Cà Mau: Nơi cuối trời Nam hướng về Quốc Tổ

Ngày hội trang nghiêm nhất

Mờ sáng 10/4/2022, ông Nguyễn Tiến Hải - Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau cùng các lãnh đạo các ban, ngành, đoàn thể các cấp trong tỉnh, và hàng ngàn đồng bào, chiến sĩ đã thành kính dâng hương hoa, lễ vật tại Đền thờ Vua Hùng tại Quốc lộ L63, ấp Giao Khẩu, xã Tân Phú, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau. Thay mặt đảng bộ và nhân dân Cà Mau, ông Nguyễn Tiến Hải đã khai trống khánh thành Đền thờ Vua Hùng tại xã Tân Phú và thực hiện nghi lễ chính thức tưởng nhớ các Vua Hùng theo nghi thức truyền thống.

Trong không khí trang nghiêm, nghi thức lễ rước Vua Hùng được tiến hành thành kính. Nhiều lễ vật dâng lên các vị Vua Hùng là những sản vật địa phương do người dân tự làm dâng lên. Đáng kể nhất, 9 mâm lễ vật được dâng lên các Vua Hùng được tuyển chọn từ các món bánh dân gian đạt giải trong hội thi làm bánh tại lễ hội bánh dân gian đang được tổ chức tại TP Cà Mau (diễn ra từ ngày 8-12/4/2022). Năm nay, Giỗ Tổ Hùng Vương tại Cà Mau được tổ chức gồm 2 phần: phần lễ và phần hội, kéo dài 3 ngày từ 8-10/4/2022.  Phần lễ gồm có Lễ An vị (đặt tượng Vua Hùng), diễn ra từ 20 giờ đến 21 giờ 30 phút ngày 9.4 (mùng 9.3 âm lịch); Lễ Khánh thành Đền thờ Vua 10.4 (mùng 10.3 âm lịch) và lễ chính thức tưởng nhớ các Vua Hùng được thực hiện theo nghi thức truyền thống. Phần hội, gồm các hoạt động thi đấu thể thao bóng đá và các trò chơi dân gian như kéo co, bịt mắt đập niêu, đua xuồng ba lá, cùng chương trình văn nghệ.

Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương năm nay nằm trong chuỗi các sự kiện “Cà Mau - Điểm đến 2022”, là điểm đến tâm linh cho du khách trong ngoài tỉnh. Lễ hội còn nhằm kết nối các hoạt động tham quan, du lịch, tạo điều kiện giao lưu và giới thiệu nét đặc trưng, bản sắc văn hoá, sản phẩm du lịch của địa phương Thới Bình nói riêng và tỉnh Cà Mau nói chung - ông Trần Hiếu Hùng, Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Cà Mau cho biết.

Theo chân người Việt mở cõi

Theo thống kê của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, cả nước có hơn 1.400 di tích thờ Vua Hùng và các nhân vật có liên quan thời đại Vua Hùng. Nhưng Đền Hùng ở Thới Bình, Cà Mau lại hoàn toàn khác so với các nơi khác, bởi đã được lập nên theo dấu chân những người Việt đi mở cõi nơi vùng đất cuối cùng của Tổ quốc, khẳng định chủ quyền của người Việt Nam nơi đây từ thuở hoang sơ.

Ông Sáu hơn 80 tuổi, một người dân ở xã Tân Phú, huyện Thới Bình cho biết, từ khi 7-8 tuổi, ông đã được ông nội ông dẫn đi dự Giỗ Tổ ở Đền Vua Hùng. Ông nội ông nói, đền đã được xây dựng cách nay trên hơn 150 năm. Lúc đầu chỉ là một cái miếu nhỏ, được cất bằng cây lá địa phương, do Hội đồng Giảng cùng nhiều người dân từ miền ngoài vào đây khẩn hoang lập ấp, sinh sống lập nên.  Khi vùng đất Đầu Nai này bắt đầu khai khẩn, con kênh đào Bạch Ngưu được mở thông thương thì ông Giảng cùng người dân  đã dựng Miếu thờ Vua Hùng. 

Nhằm nhắc nhở con cháu các thế hệ mai sau về cội nguồn người Việt, người dân địa phương quen gọi là Miếu Ông Vua. Đến ngày Giỗ Tổ, Hội đồng Giảng mở hội cúng tế, hát bội, múa lân linh đình. Sau khi Hội đồng Giảng qua đời, ngôi miếu do ông Sáu Sạn, một người dân địa phương  trông coi. Đến thời Mỹ - Diệm cai trị, vùng đất đai nơi đây thuộc về quản lý của Nhà thờ Công giáo. Thấy vậy nên ông Ba Cống, một cao niên trong vùng đã dời đền thờ Vua Hùng về phần đất ông xây cất và Miếu ông Vua tồn tại cho đến ngày nay. Sau 1975, đất nước thống nhất, ngôi đền được người dân tự quyên góp tu bổ trông coi. Đến năm 2006, Đền thờ Vua Hùng được người dân quyên góp xây dựng bằng bê tông, cốt thép, mặt tiền hướng ra Quốc lộ 63, có cổng, có sân rộng, thuận tiện cho việc tổ chức các buổi lễ tại đền. Gần đây, công trình Đền thờ Vua Hùng đã được khởi công, do UBND huyện Thới Bình làm chủ đầu tư. Sáng 10/4/2022, Đền thờ Vua Hùng được khánh thành mới sau khi trùng tu tôn tạo với qui mô khang trang hơn, gồm 2 khu: Khu đền chính (khu 1) tại vị trí di tích hiện hữu với tổng diện tích 2.057m²; khu 2 tại vị trí phía Đông Quốc lộ 63 (đối diện vị trí hiện hữu) với diện tích 6.805m². Trước đó, ngày 5/4/2011, Đền thờ Vua Hùng được UBND tỉnh Cà Mau công nhận Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp tỉnh.