậu quả và đặc biệt tăng tổng hợp các chất đường bột, giúp thịt quả chắc, bở, ngọt và thơm hơn, tạo năng suất, chất lượng cao.

Các chất dinh dưỡng vi lượng gồm kẽm (Zn), bo (B), sắt (Fe), mangan (Mn), coban (Co), đồng (Cu)… là những chất tham gia tổng hợp các vitamin, hợp chất khoáng trong củ, quả hạt, quyết định chất lượng và hương vị của nông sản.

Kết quả các thực nghiệm bón phân cho các loại cây trồng đều khẳng định: Cung cấp đầy đủ, cân đối các chất dinh dưỡng đa lượng (N.P.K) và các chất trung lượng canxi, magie, silic và các chất vi lượng như kẽm, bo, môlíp đen thì cây tốt bền, cây khoẻ, ít sâu bệnh, cho năng suất cao và chất lượng tốt, an toàn cho người dùng. Theo đánh giá của các nhà kinh tế, trong nông nghiệp, đầu tư phân bón chiếm 18-22% chi phí sản xuất, song mang lại trên 55% giá thành sản phẩm. Do vậy, việc lựa chọn loại phân bón thích hợp, bón đúng kỹ thuật, đủ số lượng theo yêu cầu của cây và phù hợp với tính chất đất là rất cần thiết và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Chọn phân bón đúng: Vừa năng suất cao, vừa tiết kiệm được tiền

Trên thị trường phân bón hiện nay, có nhiều loại, nhưng nếu nhà nông sản xuất sạch và thân thiện với môi trường, muốn tìm phân bón có nguồn gốc khoáng thiên nhiên và mức đầu tư hiệu quả, tiết kiệm, thì chắc chắn có một lựa chọn tốt, đáp ứng cho cả hai: Phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển – Đây là phân bón được sản xuất từ phân lân nung chảy Văn Điển kết hợp với đạm ure và kali Canada theo nhiều công thức khác nhau, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng từng loại cây trồng, trong mỗi giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây trồng. Nhiều năm qua, các địa phương ở các tỉnh phía Bắc đã sử dụng phân bón chuyên dùng Văn Điển cho các loại cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Theo khuyến cáo của kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh, để thâm canh cây vụ Đông, nhà nông có thể sử dụng một số sản phẩm phân bón ĐYT NPK Văn Điển sau:

– Phân chuyên bón lót:

Nhà nông có thể dùng sản phẩm đa yếu tố NPK 5.10.3 với tổng lượng dinh dưỡng trên 58%; hoặc ĐYT NPK 10:7:3 tổng dinh dưỡng trên 65%, ngoài cân đối NPK còn chứa rất nhiều các dinh dưỡng trung lượng như: Ca, Mg, Si, lưu huỳnh (S) và các chất vi lượng Fe, Zn, Cu, B, Co, Mn … mà các loại phân bón thông thường không có. Đây là các loại phân bón có tỷ lệ phân lân nung chảy cao nhất, chứa hàm lượng các chất dinh dưỡng trung – vi lượng nhiều nhất, phân bón bền nhất, cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng trong cả quá trình sinh trưởng, phát triển. Bón đủ lượng phân chuyên lót là đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cơ bản cho cây trồng, giúp cây trồng tăng sức chống chịu sâu bệnh, thích ứng tốt hơn với biến động bất thường của thời tiết, tạo tiền đề cho nông nghiệp sạch, an toàn. Các loại phân này nên đảo đều với phân hữu cơ ủ mục, có thể bón theo hốc, theo rạch hoặc bón đều trên mặt luống trước khi gieo trồng cây con.

– Phân chuyên bón thúc:

Nhà nông có thể dùng sản phẩm phân đa yếu tố NPK Văn Điển công thức 12:8:12 có hàm lượng dinh dưỡng dễ tiêu cho cây trồng trên 61% cho hành, tỏi, ngô, ớt, dưa bi, các loại cây họ đậu; phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển công thức 12:5:10 hoặc 13:3:10, 13:3:13, 22:5:11 cho khoai tây, khoai lang, cà chua, ngô và các loại rau màu khác. Các loại phân bón thúc giàu dinh dưỡng đạm và kali hơn, làm tăng mật độ tế bào diệp lục, tạo điều kiện gia tăng hiệu suất quang hợp, giúp cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt hơn, tạo cho năng suất, chất lượng nông sản cao. Vì vậy, các loại phân chuyên thúc nên bón thúc sớm, có thể chia làm nhiều lần, tùy từng loại cây trồng và mùa vụ, tùy loại phân bón. Khi bón thúc, bà con nên bón xa gốc (có một số loại phân đa yếu tố NPK chuyên bón thúc có thể hòa để tưới), bón trước khi xới, vun, sau đó tưới nước cho đủ ẩm. Lưu ý, nhà nông nếu có thể tưới ngấm thì đó là phương pháp tốt nhất.

Phân bón Văn Điển giúp đất ngày càng tơi xốp, màu mỡ

Theo đánh giá của kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh, với thực tế đã được chứng minh trên đồng ruộng, tất cả những cây trồng đã được bón đầy đủ phân lân nung chảy Văn Điển và phân đa yếu tố NPK Văn Điển thì nhà nông không phải bón thêm phân trung lượng, vi lượng.

“Cây trồng được bón phân Văn Điển có sức sinh trưởng phát triển khoẻ, màu sắc lá xanh sáng bóng, bản lá dày, cây cứng cáp, chống chịu sâu bệnh tốt, chịu hạn, chịu úng tốt hơn, năng suất cao, chất lượng được cải thiện rõ rệt và rất an toàn cho người sử dụng – Kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh phân tích: Đặc biệt, bón phân Văn Điển giúp đất đai ngày càng màu mỡ, giảm độ chua, tăng độ tơi xốp, cân bằng dinh dưỡng trong đất”. Đây là tính chất ưu việt mà không phải loại phân bón thông thường cùng chủng loại trên thị trường có được.

Như vậy, chăm bón cho cây màu vụ Đông ở các khu vực phía Bắc bằng phân bón ĐYT NPK Văn Điển, nhà nông vừa hạn chế sử dụng thuốc phòng trừ sâu bệnh, bảo vệ môi trường sinh thái, vừa cải tạo và bồi dục đất trồng trọt vừa giảm chi phí, giảm sâu bệnh hại, tăng năng suất, chất lượng và hiệu quả trong sản xuất. Đó là giải pháp ưu việt trong sản xuất nông sản hữu cơ, an toàn, bền vững, nâng cao giá trị nông sản, hiệu quả kinh tế cho nông dân.

Trọng Hòa – Nam Phong