Áp dụng đúng kỹ thuật canh tác, nông dân Xuyên Mộc khấm khá nhờ trồng khổ qua

Thành lập Chi hội Nông dân nghề nghiệp trồng rau xanh hỗ trợ hội viên phát triển kinh tế vườn

Khổ qua (mướp đắng) là loại quả được sử dụng như rau rất phổ biến, vị đắng, tính mát, có nhiều dược tính tốt, được sử dụng khá thường xuyên là những ưu thế hàng đầu để rau này trở thành loại rau phổ biến được nông dân Xuyên Mộc lựa chọn canh tác.

Theo ông Nguyễn Văn Hùng (hội viên nông dân ấp Bàu Chiên, xã Tân Lâm) chia sẻ, gia đình ông có gần 1ha đất, trong đó 4 sào trồng khổ qua, còn lại trồng bầu bí. Với khổ qua, cứ 2 ngày hái khoảng 200kg, thương lái khắp nơi đến tận vườn thu mua với giá 8.000-10.000 đồng/kg, lúc được giá lên đến 15.000 đồng/kg. “Trồng khổ qua cho trái liên tục. Từ khi gieo đến khi thu hoạch trái là 30 - 35 ngày. Nếu chăm sóc tốt, vườn khổ qua cho thu hoạch kéo dài đến 2 tháng. So với cây bắp, cây mì thì khổ qua cho lợi nhuận cao hơn nhiều”, ông Hùng nói.

Từ hiệu quả của mô hình trồng rau màu, Hội Nông dân xã Tân Lâm đã vận động 12 hộ nông dân trên địa bàn liên kết thành lập Chi hội Nông dân nghề nghiệp trồng rau xanh Tân Lâm, với tổng diện tích canh tác hơn 30ha. “Nhiều vụ làm hàng không đủ bán cho thương lái, giá khổ qua, bầu bí khá tốt, tôi phải vận động bà con nông dân liên kết sản xuất để có đủ hàng cung cấp”, bà Trần Thị Phương Thúy, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Tân Lâm cho biết.

Cùng với việc chú trọng sản xuất chất lượng, an toàn, các thành viên trong Chi hội Nông dân thường xuyên trao đổi kinh nghiệm qua từng vụ rau, bàn bạc nghiên cứu trồng thêm nhiều chủng loại rau khác nhau, nhất là rau trái vụ, trồng xen kẽ để không bị tồn hàng. Do đó, thương lái đã đặt hàng mua sản phẩm của chi hội với số lượng lớn và ổn định.

Hiện tại, vườn khổ qua 1,5ha của hội viên nông dân Ngô Văn Lập (xã Tân Lâm) đang bắt đầu cho thu hoạch lứa đầu. Ông Lập cho biết, khổ qua cho thu hoạch trái nhiều đợt trong vụ. Theo tính toán của ông Lập, hầu như ngày nào vườn khổ qua, bầu bí cũng cho thu hoạch, trung bình 2-3 ngày ông thu hoạch gần 1 tấn trái khổ qua. Vụ sau, ông chuyển qua trồng dưa leo, bầu bí để bán dịp Tết… Mỗi năm, gia đình ông Lập có thu nhập hơn 400 triệu đồng từ vườn rau ăn quả này.

Theo UBND xã Tân Lâm, mô hình trồng rau màu của hội viên nông dân mang lại hiệu quả kinh tế cao, giúp nhiều hộ cải thiện thu nhập, thoát nghèo và vươn lên khá giả. “Từ mô hình trồng rau ăn quả của chi hội, một số hộ nông dân trong xã đã làm theo và đang hưởng lợi. Địa phương đang nhân rộng mô hình sản xuất theo hướng an toàn, phối hợp với Trung tâm Khuyến nông tỉnh, huyện tập huấn kỹ thuật  giúp bà con áp dụng vào thực tiễn canh tác tạo năng suất, chất lượng cao cho sản phẩm, đồng thời hỗ trợ liên kết tiêu thụ sản phẩm để nâng cao thu nhập cho nông dân”, ông Nguyễn Công Xuân, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Lâm cho biết thêm.

Tập huấn kỹ thuật trồng khổ qua giúp nông dân nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế

Để hướng dẫn hội viên nông dân canh tác đúng quy trình kỹ thuật, nâng cao năng suất, chất lượng cho sản phẩm, thời gian qua, Hội Nông dân các xã trồng rau màu trong huyện Xuyên Mộc phối hợp với Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu tổ chức tập huấn hướng dẫn canh tác cây khổ qua cho nông dân.

Tại lớp tập huấn các học viên được kỹ sư Ngô Thị Hằng, Trưởng trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Xuyên Mộc, thuộc Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, hướng dẫn cho nông dẫn những kỹ thuật canh tác, chăm sóc và thu hoạch cây khổ qua. Theo kỹ sư Ngô Thị Hằng, trồng mướp đắng không khó, thậm chí là năng suất, nếu chúng ta thực hiện tốt các chú ý sau đây:

Thời vụ trồng khổ qua:

Có thể trồng được quanh năm. Vụ mùa nắng cây ít bệnh và cho năng suất cao hơn vụ mưa.

Chuẩn bị đất trồng: Đất trồng tốt nhất là đất thịt nhẹ, cát pha, phù sa ven sông, giàu mùn và chất dinh dưỡng, dễ tưới, thoát nước tốt. Vùng trồng phải tuyệt đối không chịu ảnh hưởng của các tác nhân gây ô nhiễm: nước thải thành phố, nước thải bệnh viện, nước thải công nghiệp, bụi công nghiệp… Đất được cày ải, sạch cỏ dại, bừa nhỏ vừa phải, lên luống rộng 1-1,2m, cao 25-30cm, rãnh rộng 25-30cm. Trồng 1 hàng trên luống, cây cách cây 45-50cm. Mật độ: 3.000 – 5.000 cây/ha.

Giống cây trồng: Có thể sử dụng của các công ty giống hoặc HTX Nông nghiệp. Đối với khổ qua, có nhiều giống tên gọi khác nhau tuy nhiên chúng thuộc 2 nhóm đó là nhóm trái lớn và nhóm trái nhỏ.

Hạt giống: Có thể gieo trực tiếp trên các liếp đã chuẩn bị xong hoặc gieo vào khay. Nếu sử dụng khay, nên dùng khay 72 lỗ là tốt nhất. Giá thể cho vào khay gồm đất sạch 1/3 + phân chuồng hoai mục 1/3 + tro trấu hoặc xơ dừa 1/3. Trộn đều giá thể và trộn thêm 1% phân super lân sau đó dùng các loại thuốc trị bệnh chết cây, lở cổ rễ tưới vào giá thể ủ kín 2-3 ngày rồi cho vào khay gieo.

Hạt có thể gieo trực tiếp xuống đất, rồi phủ đất có trộn phân chuồng. Không nên gieo quá sâu (khoảng 1,5cm) và chỉ tưới vừa ẩm cho hạt mọc. Mỗi hốc gieo 1-2 hạt. Khi gieo hạt, đặt đầu nhọn xuống dưới. Phủ lưới sau khi gieo để không làm trôi hạt khi tưới nước.

Hạt nên được xử lý bằng nước ấm trước và thuốc bệnh ủ hạt nứt nanh rồi gieo, cách này ít tốn hạt và ít làm hư hạt nhưng sau khi cấy phải tưới đủ ẩm cho cây phát triển nhanh. Cách ủ hạt như sau: Hạt giống ngâm vào nước 2 sôi – 3 lạnh (khoảng 54oC) trong 2-3 giờ. Sau đó rửa sạch nhớt trên vỏ hạt, ngâm vào các dung dịch thuốc trị bệnh nồng độ 0,1% từ 10-15 phút, vớt hạt ra để ráo cho vào khăn vải ẩm bọc lại ủ hạt, nếu trời lạnh có thể để dưới bóng đèn vàng cho hạt mau mọc. Hàng ngày thăm xem bọc vải có đủ ẩm không, nếu khô thì rưới nước vào nhưng tránh quá ẩm, hạt sẽ khó mọc. Khoảng 2 ngày, hạt sẽ lú rễ mầm thì đem gieo ngay, nếu để rễ dài đem gieo rễ sẽ bị gãy. Cách này cần chú ý, sau khi gieo cần duy trì nước tưới đầy đủ cho hạt mọc, nên tưới ướt đẫm đất trước khi gieo để không làm hư rễ mầm.

Nếu gieo trong khay thì khi hạt có 1-2 lá thật thì đem trồng. Nên gieo phòng 5% lượng cây định trồng để trồng dặm.

Phân bón: Lượng phân bón cho 1 ha: Phân chuồng hoai 30tấn, phân Supe lân/lân vi sinh 200- 300 kg, Phân NPK các loại 200 kg, phân Urê 100kg, phân Kali 80kg.

Bón lót: Bón toàn bộ phân chuồng phân lân, 1/4 lượng phân NPK. Bón lúc lên liếp, phân được trộn vùi trong đất sau đó phủ bạt kín lại.

Bón thúc: có thể chia đều lượng phân nhiều lần bón từ 5-7 lần tùy theo mùa vụ và chân đất (mùa mưa và chân đất thịt nhẹ: bón nhiều lần). Nên bón vùi phân vào đất để phân không bị bốc hơi, rửa trôi. Giữa các lần bón thúc và trong thời gian thu hoạch có thể phun thêm phân bón lá. Có thể sử dụng phân bón lá theo nồng độ ghi trên nhãn.

Phương pháp chăm sóc, thu hoạch cây khổ qua:

Trồng dặm: Sau khi trồng 5-7 ngày, kiểm tra ruộng và dặm những cây chết vào buổi chiều mát, trồng xong tưới nước ngay để tránh cây bị héo.

Tưới nước: Khổ qua rất cần nước để sinh trưởng, phát triển và cho năng suất cao nên chú ý cung cấp đủ nước cho cây suốt thời gian sinh trưởng nhưng tránh để ngập úng. Tưới rãnh hoặc tưới có hệ thống tưới nhỏ giọt và có màng phủ nông nghiệp, có thể 3-5 ngày tưới một lần, tùy mùa vụ.

Làm giàn: Khi cây bắt đầu xuất hiện tua cuốn thì làm giàn, có thể tranh thủ làm giàn trước khi cây xuất hiện tua cuốn. Làm giàn hình chữ U ngược cao tối thiểu 2m, vật liệu làm giàn phải chắc để không đỗ ngã khi gió bão, sẽ làm giảm năng suất.

Sửa dây: Khi dây leo lên giàn, cần sửa dây phân bố đều, tỉa bỏ những nhánh gốc, nhánh nhỏ, nhánh sâu bệnh cho ruộng được thông thoáng góp phần làm giảm sâu bệnh và tăng đậu trái. Kết hợp sửa dây với tỉa nhánh gốc và nhánh nhỏ, lá già, sâu bệnh giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi trái. Chú ý khâu làm cỏ kết hợp với các lần bón phân.

Phòng trừ sâu bệnh: Sử dụng thuốc theo nguyên tắc “4 đúng” và có thời gian cách ly an toàn để phòng trừ những loại sâu bệnh thường xuất hiện trên khổ qua như: Sâu đất, tuyến trùng; Sâu xanh; Nhóm chích hút: Bọ trĩ, rầy xanh, nhện; Sâu vẽ bùa; Bệnh sương mai

Thu hoạch: Khoảng 45-50 ngày sau khi gieo là có thể thu hoạch. Mỗi ngày thu 1 lần, độ lớn trái tùy thị trường và giống. Nếu chăm sóc tốt, đất trồng tốt, làm giàn cao và đầu tư đúng mức thì thời gian thu hoạch sẽ kéo dài.