Tổng kết 10 năm xây dựng nông thôn mới vùng Đông Nam Bộ và ĐBSCL

Sáng nay 14/9/2019, tại TP. Bạc Liêu, Ban Chỉ đạo T.Ư Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) phối hợp với UBND tỉnh Bạc Liêu tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình NTM vùng Đông Nam bộ và Đồng băng sông Cửu Long, dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ.

Hội nghị là dịp đánh giá kết quả đã đạt được sau 10 năm triển khai, thực hiện công cuộc xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn 19 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương của 2 vùng kinh tế trọng điểm phía Nam là vùng Đông Nam Bộ (ĐNB) và Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Hai vùng này đã đạt được nhiều thành tựu toàn diện và vững chắc, thu nhập tăng cao, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh.

Báo cáo tại Hội nghị, Thứ trưởng Thường trực Bộ NN&PTNT Hà Công Tuấn cho biết, vùng ĐNB gồm 6 tỉnh, thành phố, dân số hơn 17 triệu người, là đầu tàu kinh tế năng động, trung tâm công nghiệp, dịch vụ trọng điểm, đóng góp hơn 40% thu ngân sách và 45% GDP của cả nước. Vùng ĐBSCL gồm 13 tỉnh, thành phố, dân số 17,5 triệu người, với hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, thủy hải sản, công nghiệp thực phẩm, du lịch nông thôn, là vùng trọng điểm về sản xuất nông nghiệp và giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế.

Với 1,5 triệu héc ta đất trồng lúa, vùng ĐBSCL giữ vai trò then chốt trong đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, đóng góp 50% sản lượng lương thực, gần 70% kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản, 90% sản lượng gạo xuất khẩu của cả nước và 65% sản lượng thủy sản xuất khẩu của cả nước.

Về số xã đạt chuẩn, cả 2 vùng có 874/1.731 xã (50,49%) đã được công nhận đạt chuẩn NTM (trong khi cả nước đạt tỷ lệ 50,8%). Trong đó, ĐNB có 311/445 xã (69,89%) đã được công nhận, bình quân đạt 17,16 tiêu chí/xã, dự kiến đến hết năm 2020 có khả năng đạt tỷ lệ 80%, hoàn thành mục tiêu Thủ tướng Chính phủ giao. Vùng ĐBSCL có 563/1.286 xã (43,78%) đã được công nhận đạt chuẩn, bình quân đạt 15,43 tiêu chí/xã, dự kiến đến hết năm 2020 có khả năng đạt 51%.

Tiêu chí thu nhập, vùng ĐNB có 352 xã đã hoàn thành, đạt 79,1%,  vùng ĐBSCL có 953 xã đã hoàn thành, đạt 74,1%. Tỷ lệ hộ nghèo vùng ĐNB có 352 xã đã hoàn thành, đạt 91% và ĐBSCL có 980 xã đã hoàn thành, đạt 76,2%, cao hơn đáng kể so với mức hoàn thành của cả nước (69,2%).

Tổng nguồn vốn huy động thực hiện Chương trình từ 2010-2019 của 2 vùng đạt khoảng 932.498 tỷ đồng, cao nhất so với cả nước. Vốn được tập trung cho phát triển cơ sở hạ tầng, giao thông nông thôn, trường học, công trình nước sạch và vệ sinh môi trường, thủy lợi, đào tạo nghề cho lao động nông thôn, phát triển sản xuất theo chuỗi liên kết…  

Cũng theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, vùng ĐNB và ĐBSCL đến nay có 13/19 tỉnh đã phê duyệt đề án OCOP, với mục tiêu đến năm 2020 có 369 sản phẩm OCOP được chuẩn hoá theo bộ tiêu chí. Riêng tỉnh Bến Tre đã triển khai phân hạng sản phẩm OCOP, với 45 sản phẩm đạt từ 3 sao và đang đẩy mạnh việc phát triển sản phẩm OCOP gắn với du lịch nông thôn.  

Mục tiêu xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025 của hai vùng này: Có ít nhất 8/19 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.

– Vùng ĐNB có ít nhất 70%, ĐBSCL có ít nhất 50% đơn vị cấp huyện hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM, trong đó mỗi tỉnh, thành phố có ít nhất một đơn vị cấp huyện được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.

– Cấp xã: Vùng ĐNB có ít nhất 90% số xã đạt chuẩn, trong đó có khoảng 40% số xã đạt chuẩn  nâng cao và 10% số xã đạt chuẩn kiểu mẫu. Vùng ĐBSCL có ít nhất 75% số xã đạt chuẩn NTM, trong đó có khoảng 30% số xã đạt chuẩn nâng cao và 5% số xã đạt chuẩn kiểu mẫu.

Phát biểu kết luận và chỉ đạo Hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ ghi nhận những kết quả xây dựng NTM của vùng ĐBSCL và ĐNB trong việc tác động tích cực đến cơ cấu sản xuất, lao động khu vực nông thôn, góp phần nâng cao đời sống nhân dân về vật chất, tinh thần và đẩy mạnh công tác giảm nghèo.

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Chương trình OCOP đã được các địa phương quan tâm triển khai đồng bộ và bước đầu đạt được những kết quả nhất định, góp phần thúc đẩy phát triển những sản phẩm đặc sản các địa phương. OCOP là chương trình giúp sản phẩm địa phương được gia tăng về thương hiệu, giá trị, về khoa học công nghệ, mang bản sắc khu vực, quốc gia, thậm chí là tham gia vào chuỗi quốc tế. 

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị các tỉnh, thành của 2 vùng nghiên cứu có ý kiến về các chỉ tiêu, mục tiêu thực hiện xây dựng NTM trong thời gian tới.

“Về các nhiệm vụ trong thời gian tới tôi đề nghị chúng ta không được phép chủ quan, thỏa mãn. Xây dựng NTM chỉ có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc”- Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Hoàng Tuấn