Thị trường tuần qua diễn biến khá tương đồng với thị trường Mỹ khi có phiên bật nhẹ, điểm tích cực là phiên phục hồi hôm thứ 5 chứng kiến sự đồng thuận tăng ở nhiều nhóm ngành với số lượng mã tăng giá áp đảo so với mã giảm. Tuy nhiên mức tăng của chỉ số vẫn chưa đi kèm với thanh khoản, và trong phiên kết thúc tuần lực bán cũng đã có dấu hiệu nhen nhóm quay trở lại tác động lên chỉ số. Tạp chí Nông Thôn Mới đã có buổi phỏng vấn ông Lê Hoàng Tân – Phó Giám đốc Công ty Chứng khoán Asean để nhận định về khả năng biến động của thị trường chứng khoán trong ngắn hạn.

Thị trường chứng khoán tuần qua đã có những phiên tăng giảm biên độ cao, ông có nhận định gì về điều này?

Ông Lê Hoàng Tân: “Thị trường tuần qua có những phiên tăng giảm đan xen và biên độ biến động mạnh, điều này phản ánh cung cầu thị trường đang có dấu hiệu cân bằng và đây được xem là tín hiệu tốt. Như tôi đã chia sẽ cách đây 2 tuần, kịch bản thị trường “test” lại đáy cũ ở vùng 1.170 và tạo thành mô hình 2 đáy là tương đối cao (xác suất 50%). Vì vậy, khi thị trường giảm gần về vùng này thì sự giằng co giữa bên mua và bên bán diễn ra quyết liệt, nó tạo nên những phiên giao dịch nhiều cảm xúc với mức độ biến động cao. Tuy nhiên, xét về mặt kỹ thuật chưa thể khẳng định tuần qua đã tạo đáy thành công vì xác xuất cho kịch bản về 1.050 vẫn còn khi thanh khoản tiếp tục sụt giảm. Nhà đầu tư cần bình tĩnh chọn lựa cổ phiếu phù hợp và giữ tỷ trọng giữa cổ phiếu và tiền mặt hợp lý ở mức 70 – 30 nhằm kiểm soát rủi ro và chuẩn bị cho những biến động sắp tới.”

Thông tin tăng lãi suất của FED tác động thế nào đến thị trường chứng khoán trong nước?

Ông Lê Hoàng Tân: “Việc FED tăng lãi suất trước mắt chỉ tác động về mặt tâm lý khi thị trường bị ảnh hưởng đầu tiên chính là Mỹ. Khi thị trường chứng khoán Mỹ liên tục dò đáy đã có tác động với những thị trường khác, trong đó có Việt Nam. Dòng tiền nước ngoài hiện chưa có dấu hiệu rút vì nhóm này đã bán ròng 2 năm qua. Tôi cũng đã có chia sẽ vấn đề này cách đây vài tháng rằng: Nước ngoài hiện không có gì để rút vì những gì cần bán họ đã bán rồi. Các quỹ còn lại đa phần là các quỹ đã gắn bó lâu năm với thị trường chứng khoán Việt Nam và họ chắc chắn sẽ còn đầu tư lâu dài. Việc bán ròng vài phiên gần đây đa phần chỉ để cơ cấu danh mục và họ sẽ mua lại vào thời điểm thích hợp để cân bằng danh mục. Một minh chứng cho điều này là trong 6 tháng đầu năm 2022, số phiên mua bán ròng của nhóm nhà đầu tư nước ngoài đã cân bằng hơn so với đợt bán ròng liên tục trong năm 2021.

Xét về mặt lâu dài, nếu FED tăng lãi suất vượt ngưỡng 2% thì tôi cho rằng sẽ tác động sâu rộng hơn tới nền kinh tế toàn cầu. Hiện một số ngân hàng Trung ương khác đã bắt đầu phản ứng với việc này khi quyết định nâng lãi suất điều hành nhằm giữ giá đồng nội tệ và tránh nhập khẩu lạm phát từ Mỹ. Khi đồng loạt các Ngân hàng Trung ương tăng lãi suất thì rõ ràng tác động lâu dài tới sự phát triển của nền kinh tế và thị trường chứng khoán.

Trước đó có thông tin 2 mã cổ phiếu lớn được chủ tịch tập đoàn đăng ký bán số lượng lớn, điều này đang tác động đến tâm lý nhà đầu tư ra sao?

Ông Lê Hoàng Tân: “Trước hết, tôi khẳng định khi giá cổ phiếu giảm sâu và lãnh đạo các doanh nghiệp niêm yết đăng ký mua vào là một tín hiệu tốt. Điều này chứng tỏ họ có quan tâm tới việc biến động giá cổ phiếu của doanh nghiệp và tạo được niềm tin cho cổ đông. Tuy nhiên, việc này cần phải được xem xét và đánh giá một cách kỹ lưỡng từng trường hợp một chứ không đơn thuần nhìn vào khối lượng đăng ký mua/bán rồi nghĩ là tích cực hay tiêu cực.

Việc lãnh đạo doanh nghiệp đăng ký mua bán cần phân tích kỹ 3 yếu tố: Mục đích mua bán, kết quả giao dịch và hành động sau giao dịch. Về mục đích mua bán, rõ ràng có rất nhiều mục đích khác nhau, có lãnh đạo thấy cổ phiếu xuống quá thì mua vào và nắm giữ lâu dài hoặc ít nhất là mua vào và bán lúc giá lên. Dù là mục đích gì cũng đều tốt cả, nó giúp cân bằng cung cầu cổ phiếu trong 1 giai đoạn và nhà đầu tư ít thiệt hại nhất. Tuy nhiên, có những giao dịch với mục đích là đẩy giá cổ phiếu, bán sang tay hoặc đăng ký mua nhưng lại không mua. Chuyện này không phải hiếm trên thị trường thời gian qua. Đó chính là kết quả giao dịch. Hãy nhìn vào đó để thấy việc đăng ký mua bán có được thực hiện nghiêm túc hay không. Cuối cùng một lời khuyên cho nhà đầu tư là việc đăng ký múa bán của lãnh đạo doanh nghiệp chỉ là một thông tin tham khảo, không nên dựa vào đó để quyết định mua bán cho chính mình vì có thể mục đích giao dịch của mỗi bên là rất khác nhau.”

Hiện nay, nhà đầu tư cá nhân (nhỏ lẻ) đang tạm ngưng hoặc rút hẳn, trong khi tự doanh và quỹ ETF lại đang gia tăng tài chính vào thị trường. Điều này đang cho thấy dấu hiệu gì?

Ông Lê Hoàng Tân: “Nhà đầu tư cá nhân đa phần nhìn ngắn hạn nên họ thường nghỉ giao dịch hoặc rút bớt vốn khi thị trường vào giai đoạn “downtrend”, còn các quỹ và tự doanh thì tầm nhìn dài hơn và họ ưa thích mua vào khi giá đã điều chỉnh về vùng hấp dẫn. Đây là hiện tượng bình thường trong thị trường chứng khoán không chỉ riêng Việt Nam mà thế giới họ cũng vậy. Điều này làm cho thanh khoản những giai đoạn thị trường đi xuống và tạo đáy rất thấp.”

Đánh giá thị trường hiện nay trong ngắn hạn (tháng 7-8) sẽ diễn biến ra sao?

Ông Lê Hoàng Tân: “Thị trường đang “test” lại vùng đáy và đang có 2 kịch bản cho 2 tháng tiếp theo. Kịch bản 1 là thị trường đã tạo mô hình 2 đáy trong tuần rồi và sẽ dao động trong biên độ từ 1.170 – 1.250 điểm. Kịch bản này xác suất khoảng 50% và nếu nó xảy ra thì thị trường sẽ biến động trong biên độ rất hẹp từ đây cho đến hết tháng 7. Kịch bản 2 là thị trường sẽ tiếp tục giảm sâu về vùng 1.000 – 1.050 khi các yếu tố vĩ mô tiếp tục xấu. Xác suất cho kịch bản này là 50% và nếu nó xảy ra thị trường sẽ tạo đáy đâu đó nữa cuối tháng 8. Hiện xác suất cho 2 kịch bản này là cân bằng nhau và nhà đầu tư cần chuẩn bị và cơ cấu nguồn vốn cho cả 2 kịch bản để thích ứng với thị trường trong thời gian tới.”