Hải Hậu: Nông thôn kiểu mẫu thành miền quê đáng sống

“Dù hơn một năm qua, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến đời sống và hoạt động sản xuất của người dân, nhưng nhìn chung Phong trào xây dựng Nông thôn mới (NTM) nâng cao, kiểu mẫu vẫn được triển khai như một cuộc vận động lớn, lan tỏa sâu rộng. Từ thành tựu của giai đoạn đầu, người dân Nam Định nhận thức sâu sắc vai trò chủ thể trong xây dựng NTM, tiếp tục đồng lòng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của các cấp ủy, chính quyền trong xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu”.

Đó là nhận định của ông Nguyễn Phùng Hoan – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nam Định về những bước chuyển biến trong phong trào xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu tại tỉnh nhà. Không tự bằng lòng với những gì đã đạt được, Nam Định vẫn nỗ lực bồi đắp cho mỗi vùng quê “sáng – xanh – sạch – đẹp” và ngày càng trở nên đáng sống. Trong đó nổi bật là những cách làm đầy sáng tạo tại Hải Hậu.

Làm mẫu từ mỗi nếp nhà

Là một trong những huyện đầu tiên của cả nước hoàn thành xây dựng NTM (năm 2015), tuy nhiên Hải Hậu chỉ coi đó là chặng đầu của hành trình thường xuyên, liên tục để những vùng nông thôn Hải Hậu mỗi ngày thêm trù phú. Bởi vậy Hải Hậu đã “lĩnh ấn tiên phong” xây dựng Huyện NTM kiểu mẫu.

Với phương châm “gia đình là cơ sở, thôn xóm là hạt nhân”, Hải Hậu đã ban hành bộ tiêu chí “gia đình NTM kiểu mẫu”, để mỗi người dân tự nâng cao nhận thức, ý thức giữ gìn cảnh quan, môi trường, nếp sống văn minh. Bí thư Chi bộ và Trưởng xóm là những người được giao trực tiếp đánh giá, giám sát. Huyện cũng thống nhất và có cơ chế hỗ trợ, khen thưởng động viên các xóm.

Từ đó tiếp tục lan tỏa phong trào, tạo không khí thi đua xây dựng NTM kiểu mẫu từ nhà lên xóm, từ xóm lên xã, từ xã lên huyện. Các hộ dân hưởng ứng phong trào nhiệt tình thông qua việc sửa sang lại nhà cửa, chuồng trại chăn nuôi đảm bảo hợp vệ sinh nhằm hạn chế bệnh truyền nhiễm lây sang người. Vườn tạp được cải tạo, trồng những loại cây mang lại thu nhập cho người dân… Công tác vệ sinh môi trường đường dong, ngõ xóm được các xóm, tổ dân phố duy trì nề nếp theo tháng, quý. Việc xây dựng “Gia đình nông thôn mới kiểu mẫu” từ mỗi gia đình đang dần làm cho môi trường, cảnh quan ngày càng trở nên xanh – sạch – đẹp hơn.

Sau khi huyện triển khai xây dựng NTM kiểu mẫu, xã Hải Giang đã bắt tay thực hiện với hạt nhân từ chính các hộ gia đình để nâng cao ý thức của người dân. Theo đó, việc lựa chọn các hộ dân tham gia xây dựng “Gia đình NTM kiểu mẫu” được xã giao về cho các xóm. Bí thư chi bộ, Trưởng xóm, Ban công tác Mặt trận của xóm sẽ đi khảo sát, tìm hiểu những gia đình đáp ứng các tiêu chí cụ thể. Các gia đình tự nguyện đăng ký và cam kết thực hiện việc xây dựng gia đình NTM… Trong đó, ưu tiên những hộ dân không phải là cán bộ, đảng viên xóm, xã. Sau khi rà soát sẽ đưa ra cuộc họp xóm để bình xét, lựa chọn. Các tổ chức, đoàn thể của địa phương tổ chức các buổi tuyên truyền đến các hộ dân trong xóm để giới thiệu cách làm cho các hộ.

Ông Phạm Văn Tuyên, xóm Mỹ Hòa 2 (xã Hải Giang) chia sẻ: “Gia đình tôi được chọn làm gia đình điểm xây dựng NTM kiểu mẫu. Chúng tôi đã di chuyển các chậu cây cảnh, cây thế bố trí hợp lý 2 bên ngõ dẫn vào nhà. Trong khuôn viên sân bố trí bàn ghế đá, tiện cho việc sinh hoạt, vừa có thể “thưởng trà, ngắm cây” mỗi khi nghỉ ngơi, nhàn việc”. Được biết, ở xóm Mỹ Hòa 2 có hơn 140 hộ dân thì nhiều gia đình cũng bố trí đặt các chậu cây cảnh trong khuôn viên vừa tạo không gian thoáng mát, vừa có thể làm đẹp cho ngôi nhà. Một số hộ gia đình bố trí thay tường xây bằng cách trồng hàng cây xanh dọc 2 bên lối vào ngõ.

Đưa NTM kiểu mẫu đến từng hộ dân để người dân hiểu rõ hơn ý nghĩa của chương trình là để người dân hưởng lợi. Lợi ích cốt lõi của NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu là để người dân được thụ hưởng những “tiện ích” mà những làng quê “Sáng – Xanh – Sạch – Đẹp” đem lại, từ đó tạo sức lan tỏa mạnh mẽ.

Bí quyết là sự đồng thuận

Để hoàn thành mục tiêu xây dựng mô hình NTM kiểu mẫu theo kế hoạch đã đề ra, trong năm 2020 và các năm tiếp theo huyện Hải Hậu tiếp tục tập trung cao sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của cấp ủy Đảng, chính quyền, xác định rõ xây dựng NTM kiểu mẫu là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu. Ngay đầu tháng 2.2020, UBND huyện đã giao Văn phòng Điều phối NTM, Phòng NN và PTNT, Phòng TN và MT phối hợp với UBND các xã, thị trấn tiến hành rà soát, đôn đốc, hướng dẫn 126 xóm, tổ dân phố của 13 xã, thị trấn tiếp tục hoàn thiện các nội dung của tiêu chí số 7 (nhà ở và khuôn viên gia đình) và số 8 (cảnh quan, môi trường) trong bộ tiêu chí xây dựng NTM kiểu mẫu để trình UBND huyện thẩm định, công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu cấp huyện năm 2019. Ngoài 3 xã và 9 xóm đăng ký đạt chuẩn NTM kiểu mẫu năm 2019 đang khẩn trương hoàn thiện hồ sơ để trình UBND tỉnh thẩm định, công nhận, trong năm 2020 huyện Hải Hậu phấn đấu thực hiện và hoàn thành 19 tiêu chí NTM nâng cao ở 34 xã, thị trấn; phấn đấu có 43 mô hình NTM kiểu mẫu (gồm 35 mô hình cấp xóm, 8 mô hình cấp xã) được công nhận.

Để có được những dấu ấn vượt bậc trong xây dựng NTM, huyện Hải Hậu đã có những cách làm rất sáng tạo trong xây dựng NTM như: “Làm từ đồng về làng, làm từ nhà ra xóm, làm từ xóm lên xã”; “Nhà có số, phố có tên, sông không rác, đường có điện, có hoa, cán bộ chuyên cần, nhân dân đồng thuận”… đã trở thành những bài học thực tiễn giá trị, được nhân rộng. Khi bắt tay vào chương trình, Huyện đã huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, nhất là vai trò của người đứng đầu các cơ quan đơn vị địa phương.

Đặc biệt, “bí quyết” để Hải Hậu khai thông nguồn lực xây dựng NTM là phát động sức mạnh tổng hợp cao nhất từ trước tới nay của mọi người dân, với những cách làm sáng tạo và hiệu quả. “Toàn dân chung sức xây dựng NTM” với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân kiểm tra và dân hưởng thụ”, Hải Hậu đã phát huy mọi nguồn lực về đất đai, tài chính, nhân lực, khoa học công nghệ và các giá trị văn hóa.

Theo Phòng NN&PTNT huyện Hải Hậu, đến nay, huyện đã có 524 trong số 546 xóm, tổ dân phố duy trì NTM nâng cao từ ba đến bốn năm; bình quân toàn huyện, các xã, thị trấn đạt 17,5 trong số 19 tiêu chí; tất cả 9 tiêu chí cấp huyện đạt chuẩn. Hiện 13 xã đăng ký đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2019 đang hoàn thiện hồ sơ để chuẩn bị thẩm định. Về xây dựng các mô hình NTM kiểu mẫu, tháng 7.2020, 131 trong số 546 xóm, tổ dân phố đạt tiêu chí NTM kiểu mẫu giai đoạn 2019-2023. Hải Hậu đã cơ bản hoàn thành ba xã NTM kiểu mẫu gồm Hải Thanh, Hải Quang và Hải Châu.

Đây chính là nền tảng để Hải Hậu hoàn thành mục tiêu đạt huyện NTM nâng cao trong năm 2020, năm 2024 có 100% các xã, thị trấn đạt NTM kiểu mẫu và huyện đạt NTM kiểu mẫu năm 2025.

Đặc biệt, “bí quyết” để Hải Hậu khai thông nguồn lực xây dựng NTM là phát động sức mạnh tổng hợp cao nhất từ trước tới nay của mọi người dân, với những cách làm sáng tạo và hiệu quả. “Toàn dân chung sức xây dựng nông thôn mới” với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân kiểm tra và dân hưởng thụ”, Hải Hậu đã phát huy mọi nguồn lực về đất đai, tài chính, nhân lực, khoa học công nghệ và các giá trị văn hóa.

Trọng Đạt