Quy định về bảo vệ rừng, mức xử lý các hành vi vi phạm gây cháy rừng
Rừng là nguồn tài nguyên quý giá của mỗi quốc gia, là một bộ phận quan trọng không thể thiếu của môi trường sinh thái. Bên cạnh đó, rừng còn có giá trị vô cùng lớn đối với đời sống và sản xuất. Bởi lẽ đó, pháp luật đã có những quy định rất chặt chẽ để bảo vệ “lá phổi xanh” – nguồn tài nguyên vô giá này.
Để bảo vệ rừng, pháp luật quy định ra sao? Ai được khoán và nhận khoán rừng? Người có hành vi vi phạm dẫn đến cháy rừng bị xử lý ra sao? Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đức An (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) đã chia sẻ những thông tin xung quanh vấn đề này.
Để bảo vệ rừng, pháp luật có những quy định thế nào, thưa luật sư?
Rừng có tầm quan trọng rất đặc biệt nên Luật Lâm nghiệp (có hiệu lực thi hành từ 01.01.2019) đã dành riêng một Chương (Chương IV) và nhiều văn bản dưới luật quy định việc bảo vệ rừng. Những quy định bảo vệ rừng trong Luật Lâm nghiệp gồm: Bảo vệ hệ sinh thái rừng (Điều 37); bảo vệ thực vật rừng, động vật rừng (Điều 38); phòng cháy và chữa cháy rừng (Điều 39); phòng, trừ sinh vật gây hại rừng (Điều 40); lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng của chủ rừng (Điều 41); kiểm tra nguồn gốc lâm sản (Điều 42); trách nhiệm bảo vệ rừng của toàn dân (Điều 43).
Những điều luật trên quy định rất rõ nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân phải thực hiện trong việc bảo vệ rừng. Đơn cử, Điều 39 quy định việc phòng cháy và chữa cháy rừng nêu rõ: Chủ rừng phải lập và thực hiện phương án phòng cháy và chữa cháy rừng; chấp hành sự hướng dẫn, kiểm tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Mọi trường hợp sử dụng lửa trong rừng, gần rừng để dọn nương rẫy, dọn đồng ruộng, chuẩn bị đất trồng rừng, đốt trước mùa khô hanh hoặc dùng lửa vì mục đích khác, người sử dụng lửa phải thực hiện các biện pháp phòng cháy và chữa cháy rừng. Khi xảy ra cháy rừng, chủ rừng phải kịp thời chữa cháy rừng, thông báo ngay cho cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan; khắc phục hậu quả sau cháy rừng và báo cáo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Cơ quan nhà nước, tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm phối hợp chữa cháy rừng kịp thời…
Và để bảo vệ rừng, Điều 9 Luật này còn quy định “Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động lâm nghiệp” như: Chặt, phá, khai thác, lấn, chiếm rừng trái quy định của pháp luật; hủy hoại tài nguyên rừng, hệ sinh thái rừng, công trình bảo vệ và phát triển rừng… Đồng thời những hành vi vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định tại Nghị định 35/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Lâm nghiệp; gây hậu quả nghiêm trọng còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Hiện nay pháp luật quy định như thế nào về việc giao khoán rừng, thưa luật sư?
Khoán rừng ngoài mục đích kinh tế cũng là một trong các biện pháp để bảo vệ rừng. Khoán rừng được quy định tại Nghị định 168/2016/NĐ-CP. Theo Khoản 1, Điều 3, Nghị định này thì: Khoán rừng là hình thức thỏa thuận thực hiện công việc trong hoạt động quản lý bảo vệ, sử dụng, sản xuất kinh doanh giữa bên khoán và bên nhận khoán trong một thời hạn nhất định.
Để được khoán rừng hoặc nhận khoán rừng thì bên khoán và bên nhận khoán phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chí theo quy định tại Điều 4, Nghị định trên, như:
– Bên khoán phải được Nhà nước giao đất, cho thuê đất nông nghiệp và tài sản gắn liền trên đất theo quy định của pháp Luật về đất đai và pháp Luật về bảo vệ và phát triển rừng; có kế hoạch tổ chức sản xuất kinh doanh phù hợp với quy hoạch và dự án về bảo vệ và phát triển rừng hoặc đề án được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt theo quy định hiện hành của Nhà nước.
– Bên nhận khoán: Cá nhân nhận khoán có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và trong độ tuổi lao động, đảm bảo thực hiện được hợp đồng khoán và không là thành viên trong hộ gia đình hoặc cộng đồng dân cư thôn đã nhận khoán…
Bên cạnh đó Nghị định 168/2016/NĐ-CP còn quy định: Đối tượng áp dụng; hình thức khoán; thời hạn, hạn mức và đơn giá khoán; trình tự, thủ tục khoán; quyền và trách nhiệm của bên khoán và nhận khoán…
Luật sư có thể nói rõ hơn quy định về quyền và trách nhiệm của bên khoán và nhận khoán?
Quyền và trách nhiệm của bên khoán và nhận khoán được quy định tại Điều 9 của Nghị định trên.
Bên khoán có quyền và trách nhiệm: Quản lý, sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất đúng mục đích… Có trách nhiệm chia sẻ các lợi ích hình thành trên diện tích khoán (nếu có); hỗ trợ các hoạt động về khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư, chế biến và tiêu thụ sản phẩm theo hợp đồng khoán…
Bên nhận khoán có quyền và trách nhiệm: Thực hiện đúng các giao kết trong hợp đồng khoán; chịu sự kiểm tra, giám sát của bên khoán theo nội dung hợp đồng và chịu trách nhiệm trước pháp Luật về những vi phạm về khoán. Được nhận bồi thường thiệt hại trong trường hợp bên khoán vi phạm hợp đồng hoặc phải bồi thường thiệt hại cho bên khoán trong trường hợp vi phạm hợp đồng khoán…
Thời gian qua xảy ra một số vụ cháy rừng, gây thiệt hại rất nghiêm trọng. Vậy chế tài đối với người có hành vi vi phạm gây cháy rừng được quy định ra sao?
– Về xử phạt hành chính: Hành vi vi phạm các quy định của pháp luật về phòng cháy và chữa cháy rừng gây cháy rừng, bị xử phạt theo quy định tại Điều 17, Nghị định 35/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Lâm nghiệp. Tùy theo tính chất, mức độ thiệt hại do hành vi vi phạm gây ra sẽ bị áp dụng mức xử phạt tương ứng. Mức phạt thấp nhất là 1 triệu đồng, mức phạt cao nhất là 100 triệu đồng. Bên cạnh đó còn bị buộc thực hiện các biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, lây lan dịch bệnh; buộc trồng lại rừng hoặc thanh toán chi phí trồng lại rừng.
– Nếu hành vi vi phạm gây ra hậu quả nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy”, theo quy định tại Điều 313 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Hình phạt thấp nhất đối với tội này là: Phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 02 năm đến 05 năm; hình phạt cao nhất đến 12 năm tù, ngoài ra người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. Hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “Tội hủy hoại rừng” theo quy định tại Điều 243 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Hình phạt thấp nhất đối với tội này là: phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 500 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm: hình phạt cao nhất là phạt tù đến 15 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm…
Cảm ơn Luật sư!
Lê Chiên (thực hiện)
- Chính sách của Nhà nước trong việc bảo vệ rừng, phát triển rừng
- Hỗ trợ lợn bị tiêu hủy do dịch bệnh theo quy định mới
- Chính sách hỗ trợ cho người dân để khôi phục sản xuất khi bị thiệt hại do thiên tai gây ra
- Những yêu cầu trong quy định mới về khai thác cát, sỏi trên sông
- Điểm mới về điều kiện tàu cá khai thác thủy sản ngoài vùng biển Việt Nam
- Những trường hợp nào sẽ bị thu hồi sổ đỏ khi Luật đất đai 2024 có hiệu lực?
- Quy định việc xét tặng, truy tặng Huy chương đối với Thanh niên xung phong
-
Mưa lớn ở Bắc Bộ: Các địa phương chủ động các biện pháp ứng phóBộ NN-PTNT đề nghị UBND các tỉnh, thành khu vực Bắc Bộ triển khai việc huy động lực lượng khẩn trương khắc phục hậu quả đợt mưa lũ vừa qua; chủ động phòng tránh, ứng phó, giảm thiểu thiệt hại.
-
Kiểm kê chi tiết đất sân golf, cảng hàng không và sân bay từ ngày 1/8Đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết việc tổ chức triển khai kiểm kê đất đai năm 2024 sẽ thực hiện thống nhất trên phạm vi cả nước từ ngày 1/8 và công bố kết quả trước ngày 30/9/2025.
-
Hội Nông dân tỉnh Thanh Hóa họp Hội đồng xét chọn danh hiệu "Nhà khoa học của Nhà nông" lần thứ V năm 2024Ngày 26/7, Hội Nông dân (HND) tỉnh Thanh Hóa tổ chức hội nghị Hội đồng xét chọn danh hiệu “Nhà Khoa học của Nhà nông” lần thứ V năm 2024 để xem xét, quyết định giới thiệu cá nhân, những người làm công tác nghiên cứu, người có sáng kiến quản lý, mô hình sản xuất, cải tiến kỹ thuật, chuyển giao các tiến bộ khoa học… cho nông dân trong sản xuất nông nghiệp và tiêu thụ nông sản.
-
Quy định mới về bảo vệ, khai thác, sử dụng nướcNước là nguồn tài nguyên quý giá, liên quan chặt chẽ đến đời sống, sinh hoạt và sản xuất – đặc biệt là sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay do nhu cầu nước sử dụng cho phát triển không ngừng tăng lên khiến nhiều dòng sông bị suy thoái, ô nhiễm, vì vậy việc bảo vệ, khai thác, sử dụng nước hiệu quả càng trở nên cấp thiết, Luật Tài nguyên nước có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2024 đã quy định rõ về vấn đề này.
-
Chăm lo, thực hiện tốt công tác đền ơn đáp nghĩa đối với người có công với cách mạngThấm nhuần sâu sắc đạo lý, truyền thống tốt đẹp của dân tộc và lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, 77 năm qua, Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam luôn quan tâm, chăm lo, thực hiện tốt công tác đền ơn đáp nghĩa đối với người có công với cách mạng và thân nhân.
-
Đề xuất quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu giá đấtBộ Tài nguyên và Môi trường đang dự thảo Thông tư quy định về quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai. Trong đó, Bộ đề xuất quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất.
-
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Bộ trưởng Văn phòng Thủ tướng Thái LanNgày 26/7/2024, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tiếp xã giao ông Jakkapong Sangmanee, Bộ trưởng Văn phòng Thủ tướng, Đặc phái viên của Thủ tướng Thái Lan nhân dịp sang viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
-
Lực lượng công an tập trung khắc phục hậu quả mưa lũBộ Công an có Công điện số 06/CĐ-BCA-V01 gửi Thủ trưởng Công an các đơn vị, địa phương về việc tập trung khắc phục hậu quả mưa lũ do ảnh hưởng của bão số 2 và chủ động ứng phó với mưa lũ, sạt lở đất trong thời gian tới.
-
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Máu đào và sự hy sinh của các Anh hùng liệt sĩ đã tô thắm lá cờ cách mạng vẻ vang, để đất nước ta nở hoa độc lập, kết trái tự do”Sinh thời, trong quá trình công tác, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng luôn trân trọng, thấu hiểu sự hy sinh và dành tình cảm quan tâm sâu sắc đối với thương binh, người có công với cách mạng, thân nhân gia đình thương binh, liệt sỹ. Sự quan tâm ấy thể hiện đạo lý tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam bao đời nay.
-
Tình cảm của người dân miền Nam tiếc thương Tổng Bí thư Nguyễn Phú TrọngNhững phút cuối cùng của Lễ viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, dòng người vẫn tiếp tục đổ về Hội trường Thống Nhất, TP Hồ Chí Minh. Ai cũng mong muốn được cúi mình, nói lời tiễn biệt sau cùng trước anh linh người lãnh đạo đáng kính của đất nước.
-
1 Thị trường nông sản ngày 1/7: Giá hồ tiêu tiếp tục “nóng” -
2 Giá xăng dầu đồng loạt tăng từ chiều 4/7 -
3 Giá xăng dầu tiếp đà tăng mạnh chiều 20/6, xăng RON95-III vượt ngưỡng 23.000 đồng/lít. -
4 Hội Nông dân Anh Sơn lan toả cuộc vận động ý nghĩa "Viên gạch nghĩa tình" -
5 Giá xăng dầu đồng loạt giảm từ chiều 11/7