Phục sức cho cây bưởi sau một mùa “hiến dâng” quả ngọt

Như một người mẹ đông con, sau mỗi vụ thu hoạch, hiến dâng cho người đời những trái bưởi no tròn thơm ngọt, cây bưởi rất cần được “hồi sức tích cực”. Phân bón Văn Điển có đủ chất dinh dưỡng đa, trung, vi lượng, được ví như món ăn bổ dưỡng, giúp cây lấy lại sức lực để ra hoa kết trái và “bồng bế đàn con” vào năm sau.

Vườn bưởi của gia đình ông Bùi Xuân Thủ, ở khu nông trường Quý Cao, xã Đại Thắng, huyện Tiên Lãng, Hải Phòng. Ảnh minh hoạ: Trí Nguyễn.

Các loại cây ăn quả miền Bắc thường ra hoa vào vụ xuân, và thu hoạch rải rác từ cuối thu đến đầu xuân. Sau thu quả cây cần được hồi sức trước khi bước vào vụ sản xuất mới. Do vậy nhà vườn cần phải cân nhắc đáp ứng 2 yêu cầu cơ bản là vừa giúp cây hồi phục dinh dưỡng sau thu hoạch vừa bảo đảm cây được nghỉ đông để chuẩn bị cơ sở vật chất cho vụ xuân tới cây ra hoa, nuôi quả.

Từ kết quả nghiên cứu của các chuyên gia nông nghiệp, sau khi thu hoạch quả thì rễ là bộ phận bị mất lực nhiều nhất, rồi đến lá, cành. Do vậy, đồng thời với việc bấm cành tỉa tán cây là việc chăm sóc phục hồi bộ rễ. Lân và các dinh dưỡng trung, vi lượng là nhu cầu lớn nhất trong giai đoạn này.

“Chỉ có trong phân lân nung chảy Văn Điển”

Các chất trung, vi lượng nằm trong 16 nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu cho cây trồng, tham gia cấu trúc các Coenzim trong cây, giúp cân đối các hoạt động sống trong cây. Trong nhóm cây có múi, cây bòng bưởi cao to hơn, bộ rễ ăn sâu và rộng hơn, quả to và nặng hơn nên dễ bị tổn thất hơn khi gặp mưa to, gió lớn, úng, hạn… Trong khi đó, hiện nay đa số nông dân đều mới chỉ quan tâm cung cấp đầy đủ phân đa lượng ( NPK) nhưng ít ai nghĩ đến việc bổ sung phân trung, vi lượng cho cây. Mặc dù cây bưởi có nhu cầu không nhiều, song nhóm nguyên tố trung, vi lượng là những chất dinh dưỡng khoáng thiết yếu giúp thân, lá, rễ cây bưởi cứng cáp hơn, bộ khung cây bền chắc, làm tăng khả năng chống chịu sâu bệnh, hạn chế tác hại bởi thời tiết khắc nghiệt như: hạn, úng, gió bão, nóng và giá rét… Dinh dưỡng trung, vi lượng còn có tác dụng cải tạo đất góp phần gia tăng năng suất và chất lượng quả bưởi khi thu hoạch.

Làm đất chuẩn bị bón phân cho bưởi sau thu hoạch. Ảnh tư liệu.

Theo đánh giá của kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh – nguyên cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Bình, trong các loại phân bón hiện nay, ngoài phân hữu cơ ra, chỉ có phân lân nung chảy Văn Điển đáp ứng được nhu cầu trên  cho cây trồng: Dinh dưỡng dễ tiêu trong phân lân nung chảy Văn Điển có: Lân (P₂O₅) 15-19%, magie (MgO) 15-18%, silic (SiO₂) 24-32%, canxi (CaO) 28-34%, và nhiều chất vi lượng khác như Fe, Mn, Cu, Zn, Bo, Mo…

Do đặc tính không tan trong nước, phân chỉ tan trong môi trường axít yếu do rễ cây tiết ra nên cây cần dùng đến đâu thì phân tan đến đó, vụ này cây dùng không hết vẫn để dành cho vụ sau mà không tạo hiện tương phú dưỡng cây hoặc đất, cũng  không bị rửa trôi hoặc bị các kim loại trong đất cố định thành dạng khó tiêu cho cây trồng. Do vậy phân lân nung chảy Văn Điển thể hiện rất rõ tính ưu việt cho vùng thời tiết nóng, ẩm, đặc biệt trên địa hình đồi dốc hoặc chân đất chua phèn, úng ngập; phù hợp cho thâm canh mọi cây trồng, đăc biệt cho cây ăn quả lâu năm.

Kết hợp với đạm, kaly và một số dinh dưỡng vi lượng khác, Công ty cổ phần phân lân nung chảy Văn Điển đã sản xuất ra phân bón đa yếu tố NPK cung cấp dinh dưỡng theo nhu cầu sinh lý từng loại cây trồng, trên từng chân đất, trong mỗi giai đoạn sinh trưởng, phát triển khác nhau.

Phân bón ĐYT NPK 5.10.3 (ảnh dưới đây) có hàm lượng các chât dinh dưỡng như: đạm (N)=5%; lân (P₂O₅)=10%; kali (K2O)=3%; lưu huỳnh (S)=2%; MgO=9%; CaO=15%; SiO₂=14%;  ngoài ra có các chất vi lượng như B, Mn, Zn, Cu, Co…

Phân đa yếu tố NPK 10-12-5 có tổng hàm lượng các chất dinh dưỡng 69% (N:10%, P₂O₅: 12%, K2O: 5%, MgO: 8%, CaO: 16%, SiO₂: 15%, S: 3%) và các chất vi lượng: Zn, Fe, B, Mn, Cu…

Phân đa yếu tố NPK 10:7:3  (N: 10%, P2O5: 7%, K2O: 3%, MgO: 8%, CaO: 16%, SiO2: 15%, S: 6%) và các chất vi lượng: Zn, Fe, B, Mn, Cu, tổng dinh dưỡng trên 65%. Đây là những loại phân bon rất tốt cho cây ăn quả, đặc biệt chăm bón giai đoạn sau thu quả.

Chăm sóc, bón phân cho cây bưởi sau thu hoạch

Theo hướng dẫn của kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh, ngay sau thu hoạch bưởi 1-2 ngày, khi trời tạnh nắng, dùng kéo cắt bỏ triệt để những cành bị sâu bệnh, cành không có lá, cành trong tán cây, cành vượt và những cành cuống quả mới thu hoạch. Khi cắt phải cắt sát không để lại đoạn cành để hạn chế một số sâu bệnh xâm nhiễm gây hại.

Tiếp theo, xới xáo lớp đất mặt vườn tạo độ thông thoáng giúp bộ rễ phát triển khỏe. Đồng thời bón phân hữu cơ và phân khoáng giúp cây hồi phục sau thu hoạch.

Đào rãnh xung quanh tán, theo hình chiếu tán cây; trộn đều phân vảo đất và bón theo rãnh đào rồi dùng đất lấp kín phân (chỉ nên lấp đất 2/3 rãnh đào) rồi sử dụng các loại tàn dư thực vật, cây phân xanh, rơm rạ mục tủ gốc giữ ẩm cho cây. Lượng bón nhiều hay ít phụ thuộc vào đất, tuổi cây,  cũng như năng suất đã thu hoạch và tiềm năng của cây. Thường bón cho mỗi gốc bưởi trên 5 tuổi khoảng 10-20kg  phân hữu cơ ủ hoai mục, khoảng 5-10kg phân lân nung chảy và 4-5 kg  phân đa yếu tố NPK 5.10.3 hoặc 10:12:5. Công thức này sẽ giúp cho cây bưởi nhanh hồi phục sau thu hoạch, đặc biệt giúp cho bộ rễ phát triển khỏe, tạo điều kiện cho vụ xuân ra nhiều hoa, đậu nhiều quả và hạn chế hiện tượng rụng sinh lý.

Hàng năm, nhà nông cần bón phân hữu cơ kết hợp với phân lân nung chảy, phân đa yếu tố NPK chuyên bón lót Văn Điển làm cho cây bưởi nhanh hồi phục sau thu hoạch, đặc biệt giúp cho bộ rễ phát triển khỏe, tạo điều kiện cho vụ xuân ra nhiều hoa, đậu nhiều quả và hạn chế hiện tượng rụng sinh lý.

Phân bón đa yếu tố NPK công thức 10-12-5 của Công ty Cổ phần phân lân nung chảy Văn Điển rất tốt cho cây bưởi sau thu hoạch. Ảnh Tư liệu.

Từ tháng 2 đến tháng 3, khi bưởi đã ra nụ, nên bón thúc hoa, bón thúc nuôi quả, dưỡng quả… bằng phân bón đa yếu tố Văn Điển chuyên bón thúc, công thức NPK 12:5:10; 12:8:12 hoặc 12:12:17 làm tăng năng suất và chất lượng quả bưởi .

Một số điểm lưu ý khi chăm sóc cây bưởi

Kỹ sư Nguyễn Tiến Chinh lưu ý: Những cây nhiều tuổi hơn, căn cứ sức sinh trưởng và năng suất cây mà tăng lượng phân bón khoảng 10-15% trên một tuổi tăng thêm. Không được tưới nước vào giai đoạn mùa đông khô rét nhằm khống chế lứa lộc đông hoặc xuân sớm. Chỉ khi xuất hiện nụ, hoa mới tưới và bón phân chuyên thúc đón hoa, nuôi quả. Lúc này không được xới xáo làm đứt rễ cây, nên bón phân vào phần rãnh đào còn bỏ nông rồi tưới nước nếu trời khô hạn.

Nhìn chung, mùa đông, mùa “cây khô lá vàng”, mọi cây ăn quả đều ngừng hoặc hạn chế sinh trưởng để tích lũy dinh dưỡng cho mùa hoa quả năm tới. Vì vậy việc bón phân cho cây ăn quả giai đoạn này có thể tiến hành trước hoặc sau kỳ khô rét  tùy thuộc vào mỗi loại cây và thời điểm thu hoạch của mỗi cây. Những cây bưởi ra quả ít, thân lá phát triển mạnh cần phải chủ động kìm hãm sinh trưởng để kích thíc phân hóa mầm hoa bằng cách cuốc sâu và phơi khô đất vùng xung quanh gầm tán cây, cách gốc khoảng 0,5 – 1m tùy độ rộng tán cây.

Sau khi làm đứt bớt tầng rễ ăn nông và phơi khô đất làm “chột” cây thì tiến hành bón phân. Kết hợp bón phân lân nung chảy và phân đa yếu tố NPK kết hợp với phân hữu cơ ủ mục tạo cho cây bưởi được cung cấp đầy đủ chất mùn và các chất dinh dưỡng đa lượng, trung vi lượng  giúp bộ rễ nhanh hồi phục và phát triển khi có ẩm hoặc có mưa xuân. Đó là cách tốt nhất giúp cây bưởi nhanh hồi sức sau nhiều tháng nuôi quả, đồng thời tạo điều kiện cho phân hóa mầm hoa vụ xuân và hạn chế hiện tượng rụng quả sinh lý các đợt sau.

Bón phân nung chảy Văn Điển và các loại phân đa yếu tố NPK chuyên bón lót sâu làm cho cây bưởi phát triển khoẻ, cân đối, lá dày ít sâu bệnh, tăng số hoa và đậu quả, hạn chế hiện tượng rụng quả sinh lý, giúp quả bóng, to, nhẵn, màu sắc hấp dẫn, bưởi ngọt, nhiều nước, bảo quản được lâu dài.

                                                                               Trọng Hòa – Nam Phong