Trà ướp sen - một nét tao nhã của người Hà Nội
Đặc biệt, phần cuối, nói về trà ướp sen, là nói về một đặc sản của riêng Tây Hồ, của riêng Hà Nội với chút tiếc nuối về một thời vang bóng xa xưa.
Thú chơi trà của người Hà Nội xưa
Truyện ngắn Chén trà trong sương sớm nằm trong tập Vang bóng một thời, một tập truyện ngắn mô tả một cách thần tình những thú vui thanh cao, lịch lãm và đẹp đẽ của những thế hệ đi trước. Văn hào Nguyễn Tuân đã thành công với một chủ đề mới lạ, độc đáo trong kho tàng văn học Việt Nam khiến cho bất cứ ai đọc truyện cũng đều thấy trong lòng có tiếc nuối khi không còn gìn giữ được một thú vui đẹp đẽ đến vậy của dân tộc. Dù có thể trước khi đọc tác phẩm, người đọc chúng ta chưa hiểu gì về thú chơi này, nhưng sau khi đọc xong tác phẩm chắc chắn chúng ta đều sẽ phải thốt lên: Sao thú chơi của cha ông ta khi xưa lại đẹp tới như vậy, cầu kỳ tới như vậy?.
Hoa sen dùng ướp trà tốt nhất vẫn là loại sen Bách diệp (trăm cánh) của Hồ Tây.
Đặc biệt, phần cuối, trong câu chuyện tâm sự với người con Cả, cụ Ấm nói một câu như là tuyên ngôn về trà ướp sen khiến độc giả sững sờ rồi chỉ biết “tắc lưỡi” khen thầm: “Cả ạ, thày cho nước pha trà không gì thơm lành bằng cái thứ nước đọng trong lá sen. Mỗi lá chỉ có ít thôi. Phải gạn vét ở nhiều lá mới đủ uống một ấm. Hồi thày còn ít tuổi, mỗi lúc được quan Đốc truyền cho đi thuyền thúng vớt những giọt thủy ngân ấy ở lá sen mặt đầm, thày cho là kỳ thú nhất trong đời một người học trò được thày học yêu như con”.
Sen Hồ Tây (Hà Nội) là loài sen quý, có vẻ đẹp và hương thơm rất riêng. Tương truyền, sen Hồ Tây vốn là giống sen ở đầm Trị cạnh Phủ Tây Hồ. Đó là loài sen “bách diệp” (trăm cánh), bông nhẹ, to, thơm ngát. Thuở xưa, người dân các làng cổ Quảng Bá, Tây Hồ và Nghi Tàm ướp trà sen ngoài việc để thưởng thức thì phần lớn phải dâng tiến vua, quan và những bậc quyền quý.
Ngày xưa, thú chơi trà sen của người Hà Nội xưa công phu hơn cả mô tả của cụ Nguyễn. Về ướp sen, các cụ còn cầu kỳ đến mức, ban đêm, khi những bông hoa sen mới hé nở, người ta cho một nhúm trà vừa đủ một hoặc hai ấm trà vào trong hoa, sau đó buộc kín lại. Sáng sớm, tầm năm giờ vừa chèo thuyền đi ra hái những bông hoa có chè đem về, vừa thu vét những giọt sương đọng trên lá sen. Trà đó, nước đó, mới thực sự là đọng lại tất cả những tinh túy của đất trời, ban cho người thưởng thức một món quà vô giá cả về vật chất lẫn tinh thần.
Trà ướp sen ngày nay
Ngày nay, trà sen vẫn được người Hà Nội dùng để đãi khách quý hoặc làm thứ quà biếu mang hương vị đặc trưng riêng của đất Hà Thành.
Để có được trà sen ngon mỗi một gia đình kinh doanh mặt hàng này lại có bí quyết riêng, tạo nên thương hiệu của mình. Nhưng những công đoạn chuẩn bị làm trà thì những thương hiệu trà ướp sen nổi tiếng đều giống nhau. Đầu tiên bạn phải chọn trà, trà ngon nhất vẫn được người Hà Nội tin dùng là chè Thái Nguyên với hương thơm nhẹ, nước xanh. Nhưng mua trà ở vùng nào trên Thái Nguyên thì mỗi thương hiệu lại có các mối quen từ hàng trăm năm nay, không ai lấy trùng chỗ của nhau. Sau đó là chọn sen, tốt nhất vẫn là loại sen Bách diệp (trăm cánh) của Hồ Tây, bông lớn, lớp cánh hoa ngoài còn tươi, hương thơm mát nhẹ, còn nguyên cuống dài. Tương tự như trà, những gia đình chuyên trồng, thu hái sen Bách diệp quanh Hồ Tây lại bán riêng cho một thương hiệu trà quen của họ, thủy chung, không thay đổi.
Thu hoạch sen trên Hồ Tây.
Nhưng đến giai đoạn ướp trà thì mỗi gia đình lại có một cách làm riêng, không phổ biến ra ngoài, như một bí quyết giữ gìn thương hiệu của họ. Một bông hoa sen thì ướp với bao nhiêu gram trà để hương hoa đủ ngát từng cánh trà? Nhiều trà quá thì hương sen nhạt, mất khách, ít trà quá thì mùi sen lại nồng, hỏng mất vị trà. Năm mưa nhiều, sen nhạt mùi thì lượng trà là bao nhiêu, năm mưa ít, sen đậm mùi thì lượng trà là bao nhiêu? Để có một bí quyết đó, nhiều thế hệ người làm trà đã phải tự theo dõi, tổng kết và truyền lại cho con cháu trong nhà thành một nghề gia truyền. Một cân trà sen Tây Hồ hiện nay có giá ngoài thị trường từ 8 đến 10 triệu đồng/kg, không đắt nếu bạn được thưởng thức một chén trà đúng thương hiệu trăm năm của Hà Nội. Không quá cầu kỳ như các bậc cao nhân Hà Nội xưa, bạn có thể tự ướp trà sen tại nhà mà vẫn mang hương vị độc đáo không kém, tất nhiên, nó sẽ không thể có hương, vị hoàn toàn đúng như các thương hiệu nổi tiếng. Đầu tiên, vẫn là chọn trà Thái nguyên và sen Bách Diệp. Dùng tay tách nhẹ cánh hoa cho đến khi nhìn thấy đài và nhị sen, nhẹ nhàng cho trà vào (không cho nhiều, chỉ đủ một ấm khi dùng). Vuốt lại cánh sen như ban đầu, lấy lá sen tươi bọc hoa, buộc nhẹ tay rồi cắm hoa vào bình cùng với các bông sen bình thường khác. Khi các cánh hoa của bông sen bình thường rụng thì nhẹ nhàng cắt lấy hoa ra pha trà, thưởng thức.
Vĩ thanh
Nói về thú thưởng trà có lẽ không đâu sánh bằng người Hà Nội. Người Hà Nội xem thưởng trà sen là một nghệ thuật trong văn hóa ẩm thực. Thưởng thức trà sen phải tĩnh lặng, tinh tế và tỉ mỉ mới có thể cảm nhận được hết cái thanh tao và ý nghĩa của chén trà.
Có lẽ cuộc sống ngày càng quá tất bật khiến người ta luôn thèm cảm giác thanh thản và nhẹ nhàng, sự chia sẻ và lắng nghe giữa mọi người. Vài người bạn thân ngồi lại bên nhau ở một nơi tĩnh lặng, chủ nhà pha trà ướp sen tự làm, nhấp một chén trà, vị chát đọng ở đầu lưỡi tan dần và vị ngọt như thấm sâu hơn, hương sen lan tỏa theo từng hơi gió giúp chúng ta tạm thời quên đi những lo âu, bộn bề của cuộc sống thường ngày.
-
Vờ vờ thứ côn trùng đắt bậc nhất Hà Thành -
Nam Định: Tổ chức Festival vinh danh phở -
Độc đáo món bánh tày “trăng xanh” ở Quảng Trị -
Nộm củ hũ dừa miền Tây - món khai vị tinh tế, thơm ngon
- Thịt heo ngâm nước mắm: Món ngon ngày Tết của vùng duyên hải miền Trung
- Hội thi “Tinh hoa văn hoá ẩm thực Thái Nguyên”
- Lễ công bố xác lập kỷ lục Việt Nam về 122 món ăn được chế biến từ tôm và muối Bạc Liêu
- “Mâm cơm ngon, bổ dưỡng từ vườn nhà” hấp dẫn thực khách ở Ngày hội Tam nông
- Khâu nhục Lạng Sơn: Món ngon không thể thiếu vào dịp Tết
- Miến dong Cao Bằng đắt hàng dịp Tết
- Mùa quả núc nác ở các tỉnh vùng cao Tây Bắc
-
Dâng hương, hoa thành kính tưởng niệm các vị lãnh tụ, anh hùng, liệt sỹLãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh đã dâng hoa, dâng hương tưởng niệm các lãnh tụ, anh hùng liệt sỹ nhân kỷ niệm 49 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
-
Bình Định: 130 sản phẩm tham gia Phiên chợ giới thiệu sản phẩm OCOP ở Tuy Phước(Tapchinongthonmoi.vn) - Vừa qua, UBND huyện Tuy Phước tổ chức Phiên chợ giới thiệu sản phẩm OCOP, sản phẩm tiêu biểu huyện Tuy Phước năm 2024 tại công viên Can Lộc, nhằm đẩy mạnh hoạt động quảng bá, kết nối tiêu thụ các sản phẩm đặc trưng, đặc sản, tiềm năng địa phương và sản phẩm đạt chuẩn OCOP.
-
Đồng Nai: Đẩy mạnh tuyên truyền cho nông dân về nông nghiệp hữu cơ(Tapchinongthonmoi.vn) - Sáng ngày 26/4/2024, tại Hội trường Trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện Xuân Lộc, Ban Thường vụ Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai tổ chức hội nghị chuyên đề “Sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ gắn với chế và tiêu thụ phẩm OCOP” năm 2024.
-
Diễn biến thời tiết mới nhất tại các điểm du lịch trong dịp nghỉ lễ 30/4-1/5Theo cơ quan khí tượng thủy văn quốc gia, trong dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 tới, các điểm du lịch trên cả nước (như Hà Nội, Hạ Long, Đà Nẵng, Nha Trang, Đà Lạt...) phổ biến nắng nóng và nắng nóng gay gắt.
-
Mavin nhận Bằng khen của Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam(Tapchinongthonmoi.vn) - Ngày 19 tháng 4 năm 2024, Tập đoàn Mavin đã vinh dự nhận Bằng khen của Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam về thành tích xuất sắc trong công tác giai đoạn 2022-2023 và góp phần phát triển tổ chức Hội.
-
Nam Định chi 11 tỷ đồng thực hiện mô hình điểm xã nông thôn mới thông minh(Tapchinongthonmoi.vn) - Xây dựng xã, huyện nông thôn mới thông minh là một trong những nội dung được Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh Nam Định đặc biệt quan tâm. Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2025, Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới được tổ chức đồng bộ, thống nhất trên nền tảng công nghệ số.
-
Thanh Hóa: Trại nuôi lợn công nghệ cao tiếp tục gây ô nhiễm môi trường(Tapchinongthonmoi.vn) - Trang trại chăn nuôi lợn công nghệ cao của Công ty CP đầu tư nông nghiệp Agri-Vina ở xã Tân Phúc (huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa) lại tiếp tục gây mùi hôi thối, ô nhiễm môi trường, làm ảnh hưởng rất lớn đến đời sống người dân nơi đây.
-
Khánh Hòa “Phát triển du lịch xanh và bền vững”(Tapchinongthonmoi.vn) Ngày 26/4, tại tỉnh Khánh Hòa, UBND tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức Diễn đàn chính sách địa phương chuyên đề “Phát triển du lịch xanh và bền vững”.
-
Triển lãm "Chiến thắng Điện Biên Phủ - Bản hùng ca bất diệt"Ngày 26/4, triển lãm “Chiến thắng Điện Biên Phủ - Bản hùng ca bất diệt” đã chính thức khai mạc tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (Hà Nội).
-
Ban Quản lý dự án và Phát triển quỹ đất huyện Mường Chà: Đảm bảo tiến độ, chất lượng các công trìnhLà địa phương còn có nhiều khó khăn về cơ sở hạ tầng, chính vì vậy mỗi công trình, dự án được hoàn thiện đưa vào sử dụng sẽ góp phần quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, hiểu rõ được tầm quan trọng đó, những năm qua Ban Quản lý Dự án và Phát triển Quỹ đất huyện Mường Chà đã luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ được UBND huyện Mường Chà giao làm chủ đầu tư các công trình, dự án trên địa bàn.
-
1 Khát vọng đổi thay và tinh thần phụng sự Tổ quốc của người đảng viên nông dân vùng biên giới -
2 Thanh Hóa: Người dân dựng lều phản đối xây dựng bãi tập kết rác thải -
3 Phối hợp để phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp -
4 Thanh Hóa: Bàn giao thiết bị hỗ trợ nông dân xây dựng mô hình xử lý rác thải thân thiện môi trường -
5 Kỳ 4: Trao kỷ vật… nhận tri ân